این شهید بزرگوار در این کتاب به مبانی اصلی تفکر غربی اشاره میکنند.
ریشه امانیستی که منجر به دیکتاتوری اقتصاد و رواج افسار گسیخته مصرف گرایی در جامعه میشه رو بررسی میکنند و در نهایت رقیب اصلی این نظریه یعنی ایدئولوژی اسلام رو تشریح کرده و در مورد اون صحبت میکنند.
کتاب بار آموزشی بالایی داره و اگه با دقت خوانده بشه تفکرات رو به طور اساسی تغییر میده.
          

            کتاب دو سوال محوری دارد
چرا ما باید توسعه پیدا کنیم؟
آیا توسعه به روش های معمول، با تکامل روحی و معنوی مدنظر اسلام سازگاری دارد؟

آوینی در جای‌جای کتاب، مشهورات زمان را مورد تردید قرار می‌دهد.

کتاب با بحث در مورد معنای توسعه آغاز می‌شود. و در مورد آرمان توسعه یافتگی، یعنی مصرف بی‌کران و فراغت و گریز از کار و لذت، صحبت می‌کند.

سپس به اقتصاد در دوران مدرن می‌پردازد. و در مورد اصالت یافتن اقتصاد و دیکتاتوری آن، شرکت‌های چند ملیتی، پول و بانک سخن می‌گوید. در آخر این بخش هم از سودپرستی به عنوان بنیان اقتصاد آزاد بحث می‌کند.

در ادامه به بحث در مورد نظام آموزش مدرن می‌پردازد. و اینکه چگونه این نظام در راستای پیشبرد توسعه اقتصادی شکل گرفته است. همچنین در این بخش به رد نظریه انسان از نسل میمون به عنوان نمونه‌ای از گزاره‌های خرافی علم جدید می‌پردازد.

در آخر کتاب را با  تحلیل تاریخ براساس آیه انا لله و انا الیه راجعون به پایان می‌برد.
          

            کتاب شامل هجده مقاله است که هر یک از این مقالات به نحوی به مسئله توسعه، اقتصاد، تمدن و مباحثی از این دست می‌پردازند.آوینی در مقدمه کتاب یک پرسش به ظاهر ساده اما اساسی را پیش روی مخاطب می‌گذارد. او از مخاطب سوال می‌کند: چرا ما باید توسعه پیدا کنیم؟ _ متذکر می‌شود که منظور از توسعه، معنایی است که در تمدن امروز بشر از آن استنباط می‌شود.سپس پرسش‌هایی که به این سوال از سوی جامعه اندیشمندان و متفکران و مسئولان و… داده شده‌است ذکر و بررسی می‌کند.
او این پاسخ‌ها را از منظر قرابت با مبانی اسلام مورد واکاوی قرار می‌دهد. آوینی معتقد است اسلام هرآنچه بشر برای سعادت بدان نیاز دارد را در خود دارد بنابراین می‌توان نحوه مواجهه با مسائل روز دنیا را از منابع مهم دینی استخراج کرد تا جامعه در تمام ابعاد خود دینی باشد.
خواندن این کتاب را به تمام علاقمندان به مباحث توسعه و تمدن غربی پیشنهاد میکنم این کتاب شرح مسئله خوبی از مواجهه ما با تمدن غرب ارائه کرده است.
          

