شما در این کتاب لحظه به لحظه و حتی وعده به وعده همراه هادیان هستید. حتی از روزهایی که او در تهران از جنگ اوکراین با خبر می‌شود. هادیان در این کتاب ساده‌ترین  راه یعنی یادداشت‌های روزانه را انتخاب کرده تا جزییات احوالات خودش در این سفر را بگوید.
اگر بخواهم کتاب را در قالب تصویر توضیح دهم. دوربینی که کتاب به دستتان می‌دهد هادیان را در لانگ شات نشانتان می‌دهد که هادیان رو به دوربین ایستاده‌است.
نقطه ضعف کتاب این است که کتاب مستقل نیست و پیوست ویدیومستند هم دارد که هادیان نشان داده همه داده‌هایش را برای کتاب خرج نکرده‌است و برای مستندش نگه‌داشته.
نثر کتاب بشدت روان است. اما خیالتان را راحت کنم بیشتر از آنکه با اوکراین آشنا شوید از خصایص هادیان با خبر می‌شوید.
البته من میشناختمش در حدی که یکجاهایی از کتاب نگران حواس پرتی‌هایش بودم که خب اتفاقات کتاب روی شناخت دقیقم صحه گذاشت.

کتاب برای آنهایی که دوست دارند قلم روان در روزمره‌نویسی و روایت‌نویسی و گزارش نویسی داشته باشند بشدت توصیه می‌شود.
منتهی من ترجیح میدادم کمی درباره چرایی جنگ هم در کنار سخنرانی‌های پوتین و زلانسکی می‌نوشت تا برای هر نوع مخاطب با هر نوع اطلاعاتی گنگ نباشد. ابدا منظورم تحلیل سیاسی نیست. بلکه نقل و قولهای صریحتر درباره چرایی و  اطلاعات منتشر شده.
          

            [بروزرسانی تکمیلی
صفحه ۱۴۳ کتاب رو که بخونین، متوجه می‌شین که بخشی از آخر مطلب چاپ نشده! با آقای هادیان که صحبت کردم، متوجه شدم به خاطر ایراد در طراحی گرافیکی کتاب هست که چند خطی زیر عکس رفته... ایشون لطف کردن و اون یکی دو خط رو برام ارسال کردن که به رسم امانت اینجا منتشر می‌کنم: 
"نان، پوشک، و دستمال کاغذی آمده بود؛ چیزهای مهم و ساده‏ای که خیلی به چشم نمی‏آیند. فکر می‏کردم یک سوژه خوب پیدا کرده‏ام؛ هرچند احساس کردم چیزهایی را هم پنهان می‏کند. به قول دوستی، کسی که جنگ را از نزدیک دیده درد جنگ را خوب می‏فهمد."


باسمه
کتاب تازه چاپ شده و همین نمایشگاه 1402 اولین عرضه اش بود. اصلاً قصد خرید نداشتم؛ ولی عنوان «روایت 40 روزه از اولین جنگ اروپایی قرن 21» و دیدن اینکه اسفند 1401 تموم شده، خیلی برام جذابیت درست کرد. نویسنده محترم رو هم به خاطر گزارشهای میدانی و تحقیقی داخلی از قبل میشناختم.
اما…
کتاب توی ذوقم زد. سفرنامه آقای هادیان قرار نیست نکات ناب و بدیعی از علل، وقایع و نتایج جنگ روسیه و اوکراین رو در اختیار شما بذاره. بیشتر سفری هست با جناب هادیان در منش و روش فکری ایشون (نمیدونم تعبیر درستش چی هست). حجمی از کتاب به سفرهای گذشته ایشون میپردازه که حتی عنوان کتاب هم از اون خاطرات هست و نه اتفاقات اوکراین.
غلط های املایی، ترجمه ای (متن سخنرانی ها) و فنی در جای جای کتاب به چشم میخوره. یک صفحه از مطالب کتاب هم زیر یکی از عکسها رفته و کلاً نیست! 
در مجموع اگه صبر کنید تا کتابهای بهتری هم در این حوزه بیاد، ضرر نمیکنید؛ اگرچه همین کتاب هم اینقدر بد نیست (خواستم دو بدم؛ ولی از میانگین بالاتره).
انتظار زیاد داشتم و تند نوشتم؛ ولی میدونم که از اولین کتاب یک نویسنده اونم در باب یک موضوع کاملاً تازه نباید سختگیرانه انتظار داشت…
          

