معرفی کتاب قلب نارنجی فرشته اثر مرتضی برزگر

قلب نارنجی فرشته

قلب نارنجی فرشته

مرتضی برزگر و 1 نفر دیگر
3.4
72 نفر |
17 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

3

خوانده‌ام

131

خواهم خواند

26

شابک
9786002299161
تعداد صفحات
120
تاریخ انتشار
1398/9/12

توضیحات

        نخستین مجموعه داستان مرتضی برزگر مملو از سوژه ها و اجراهای تازه است. داستان های این مجموعه که در بسیاری از جوایز معتبر داستان کوتاه مانند صادق هدایت، فرشته و... تقدیر برنده شده بودند، با وسواس کنار یکدیگر قرار داده شده اند، داستان هایی که در آن ها عناصری مانند مرگ ناگهانی، انتقام، سقوط و کودکی نقش مهمی بازی می کنند. یکی دیگر از مشخصه های داستان های این کتاب داشتن پایان هایی تکان دهنده است که همراه شده با اجراهایی گزنده که از ویژگی داستان های کوتاه ناب است. نویسنده ی این داستان ها ذهنی پیچیده دارد و سعی می کند با لحنی خونسرد روایت گم شدن، فقدان و تنهایی را برای خواننده پله به پله بسازد و او را رو به رو کند با تصویری که قرار نیست به این زودی ها از خاطرش محو شوند.
      

دوره‌های مطالعاتی مرتبط

تعداد صفحه

20 صفحه در روز

لیست‌های مرتبط به قلب نارنجی فرشته

یادداشت‌ها

          داستان‌های مرتضی برزگر در مجموعه داستان موفق «قلب نارنجی فرشته» چند ویژگی مهم و متمایز دارند که شاید در داستان «چراغی برای شاه» بهتر بتوان همه آن‌ها را در کنار هم برشمرد.

نخست آنکه اگرچه زبان داستان‌های برزگر اغلب ساده و روان و حتی خونسرد است، اما هر داستان زبانی ویژه هم دارد. از زبان بک کودک جنوب شهری گرفته تا یک نویسنده خارج رفته، از زبان یک همسر شهری خیانت دیده تا زبان فال‌فروش و خیابانگرد دهه ۵۰.  با این همه علاوه بر سادگی نوعی سیاهی و طنز کلامی در زبان اغلب داستان‌ها مشهود است.

ویژگی مهم دیگر داستان‌ها آن است که اگرچه بسیاری از داستان‌ها در قالب روایی و تک‌گویی نوشته شده اما برخلاف اغلب داستان‌های ایرانی این قالب، تأکید بسیار بر پلات و ماجرا دارد. نویسنده خود راموظف دیده برای تک تک رویدادهای تاثیرگذار داستان زمینه‌چینی و حتی دسیسه‌چینی کند. موضوعی که در بسیاری از داستان‌های به ویژه روایی ما مغفول است اما به داستان‌های برزگر استخوان‌بندی استواری بخشیده است. همین موضوع هم باعث شده بسیاری از داستان‌های برزگر پایانی تکان‌دهنده و گاه حتی میخکوب کننده داشته باشد.

دسیسه‌چینی نویسنده و توجه به پلات تا حدی است که برای نمونه در همین داستان «چراغی برای شاه» حتی نام داستان نیز همراه با نوعی صنعت براعت استهلال انتخاب شده و در پلات نهایی داستان تاثیرگذار است و به کشف گام گام ماجرای شگفت و البته بامزه داستان کمک می‌کند. 

ویژگی دیگر آثار برزگر که به ویژه در این داستان محسوس است ور رفتن به زخم‌های آدمی است. گویی نویسنده هر بار به گوشه‌ای از جعبه سیاه خود و آدمیان دیگر سرک می‌کشد و آن را دستمایه داستان می‌کند تا خواننده را ناگزیر در همراهی با داستان کند. 

