کتاب جنگ و صلح، که شاید بتوان آن را کامل‌ترین رمانِ تاریخ و به نظر برخی منتقدین اوج فکری تولستوی دانست. دارای قریب به ۷۰۰ کاراکتر است که خط شخصیت‌پردازی هیچکدام از آن‌ها در هیج جای داستان گم نمی‌شود. این همه نبوغ تولستوی جداً برای من وجدآور و تحسین برانگیز است. داستان در یک مهمانی اشرافی آغاز می‌شود و نُقلِ نَقل محفل، قدرت و درایت ناپلئون بناپارت است که جوانان اشراف با شوری وافر از او سخن می‌گویند؛ غافل از آن‌که لشکر فاتح ناپلئون به زودی بر سر مرزهای مسکو حاضر می‌شود. رمان، داستان زندگی و وقایع اتفاقیه‌ی 5خانواده اشراف، در گیر و دار جنگ روسیه و فرانسه است(فرانسه کشوری محبوب میان روسی‌ها بود، که اشراف آن غالبا به زبان فرانسه هم تسلط داشتند). کتاب جنگ و صلح جزییات، بسیار دارد، اما هرچیز سر جای خود است. پس خیالتان آسوده! رشته داستان از دست نویسنده و خواننده خارج نمی‌شود، و از مطالعه آن خسته و کسل نمی‌شوید. 
مثل دیگر آثار تولستوی، این رمان نیز ضمن درون‌مایه سیاسی و اجتماعی، بحث فلسفی و دینی، رنگ غلیظی دارد، خاصه در این رمان مسئله جبر و اختیار مورد توجه است. تولستوی در جنگ و صلح نمی‌خواهد قهرمان خاص و ویژه‌ای داشته باشد و این برخاسته از همان «جنگ و صلح» فراگیر و درونی انسان‌هاست.
مطالعه جنگ و صلح را نه به عنوان یک رمان تاریخی، سیاسی، اجتماعی و نه حتی یک متن فلسفی، بلکه (به قول ویرجینیا وولف) به عنوان مجموعه‌ای جذاب از تجربیات انسانی و زیسته، پیشنهاد می‌کنم. من با ترجمه کاظم انصاری خواندم و به نظرم ترجمه قابل تقدیری بود؛ ولی اکنون در ترجمه‌های موجود و متاخر از آثار تولستوی، سروش حبیبی چون از متن روسی به فارسی بر می‌گرداند، بنابراین تعهد بیشتری به متن، و ترجمه دقیق و خوش‌خوانی دارد.
          

            شما هرچقدر هم کتاب‌خون و عشق کتاب. هرچقدر هم علاقمند به ادبیات روس. ولی وقتی مدام بشنوی که یه کتاب یک عالمه شخصیت داره و چهار جلده و همه‌اش تو میدون جنگ می‌گذره احتمالاً خیلی تمایلی به خوندن این کتاب پیدا نمی‌کنید. 
مگر اینکه یه دوست کتاب‌خون داشته باشید که این کتاب رو خونده باشه و در حال خوندن مدام از کتاب تعریف کنه.
و اینجوری وسوسه میاد سراغ آدم.
نمی‌دونم بر اساس کدوم تعریف خیال می‌کردم که همه اتفاقات کتاب #جنگ_و_صلح فقط درباره جنگه. 
فقط حدود نیمی از کتاب مربوط میشه به جنگ. همون هم نه فقط میدان جنگ. جلسات فرماندهان. اردوهای نظامی و...
نیم دیگر کتاب درباره آدم‌هاییه که زندگی‌شون با این جنگ دگرگون میشه. 
چند خانواده از خانواده اشراف که عشق، نفرت، مرگ، تولد، ازدواج و جدایی و پیوند اونها با هم رو روایت کرده. خانواده‌هایی که پسران همه‌شون عازم میدان جنگ میشن و...
تعداد شخصیت‌ها زیاده به علاوه اینکه هرکدوم رو به چند اسم صدا می‌زنن. اما خیلی زود مخاطب با همه‌شون ارتباط می‌گیره. زبان اثر فاخره ولی واقعاً سخت‌خوان نیست. صحنه‌پردازی‌ها معرکه است.
لازم نیست بیش از این درباره این اثر فاخر صحبت کنم. چون درباره‌اش حرف زیاد زده شده. 
بعضی‌ها که خیلی اهل خوندن آثار کلاسیک نیستند به این کتاب ایرادهایی وارد می‌کنن ولی اون ایرادها در واقع ویژگی کتاب‌های کلاسیک مخصوصاً کتاب‌های روسه.
مثل دخالت‌های راوی توی متن و تحمیل نظر خودش و نتیجه‌گیری.
کتابی که من خوندم رو #نشر_نیلوفر منتشر کرده. ترجمه‌اش خوبه ولی ویرایشش خیلی بده.
پیشنهاد می‌کنم که مقدمه کتاب رو بعد از پایان کتاب بخونید.
متن‌های پشت جلد رو هم همینطور. به طرز مسخره‌ای کتاب رو اسپویل کردن توی مقدمه و پشت جلد. 
مخاطب به احتمال زیاد با کلیات کتاب آشناست. ولی لزوماً نمی‌دونه کی می‌میره و کی با کی،ازدواج می‌کنه.
متن پشت جلد و مقدمه نصف لذت کتاب رو برای من از بین برد.
          

