یادداشت‌های نیکی (89)

            امه همیشه برای من جزو نویسنده های محبوب بوده....
در داستان های امه پوچ بودن نشان داده نمیشوند، وجود دارند، لمس شدنی هستند.
در دزدی های شبانه، بی ارزش شدن ارزش های انسانی پررنگ و منطقی میشوند، در گناه کردن همه چیز آنقدر طبیعی به تصویر کشیده میشود که فراموش میکنی زندگی واقعی چه رنگی و چه شکلی است...
برای من درموش جور دیگری جالب بود
          

            شخصا داستان کوتاه های موراکامی به رمان های بلند این نویسنده ترجیح میدم، اغراق و تصوراتش تو داستان های کوتاه دلچسب تر هستند تا نوشته های طول و دراز سراسر سکوت و همنشینی
ولی در نهایت این کتاب با تمام سکونش، با تمام تنهایی شخصیت‌هایش روایتگر انسان هایی بود که زلزله های مخصوص خودشان را پشت سر گذاشته بودند.
چه از دست دادن خانواده باشد چه جنون و چه رها شدن و آن چیزی که بعد از زلزله باقی می ماند هرچقدر هم قوی و بی تغییر باز هم از درون چیزی در آن فرونشسته، گاهی یک هویت وگاهی یک رویا.
این بلایی است که سر آدم می‌آید وقتی محکم ترین بخش زندگی‌اش یعنی زمینی که بر آن قدم میگذارد هم زیر پایش را خالی کند.
          

            خیلی سعی کردم درمورد کتاب و روند داستانش ریویو بنویسم ولی به چشم من کتاب دنبال یه هدف یا یه مقصد نبود. یه مسیر دل‌انگیز بود که از میون درخت ها و جشنواره های ژاپن رد میشد، دلبستگی ها و دلتنگی ها بود و در نهایت حجم زیادی آرامش با خودش داشت.
از اون دست کتاب های آسون و روون که وقتی یه روز سخت و تاریک داشتی میتونی خودت بسپری بهش و بدون اینکه انتظار خاصی داشته باشی فقط از توصیفاتش لذت ببری
          

            زنده تر از زندگی خلاصه دلتنگی های یک دوست برای دوستی است که فوت کرده، انسانی که مرگ برای خاطراتش یک پایان نبوده.
بخش های کتاب کوتاه ولی پر احساسات پررنگ است.
نویسنده کتاب دوستش را نه با کلمات بلکه با صحنه ها و مکان ها توصیف میکند، این بخش کتاب برای من خیلی ملموس بود.
خیلی وقت ها کلمات فراموش میشوند ولی لبخندها، نگاه ها، صدای باران و خش خش برگ فراموش نمیشود‌.
مرگ دوستش برایش نه مایه گریه که مانند گرمای خورشید علت دلگرمی بود.
نویسنده در جاهای مختلف کتاب از دوستش به عنوان یک انسان دیوانه یاد میکند که درست زندگی کردن را بلد است که عاشق زندگی است، عاشق لبخند زدن و مهربانی است.
کتاب با وجود اینکه موضوع غمگینی داشت به هیچ وجه احساس غم نمیدهد فقط یک دلتنگی لطیف برای دوستی که حتی جای خالی اش آنقدر دوست داشتنی است که زندگی را ارزشمند و لایق زنده بودن میکند
          

            این کتاب یکی از ترسناک‌ترین پایان هایی داشت که تا به حال خوندم.
داستان حول تفکرات و تلاش های یک جمع‌کننده پروانه برای نگه داشتن یک دختر و زیبا و ابراز علاقه‌اش به آن دختر بود.
سراسر کتاب میشد میل کالیبان را به احتباس زیبایی و کنترل آن زیبایی را حس کرد، مانند نحوه‌ای که پروانه ها را میکشت و از این کنترل مرگ و نگهداری آن به عنوان مجموعه لذت میبرد.
کالیبان مردی که جهان را مقصر کاستی هایش میدانست و پیروزی در شرطبندی کلیدی بود برای رسیدن به تمام چیزهایی که میدانست هیچوقت نمیتواند داشته باشد پس آن‌هارا حبس میکند تا مالکیت آن‌هارا حداقل بدست بیاورد.
میراندا دختری که در ابتدا فکر میکرد کنترل همه چیز تحت اختیارش است و تمام تلاشش را میکرد فردی متفاوت از سایر اعضای طبقه بورژوا باشد ولی درنهایت حتی او هم هیچ کنترلی در روند زندگیش نداشت
          

            شخصیت های کتاب؛ پیرمردی بعضی شب ها عنکبوت میخورد، دکتری که آدمخوار است، موزه‌ای که برای جلوگیری از خودکشی ساخته شده ولی تبدیل به محل رایج خودکشی شده است و خلاصه آدم‌هایی که مرگ تبدیل به بخشی از شخصیتشان شده است. شاید جز چند صفحه آخر کتاب نه تنها اثری از امید در کتاب نبود بلکه مانند همان موزه‌ای که برای جلوگیری از خودکشی بود ولی همیشه طناب خودکشی در آن آماده بود این کتاب هم همیشه ناامیدی روزانه را تامین میکرد
          