            «توسعه و مبانی تمدن غربی»
ایام انتخابات نزدیک می شود و در بحبوبه‌ ی نظریه پردازی های مختلف و نسخه های رنگارنگی که برای این مردم پیچیده می شود و ذهن آن ها را از تاریخ معاصر خود و جهان پیرامونشان منحرف می کند به جا است اگر نگاهی دوباره به «اقتصاد» این کلاف سردرگم این دهه های اخیر بیاندازیم:
بازخوانیم «توسعه»چیست و با«تکامل» چه فرقی دارد؟
هدف از آن و چگونگی تحقق آن به چه هزینه هایی میسر می گردد؟
نظریات اقتصاد دانان و جامعه شناسان گوناگون‌را در مورد مبانی فکری اقتصادی جهان غرب مرور کنیم و جرعه ی بسیار کوچکی از نظریات علامه طباطبایی (ره) و شهید صدر(ره)‌ بنوشیم.
سیدمرتضی آوینی در این کتاب (مجموعه مقالات) غوغا نکرده،ادعایی هم نداشته،فقط یه بچه ی مسلمان دغدغه مند بوده که برای اعتلای نظام و کشورش به انتقاد از شرایط فرهنگی اجتماعی عصر خود پرداخته و در این باره مشخصا سعی، کوشش و جستجو نموده است. حتی اگر عیار علمی کارش را کنتر بگذاریم نحوه ی ارجاع دهی او از سطح بسیاری از مقالاتی که امروزه در جراید ما چاپ می شود بالاتر است.
چیزی که باعث تعجب من شد و سطح انتظار مرا بالا برد اطلاعات بالای او از مبانی دینی اصول اعتقادی مذهب ماست که قطعا این مهم جز با مطالعه بی‌وقفه و روح جستجوگر او بدست نمی آمد.
نکته ی دیگر که موجب افسوس همگان است مطابق حال و امروزی بودن دغدغه ها و هشدارهای اوست که نشان از -اگر نگوییم عقبگرد-که توقف ما-خوشبینانه حرفم را به سرعت لاک پشتی وار تغییر می دهم!- در زمینه احیای علوم انسانی مطابق با هستی شناسی اسلامی است. ره گیری عقبه ی نظام اموزشی فرهنگی غربی در وجود رگه های تفکر اقتصادی و سودگرایی بیمارگونه از جالب ترین تحلیل های این اثر است.
پ: مطالعه ی این اثر را به مقلدین بی چون و چرای علوم غربی توصیه نمی کنم!
          

            نمی دونم  انیمیشن لوراکس رو دیدید یا نه. اگر دیدید، این کتاب شهید آوینی مثل اون وقتیه که پوشش دنیای پوشالی پاره میشه و دنیای حقیقی و نابود شده نمایان میشه. 
قبلا هم از شهید آوینی کتاب هایی خونده بودم و بهم دیدگاهی درباره تمدن غربی و تمدن های قدیمی تر  و نوع نگرش هرکدوم به مسائل مختلف(بیشتر سینما، رمان و نویسندگی و مکتب های هنری) داده بود اما این کتاب واقعا زیر و روم کرد.اسم کتاب توسعه و مبانی تمدن غربه اما علاوه بر مبانی، بروزها و اثرات  تمدن غرب رو هم بررسی کرده. ما با تمدن غرب و گزاره هاش بزرگ شدیم و این گزاره ها در تاروپود ذهن  مذهبی ترین افراد جامعه ما بافته شده و برای همین این کتاب تمام نظم فکریم رو به هم ریخت. بعضی بخشای کتاب رو چندبار خوندم و هی بهش فکر کردم و توش کنکاش کردم، مخصوصا اون بخش های مربوط به علم رو.
شهید آوینی شخصیت خیلی جالبی ان، آدمی که تا مدت ها توی دنیای هنری سانتی مانتال و روشنفکرانه ی غربزده که تنها افتخارش تقلید از غرب در عقیده و عمل بوده به اونجا می رسه که کل این تمدن غرب رو از بالا می بینه و مبانی ش رو نقد می کنه.
وقتی داشتم کتاب رو می خوندم داشتم به این نکته فکر می کردم که درباره غرب ما با یک فرهنگ مواجه نیستیم بلکه با تمدن مواجهیم و دونستن این نکته برای اونایی که می خوان توی برپا کردن تمدن اسلامی نقش داشته باشن ضروریه. 
 و اما یک نکته نامطلوب. فصل بندی کتاب اولش خیلی خوبه اما بعدا وقتی به آخراش و بحث علم می رسیم به نظرم از موضوع پرت افتاده بود. خیلی از مطالب هی تکرار شده بود درحالیکه توی فصل های اول اومده بود و نیاز نبود هی گفته بشه. 
          

            این کتاب یه نقد تند و جدی به تمدن غربه.
من خیلی وقت پیش خوندمش و چیزی که بیشتر از همه ازش یادم مونده و تو ذهنم حک شده اینه که چطور این تمدن جدید رسما زمینو نابود کرده و منابع زمینو یکی یکی داره به فنا می‌ده...
شاید الان با تمام دیدگاه‌هاش موافق نباشم ولی به نظرم اخطار خوب و لازمیه...

https://taaghche.com/book/101770
          

            به عنوان اولین کتاب برای شروع مطالعه آثار شهید آوینی و آشنایی با تفکرات او کتاب خوبی است؛ اما نباید به همین کتاب اکتفا کرد و علاوه بر دیگر کتاب‌های این شهید، کتاب‌هایی که به آن آدرس داده را هم باید بعض آن را خواند؛ در انتهای کتاب از قسمت منابع باید استفاده کرد و بعضی از آن‌ها حتی عنوان‌های جذابی هم دارد.
پیشنهاد می‌کنم در هنگام مطالعه کتاب وقتی از منبعی، چیزی نقل می‌شود و دل‌تان خواست که آن کتاب را بخوانید، به قسمت منابع انتهای کتاب بروید و کنار آن منبع علامتی بزنید و صفحه‌ای که باعث جذب شدن به کتاب بوده را کنارش بنویسید و حتی اگر چند خطی هم در باب چرایی اینکه می‌خواهید آن کتاب را بخوانید هم بنویسید، در آینده خیلی کمک کننده است.

