یادداشت سید علی مرعشی

        جان شیفته جلد۱
متن زیر حاوی فاش شدن بخش‌هایی از داستان است.
ص۲۳۳ « در زندگی باید اشتباه کرد. اشتباه کردن یعنی شناختن. باید شناخت»
این توصیه مارسل به آنت‌ ریوی‌یر است پس از آن که آنت‌ تقریبا ناخواسته به نامزدی روژه درآمده و بعد در حالی که روح رهاطلب خود را در حصاری گیرافتاده یافته تصمیم به جدایی می‌گیرد. در زمان جدایی از روژه بچه‌دار می‌شود! و بعد در جواب به خواهرش که می‌گفت باید به پدرش حق بدهی بچه‌ را ببیند و یا اجازه بدهی خود بچه انتخاب کند که را می‌خواهد ببیند جواب می‌دهد:«محبت من برای او بس است». آنت در مورد سرکوفت‌های خواهرش که جامعه و طبقه‌ی برژوا کودک خارج از چارچوب ازدواج را برنمی‌تابد پاسخ داد که:«اخلاق را مردها ساخته‌اند» و درنهایت می‌رسیم به جمله‌ای که در ابتدا خواندین. 
آنت ریوی‌یر دختری از طبقه‌ی مرفه که پدر و مادرش را از دست داده و از طریق نامه‌های بجامانده‌ از پدر متوجه می‌شود که او همسر و دختر دیگری داشته است. آنت با خواهر ناتنی‌اش سیلوی آشنا می‌شود و این آشنایی آغازی می‌شود برای خروج آنت از زندگی محصور در خانه‌ی اعیانی خود و آشنا شدن با اجتماع و دیگر افکار. در این میان رومن رولان با چیرگی خارق‌العاده‌ی خود از لایه‌های مختلف، عمیق و گاهی متضاد احساسات و عواطف آنت پرده برمی‌دارد. چنان عشق سودایی او به خواهر، زیبایی‌ها، مردها و... به تصویر کشیده است که مخاطب غرق در این حالات خود را در دریایی مواج و گاه نیمه مواج کششها و تمایلات آنت می‌یابد. آنت در این زندگی تلاش می‌کند خود را پیدا کند و بیشتر خود را در مسیر این عواطف و احساسات قرار می‌دهد و کمتر به بررسی و تحلیل چرایی این حوادث و یا سنجیدن آنها و یافتن مبنایی برای چنگ زدن به آن می‌پردازد. اما یک چیز برای آنت اصل است.و آن روح آزاد و استقلال طلب آنتی است که همچون اسب‌های وحشی دوست دارد در دشت‌ها بتازد و زیر عنان ازدواج یا دیگر قراردادهای‌اجتماعی مرسوم نرود. از این جهت داستان در یک فضای ایده‌آلیست رمانتیک افراطی به پیش می‌رود و احتمالا توصیفات ادبی آن و کاویدن ظرایف روح زنانه‌ی آنت برای مخاطبان این سبک نوشته‌ها بسیار جذاب باشد.
ترجمه‌ی ادبی به‌آذین در ابتدا برای خواننده‌ی معاصر کمی سنگین و شاید بیش از حد ادبی جلوه کند اما با گذشت ۵۰ صفحه به ارزش کار او در انتقال ظرافت‌های قلم‌ رولان خواهید برد.
یک پرسش: اگر این کتاب را مطالعه کرده‌ایم لطفا بفرمایید این حال و هوای عشق سودایی آنت و خیالات او برای رسیدن به چیزی که خودش هم هنوز آن را نمی‌داند یک نقص(بیماری، افراطی‌گری، فاصله گرفتن از واقعیت) حساب می‌شود و یا صرفا از روح زلال و استقلال‌طلب برای بهتر زیستن ناشی می‌شود؟