جانِ شیفته، از معدود کتاب هایی که جرعه جرعه خواندنش را با تمام حضور قلب و خاطر دوست می‌داشتم...
رومن رولان نویسنده ایست که در شرح جزییات، ولی به دور از زوائد و حواشی، بسیار حاذق است. او قلمی روان و گیرا دارد. در این کتاب صفحه ای را به خاطر ندارم که خواندنش  ملال‌آور  باشد.
و اما آنِت ریوی یر... قهرمان داستان و شخصیتی قابل باور و تحسین برانگیز... کاراکتری پخته، هم در ساحت عقل و تفکر، هم در ساحت احساس و عاطفه... هم در مقام روزمرگی و معاش، هم در عمیق‌ترین لایه های درونی... اما این پختگی دقیقا در طول داستان زندگی آنت فهمیده می‌شود... این کتاب در جنبه ای از تفاصیلش به روند بیداری زنان فرانسه اشاره می‌کند. 
چیزی در این رمان مرا به خود ملتزم میکرد، و آن آینه بودن آنت برای من بود، آینه ای تمام قد و بی زنگار که مرا با تمام زوایا و خفایای انتخاب ها و تمایلاتم، جسورانه و شوریده مواجه می کرد... دانستم که جانی شیفته‌ام و جای هیچ نوع پشیمانی نیست!
بخوانید و به از نوشیدن چای یا قهوه تان دوچندان متلذذ شوید!
        

          در طول مدت یک ساله ای که این کتاب رو خوندم همواره ازش لذت بردم و به دیگران هم توصیه کردم که بخوننش

کتاب در قالب روایت بسیار دقیقِ زندگی آنت ریوی‌یر ، شرایط اجتماعی سیاسی قبل و بعدِ جنگ جهانی اول در اروپا رو بیان کرده ، در کل کتاب بسیار پرباریه بعلاوه ی ترجمه قدرتمند آقای به‌آذین .
        

          جان شیفته روایت بس شیرین و واقعی از روند یک زندگی است. محوریتش عشق عمیق به پدر، خواهر، دوست، فرزند و نهایت خود است! اما در خلال عشق، تاریخ و فرهنگ است. از فرانسه حدفاصل سالهای قبل جنگ جهانی اول تا قبل جنگ جهانی دوم می‌گوید! از آن تن‌ها و جان‌ها که انقلاب خود را به دست ارتجاع افتاده میبینند و انقلاب اکتبر شوروی رو نظاره‌گر میشوند و بتدریج عاشق آرمان‌های کمونیستی میشوند! 
مردم اروپا و حال و اوضاعشان در آن سالها را عریان به تصویر میکشد..
تب کتاب آنجایی شدیدتر میشود که رومن رولان نویسنده کتاب به ملاقات دو شخصیت اصلی میرود! و تاثیرگذاری کتاب دیگرش را بر شخصیت دوم داستان و عوض شدن زندگی‌اش را بیان میکند!
یا آنجا که در آخرین صفحات کتاب، پیوندی با اولین سطرهای داستان برقرار میشود و ابهام باقیمانده رفع میشود!

جان شیفته روند تحقق مثبت یا منفی آرمان‌های فرد را نشان میدهد! و من این فرد را پُر دوست میداشتم و دارم..! مثل دستی از فراز یک قرن پیش..مثل یک خواهر که داستانش عمق جانم را به لرزه درآورده، سخت تحت تاثیر قرار داده...! اما انگار وقت آنست که بارودخانه‌ی پرخروش او(فامیلی‌اش ریوی‌یر بود که در فرانسه به معنای رودخانه است) خداحافظی کنم:(((
        

          تصمیم داشتم کتاب رو سریع بخوانم اما با توجه به اینکه دو جلد رو در یک جلد چاپ کردند و با کاغذ ضخیم امکان جابجایی کم بود از طرفی دوست داشتم با آنت زندگی کنم و کامل آنرا حس کنم برای همین زمان زیادی برد تا جلد یک و دو تمام شود . در کل از این کتاب بسیار آموختم با اینکه داستان در ۱۱۰ سال پیش در پاریس می گذرد برایم خیلی ملموس بود حس می کردم  نهایت در۳۰، ۴۰سالگی خودم در تهران اتفاق افتاده است 
        

          کتاب رمان «جانِ شیفته»؛ رومن رولان

 (L'Ame enchantée) 


به جای آن‌که چند کتاب بخوانید، همین کتاب را یک‌بار بخوانید!

