عین صاد می‌گوید بعضی‌ها دنبال آنند که برای خود عشقی بسازند. اما مگر ما بی‌عشقیم. ما از عشق‌ها سرشاریم. نشانش هم همین دویدن‌های ماست برای پول، لذت و قدرت. مسئله "کدام معشوق؟" است. ما باید آن‌ها را با هم مقایسه کنیم و آن را که پاسخگوی تمام نیاز‌های ماست، انتخاب کنیم. 

حالا تو نیاز به خلوتی داری تا خودت را مرور کنی، نیاز‌های خودت را بیابی و ارزیابی‌ای از استعدادهایت داشته‌باشی. و اینکه آیا راهی که دیگران جلوی پایت می‌گذارند، راه درستی است؟
با این خلوت تو باید تلاش برای شناخت معبودها را آغاز کنی. به فرض که به هر کدام از این معبودها روی آوری، چه چیز به تو می‌دهند؟ در مقابل چه ازت می‌گیرند؟
حال باید این معبودها را با هم بسنجی. سود کدام بیشتر است؟ کدام یک پاسخگو نیازهای بیشتری است؟
سوالی که اینجا پیش می‌آید این است که ملاک انتخاب ما چیست؟ ملاک حق است. خب پس حق چیست؟ حق را باید براساس نیازها شناخت. و برای شناختِ جامع نیازها باید از کسی کمک گرفت که تو و محیط اطرافت را آفریده و تنظیم کرده است.
تو با طی این مراحل به ایمان می‌رسی. تسلیم حق می‌شوی. یعنی بر عصیان، عصیان می‌کنی. 
با کسب ایمان از خودت متولد می‌شوی. و صاحب دو من می‌شوی. منی که بودی و منی که شدی. و به محض تولد، درگیری آغاز می‌شود. چون منافع دو من با هم متفاوت و متضاد است، برای همین است که درگیری اجتناب‌ناپذیر است.
و تویی که از دو تا شدن مسیر و درگیری همه‌جانبه به عجز و اضطرار رسیدی، منتظر بلاها و ضربه‌ها هستی تا تو را از این عجز نجات دهد.
و تازه این آخر کار نیست که در مراحل و کلاس‌های بالاتر، همین چیزهایی که تو را تا اینجا بالا آورده‌اند، سد راهت می‌شوند و باید به ریسمان خدا چنگ بزنی، تا خودش تو را بالا برد. 

عبادت، ریاضت، خدمت به خلق و شهادت مادامی که از امر او الهام نگیرد ارزش ندارد. مهم عبودیت است و اطاعت. صراط راه میانبر است به همین عبودیت و اطاعت. 
نقش ثابت ما عبودیت است و اطاعت. با این نقش ثابت می‌توانیم در هر جایی و هر شغلی حاضر شویم. البته اطاعت امر می‌خواهد. امر به مهم‌ترین کار تعلق می‌گیرد. و کاری اهمیت بیشتر دارد که زمانش محدود تر باشد، جبران و بدلی نداشته باشد، صاحبش بی‌ظرفیت‌تر باشد و نیازمند تر و سودش هم بیشتر. 
تو در هر لحطه به مهم‌ترین کار می‌پردازی، و هر گاه کارِ مهم‌تری یافتی، کارَت را تغییر می‌دهی.
با این دید دیگر اینکه کجا هستی اهمیت ندارد، این تو هستی که در هر موقعیت می‌توانی رشد کنی و یا خسارت ببینی. 

در این کتاب، تمام مراحل این مراحل را در ام‌الکتاب، سوره حمد، مرور می‌کنیم.
        

