یادداشت‌های کرم کتاب (19)

          تا قبل از این، نتونسته بودم  متوجه بشم که چرا زبان مادری اهمیت داره.  اولین باره که دارم این مفهوم رو بهتر درک می کنم. و اینکه هر زبان با خودش یک فرهنگ رو هم به همراه میاره.

مفهوم دیگه ای که بیشتر برام ملموس شد: قسمتی از غنای هر زبان، به سواد اون ملت بر می گرده. هر چه قدر ملتی در یک شاخه از علم/فرهنگ/هنر  عمیق تر شده باشند، کلمات بیشتری برای توصیف مفهوم های مختلف پیدا می کنند و به غنای زبان اون ها اضافه میشه. اینطور میشه که بقیه ی زبان ها از اون زبان کلمات بیشتری قرص می گیرند. پس زبان هم نشونه ی قدرت اون ملت میشه و هم توسعه ی علم و فرهنگ، ضامن بقای اون زبان.

از یه جایی به بعد از کتاب، شکوه زبان انگلیسی برام کمتر شد. انگار واضح تر و واقعی تر بهش نگاه می کردم. بابت لحظه هایی که برام زبان خیلی مهمی بوده (و در واقع شاید  فهمیدن اینکه یه جایی در عمق وجودم شاید نسبت به زبان مادری خودم اهمیت کمتری قائل بودم)  احساس بدی بهم دست داد. (این در تضاد با ضرورت یادگیری و تسلط به زبان انگلیسی نیست.)

حرف آخر: ما کلمه ی چین رو بارها در این کتاب می بینیم اما من فلسطین رو هم می دیدم....


***خطر فاش شدن داستان***

با وجود همه ی خوبی های کتاب، من یه فاز همه ی سفید پوست ها بد اند و همه ی رنگین پوست ها خوب و یه فاز حق به جانب بودن هم از کتاب احساس می کردم. آزاردهنده نبود اما بود.

جاهایی از کتاب از خودم می پرسیدم آیا شیوه ی نویسنده یا مثلا  کارهای هرمس  رو درست می دونم؟  در اسلام نظر ما در مورد کارهای مشابه این چی می تونه باشه؟

قسمت های آخر کتاب ذهنم رو به چالش کشید و ذهنم درگیر همون مفهومی شد که در زیرعنوان کتاب آورده شده: ضرورت یا عدم ضرورت اعمال خشونت و مسائلی که حول اون شکل می گیره مثل اینکه هدف وسیله رو توجیه می کنه یا نه؟

سوال اینه آیا آخرین تصمیم  رابین درست بود؟  



        

          احتمالا همه ی ما فکر می کنیم خیلی عاقل و محاسبه گریم و به خوبی فکر می کنیم که چطور پولمون رو خوب مدیریت کنیم. در حالی که لزوما اینطور نیست.
این کتاب در مورد اینه که چه خطاهای محاسباتی در مدیریت مالی ممکنه داشته باشیم.
در  قسمت عمده ای از کتاب، هر فصل یکی از این خطاهای محاسباتی رو با مثال های  ملموس توضیح میده. چند فصل آخر هم به جمع بندی از فصل های قبل و  ارائه ی راهکارهایی برای مدیریت بهتر مالی اختصاص داره. اما خوندن همون مثال ها در فصل های قبلی هم  به درک بهتر تله های فکری که در خرج کردن دچارش ممکنه بشیم و جلوگیری مجدد از اون ها کمک می کنه.

خوندنش می تونه کمک کنه بهتر به خرج کردن  و مسیری که در ذهنمون برای یک تصمیم گیری مالی طی میشه فکر می کنیم.

خوندنش رو توصیه می کنم. 
        

          نسبت به کتاب های اخیر آقای ضابطیان بیشتر دوستش داشتم. انگار سفر به ژاپن نسبت به سفر های قبلی  با خروج بیشتری از منطقه ی امن همراه بود و این روایت بهتری رو رقم می‌زد. سهم مشاهده به سهم پیش فرض ها  بیشتر می شد و انگار به چالش کشیده شدن  به واسطه ی سفر به یک کشور خیلی متفاوت تر  به روایت ها شکل سفرنامه  بیشتری می داد و از جنبه ی راوی که  زندگی معمولی رو عمدتا روایت می کنه خارج می شد. از کتاب لذت بردم و دلم نمی خواست تموم بشه.

گاه گداری یک سری کنایه های سیاسی بین متن هست که دوستش نداشتم و اگر نبود بهتر بود.

