بریده‌های کتاب پگاه اختردانش

- آخر این خشت بوی رس نمی‌دهد. خودتان بو کنید، بوی خاک نمی‌دهد. بیشتر بوی یاس می‌دهد، نه؟ پی خشت را گرفت و بویید. تعجب کرد. - پر بی‌راه هم نمی‌گویی وروجک! معلوم نیست خاکش، تربت کدام عاشقی بوده!

..این متن به وقت مساعد خوانده شود و پیغام ما به نسلی باشد که خواهد آمد و این موضوع درک شود که نسل ما می‌خواست کاری کند. قضاوت بر سر این‌که راه خطا بود یا صواب موضوع دیگری خواهد بود، هر کس دست به کاری زد که فکر می‌کرد از پسش بر می‌آید. یکی تفنگ به دست گرفت و به کوه و جنگل زد، بلکه این جامعه از خواب هزارساله بیدار شود و به دور و برش نگاهی بیندازد که کجای دنیا قرار گرفته. شاهدانش هم ما بودیم، که می‌نوشتیم. و معتقد بودیم هر نوشته ادبی بدل به جسم نویسنده‌اش خواهد شد.

[خاندان سلطنت] خیال می‌کرد که بیخ و بنی داشته به دلیل اینکه از روزگار پیشین بوده‌است. اشتباه می‌کرد. او قسمتی از گذشته بود، اما همه‌ی گذشته، فرانسه بود. ریشه‌های اجتماع فرانسه در بوربون‌ها نبود، بلکه در ملت بود. این ریشه‌های مکتوم و چالاک، حقوق «یک خانواده» را تشکیل نمی‌دادند، بلکه تاریخ «یک ملت» را به وجود می‌آوردند. این‌ها همه جا بودند، مگر زیر تخت سلطنت.

ناشفاف بودن قدرت است؛ ناشفاف بودن نقطه مقابل ساختار سراسربین است. ناشفاف بودن ماهیت« ناجنبش‌های» فرودستان را تعریف می‌کند؛ زیرا هیچ شخص یا گروه قابل شناسایی ای مسئول این جنبش ها نیست. نه رهبر وجود دارد نه سازمان، نه شعار یا ایدئولوژی، نه پارچه‌نویسی ها و نه راهپیمایی ها. زندگی آن‌ها زمانی به چشم می‌آید که افراد و خانواده‌های پراکنده بی‌شماری که در روند عادی زندگی روزمره‌شان ساختار یافته‌اند، کرد و کار های معمولی به ظاهر مشابهی را «برای بهبود زندگی‌شان» انجام دهند.

اینجا تغییر اجتماعی به مثابه «زمان‌بندی های چند‌گانه ای که در بافت اجتماعی روزمره‌ ما یکی روی دیگری قرار می‌گیرد» ظاهر می‌گردد؛ یعنی به مثابه فرایندی انباشتی که «زمان را اصلاح می‌کند. نه در مقام فرایند خطی تولید نتایج، بلکه در مقام یک استا‌‌پ‌موشنِ پیوسته و مدام دگرگون شونده از بداهه ها، گوناگونی‌ها و دگرگونی‌ها.» گویی «فضای اجتماعی مانند یک دوره زمین شناختی می‌شود که با ثبت ناجنبش‌هایی که به صورت افقی روی هم قرار می‌گیرند، شیاردار می‌گردد.»

وقتی شکاف سیاسی پدیدار می‌گردد، ممکن است گروه‌های فرودست در زیرجوامعشان، بر ضد همان حاکمانی برخیزند که اندک‌زمانی پیش به آنها رای داده بودند.

فرشتگان عقل به تماشاگه راز آمده‌اند و مبهوت از تجلیات علم لدنی انسان، به سجده در افتاده‌اند تا آسمان ها و زمین، کران تا کران به تسخیر انسان کامل در آید و رشته اختیار دهر، به او سپرده شود. اما انسان تا کامل نشود، در نخواهد یافت که دهر، بر همین شیوه که می‌چرخد احسن است.

فردینان، متوجه این مسئله نشدی که از منظر عقل مدرن دیگه هیچ تفاوتی یین چیزها وجود نداره؟ دیگه هیچی سفید نیست! دیگه هیچی سیاه نیست! همه‌چی قروقاتی شده. رویکرد جدید اینه! مد روز! وقتشه آغاز عصر هرج و مرج روانی رو اعلام کنیم!

همان داستان همیشگی.. همیشه پرتم می‌کردند به دل شب! -اخم هات رو وا کن فردینان. این‌قدر از همه‌جا با تیپا بیرونت می‌کنن که بالاخره یه روز یه چیزی پیدا می‌کنی که همه‌ی این عوضی‌ها رو به وحشت می‌ندازه. اون چیز حتما توی انتهای شبه!

این چه کلمه‌ایست! «حق» دیگر کدام است؟ نکند در آن دردسری باشد؟

تا به حال آن‌ها را ندیده بود، زیرا روحش در جای دیگری بود. و نگاه آدمی نیز، به جایی می‌رود که روحش آن‌جاست.

قرن حاضر را مسخره می‌کردند، و این، لازمه ادراک چگونگی آن بود.

و دخترک خواه در مایدانک در کوره‌های آدم‌سوزی در آتش سوخته باشد، و یا گرفتار اتاق‌های گاز آشویتس شده باشد. «دیگر هیچ‌وقت بر نخواهد گشت….»

كولى هاى امروز كه تنها دو نسل از آن‌ها در پراگ زندگی كرده است، هر جاكه كارمى كنند شعله‌ی مراسم محلى برپا مى كنند، آتشی فقط براى لذت بردن از صداى آن. فروغ قطعه هاى بريده شده چوب مثل خندهاى كودكانه، نمادى از ابديتى كه از انديشه بشرى بيشى دارد، آتش آزاد، يک هديه از آسمان، یک نشانه‌ی زنده از عناصرى كه از جانوران جهان ناديده گرفته‌اند، آتشی در گودال هاى پراگ كه چشم و روح پرسه‌زنان را گرم مى كند و چشم و روح دست‌ها را، وقتى هوا سرد است.

بعضی عوامل انسانی رو به مجهول دارند؛ این‌ها عبارتند از فکر، رویا، نماز. عالم مجهول یک اقیانوس است. وجدان چیست؟ قطب نمای عالم مجهول است. فکر، رویا و نماز در آن عالم به مثابه اشعه بزرگ اسرارآمیزی هستند، محترمشان شماریم. «این نورافشانی های محتشم جان آدمی به کجا می‌روند؟»