            کتاب شروع سریعی دارد، روندی که خاطرات و گذر افراد را به مسائل اجتماعی و دغدغه های روزانه زمان ارتباط میدهد باعث میشود که که کتاب از حالت خسته‌‌کننده خارج شود.
در تک تک بخش های کتاب میتوان بهانه های زیادی را برای همذات پنداری پیدا کرد که تکرارشان بیشتر از هر چیز یادآور ترس های این روز ها و مشخص شدن دلیل این ترس هاست
خیلی از این ترس و بی اعتمادی ها که بخصوص در بخش "کمونیسم رفت و ما ماندیم" مطرح شد را تجربه نکردم ولی دیدمش و نشانه هایش انقدر عادی شده که دیگه انگار نشانه نیست
بجز این خیلی بخش های کتاب واقعا دقیق بود، پر از نکته سنجی پر از نگاه کردن به جای فقط دیدن و سوالی که پیش میاد این است ایا ما هم به این اندازه توجه میکنیم و آیا اصلا این توجه به سود ما هست یا نه
من وقتی کتاب را شروع کردم با خودم گفتم از ان دست کتاب هاست که به تو یادآوری میکند چقدر همه چی غیرمنصفانه است و این نکته که کتاب از زبان اول شخصی روایت شد که حتی در ان دوران هم از شرایط خوبی برخوردار بود ثابت میکند که همه چی غیرمنصفانه‌تر و به مراتب بی رحمانه‌تر بوده و خواهد شد.
          

            کتاب زندگی آمریکایی بعد از جنگ را روایت میکند که در آن میتوانیم رکود اقتصادی، بی اعتمادی، فقر و سهل‌انگاری اقشار مختلف جامعه را ببینم.
در بعضی از داستان ها خوبی های کوچک و بزرگی به چشم میخورد ولی در نهایت آمریکای پوچی در کتاب جریان داشت که نمایانگر بی اعتمادی مردم به یکدیگر و ترس از دست دادن باقیمانده داشته‌هایشان بود‌.
هرچند این کار اولین اثری بود که از این نویسنده خواندم ولی روند تند داستان و سادگی بیان که تصویر تلخ و دردناک زندگی ها را نشان میداد برایم خواندن کتاب را به تجربه‌ای جالب تبدیل کرد.
          

            همانطور که نویسنده هم اشاره کرد، این کتاب روایتگر داستان یک مادر است.
مادری که در میان باورهایی که سال ها با آن‌ها بزرگ شده و اعتماد به فرزندش دچار جنون میشود.
شخصا حال و هوای کتاب برای من تا حد زیادی یادآورد "عصیان" نوشته یوزف روت بود، همان ساده‌دلی، همان اعتماد و باور بی دلیل و همان جهالت نسل ها

          

            بخشی از متن کتاب:
"شنیدم که کازان واتانابه یک هفته مرگش را به تاخیر انداخت تا یکی از نقاشی هایش به نام کان‌‌تان را تکمیل کند‌. شاید کسی این کار را بیهوده بخواند  اما چه کسی صلاحیت داوری درباره خواست قلبی انسانی دیگرا را به ما داده است؟"
کتاب از بخش تشکیل شده است و دو بخش اول از زبان اول شخصی است جوان که به شکل ناگهانی با سنسی برخورد میکند و تصمیم میگیرد به عنوان شاگرد بخشی از زندگی او شود هرچند که نه چیز زیادی از سنسی میداند و نه سنسی آدمی است که برای او کلاس درس برگذار کند ولی  منش و خلق و خوی سنسی به همراه دیدگاه خاصش به زندگی راوی ابتدایی داستان را مرید او میکند
از سنسی چیزی زیادی نمیتوان گفت همانطور که همسرش و شاگردش هم تا لحظه آخر کنجکاو شناختن اوست خواننده هم سنسی را در هاله‌ای از ابهام و تعصب تصور میکند. در بخش سوم داستان ولی سنسی داستان خودش را میگوید، داستانی که نه فقط زنگار زندگی سنسی که گذری اجتماعی بین دو نسل و تفاوت های فکری بین انسان هایی با هدف تعالی و یا احساس است.
داستان سنسی فقط داستان مردی اشراف زاده نیست، داستان مردی است که اعتمادش شکسته، عاشق شده، فرار کرده و چه کسی میتواند چنین مردی را قضاوت کند؟
          