            کتاب نه خیلی منظم و تحلیلی بود و نه خیلی پرت و دور از ماجرا
شاید من انتظار بیجایی داشتم اما آخر کتاب نتوانستم به جمع بندی درستی برسم. شاید هم به این خاطر است که ان تقریبا تنها کتاب در این موضوع است اما به نظرم میتوانست بهتر باشد اگر نویسنده بیشتر از پرداختش به سفرهای قبلی و منش و روشش به اصل موضوع کتاب میپرداخت بهتر میبود
از اواسط کتاب دیگر یکنواختی آزار دهنده بود و نویسنده بیشتر به روایت روزمره‌هایش میپرداخت تا عنوان کتاب
          

            از زمستان ۱۴۰۰ که زمزمه‌های "حمله/ عملیات ویژه نظامی" روسیه یه اوکراین شروع شد، انبوهی سوال و نظر و جهت‌گیری هم به دنبالش در فضای مجازی مطرح شد. بحرانی که با توجه به رویکرد متفاوت جامعه غربی نسبت به اون، تاثیر متفاوتی هم بر جهان گذاشت. جنگ روسیه و اوکراین رو اولین جنگ اروپایی قرن‌ جدید اسم گذاشتن. جنگ قبلی نسل‌کشی مردم بوسنی بود که دقیقا به خاطر مسلمان بودنشون، جامعه اروپا بهش اهمیتی نداد و نخواست خم به ابرو بیاره. اما رویکردشون به اوکراین به مثابه پاره‌ی تن بود. مخصوصا که روسیه همیشه دشمن بوده و دلیل حمایت از اوکراین رو چند برابر تقویت می‌کرد. 
در همون دوران بود که ماجرای تسلط طالبان بر افغانستان و رسوایی آمریکا در جهان با این جنگ جدید و متفاوت کنار رفت و توجه منفی جهان از آمریکا به روسیه متمایل شد. مراکز علمی و ادبی و هنری جهان همه علیه روسیه متحد شدند و حتی ادبیات غنی روسیه رو تحریم کردند. بنگاه‌ها و امکانات رسانه‌ای در حرکتی کاملا یک‌طرفه به نفع اوکراین و علیه روسیه به میدون اومدن. چیزی که البته برای ما ایرانی‌ها غریب نبود. 
در این بین یک خبرنگار ماجراجوی ایرانی با تلاش شخصی تونست بره اوکراین تا از ماجرادسر دربیاره. حامد هادیان، چهره شناخته شده خبرنگاری بحران مستقل، هر جا مشکلی بوده خودش رو رسونده تا خبر و اطلاعات دست اول ارائه کنه. وقتی همچین کسی کتابی رو درباره اوکراین و جنگش منتشر می‌کنه حتما ارزش خوندن داره. من همون دوران حضورش در اوکراین هم پست‌های ایشون رو دنبال می‌کردم. فضای دردناک ناشی از جنگ قطعا همدردی به دنبال داشت. همدردی با مردمی که خونه و زندگی و سر و سامون داشتن و به یکباره آواره شدند. اما دیدگاه هادیان رو می‌پسندیدم: عاقلانه نگاه کردن به موضوع! و البته همه نمی‌تونن این نگاه رو در پیش بگیرن. 