          بی نظیر بود 👌
        

          اگر مفاهیم این کتاب در کتاب های درسی  قرار میگرفت، به جرات میتوان گفت با یک جامعه با پیشرفت چند برابری رو به رو بودیم. در کتاب صراط درس های مختلفی را یاد میگیریم. از نیاز اساسی هرکس یعنی خودشناسی به خوبی گفته شده. نیازی که در بین ما یا به طور کلی دیده نمیشود و یا اشتباه بیان می گردد.
همچنین در مورد چگونگی و چرایی انتخاب ها در زندگی، انتخاب اهداف، مسیر، نقش و شغل مطالب بسیار خوبی در این کتاب آمده است.
صراط، یک نقشه راه است. انسان را با نقش اصلیش یعنی عبودیت به خوبی آشنا میکند و بسیاری از تضادها و تناقض های فکری را از بین میبرد.
حقیقت وجودی یک انسان را به خودش نشان می دهد تا خود و ارزشو والایش را بشناید تا هدر نرود!
انسانی که اگر خوش را بشناسد، میتواند کارهای بسیار بسیار بزرگی در این عالم رقم بزند
و اگر خودش را نشناسد، مدام زمان و نعمات مختلف را هدر میدهد و عمر را بیهوده میگذراند

If the concepts of this book were included in the textbooks in schools, we were facing a society with many times more progress. In Sarat's book, we learn different lessons. Everyone's basic need for self-knowledge is well stated. A need that is not seen or mispronounced among us in general.
The book also discusses how and why choices in life, choice of goals, direction, role and job.
Sarat is a road map. It acquaints man well with his primary role of worship, and removes many contradictions and intellectual contradictions.
The truth of the existence of a human being shows itself so that it can hear itself and its high value so that it is not wasted!
A human being who, if he knows good, can do very, very great things in this world
And if he doesn't know himself, he constantly wastes time and blessings and spends his life in vain.
        

          هر باری که در مسیر زندگی دچار دوراهی میشوم سراغ این کتاب میروم. حس میکنم این کتاب هربار حرف تازه ای برای گفتن دارد. از روزی که بین ارشد خواندن و کار کردن انتخاب میکردم تا به امروز
شاید کتاب سختی باشد ولی کوه هرچه بلند تر، قله اش زیبا تر
        

          این کتاب از آن‌هایی‌ست که باید بارها بهش مراجعه ‌کرد.
        

          برشی از کتاب
سه مرحله همیشه در پیش است:
۱. تبیین و روشنگری
۲. صف و جبهه بندی
۳. درگیری و قتال
و نتیجه درگیری، نابودی آن‌هایی است که از نظام چشم پوشیده‌اند و با مکر و فریب می‌خواستند در برابر نظام حاکم بر هستی سرکشی کنند و این است که در برابر این نقشه حاکم از پای می افتند و نابود می‌شوند.
        

          تو خودت را گم کرده ای
گمشده ی تو در "تو" خلاصه می‌شود...
        

          کتابای آقای صفایی حائری بسیار پرمغز و زیباست اما خب برای من مقداری خسته‌کننده‌اس وگرنه هر خطش پر از درس و تازگیه
        

          کتاب سنگینه
        

          کتابی که به کتابخانه ام بر نمی گردد!
مطالعه ی این اثر به جهت همراهی اش با مباحثه جمعی چند ماهی طول کشید
انس عجیبی با کتاب گرفتم آنقدر که مشتاقم مدام برگردم و بخش هایی را مرور کنم... 
مرحوم صفایی حائری در این اثر با محوریت سوره ی حمد نظام فکری دینی و ضرورت مذهب برای انسان را با بیانی لطیف شرح داده اند
در این کتاب کمتر با نظر و برداشت شخصی مواجه هستید، آنچه که نویسنده نگاشته عمدتا بر پایه ی آیات و میراث به جا مانده از معصومین علیهم السلام است و برداشت های آمیخته با سلیقه ی شخصی کمتر به چشم میخورد
نظم و پیوستگی حاکم بر کتاب تأثیر به سزایی در فهم نظام ترسیم شده دارد
------------------------------------------------------------------
  دور دوم مطالعه به ترسیم نقشه ی ذهنی و مرور و مباحثه مجدد گذشت
انقدر پربار هست این کتاب که حاضرم مادامی که ملکه ذهن و عملم نشده از خوندن مجددش دست نکشم
        

          باید از صراط به سبیل راه یافت و وظیفه ها را شناخت....
        