            جنگ و صلح رو خیلی وقت پیش خوندم، وقتی دبیرستانی بودم. 
خیلی دوستش داشتم خیلی! یعنی این کتاب کت کلفت رو بعضا چند ساعت دستم می‌گرفتم و پشت سر هم می‌خوندم! یادمه حتی عاشق صحنه‌های طولانی جنگش بودم تا جایی که وقتی تموم می‌شد و می‌رفت تو شهر دلم براشون تنگ می‌شد (البته وقتی تو صحنه‌های جنگ بودم هم دلم برای صحنه‌های شهری تنگ می‌شد! و خودم از این حسم تعجب می‌کردم!) خیلی دوست دارم دوباره بخونمش و ببینم بازم به اندازهٔ قبل ازش خوشم میاد؟
 
کلا سیر رمان‌های تولستوی برای من اینطوریه:
جنگ و صلح که کلا تو طبقهٔ اشراف می‌چرخه،
آنا کارنینا که گاهی تو طبقهٔ اشرافه و گاهی میره بین مردم عادی. ولی بازم این بین مردم عادی بودن از دید یه نجیب‌زاده روایت می‌شه،
و رستاخیز که بالاخره ما یه زاویهٔ دید از مردم عادی رو تو کار تولستوی می‌بینیم.
از اونجایی که من این زاویهٔ دید مردم عادی و کلا رفتن تولستوی بین مردم عادی و حسش نسبت به اونا رو خیلی دوست دارم، با خودم میگم آیا اگه جنگ و صلح رو دوباره بخونم بازم ازش خوشم میاد؟

https://taaghche.com/book/138801
          

            کورتوزف با خودش می‌گفت:
آنها باید درک کنند که ما می‌توانیم اما با دفاع همه چیز را از دست می‌دهیم.
زمان و صبر، اینها قهرمانان من هستند.
          

            «جنگ و‌صلح» 
لئو تولستوی
جلد اول
وقتی با بزرگی یک کتاب مواجه می شوید مجبورید با احترام راجع به آن سخن بگویید، دقیق از آن‌نقل کنید و در نهایت بی آنکه خود بخواهید مبلغ آن  شوید!
جنگ و صلح همانطور که از اسمش‌پیداست حکایت روسیه دوران الکساندر، اوضاع نخبه گان،فضای اجتماعی سیاسی دربار و‌ درباریان و نبرد روسیه با ناپلئون است. 
چیزی که موجب اعجاب مخاطب می شود تسلط کامل نویسنده در ترسیم هر دو فضا (جنگ و صلح)آن هم با قلمی سحر انگیز است، سحر انگیز ! چراکه تولستوی چنان شما را غرق در جزئیات شخصیت ها می کند که اگر نخواهید هم نمی توانید در جای خود ثابت بمانید و در زمان حال زندگی کنید. صدای غرش توپ ها،چکاچک شمشیرها، فریادها، دود باروت،حس انتقام و افتخار طلبی نیروها چیزهایی است که آنی رهایتان نمی کند.
کتاب به نقلی بیش از۵۰۰ شخصیت دارد ولی این به هیچ وجه باعث سردرگمی نمی شود چرا که بعد از مدتی شخصیت های محدود و اصلی داستان را پی میگیرید و از خود سوال می کنید: مگر می شود حماسه نوشت و از صدها شخصیت سخن نگفت؟!