مجموعه رمان ۴ جلدی رومن‌ رولان با عنوان «جانِ شیفته» یکی از شاهکارهای ادبیات جهان است. عمده فضای کتاب در فرانسه تقریبا ۲۰ سال قبل تا ۲۰ سال بعد از جنگ جهانی اول می‌گذرد و اطلاعات خوبی از وضع زندگی مردم و اندیشه‌های اجتماعی سیاسی رایج آن روزگار به دست می‌دهد.


شخصیت اصلی رمان، دختری است به نام آنت که زندگی و اندیشه جالبی دارد. شاید جالب‌تر از او خواهرش سیلوی باشد. اصلاً همه‌شان جالب‌اند. توصیف و شخصیت‌پردازی شخصیت‌های اصلی و حتی بسیاری از شخصیت‌های فرعی، خیلی خوب و دوست‌داشتنی درآمده است.


فارغ از بحث‌های متعددی که به اقتضای داستان درباره عشق، فقر و... می‌شود،‌ تنوع دیدگاه‌هایی که نویسنده توانسته درباره مسائل مطرح کند، به باز کردن ذهن و اندیشیدن از زوایای دیگر یاری می‌رساند؛ همین خود لذت خواندن کتاب را چندبرابر می‌کند.


فامیلی آنت، «ریوی‌یر» به معنی رودخانه است. در طول داستان بارها به این نکته پی خواهید برد که فامیلی بامسمایی را آقای رومن رولان انتخاب کرده است. 


بگذریم. نه نمی‌شود! باز هم می‌خواهم از کتاب بگویم! زنان در کتاب پررنگ هستند. چند شخصیت زن جدی هم حضور دارند که به نوعی نمایان‌گر تنوع زنان جامعه فرانسه آن روز هستند. البته نه فقط «تنوع» که «تغییر و تحولِ» هویت، نقش و جایگاه زنان هم در کتاب خودنمایی می‌کند.


ترجمه‌ای ستودنی

و اما ترجمه عالی کتاب. ظاهراً جناب مرحوم محمود اعتمادزاده (به‌آذین)، بخشی از این کتاب را در زندان‌های رژیم پهلوی ترجمه کرده‌اند. واقعاً کار توان‌فرسایی است. نتیجه و محصول کار، واقعاً خوب در آمده است. انتخاب واژگان و تعابیر فارسی به نظرم از اصل فرانسوی آن‌ها بهتر است. ظاهراً حضرت آقا، امام خامنه‌ای هم یک‌بار در نمایشگاه کتاب به یکی از ناشران گفته‌اند که «سلام مرا به آقای به‌آذین برسانید!»


حالا که حرف رهبری شد، نظر ایشان را درباره این کتاب بخوانید:

	«قیمت کتاب «جان‌شیفته» «رومن رولان» به مراتب از این بیش‌تر است؛ هم تاریخ است، هم ادبیات است، هم اخلاق است، هم هنر است. این کتاب همه چیز است. این کتاب را من سال‌ها پیش خوانده‌ام.» (۱۳۷۵)


تذکر به فعالان تربیتی و فرهنگی: 

داستان مبتلا به توصیفات روابط نامشروع جنسی و الی‌ماشاءالله اندیشه‌های غیراسلامی است. نگارش این یادداشت هم اصلاً به معنی تأیید محتوا یا توصیه به مطالعه این مجموعه ۱۷۰۰ صفحه‌ای نیست! رمان‌خوانان حرفه‌ای احتمالاً این کتاب را خوانده‌اند یا می‌خوانند. فقط خواستم اشاره کنم تا مثل من غافل‌گیر نشوید! هم‌چنین نادانسته تبلیغ نکنید!


تجربه شیرین

این کتاب را در دوره‌ای که آقای مجاهد، مدیر کل فرهنگی دانشگاه امام صادق علیه‌السلام بودند و نمایشگاه تخصصی رمان و داستان برگزار کرده بودند،‌ خریدم. از آنجا که مورد توصیه رهبری بود، با نصف قیمت هم می‌فروختند!
        