یک جایی از گوشه ی ذهنم در کتاب های آقای ضابطیان هنوز دنبال تجربه ی مجدد لذتی ام که از  خوندن مارک و پلو بردم. 

جا به جایی مداوم بین توکیو، اوساکا و بقیه ی شهر ها یک مقداری گیج کننده بود. یعنی یک روایت مربوط به توکیو بود مثلا، بعد می رفتید اوساکا، بعد دوباره چند روز بعد توکیو مثلا. 

بعضی از  موارد رو قبلا توی صفحه های ایرانی های مقیم ژاپن دیده بودم و برام جدید نبود. از دوباره خوندنش خسته نمی شدم اما اگر نکات جدید تری هم بین مطالب بود بهتر بود. بعضی موارد رو هم با اینکه قبلا شنیده بودم, توی کتاب توضیحات بیشتری در موردشون دیدم.

یک قسمتی از فصل  یکی مونده به آخر یک مقدار برای نوجوان ها و  کودکان (اگر خواستند بخونند البته😅)مناسب نیست. اگر به عنوان والد این کامنت رو می خونید، در نظر داشته باشید.
        

          خوندن این کتاب به درک بهتر مسیر و قصه ی  زندگی یک پژوهشگر و یک پژوهشگاه  کمک می کنه که ارزشمنده و مهم اما به نظرم نتیجه  ی بالاتر و مهم تری که میشه ازش گرفت اینه که زندگی هیچ آدمی بی نقص و بدون مشکل  نیست.  مهم اینه که آیا  هر کدوم از ما  با وجود  مشکلاتمون اونچه از پسمون بر می اومده انجام دادیم یا نه؟ 
جاهایی از کتاب کمی حالت شعاری پیدا می کرد یا احساس می کردم ساده سازی کردن مشکلاته.  اما نمی تونستم به دل بگیرم یا خرده  بگیرم.
        

          کتاب کوتاهی هست و به سوال هایی که ممکنه افراد طی فرایند جدایی و طلاق از خودشون بپرسند در قالب ۲۳ فصل کوتاه پاسخ میده. 
سوالاتی مثل:
 "آیا آدم ها می توانند تغییر ‌کند؟"
"اگر در نهایت تنها بمانم چه؟"
"اما من او را وحشتناک نمی دانم"
"چطور او حالا اینقدر به نظر دوست داشتنی می رسد؟"
و...

هرچند کتاب روی محوریت طلاق تمرکز داره اما برای کسانی که می خوان ازدواج کنند یا  طی‌ فرایند خواستگاری به این فکر کنند که طرف مقابل مناسب هست یا خیر، می تونه کاربرد داشته باشه.

بعضی جاهای کتاب توضیح واضحاته و  لزوما مطلب مهمی رو نمیگه‌.  اما بعضی جملاتی داره که باعث میشه بیشتر فکر کنید و آگاهی و صداقت بیشتری نسبت به افکار خودتون پیدا کنید.

        

          خلاصه اش اینه که اگر بخواید از زاویه ی نگاه و آرمان های یک مسلمان  یک کتاب فانتزی و علمی-تخیلی بنویسید، این کتاب یکی از نمونه های این سبکه. 
        

          هر از گاهی باید از این دست کتاب ها خوند که آدم یادش بیاد‌ ایران، چطور ایران شد. که یادش  بیاد خودش کجاست و دغدغه هاش چیه و بقیه کجا بودند و دغدغه های اونا کجا بود......
که یادش بیاد  می تونه نگاهش تا کجا رو ببینه اما اینقدر درگیر روزمره است که نمی بینه...

        

          کاش سری‌کتاب های عاشقانه ی کلاسیک هیچ وقت تموم نمی شدند. 

نکاتی که در مورد "ربکا" به نظر من اومدند:

یکی از نکات جالبش برای من تغییر لحن شخصیت اول (که تا آخر کتاب اسمش رو نمی فهمیم ) بود.
از حدود فصل دوم تا یک قسمتی از کتاب، لحن گوینده لحن یک آدم تازه وارد و خام و هراسان هست. اما لحن فصل اول و لحن کتاب از اونجایی که ماکس بهش میگه یک شبه بزرگ شدی، لحن دیگه ایه. این رو قبل از خوندن این جلمه متوجه میشید. 
لحنی که شما رو یاد فصل یک می اندازه. 