            درمورد کتاب آوای کوهستان اولین چیزی که نظر من خودش جلب کرد، زمان چاپ و روونی نثر کتاب متناسب با حس و حال امروز بود.
کتاب روایتگر زندگی یک خانواده پس از جنگ و تاثیرات جنگ بر اون خانواده میگه ولی تعداد دفعات اشاره مستقیم به جنگ به تعداد انگشت های دست هم نمیرسه و این هنر نویسنده بود که به جای گشتن حول ماجرا و بررسی تاثیراتش از دور وارد عمق ماجرا شد  و بدون اینکه حس تنفر و خستگی و زده شدن در خواننده ایجاد کنه با ظرافت تک تک جزییات مطرح کرد، زنگ صبح معبد تا پارس سگ در آخر شب به همه جزییات توجه نشون داد بدون اینکه حس پرگویی ایجاد کنه و درنهایت بدون هیچ اصراری برای  ایجاد یک درس یا تاثیر روانی تمامی دغدغه های یک انسان دیگر نمایش گذاشت و به احساسات خواننده فرصت همدردی، همراهی و تفکر داد.
شاید این کتاب برای من با همه وجوهش یادآور یک روز بارانی در اوساکا باشد، یا یادآور طوفانی که گل های آفتابگردان را شکست
          

            در ابتدا برایم صرفا داستان گروهی آدم مرده بود، مردها و زن هایی که سال ها در اردوگاه های نازی تا کنار کوره رفتند و برگشتند
مردی که سال ها در یک کاهدانی قایم شده بود و به معنای حقیقی کلمه همچنان در همان کاهدانی مانده بود
عاشقانه؟ نمیدانم عشق چیست
ولی آنچه در این کتاب پیش آمد، تقابل مسئولیت، گذشته، شور و شهوت و ترس بود
پشت کتاب از "یادویگا" حرف زده شده و چقدر این زن برای من تمثیل اتفاقات و افراد دور برم است.
زنی که سه سال با تمام وجود از ارباب ثابقش مراقبت کرد حتی با وجود اینکه یهودی نبود، با او ازدواج کرد تا باز هم به او خدمات دهد و در پایان خودش هم نمیدانست که کجای داستان زندگی آن مرد قرار دارد.
متن کتاب:
برای خدا نیست. خدای واقعی از ما متنفر است اما ما در خیال بتی ساخته‌ایم که دوستمان دارد و مارا بندگان خاص خودش آفریده. تو خودت گفتی کافران خدا را از سنگ میسازند و ما از رویا.
          

            روند داستان را میتوان به صورت کلی به یک فیلم آمریکایی جنایی با کات های زیاد تشبیه کرد.
روندی تند از یک پرونده، با کرکتر هایی مشخص، کاراگاه بو لاکلی مردی جوان که برای ارضای خواسته های خانواده وارد مسیری میشود که تماما متفاوت از تصورش است و تمام اصول اخلاقی‌اش را زیر سوال میبرد
و مامور مخفی پتی باتلر کسی که شاید صرفا یک دختربچه با اعتماد به نفس بالاست و شاید کسی که بهتر از هرشخص دیگری میداند که درموقعیت های خاص باید چه کند
داستان نه پیچیدگی خاصی دارد و نه حتی معمای خاصی اما روند آن، دلیل هر اتفاق، برابر هم قرار گرفتن خواسته ها و تاوان آن ها چیزیست که خواننده را ترغیب میکند برای پیدا کردن دلیل و انتخاب بین مسئولیت و انکار کتاب را پیش ببرد
          

            این کتاب با وجود تمام شباهت ها، تفاوت های فاحشی با کتاب قبلی (خون بر برف) که از این نویسنده خوندم داشت.
نثر روشن‌تر و امیدوارتر بارز ترینشونه
شخصیت های شجاع‌‌، افرادی که ترسیدن ولی ادامه میدن، به طور کلی میشه گفت کتاب امیدواری بود هرچند که اسمش هم برمی‌امد.
داستان از فرار شروع میشه، از خون و ترس و ناامیدی و کاری میکنه که یک نفس بدون وقفه با شخصیت اصلی سعی کنی نجات پیدا کنی، شکار کنی و زنده بمونی و از اون زندگی اجاره‌ای لذت ببری
          

            میتونی حسابرس باشی اما به فکر بیوه های مقتولت باشی
خوانش پریش باشی اما از بینوایان لذت ببری
بدونی که با چاقو میشه کشت ولی برس توالت انتخاب کنی چون با چاقو زود تموم میشه.
کسی که کامل نیست ولی خوب فرق سرشار کردن از عشق و غرق کردن در اون میدونه.
این کتاب اولین اثری که از این نویسنده خوندم و دوستش داشتم، یک نفس با ضرباهنگ دنیای سرد و برفی اولاف پیش رفتم و فهمیدم که چقدر داستان گفتن دوست داره

بخشی از کتاب:
...اما فقط دو چیز را میدانم. یکی اینکه نمیدانم میتوانم یکی مثل تورا خوشبخت کنم، چون من یکی از همان آدم‌هایی هستم که همه چیز را تباه میکنند، نه از آن آدم‌هایی که زندگی و معنا خلق میکنند‌ و دومین چیزی که میدانم این است که دوستت دارم، ماریا. و به همین خاطر آن دفعه برای شام نیامدم. اولاف