از داستان چیزی نمی گویم فقط به شخصه عاشق آن‌دست لحظاتی شدم که به قول برخی امضای ناپیدای نویسنده در یک داستان است،این یکی از آن لحظات است؛ وقتی که جنگ مغلوبه می شود و«پرنس آندره» در کوران گرم نبرد شجاعانه و به دل گرمی تهور جوانی اش دل به دشمن می زند، نیروها پشت سرش جانی می یابند و به سرعت از او پیشی میگیرند، سرعت اتفاقات،صداها،جوشش خون در رگ همه واحساسات شدید پیش زمینه این لحظه است ...ناگهان ضربه ای به «پرنس» وارد می آید و زمین میخورد،زنده است، نگاه به آسمان دارد، همه چیز آرام می شود،صداها کمتر به گوش می رسند،مبهوت زیبایی آسمان می شود و اینک قطعه از کتاب تقدیم نگاه شما:
... در دل گفت:چه آرامشی،چه صلحی و چه شکوهی! هیچ‌شباهتی به وقتی که می دویدم ندارد!به هیچ روی به شتابیدن و نعره کشیدن و زد و خورد ما نمی ماند، هیچ شباهتی به رفتار آن توپچی و آن سرباز که با چهره هایی وحشتزده و خشمگین سنبه ی توپ را از دست هم می کشیدند ندارد. من چطور پیش از این هرگز این آسمان بلند را نمی دیدم؟ چه سعادتی که عاقبت آن را شناختم.آری، از این آسمان بی پایان که بگذری، همه چیز جز فریب و کبر توخالی نیست. از آن که بگذری دیگر هیچ چیز ارجمندی وجود ندارد.هیچ چیز!
          

            «همه چیز را که بفهمی آسان عفو می‌کنی.»

📌 قبل از شروع یادداشت نکته مهمی هست که به نظرم کسانی که قصد خواندن این کتاب را دارند باید به آن توجه کنند: «جنگ و صلح» اثر سترگی است. نه فقط بخاطر حدود ۵۰۰ شخصیتی که دارد بلکه حدود ۱۷۰۰ صفحه کتاب خواندن هم خیلی راحت نیست. بهتر است که این کتاب حداقل جزو ۵۰ تجربه اول شما از کتاب خوانی و به طور ویژه کلاسیک خوانی نباشد.

🔹مدت ها بود که آرزوی خواندن «جنگ و صلح» را در سر داشتم و این تابستان بالاخره این تجربه شیرین برایم پیش آمد. چیزی که برای بیشتر افراد(همچنین خودم) باعث می‌شد که این تجربه را مدام عقب بیاندازند حجم کتاب و آوازه سخت بودن آن است. اما روایت داستان ابداً سخت و پیچیده نیست. عمده مشکلی که ممکن است پیش بیاید گیج شدن خواننده بین این همه شخصیت است.

▪️خانم ایران زندیه (همسر آقای سروش حبیبی) در مقدمه این نسخه بسیار جامع و کامل شخص تالستوی، آثارش و همچنین «جنگ و صلح» را تشریح کرده‌اند اما بخش هایی که درباره شخصیت ها نوشته‌اند داستان را لو می‌دهد.

🔸هنر نمایی تالستوی این است که از هر فرد کم اثری شخصیتی به یادماندنی می‌سازد. از یک خدمتکار تا ناپلئون همگی شخصیت هایی می‌شوند که به خوبی آنها را می‌شناسیم. ترکیب شخصیت های خیالی و افراد حقیقی تاریخ هم بسیار دلچسب است؛ کاری که تالستوی از «بینوایانِ» هوگو به خوبی آموخته و حتی آن را ارتقا داده است.

▫️بعد از حدود دو سال که «جنایت و مکافات» و بعدتر «یادداشت های زیرزمینی»را خواندم دیگر نتوانسته بودم نویسنده‌ای را از نظر روایت، شخصیت پردازی، ساخت محیط و... با داستایفسکی همقدر بدانم و همیشه برایم این سوال برجا بود که چرا خیلی ها تالستوی را برتر از داستایفسکی می‌دانند؟ آثار کوتاه تالستوی پاسخ کافی و مناسبی به این پرسش نبودند. اما همین جلد اول جنگ و صلح مرا وادار کرد که کم کم به جایگزینی تالستوی به جای داستایفسکی در مقام مورد علاقه‌ترین نویسنده فکر کنم:)

پ.ن: عکس این یادداشتْ مربوط به جنگ آستِرلیز است که فصل های پایانی جلد اول با روایت جذاب و بی‌نظیر این جنگ و خلق حماسه از شکست به اتمام می‌رسد.

          

            به نام خدا
از مزایا و ظرایف جنگ و صلح بسیار گفته اند و نوشته اند
که چه روان و شیوا و در عین حال، ژرف درونیات آدمی را آشکار می سازد 
و چه خوانا و دلکش، روابط میان افراد و آنچه در اندرون سینه شان می گذرد را تشریح می کند
اما بیان جزئیات جنگ به علاوه تحلیل های فلسفی تاریخی، حقیقتا داستان را بسی ملال آور کرده است
تا جایی که توصیه می کنم، نسخه های تلخیص شده
احتمالا دوست داشتنی تر و داستان تر اند