          کتابی با متن روان ولی ثقیل...
نیازمند مکث های بیشتری بود، تا موضوع بهتر دریافت شود.
خیلی از کلمات را با سجع زیبا بیان کرده بودند، که بهتر در ذهن من ماند.
نسبت به دو کتاب رشد و عوامل رشد، دارای آیه های بیشتری بود و حس دريافت از قرآن و تفسیر سوره بیشتر ملموس بود.
در کل دوست دارم یک بار دیگر بخوانمش 😊

دعای آخر این یادداشت هم از خود کتاب استفاده میکنم، که خیلی برایم جالب بود و مرا به فکر فرو برد:
✨️ خدا!! سرزمین عمرمان را چراگاه دشمن‌مان کردیم و جز کثافت از آنها حاصل نگرفتیم و هنگامی که فهمیدیم و خواستیم از این سرزمین بیرونشان کنیم و از سراچه قلبمان اخراجشان نماییم، به درگیری هایی رسیدیم که توانمان را طاق کرد و عجزمان را نشانمان داد، در حالی که تو با بلا و ضربه هایت ما را کمک می کردی که دامن از اینها بستانیم و دست از اینها بکشیم.
ما اکنون با یک دنیا درگیری و یک عمر کشمکش، به عجز رسیده‌ایم و به رشته لطف تو چشم دوخته‌ایم، که جز تو دستاویزی نیست و از غیر تو به سوی تو راهی نیست.
        

          کتابی زیبا برای سلوک 
        

          این کتاب نگاهی نو در برخورد با قرآن و دیداری تازه با سوره حمد است. هنگامی که دانسته شد هدف نهایی زندگی انسان «رشد» است، نوبت پاسخ‌گویی به این سؤال خواهد بود: «مراحل و مقدمات رسیدن به رشد چیست؟» صراط پاسخی است به این سؤال.
در این کتاب، 9 گام تا رسیدن به رشد بیان شده که یک طرح سلوکی بر اساس مبانی قرآنی است. این طرح، برگرفته از آیات قرآن و منطبق بر سوره حمد به‌عنوان ام‌الکتاب است.
«خلوت و توجه»، فکر و شناخت معبودها»، «عقل و سنجش آنها»، «ملاک انتخاب»، «عشق و ایمان»، «جهاد و مبارزه»، «بلا و ضربه‏ ها»، «عجز و اضطرار»، «اعتصام و استعانت»‏ مراحل صراط مستقیمِ عبودیت است که انسان را به هدف نهایی‌اش می‌رساند
        

          کتابی به شدت عمیق که بعد خوندن جملات به تفکر زیادی نیاز داره. 
        

          غوطه خوردن و غوطه خوردن....
        

          کتاب "صراط" دربارهٔ سورهٔ حمد است که محور کلی بحث و صراط مستقیم را، عبودیت می‌داند.
گام‌های رسیدن به عبودیت عبارتند از: خلوت و توجه و سکوت، فکر و شناخت معبودها، عقل و سنجش آن‌ها، ملاک انتخاب، عشق و ایمان، جهاد و مبارزه، بلاء و ضربه‌ها، عجز و اضطرار، اعتصام و استعانت.
به طور خلاصه، مرحوم عین. صاد به نقل این مطلب می‌پردازد که درست است آدمی بی‌نهایت راه در پیش دارد، اما در هر لحظه بیش از یک گام برایش نیست؛ به عبارتی، عبودیت و اطاعت به امری تعلق می‌گیرد که در هر لحظه مهم‌ترین و مفیدترین کار باشد و از خدا مایه بگیرد‌.
این سوره در رابطه با صراط، آدم‌ها را به دو گروه تقسیم می‌کند؛ همین تقسیم‌بندی زیربنایِ مبارزه و درگیری را مشخص می‌سازد.
        