مطالب و مباحث کتاب هنوز هم که هنوز است زنده است و هنوز هم به خوبی شناخته نشده است.
          

            روشنگری کوتاهی درباره بلایی که خودمان با نادانی به تبعیت از غرب داریم بر سر خودمان می‌آوریم...
درباره معنی کلماتی مثل پیشرفت، توسعه، فقر فرهنگی، ترقی و تکامل و تفاوت آنچه هست با آنچه تصور می‌کنیم.
در تغییر دیدگاه نسبت به آنچه امروز به عنوان تمدن تلقی می‌شود می‌تواند تاثیر گذار باشد.
          

            اگر یک دکتر هستید که پس از طی یه روند طولانی تحصیلی الان به اونچه میخواید رسیدید این کتاب اذیتتون میکنه.
اگر یک مهندس هستید که چندین سال پروژه گرفته و کار کرده این کتاب اذیتتون میکنه.
اگر یک دانشجو هستی یا دانش آموز این کتاب اذیتت میکنه
چون قراره بخونی و ببینی که بازیچه چه کسایی شدی برای رسیدن به چه چیزایی.
اگر ذهنت بازه و حاضری صحبتهایی غیر از صحبتهایی که تا الان راجع به توسعه و کار و فراغت و شغل و تحصیل و مدرسه و دانشگاه بشنوی این کتاب رو بردار آروم آروم بخون و بعدش که کتاب تموم شد یه فاتحه بفرست برای زندگیای هممون💔
          

            در مورد این کتاب چند نکته با دیدگاه شخصی عرض میکنم:
۱. به نظرم برای خواندن همه کتاب ها خصوصا اینگونه کتاب ها ، ابتدا باید نویسنده را از جایگاه ذهنی خود یعنی از آن بتی که در ذهن در نظر گرفتیم خارج کنیم و به عنوان یک انسان عاقل در کنار خود بنشانیم.
۲. در این کتاب به طور واضح انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی را بزگترین اتفاق و رویداد ممکن در کل اعصار میداند.
۳.اگر با دیدگاه عقلانی به کتاب بنگریم ، هر چند که بسیاری از مطالب کتاب حقیقتا جالب و البته صحیح است اما در طرف مقابل ، بعضی از مطالب کتاب نه تنها به نظرم عقلانی نیست بلکه غلط است. به عنوان مثال در بخشی از کتاب می‌خوانیم که:
«در جوامع پیشرفته و توسعه یافته بیشترین فاصله طبقاتی وجود دارد » و چندین جمله به مثابه جمله بالا که عجیب به نظر می آید.
۴.به طور کلی کتاب خوبی است ولی من از آنچه که در ذهن از کتاب انتظار داشتم بسیار فاصله داشت...
          

            بعضی اوقات خوندن یه سری کتاب ها نیاز به یه بلوغ خاصی برای فهمشون داره... 
راستش این کتاب رو دوسال پیش خریدم... اما تازه همین یه ماهه پیش شروع کردم به خوندن و تمومش کردم...اونمقع که خردیمش نمی فهمیدم مطالبش رو، و محتواش برام سنگین بود... هر صفحه اش نکته هایی عمیق و مهم داشت که ظرفیت ذهنیِ منِ کارنکرده رو به سریزی می رسوند... 
اما خوشحالم که بعد دو سال به بلوغ لازم برای خوندنش رسیدم... 
این اولین کتابی بود که از شهید آوینی خواندم... عمق و ریشه دار بودن افکارشون منو تحت تاثیر قرار داد... از معدود افرادی که به بصیرت و فهم کامل عمیق از مبانی غرب و اسلام رسیده بودند... 
عالی، زیبا، پر شور... من که کیف کردم و حظ بردم...
حتما کتاب رو بخونید و نکته مهم اینجاست که از صفحاتش سرسری عبور نکنید!
بعضی اوقات خوندن یه سری کتاب ها نیاز به یه بلوغ خاصی برای فهمشون داره...