خیلی ناگهانی تمام شد. درست جایی که کشش داستان در اوج بود و منتظر ادامه اش بودم. برگشتم و یک بار دیگه قسمتی از فصل های اول رو دیدم تا  مرور کنم که چه اتفاقی افتاد. به نظرم  بی وفایی به بقیه ی کاراکتر ها بود که سرنوشت اون ها رو ندونیم. اما از طرفی سبکی  از ترس و ابهام قصه بود. 

صحنه ها خنثی یا سرد و خاکستری اند. اما به نظرم ترسناک به اون شدت نبود. جدیت داستان در مقابل گرمای بقیه ی قصه های کلاسیک  برای من تازگی داشت و طعم  جدید و جالبی بود. 

تریلر فیلم هیچکاک و  نتفلیکس رو دیدم.  برداشتی که از شخصیت ها با توجه به کتاب کرده بودم شبیه برداشتم از تریلر فیلم نبود. تصمیم  گرفتم فیلم اش رو نبینم.

شاید کتاب نوجوان نباشه.  البته همون طور که یکی از دوستان نوشته بودند نگارش اون تمیز و بدون جزئیات غیر ضروریه. 
        

          از یه لحاظ شبیه بقیه ی کتاب های حوزه ی رشد فردیه. توصیه هایی شبیه کتاب های کار عمیق و اصل گرایی رو برای مثال می تونید توش ببینید. اما  از جنبه هایی هم متفاوته. 

مهم ترین تفاوتش، همون طور که توی عنوان هم مشخصه توجه بیشتر به احساسات در محیط کاریه. اینکه احساسات مون  از قبیل خشم، ناراحتی، خستگی، احساس تعلق نکردن، سردرگمی اضطراب رو هم قسمتی از معادله حساب کنیم و چطور باهاشون رو به رو بشیم. احتمال میدم کتاب های کمی به این قسمت از کار کردن هم توجه کرده باشند. 

 تفاوت دیگه از لحاط لحنه؛شاید چون کتاب رو دو خانم نوشتند یا شاید به خاطر سبک ترجمه باشه.  کتاب به زندگی واقعی نزدیک تره و کمتر جملات  خشک و بی روح اند. یه روحیه ی قوی و زندگی توی کتاب مشخصه و از خشکی محیط اداری به دوره. با وجود اینکه در مورد محیط اداری هست.

کتاب خوش خوانی هست اما ازش انتظار یک کتاب عمیق رو نداشته باشید. صحبت ها توصیه وار هستند. (البته توصیه های خوب و کاربردی.) و اگر کتاب های دیگه ای از این سبک خونده باشید،ممکنه بخشی از نکاتش تکراری باشند براتون.  

در مجموع اما کتاب خوبی بود. 
        

          شده تا به حال فکر کنید چرا توی بعضی شغل ها هیچ هدفی نیست؟ آورده ی فلان شغل برای جامعه دقیقا چیه یا فردی که فلان شغل رو انتخاب کرده دقیقا چه معنایی توی اون شغل می بینه که داره انجامش میده؟ این لحظه هایی که از فردی می پرسین شغلت چیه اما نمی تونه دقیقا عنوان شغلی یا کارش رو توضیح بده؟ یا متوجه نشید چرا بعضی‌ کارهای اداری-اجتماعی می تونه سریع تر و راحت تر انجام بشه اما نمیشه؟

و بعد از همه ی این ها فکر کنید ایرادی که دارید می گیرید الکیه. یک قسمت از کار کردن همینه که زجر آوره و لزوما هم کار کردن قرار نیست حس معنا یا... داشته باشه.

نویسنده، این موضوع رو بررسی می کنه. تعریف شغل مزخرف چیه، چرا وجود داره، چه آسیب هایی به افراد می زنه، چه عوامل اقتصادی و سیاسی باعثش شدند و چرا ما همچنان به انجام این شغل ها ادامه میدیم. در پایان هم  یک راه حل پیشنهاد میده اما  نباید ذهن رو فقط حول همین راه حل محدود کرد. 

نویسنده در لندن استاد دانشگاه بوده و جامعه ی مورد بررسی اش عمدتا آمریکا و انگلیس هست. جاهایی شاید تند بره  اما عمده ی حرف هاش ملموسه و ذهن آدم رو مشغول می کنه و می فهمید فقط شما نبودید که حس می کردید بعضی شغل ها مزخرف اند یا توی شغل خودتون بعضی کارها و روال ها هیچ معنایی ندارند. 

از اون کتاب هاست که آرزو می کنید کاش نویسنده هنوز زنده بود و می شد هنوز نظریه ها و نقدهاش رو شنید. 
        