          تعداد صفحاتش زیاده پس خوندنش حوصله میخواد. نمیشه گفت خیلی سریع میشه خوند و عبور کرد از نوشته ها. 
از دلایل علاقه مندیم به این کتاب:
 بارها باعث شد به درون خودم نگاه کنم! 
درک شخصیت اصلی البته نه در همه جا و درک بقیه شخصیت ها انگار که خودتی و رفتی بین صفحات کتاب و نویسنده تو رو نگاشته!:)
داشتن احساسات مشابه در تجربیات متفاوت با شخصیت اصلی! 
        

          تموم شد.
وقتی تموم شد نیاز داشتم مدتی به خلا خیره بشم. نیاز داشتم برم توی بارون بهار قدم بزنم. نیاز داشتم چند ساعت سکوت کنم و همه ی این کارها رو انجام دادم.
حالا نوشتن ازش سخته! مثل وقتیه که عزیزی رو از دست دادی و بخوای همه ی اونچه که باهاش زندگی کردی رو برای دیگران بگی، هزاران هزار کلمه توی مغزت می چرخن و انتخاب کردن از بینشون غیر ممکنه. اما اگر نگم هم دلم می سوزه.
جلد اول (آنت و سیلوی) که تموم شد، فکر کردم خب شبیه هر کتاب عاشقانه ی کلاسیک دیگه ایه دیگه. مثل جین ایر و ربکا و چه و چه. نمی دونستم جلد دو می خواد چی پیش روم بذاره. جلد دو رو که خوندم فهمیدم با چیزی فراتر از اینها طرفم. فهمیدم قصه فقط درباره آنت و سیلوی نیست، قصه ی تمام آدم هاییه که آنت توی زندگیش ملاقاتشون می کنه، حتی خود رومن رولان!
منظورم از قصه ی زندگی هم این نیست که مثلا اشاره ای به زندگی هر کس بکنه! نه! کل داستان زندگی هر کس و دلیل این که چرا در اون لحظه اونجا حضور داره و این که کمبودهای کودکی و نوجوانیش الان دارن چه تاثیری روی بزرگسالیش می گذارن...
و خب! چه ترجمه ای! کیییییف کردم. ولی این که یک روز اصل این کتاب رو بخونم، رفت جزء آرزوهام.
        

           سفر درونی آنت که به نوعی با تغییرات اجتماعی آن عصر هم همراه است، هم توضیح و گزارش خوبی از سیر و سلوک فردی و هم سیر و سلوک اجتماعی است تا حدی..
درون نگری های آنت و تلاش و مبارزه اش فقط برای کسی قابل فهم است که خودش این سیر و سلوک را داشته باشد، و گرنه وارد شدن در چنین مبارزه ای کاری عبث به نظر می آید و بر باد دادن زندگی..

خیلی جای نوشتن دارد این رمان..
ان شالله خواهم #نوشت.
        

          جان شیفته در ۴ جلد، توسط رومن رولان نوشته شده. رمانی شدیدا مطول و پر از حشو و زائد. بالاخص نقد و بررسی انواع ایسم های رایج اعم از مارکسیسم و غیره. البته با نیم نگاهی به مکاتب اخلاقی.
آنت، جان شیفته این داستان، بانوی قهرمانی که شخصیت وی، در طول داستان، با ماجراها، تعاملات و روابط گوناگون صیقل می خورد. 
آنت برای من شخصیت آشنایی بود. او را خوب می شناسم. بهتر از دیگر خوانندگان کتاب. شاید یگانه انگیزه ام برای اتمام و تورق این ١٧٢٩ صفحه، تکمیل تصور شخصی ام از آنت بود. 
اما هیچ وقت نتوانستم مثل سایرین، جملات قصار و عبارات شاخص رومن رولان را در این کتاب، هایلایت کنم و علامت بزنم. حوصله نداشتم. گاهی اوقات سخت و ثقیل بودند. گاهی اوقات متعلق به زمان ما نبودند. گاهی اوقات هم من خسته و کندذهن بودم. این اواخر که صرفا مکالمه ها و وقایع را سرسری می خواندم و از فلسفه بافی های رولان فرار می کردم. احتمالا ۶ ماهی معطل این کتاب بودم. 
راست و حسینی، در نهایت کتابی نیست که خواندنش را به بقیه توصیه کنم.