همچنین حتماً باید به نقش مهم آنچه در روایت‌شناسی «روایت‌گیر» می‌نامیم در برخی داستان‌های برزگر اشاره کرد. روایت‌گیر داستان‌های برزگر نه تنها کسی است که راوی داستان را برای او روایت می‌کند بلکه حتی به عنوان یک شخصیت داستانی نقشی مهم و تاثیرگذار در ماجرای داستان دارد. روایت‌گیری که اساساً در داستان‌نویسی ایرانی اغلب مغفول است و حتی در داستان‌نویسی جهان نیز اغلب نقش چندانی در داستان و دست کم پیشرفت پلات ندارد و صرفاً انگیزه روایت داستان را فراهم می‌کند. 

در پایان آنچه مجموعه داستان «قلب نارنجی فرشته» را جذاب‌تر می‌کند تفاوت داستان‌ها با یکدیگر است. داستان‌هایی که چه در فضا، چه در زبان، چه در ماجرا، چه در زاویه‌دید و چه حتی در فرم تفاوت‌های جدی دارند و از برزگر تصویر نویسنده‌ای کاملاً تجربه‌گرا می‌سازند و خواننده پس از رفتن به داستان بعدی نمی‌تواند حدس بزند با چگونه داستانی رو به رو خواهد بود. اگرچه ویژگی‌های مشترکی همچون پایان شگفت‌انگیز در اغلب داستان‌ها وجود داشته باشد.
        

5

          مجموعه داستان «قلب نارنجی فرشته» شامل ۱۰ داستان کوتاه جذاب و متفاوت است که برای من بعد از مدت‌ها حس خوبی از خواندن داستان ایرانی به وجود آورد.
«قلب نارنجی فرشته» نمونه‌ای از داستان کوتاه ایرانی است که امکان برقراری ارتباط با خواننده را در کوتاه‌مدت دارد. داستان‌ها درزندگی طبقه متوسط و ضعیف ایران می‌گذرند. بیشتر داستان‌ها پایان‌هایی غیرمنتظره و تأثیرگذار دارند. این پایان‌ها نه پیش‌بینی‌شدنی‌اند و نه کلیشه‌ای؛ بلکه حس تازه‌ای به خواننده می‌دهند.
در بسیاری از داستان‌ها، شخصیت‌ها درگیر احساس فقدان یا رابطه‌های شکست‌خورده و از دست رفته‌اند. مثال:
•	مثل داستان اول، « این یک داستان نیست»، از یک رابطه از دست رفته با اتفاقی غیرمنتظره روبرو هستیم.
•	در داستان «روایت نابهنگام مَردی که مُرد»، مرگ نه به‌عنوان پایان، بلکه به‌عنوان نقطه‌ی تأملی برای احساسات حل‌نشده و زندگی ناتمام روایت می‌شود.
•	در داستان «این پای من نیست!»، ارتباط مادر و فرزند از طریق یک تابوت روایت می‌شود؛ جایی که شهید غواص از داخل تابوت مادرش را تماشا می‌کند و روایت را پیش می‌برد. اینجاست که عمیق‌ترین احساسات انسانی مثل مهر مادر، دلتنگی، رهایی و تنهایی با حسی شاعرانه ولی گزنده بیان می‌شود.
بعضی از داستان‌ها درباره کسانی است که در جامعه‌ی امروز به‌نوعی نامرئی یا فراموش‌شده‌اند و نویسنده روایت‌شان را با احترام، شفقت و دقت بیان می‌کند.
امتیاز شخصی من به داستان‌ها به تفکیک:
•	این یک داستان نیست ⭐️⭐️⭐️⭐️
•	کشوی بیست و هفتم ⭐️⭐️⭐️⭐️
•	بیست تومان آزادی ⭐️⭐️⭐️⭐️
•	آقای نویسنده عزیز ⭐️⭐️⭐️⭐️
•	اشتباهی ⭐️⭐️⭐️⭐️
•	این پای من نیست! ⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
•	روایت نابهنگام مَردی که مُرده بود ⭐️⭐️⭐️
•	چراغی برای شاه ⭐️⭐️⭐️
•	اتوپسی ⭐️⭐️⭐️
•	رانده‌شده ⭐️⭐️⭐️
        

19