چند نکته در سفرنامه هادیان در بازه زمانی فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۱، خیلی به چشم میومد:
- هیچ‌کس دقیقا نمی‌دونست این جنگ واقعا برای چیه. و هیچ‌کس دلیل حملات و عقب‌نشینی‌های روسیه رو نمی‌فهمید.
- مردم اوکراین تو مناطق مختلف گرایش‌های مختلفی به دولت اوکراین و روسیه داشتن و همین باعث چنددستگی و تقابل اونها با هم بود.
- جو مناطق جنگ‌زده طوری بود که کسی مایل به حرف زدن نبود و علیه حاکمیت اوکراین به ندرت چیزی می‌گفتن. اگر هم حرفی زده می‌شد یواشکی بود.
- اوکراین یا بهتره بگیم مردمش پیشمرگ اروپا شدن.
- خیلی از جانبداری‌ها از اوکراین نه از حب علی که از بغض معاویه بوده. لزوما عاشق چشم و ابروی زلنسکی نبودن، فقط می‌خواستن شاخ پوتین رو به خاک بمالن. 

هادیان خودش رو مرکز متن قرار نداده و واقعا گزارش ماوقع نوشته. متن روان و همراه‌کننده‌ای داره.در خلال سفرنامه اوکراین، از سفرهای قبلیش تو خوزستان و افغانستان و سوریه هم خاطراتی میگه و مقایسه ناخودآگاهی از بحران‌ها می‌کنه. البته اواخر کتابش بیشتر شبیه یه روزنگاری شده بود. انگار وقتی خودش به پایان سوژه رسیده بود، از سفر هم دیگه حرف خاصی نداشت. کاش همچین چیزی درباره افغانستان هم می‌نوشت. 

و در نهایت، همه این بحران‌ها تبدیل شدن به یه سرگرمی جهانی. یه روز سوریه، یه روز افغانستان، یه روز اوکراین، یه روز سودان و ... . ما هم تو خیل هشتگ و پست و استوری‌ها تماشاچی‌هایی هستیم که با موج رسانه اینور و اونور میریم. 

          

            به نام خدا
۱
سفرنامه‌ها، نوعی تقلبند؛ مثل کد تقلب بازی‌ها که بشود زودتر مراحل را پیش رفت و جلو افتاد. تقلب در خواندن تجاربی که خود ما برای دریافتنشان باید هزینه از مال و جانمان کنیم ولی حالا با فقط خریدن و خواندنش، دنیای ما گسترده‌تر می‌شود. البته که حضور در سفر و لمس نزدیک تجارب مسافری که سفرنامه نوشته، چیز دیگری است و مای فقط خواننده محرومیم از درک آن ولی..ته‌نشین‌شده‌های هر سفر که در سطرسطر سفرنامه می‌آید همانی است که به کار ساختن دنیایمان می‌آیند اگر اهل خلوت و تفکر باشیم.
۲
حامد هادیان نجیب است و اگر ببینیدش زیادی دهه‌شصتی می‌خورد. از آن‌ها که عکسش خوراک حجله شهداست ولی خبرنگار است و دوست دارد خبرنگار بحران باشد. به نظرم نسخه مذکر نفیسه کوهنورد است با آن چشم‌وابروی مشکی و موهای کوتاه مردانه‌اش. نفیسه را می‌گویم. حامد خبرنگار است و سعی می‌کند بی‌طرف بنویسد و ببیند. حالا کتاب سفرش به اکراین آن هم دو ماه بعد آغاز جنگ، چاپ شده. سفر یک خبرنگار نجیب بحران‌دوست.
۳
کتاب پر است از ارجاعات ادبی که نشان می‌دهد هادیان اهل کتاب‌خواندن است.
کتاب پر از عکس هم هست.
خوب و زود شروع می‌شود.
تا جاهایی هم می‌تواند درونیات نویسنده را منتقل کند.
کمی هم فضای جنگ را روشن‌تر.
۴
کتاب البته یواش یواش از ریتم می‌افتد.
تکراری می‌شود.
چیز بیشتری ندارد.
جاهایی پرهیزکارانه از توصیف آدم‌ها، گفت‌وگوها، دیده‌ها عبور می‌کند که خطاست مثل جایی که آن آخرها حامد هادیان با سارا اشتون خبرنگار آمریکایی و یهودی گپ می‌زند و خیلی خلاصه ازش عبور می‌کند.
زیادی خبرنگارش در موضع ضعف و گرسنگی است و از آن خبرنگار آتشین خبری نیست شاید چون واقعا حامد هادیان فقط دوست دارد وسط بحران باشد ولی خودش بحرانی نیست. و به همین دلیل در سفر چیز زیادی گم می‌کند. نمی‌دانم. 
اما کتاب با همه ضعف‌ها و قوت‌هایش، لازم است. و چقدر کم داریم از این کتاب‌ها و آدم‌ها.
۵
کاش عکس‌ها رنگی بودند.
۶
کتاب را بخوانید. و این‌که ندیدم جایی از کتاب وجه تسمیه نامش آمده باشد: خبرنگار دو دلاری. 
گویا در نمایشگاه کتاب با تاخیر توزیع شد. می‌گویند مشکل ممیزی داشته.
          

