بریده‌های کتاب بیابان تاتارها

به این ترتیب رفته رفته احساس می‌کرد دسیسه ای سیاه در اطرافش ساز می‌شود تا او را در دژ ماندگار کند. چه بسا که حتی ماتی هم در این میان نقشی نداشت، نه ماتی علاقه ای به نگه داشتن او داشت نه سرهنگ نه افسران دیگر. مسلم بود که ماندن یا رفتن او برای همه ی آن ها یکسان است. با این همه نیرویی ناشناخته مانع بازگشت او می‌شد، شاید هم این نیرو از ضمیر خودش سرچشمه می‌گرفت.

چشمۀ شباب را خشکی ناپذیر می‌پنداشت اما دروگو از تیزپایی زمان هیچ نمیدانست. حتی اگر جوانیاش همچون خدایان صدها صدها سال می پایید سهمش از آن به همین ناچیزی میبود. اما او انسان بود و عمری کوتاه و عادی داشت که جز شهابی پرشتاب و بی دوام نبود. نعمتی ناچیز که با تنگ چشمی به او داده شده بود و سال‌های آن با انگشت دست شمردنی بود و هنوز چیزی از آن نفهمیده از دست میرفت در دل میگفت وقت بسیار است حال آنکه شنیده بود بعضی به جایی میرسند که آرزوی مرگ می.کنند چنین چیزی در نظرش سخت عجیب و بی معنا بود و در همه حال او از این گروه نبود. دروگو به این فکر خود پوزخندی زد. اما در عین حال تاب تحمل سرما را نداشت و راه می‌رفت

ما همه کما بیش با سماجت می خوایم امیدوار باشیم ...

به او خواهند گفت: « از این رود که بگذری، ده فرسنگ دیگر باقی است. آن‌گاه به مقصد می‌رسی!» اما راه را پایانی نیست. روزها پیوسته کوتاه‌تر می‌شوند و هم‌سفران اندک‌تر.

آن‌گاه که آدمی تنهاست و یار رازگویی ندارد، حفظ یقین آسان نیست.

دروگو تا آن روز با بی‌خيالىِ آغاز جوانی در راهی قدم بر داشته بود كه در كودكی بی‌پايان می‌نماید. سالها به كندى روانند، چنانکه هيچ كس از گذشت آنها خبردار نمى شود. همه در عين صفا پیش می‌روند و با كنجكاوى به هر طرف می‌نگرند. به راستی شتاب جرا؟ پشت سر کسی نيست كه به تعجيلمان وادارد و پیش‌رو كسی نیست، كه در انتظارمان باشد.

آنگاه که آدمی تنهاست و یار رازگویی ندارد ، حفظ یقین آسان نیست.

بدرود ای افسر افسرده، که نمی توانی از این ویرانه ی غم غمبار دل بکنی بدرود ای کسانیکه به او می مانید و همچون او بیش از اندازه در امید بستن سماجت ورزیده اید ، زمان از شما تیز پروازتر بود و شما نمی توانید کار را از نو آغاز کنید ...

خود را میان موجوداتی شبیه خویش می‌پنداریم اما جز صخره هایی یخ پوش و سنگستانی با زبانی نامفهوم چیزی پیرامونمان نیست. می‌خواهیم به دوستی درود بگوییم و دست پیش می‌بریم تا دستی را بفشاریم اما دستمان فرو می‌افتد و لبخند بر لبانمان می‌خشکد. زیرا در می یابیم دوستی در کار نیست و یکسره تنهاییم.