کتاب رو تقریبا توی دو نشست خوندم. هیچوقت انقدر توی سرم بوشهری کتاب نخونده بودم:) یک تجربه‌های فرا شیرینی بود واقعا.
من مثلا رگ و ریشه‌ی جنوبی دارم اما تنگسیر بهم یاد داد جنوبی بودن چه شکلیه، خیلی از فضای جنوبی داستان راضی بودم. حتی توصیفات که گاهی زیادی هم می‌شد، چون باعث می‌شد کل طبیعت جنوب رو به چشم تصور کنی قابل بخشش بود. 
داستان زار محمد خیلی داستان ساده‌ای بود، بی پیچ و خم. اما واگویه کردن‌هاش با خودش من رو به بیشتر خوندن و بیشتر خوندن ترغیب می‌کرد. چقدر صحبت‌هاش با گاو بیوه سکینه رو دوست داشتم، چقدر وقتی که با شهرو درباره اینکه چرا باید بره حرف می‌زد زو دوست داشتم و چقدر هرجا که مخاطب صحبتش خودش بود رو دوست داشتم.
اما نکته‌ای که چشم من رو خیلی گرفت، این بود که چطوری انتقام، قتل عدالت و غیرت ورزی در جامعه‌‌ی سنتی مفهومی کاملا متفاوت با جهان مدرن داشت. زار محمد نه یک قهرمان بود، نه یک ضد قهرمان. اما چرا توی دواس و بعد هم بندر همه ستایشش می‌کردن؟ چرا چیزی که الان میشه عدم خویشتن داری معنیش کرد و حتی بابتش کسی رو سرزنش کرد اونجا یک ارزش بود؟ چرا غیرت زار محمد اینکه خانواده و سرباز بی گناه رو کشت طاق میاورد اما اینکه پولش رو بخورن و مسخرش کنن رو نه؟ میخوام بگم این دوگانگی که در ذهن من به عنوان شهروند یک جامعه‌ی مدرن در برابر کنش‌های زار محمد که شهروند برجسته‌ی یک جامعه سنتی بود شکل گرفت، خیلی مفهوم جالبی رو بهم شناسوند.اصول اخلاقی می‌تونن زمونه به زمونه و جامعه به جامعه معناهای مختلفی پیدا کنن و این داستان دقیقا به تصویر کشیدن همین مفهومه. غیرت زار محمد توی دواس به شیر محمد تبدیلش کرد اما توی ذهن من از سال‌ها بعد از زمان داستان، به یک کاراکتر خاکستری و گاها متناقض.
پ.ن: من از نشر نگاه خوندمش که توی بهخوان نبود.

      

        کتاب شاید ارزش ادبی به اون معنا نداشته باشه، اما خدا می‌دونه که چقدر همدلانه، آگاهانه و صمیمی نوشته شده. فکر نمی‌کنم داستان‌های زیادی باشن که بتونن درباره اختلالات روان انقدر روون و دقیق صحبت کنن. حتی به عنوان یک رمان نوجوان هم قابل تحسین بود، درباره حمایت اجتماعی‌ و تاثیری که میتونه روی آدم‌های درگیر بیماری روان بذاره هم قشنگ صحبت کرد، رابطه‌ی دوستی قشنگشون از یادم نمیره. یک حس خوب کمیابی داشتم وقتی میخوندمش. اخیرا فیلمش هم ساختن که من کتابش رو ترجیح میدم واقعا:)
      

        من تا حالا چیزی از ساعدی نخونده بودم و نمیدونستم که میتونم انقدر دوسش داشته باشم. تازه فکر میکنم برای انتخاب اول کلی گزینه‌ی جالب‌تر بود اما همین هم من رو به یکی از خواننده‌های احتمالا مداوم ساعدی تبدیل کرد. شیوه پرداختن به جزییات درونیات و نثرش من رو کم و بیش یاد داستایوسکی انداخت. مخصوصا توی این کتاب که خیلی با مهارت گریز زده به دنیای خشک و کاغذ و دفتر بازی‌های زندگی کارمندی و بعد میفهمی فقط زندگی کارمندی نیست که زیر ذره بینه، ساعدی کارمندها رو  به عنوان یک کارمند، به عنوان یک انسان که در زندگی کارمندی دارن خفه می‌شن بررسی کرده و گره‌های روحی و مشکلات روحی‌شون رو طوری خوب نوشته که انگار برای هر داستانی، برای مدتی با سوژه داستانش همنشینی داشته و داره مشاهداتش رو از بطن زندگی اون ها می‌نویسه. خلاصه اخرین چیزی که فکر میکردم برام جالب باشه داستان‌های زندگی کارمندها بود. به به واقعا. لذت بردم.
پ.ن: بعلاوه ساعدی فقط داستان کوتاه ننوشته، انقدر فرم و  ساختار داستان به داستان متفاوته آدم به وجد میاد.
      

        از حیث سبزی پاک کنی میگم، گمونم نامه‌های طاهره رو میخوندیم جالب‌تر بود:)
      

        توی این روزای عجیب غریب جنگ، حوصله‌ی خوندن هیچی ندارم. همینطوری توی طاقچه چرخ میزدم که این کتاب رو دیدم. از اسمش و نقاشیش خوشم اومد، خوندمش، عاشقش شدم. فهمیدم که کتاب کودک نیست، ادم بزرگ‌ها بیشتر باید بخوننش. نمیدونم توی همین کتاب بود یا یه کتاب دیگه از همین مجموعه که میگفت به آدم‌ها مثل خدا نگاه کن. خدا آدم‌ها رو با وجود تفاوت‌هاشون دوست داره. چقدر اینو یادم میره هی.
خودمم مدام خودم رو دوست ندارم چون با ادم‌هایی که به نظرم قابل دوست داشتنن متفاوتم(هممون همچین حسی رو تجربه کردیم احتمالا)، ولی اگه نویسنده راست بگه خدا ما رو به خاطر همین تفاوت دوست داره. شگفت انگیز.
      

        کتاب جزئیات و توصیفات بسیار و خوبی داشت. میتونستی در دل داستان قرار بگیری و با شخصیت همراه بشی. اما ریتم داستانی یکنواخت کمی آدم رو کسل می‌کرد. روایت روانشناختی هم در سطح قابل قبول و خوبی بود، اما هنوز می‌تونست عمیق تر و مفصل تر به ریشه یابی و بیان فرایند ذهنی شخصیت‌ها بپردازه. من برای بار دوم نمیخونمش، اما یکبار خوندنش با توجه به حجم کمی که داشت تجربه‌ی بدی نبود. عنوانش وسوسه انگیزتر از سیر داستان بود:)