           مشکلات، احساسات و حتی اضطرابی که  یک نفر در شروع کارش به عنوان پزشک می تونه لمس کنه رو بولگاکوف به خوبی روایت کرده. فکر می کنم کمتر کتابی داریم که از این زاویه ی دید صحبت کرده باشه. 

متن روان و جذابه و کتاب بلندی نیست. وقتی تموم میشه، دلتون می خواست که کاش بیشتر از این بود.

اگر کسی در اطرافتون هست که  عضو جامعه ی درمانه و می خواد  به تازگی طرحش رو شروع کنه، احتمالا این کتاب هدیه ی خوبی می تونه براش باشه. 
        

          شاید اگر جین آستین یا خواهران برونته تجربه های اجتماعی  و تجربه های "کار و بار" ی بیشتری داشتند و شاید اگر کتاب هاشون رو  در سنین بالاتری نوشته بودند، احتمالا رمان های بیشتری شبیه میدل مارچ داشتیم.میدل مارچ رمانیه که پختگی رو توش حس می کنید و زندگی فقط حول عشق خلاصه نمیشه. 
***
بر خلاف رمان های رایج، کتاب فقط یک شخصیت اصلی نداره. شخصیت اصلی کتاب داروتیا است اما در واقع قصه ی  زندگی سه زوج  احتمالی (=۶ نفر) محوریت داستانه و در کنارش زندگی  آدم های مختلفی که به زندگی این ۶ نفر گره خورده (و  اشاره ی به زندگی این آدم های مرتبط هم خیلی مختصر نیست.) شبیه کشیدن نقشه ی یک شهر می مونه‌ و مشخص کردن موقعیت آدم هاش و اینکه با چه خطوط و ارتباط هایی به هم متصل شدند. این وسط بعضی از این نقطه ها پر رنگ ترند.
***
همونطور که در بقیه ی نظرات بود، جلد دوم خیلی سریع تر پیش میره و کشش بیشتری داره. 
***
به نظرم می اومد  شخصیت رازمند و لیدگیت  نسبت به بقیه ی شخصیت ها، پردازش بیشتری داره و قابل لمس تره  و شخصیت داروتیا و لادیسلا خامی هایی داره که کمی دور از دسترسشون می کنه یا توی تصوری که ازشون  میشه، تکه های گمشده ای هست. 
***
خوندنش ارزشمنده و به نظرم باعث میشه توی انتخاب رمان های بعدی تون سخت گیر تر بشید وقتی می بینید میشه اینقدر عاقلانه تر  و واقعی تر رمان نوشت. 
        

          کتاب خیلی کوتاهیه. جمله های خوبی هم داره اما قالب کلی کتاب در نظر من  کلی گویی و صحبت از  موضوعات رایج کلیشه ای بود. با انتظارم  از الیف شافاک متفاوت بود.
        

          کتاب صوتیش رو با صدای منصور ضابطیان گوش کردم. 
کتاب خیلی جذابی هست. 

نمی تونستم متوجه بشم چه قدر از محتوای کتاب واقعی هست یا سوگیری خاصی داره .برای همین  تردید داشتم که بشنومش.

 الان بعد از تموم شدنش فکر می کنم   فارغ از راست یا دروغ بودنش، میشه ازش چیز یاد گرفت و با شنیدن سیاست از یک زاویه ی غیر رسمی ، از زاویه ی دید آشپزخونه، از خوندنش لذت برد. 

اما  اگر خواننده   از قبل مطالعات تاریخی یا اجتماعی   داشته باشه، لذت بیشتری از کتاب می بره (همونطور که قسمت عراق  با توجه به جنگ و آشنایی کمی بیشترمون با عراق  برای من ملموس تر بود و کمی قسمت کوبا به خاطر سفرنامه ی خود آقای ضابطیان)  و هم می تونه صحت سنجیش کنه و با داده های قبلی خودش مقایسه اش کنه.

خوانش کتاب هم خوب و مناسب بود.
        