            موضوع کتاب داغ داغ و ناب است، هر چند به نظرم در آخر ذهنِ جستجوگر خواننده که دنبال پاسخ است را آرام که نمی کند بلکه سردرگم تر نیز می کند، شاید به خاطر آن است که خود فرماندهان دو طرف نیز نمی دانند از جنگ چه می خواهند.
این کتاب همچنین می تواند برای دوستداران سفرنامه های منصور ضابطیان نیز جالب و خواندنی باشد
          

            [بروزرسانی تکمیلی
صفحه ۱۴۳ کتاب رو که بخونین، متوجه می‌شین که بخشی از آخر مطلب چاپ نشده! با آقای هادیان که صحبت کردم، متوجه شدم به خاطر ایراد در طراحی گرافیکی کتاب هست که چند خطی زیر عکس رفته... ایشون لطف کردن و اون یکی دو خط رو برام ارسال کردن که به رسم امانت اینجا منتشر می‌کنم: 
"نان، پوشک، و دستمال کاغذی آمده بود؛ چیزهای مهم و ساده‏ای که خیلی به چشم نمی‏آیند. فکر می‏کردم یک سوژه خوب پیدا کرده‏ام؛ هرچند احساس کردم چیزهایی را هم پنهان می‏کند. به قول دوستی، کسی که جنگ را از نزدیک دیده درد جنگ را خوب می‏فهمد."


باسمه
کتاب تازه چاپ شده و همین نمایشگاه 1402 اولین عرضه اش بود. اصلاً قصد خرید نداشتم؛ ولی عنوان «روایت 40 روزه از اولین جنگ اروپایی قرن 21» و دیدن اینکه اسفند 1401 تموم شده، خیلی برام جذابیت درست کرد. نویسنده محترم رو هم به خاطر گزارشهای میدانی و تحقیقی داخلی از قبل میشناختم.
اما…
کتاب توی ذوقم زد. سفرنامه آقای هادیان قرار نیست نکات ناب و بدیعی از علل، وقایع و نتایج جنگ روسیه و اوکراین رو در اختیار شما بذاره. بیشتر سفری هست با جناب هادیان در منش و روش فکری ایشون (نمیدونم تعبیر درستش چی هست). حجمی از کتاب به سفرهای گذشته ایشون میپردازه که حتی عنوان کتاب هم از اون خاطرات هست و نه اتفاقات اوکراین.
غلط های املایی، ترجمه ای (متن سخنرانی ها) و فنی در جای جای کتاب به چشم میخوره. یک صفحه از مطالب کتاب هم زیر یکی از عکسها رفته و کلاً نیست! 
در مجموع اگه صبر کنید تا کتابهای بهتری هم در این حوزه بیاد، ضرر نمیکنید؛ اگرچه همین کتاب هم اینقدر بد نیست (خواستم دو بدم؛ ولی از میانگین بالاتره).
انتظار زیاد داشتم و تند نوشتم؛ ولی میدونم که از اولین کتاب یک نویسنده اونم در باب یک موضوع کاملاً تازه نباید سختگیرانه انتظار داشت…