          «دیداری تازه با سوره حمد؛ چکیده ی قرآن»

از شما چه پنهان، اولش که کتاب را شروع کردم هیچ تمایلی به خواندنش نداشتم. تجربه ی "عوامل رشد، رکود و انحطاط" تجربه ی خوبی نبود حقیقتا. عجز و لنگیِ پای حرکتم در راه "عرفان، شناخت و هرچه اسمش هست"، حالم را بد کرده بود. با این نگاه کتاب را شروع کردم. و نه فقط این؛ که خودم را مجبور کردم کتاب صوتی را گوش بدهم. نجم الدین شریعتی؛ لالایی مطلق بود. تازه منِ کمالگرا بعد هر فصل کتاب صوتی؛ یک دور دوباره متن کتاب را می‌خواندم. اینطوری کار را برای خودم سخت کردم ولی زبان در کام کشیدم، خشمم را در دخمه ی قلبم سرکوب کردم با این نهیب که "یکبار تو زندگیت بفهم!"

تیتر کتاب زده است: دیداری با سوره ی حمد. و جز بخش اول - برخلاف انتظار- باقی کتاب صرفا سوره ی حمد نبود. انصافا وقتی دیدم هر فصلِ کتاب نه یک سوره، که حتی تفسیر چند سوره است؛ جا خوردم و آتش خشمم شعله ور تر شد. ولی باز تحمل کردم. توی گروهی که همخوانی کتاب های مرحوم صفایی است نوشتم: این آقا اصلا کتابش تفسیر سوره ی حمد نیست، اصلا کتابش حتی تفسیر هم نیست. بیشتر بحث نظری قدم های عرفانی است و لا به لایش آیه های پراکنده ای گنجانده شده.

کج‌دار و مریز ادامه دادم. گروه، کتاب را تمام کرده بود و رفته بود سراغ کتاب بعدی ولی من هنوز نیمه ی این کتاب بودم. جنگ درونی آغاز شده بود. من "باید" می‌فهمیدم. و حالا در این نقطه با شجاعت تمام اعلام میکنم هیچ نفهمیدم از این کتاب جز یک چیز؛ من فصل بلاء و ابتلائات را در آغوش کشیدم و فکر نمیکنم تک جمله های نابش و مضمون بلندش حالا حالاها از صفحه ی گردوییِ پیچ در پیچ قشاهای مغزم پاک شود.

در نهایت اینکه از نیمه ی کتاب به بعد خواندن کتاب هموارتر شد. سلاحِ لجبازی زمین انداختم و زانو زدم که "بشنوم"، و درست "بشنوم"؛ حتی اگر نفهمیدم. حقیقتش را بخواهید در آخر، برخلاف "عوامل رشد، رکود و انحطاط"، این کتاب خیلی به من امید داد. قلبم را نوازش کرد و من حس نمی‌کردم که دورم، که پرت افتاده ام، که لنگ و فلجِ این مسیرم. این حس را دوست داشتم. و در آخر هم فهمیدم این که مدام به سور دیگر قرآن دستی می‌زدیم و نگاهی می انداختیم؛ سر این حرف بود که این همه مفاهیم عمیق و مراتب پیچیده، همه متولدینِ "امّ الکتاب" اند؛ سوره ی حمد.

پ.ن۱: شاید باز کتاب را دوباره بخوانم؛ این بار میروم نسخه ی فیزیکی اش را میخرم. کور شدم.
پ.ن۲: فصل آخر - مرور کلی- که می‌گفت یاران رفته اند و ما مانده ایم، مصادف شد با شهادت سید حسن نصرالله. من؛ اشک خالص بودم: "یاران رفته اند و ما مانده ایم!"
        

          اگر عاشق خوندن کتاب هایی هستید که توش حرف هایی از جنس قرآن میزنن و در آخر آیه قرآن رو میارن و شما رو مجاب میکنن به تدبر و تفکر درمورد آیات قرآن ، این کتاب مناسب شماست.