          پیوست انتهای کتاب از خود کتاب بهتر بود و منطقی تر بود. متن اصلی کتاب توصیه های زیادی با لحن مستقیم و امری داره و کمتر با جزئیات توضیح میده. اما پیوست با لحن امری کمتر و جزئیات بیشتر، فلسفه ی رواقی رو که ایده ی پشت عمده ی توصیه های  کتاب هست به خوبی توضیح میده. 
همونطور که عنوان کتاب نوشته، ‌کتاب توصیه به حرکت  در نقطه ی مقابل فرهنگ خودیاری رایج داره: در دانسته ها و توصیه ها تردید کنید. فراموش نکنید که انسان می میره و زندگی حقیقت های دردناک یا واقعی مختلفی داره. همیشه اصالت با هرچیزی‌ که حس خوبی بهتون میده نیست. خودتون رو در مرکز جهان قرار ندید. سعی کنید به گذشته فکر کنید. اخلاق مدار باشید و  متعهد به اطرافیانتون و...
ممکنه جاهایی با حرف نویسنده موافق نباشید و بگید این دیگه زیاده رویه اما لحن متضاد نسبتا تندی که با بقیه ی کتاب های خودیاری داره، باعث به چالش کشیدن بعضی پیش فرض های ذهنی میشه و این برای من نکته ی مثبتی بود. 
        

          فضای کتاب و فضای توصیف شده از‌ کوبا، برای من شبیه گذروندن یه عصر بی دغدغه توی خونه ی مادربزرگ بود. ذهنم رو درگیر ‌این سوال کرد که زندگی سنتی گذشته خوبه یا سبک زندگی مدرنی که داریم به سمتش میریم؟ 

 اما دلم جزئیات بیشتری می خواست. مارک و پلو رو خیلی وقت پیش خوندم و سه رنگ رو هم حدود دو سال پیش. حس می کنم اون دو کتاب در مقایسه با سباستین جزئیات بیشتری از خود کشورها توشون بود. هر سه کتاب، کتاب های جذابی اند اما  به نظرم با اون دو تا  کنار خوندن یک روایت خوب، چیزهای جدید بیشتری هم می شد  یاد گرفت‌ که جاشون  اینجا خالیه.

اما شاید علت این جزئیات و اطلاعات کمتر اینه‌ که هدف آقای ضابطیان اینجا تمرکز روی فرهنگ مردم کوبا و  تعاملات شون و شباهت ها و تفاوت های این تعامل با ایران بوده نه کشور کوبا. 

به عنوان یک گزارش داستانی بخونیدش از تعاملات یک ایرانی با  افراد دایره ی ارتباطش  در کشور کوبا  که طی این گزارش گریزی هم به اطلاعاتی در مورد کوبا می زنه.
        

          کتاب روان و جذاب و خوش خوان هست‌. ماجرای دختری هست که از وطنش فلسطین سفر می کنه و سعی می کنه به دنبال ماجراجویی هایی که دوست داره بره. 
فضای کتاب، فضای شرقی هست و از این لحاظ جالب و جذابه. خوندش خیلی سریع پیش میره. اما ممکنه حس کنید روایت ها پیچیدگی لازم رو ندارند. این باعث میشه موقع خوندن از خودتون بپرسید‌ فلان اتفاق واقعا در قالب واقعیت شدنیه؟ یا با خودتون بگید آیا از کلیشه های رایج استفاده شده؟ اما بعد متوجه میشید کلیشه ای نیست اما پردازش داستان نیاز به خلاقیت و جزئیات بیشتری داشت.

همچنین بیشتر به عنوان ماجراجویی های سفر قمر (شخصیت اصلی کتاب) در زمان  قدیم بهش نگاه کنید. نه به عنوان یک سفر نامه. اطلاعات زیادی در مورد شهر ها درش نیست و عمدتا فقط به این اشاره میشه که وارد فلان شهر شد، اینقدر مدت درش موند و این اتفاقات افتاد. 

با این وجود خوندش لذت بخش هست. شبیه  گذروندن زمان در کتاب قصه های قدیمیه و حال و هوای لذت بخش خودش رو داره.

کتاب جز کتاب های نوجوان نشر اطراف هست اما برای مخاطب بزرگسال هم گریز خوبی از روزمرگی و محتواهای رایج هست‌.

اگر به عنوان یک والد  دارید این نظر رو می خونید، داستان از زبان یک شخص با فرهنگ عربی روایت میشه و  تم کشور های مسلمان رو در قصه می بینید. اما نمیشه متوجه شد شخصیت اصلی کتاب مسلمان  هست  یا خیر و این ممکنه گاهی سوال برای خواننده ایجاد کنه اما با توجه به اینکه مخاطب کتاب نوجوان هست، احتمالا توی این سن به درک تفاوت فرهنگ  کشور ها در رعایت ریزه کاری های اسلامی و کلا متفاوت بودن فضای قصه با واقعیت رسیدند.  به جز این، فکر نمی کنم کتاب دغدغه ی خاصی برای مخاطب جوان داشته باشه و کتاب مناسبی هست.