یکی از عجیب ترین و جالب ترین کتاب های یا بهتر بگم نمایشنامه های که تا به حال خوندم ولی واقعا جدای از استعداد نویسنده در سبک و طرح داستان بخش اخر کتاب واقعا منو میخکوب کرد 
        

          {   درست است اما مملکت من است. و به من احتیاج دارد. اگر قرار بود هرکس که از اوضاع وطن‌اش راضی نیست بگذارد و برود آن‌وقت چه...   }

اعتماد را به پیشنهاد مجتبی تقوی‌زاد خواندم و چه پیشنهاد محشری بود. رمانی با مضمون بی‌اعتمادی. بی‌اعتمادی ناشی از اتمسفر تودرتوی جریانات حزبی و انقلابی. داستان در شب قبل و  روز آغازین جنگ جهانی دوم شکل می‌گیرد. شخصیت‌هایی که راست و دروغشان مشخص نیست و نه تنها می‌توانند به یکدیگر اعتماد کنند که نمی‌گذارند مخاطب هم بهشان اعتماد کند. و این هنرمندی دورفمن است. دو راوی داستان هم به این بی‌اعتمادی دامن می‌زنند و خواننده به همه‌چیز شک می‌کند. چه مهندسی متنی و چه ضد نازیسمِ درخشانی.
اگر شروعش کردید، کمی به کتاب و نویسنده زمان دهید. صبوری می‌خواهد.
        

          "کتاب فروردین 1403 باشگاه کتابخوانی شبتاب"
جالب بود و تامل برانگیز
        

          «هیچ‌کس و هیچ چیز نمی‌تواند بچه‌هایی را نجات بدهد که جرئت کرده‌اند و در دنیای آدم‌کشان خواب دیده‌اند.»

مطالعه‌ی این کتاب وقتی بهم توصیه شد که از این دوران مه‌گرفته حیران شده بودم. حیران از محو شدن مرزهای اخلاقی توسط اطرافیانم، از زیر سوال رفتن آدم‌ها و عدم قطعیت در اعتماد بهشون و سوال عجیب «قهرمان کیه؟». دورانی که از نفرت و میل به نابودی که اطرافیانم رو پر کرده، متحیرم و خیال و حرکت به سمت ساختن و رویاندن رو راه درست می‌دونم. 
کلودیا، لئون، باربارا و مارتین. چطور می‌تونیم به هم اعتماد کنیم؟ چطور میتونم برای ساخت آینده به هم‌سنگری اعتماد کنم که برای نابودی دشمنش، هر کاری می‌کنه؟ چی باعث میشه که در صورتی که منافعش با من در تعارض قرار بگیره، دوباره با زیر پا گذاشتن هر گونه اصولی سعی به زمین زدن من نزنه؟ چی باعث میشه که بهش «اعتماد» کنم؟ 
کتاب جوابی به سوالات من نداد، اما اونا پررنگ‌تر کرد. و چقدر به پررنگ‌تر شدن سوالاتی که پاسخ آماده ندارن احتیاج داریم ...
        

          هیچ چیز قابل اعتماد نیست. اتفاقات داستان در پاریس رخ می‌دهد قبل از وقوع جنگ. اما ما نمی‌دانیم کدام جنگ. زنی از جایی دیگر به پاریس آمده اما نمی‌دانیم از کجا. مردی با او تماس می‌گیرد و نُه ساعت حرف می‌زنند ولی نمی‌دانیم مرد کیست و حتی اسم واقعی‌اش چیست. 
کتاب روایت اتفاقات غیرقابل اعتماد است. نمی‌شود به هیچ چیز اعتماد کرد و حتی بعد از اینکه این نقاط مبهم داستان که به آنها اشاره کردم، روشن می‌شوند باز هم راست و دروغ‌هایی می‌شنویم که نمی‌دانیم به کدام می‌شود اعتماد کرد و به کدام نه. حتی نمی‌دانیمروای داستان کیست و تا آخر داستان هم قرار نیست بدانیم. هویت آدم‌ها از زبان کسی بیان می‌شوند که خودش را نمی‌شناسیم و از این دست چیزهای مبهم غیرقابل اعتماد توی داستان زیاد است. اما راه چاره‌ای نیست. شما باید اعتماد کنید تا بتوانید با داستان جلو بروید و اگر نه قادر به پیش رفتن نیستید. 
کتاب روایت بسیار جذاب و پرکششی دارد. هیچ لحظه‌ای نیست که خسته‌تان کند و مدام شما را همراه خود می‌کند و به شما امید می‌دهد که قرار است به جایی برسید ولی هیچ وقت نمی‌رسید. شما آخرش در ابهام وگنگی و بی اعتمادی محض باقی می‌مانید. 
شخصیت‌های کتاب چندین پردازش مختلف دارند و ما هرگز نمی‌فهمیم که کدامش واقعی است. البته این برای شخصیت‌هایی است که می‌شناسیم‌شان و دیگر شخصیت‌ها که شناخته نمی‌شوند ذره‌ای پردازش ندارند و این خصوصیت کتاب است که آن را جذاب می‌کند.
پردازش به صحنه و توصیفات مکان و اتفاقات به اندازه است و حتی گاهی به ابهام بیشتر داستان کمک می‌کند و در خدمت داستان است. 
دیالوگ‌ها هر چند زیادند اما آنقدر قوی هستند که نقطه قوت داستان به شمار می‌آیند. در جای لازم کوتاه و بلند می‌شوند و هر باید قطع می‌شوند. 
تمام جزئیات کتاب(نه صرفا داستان) در خدمت غایتی است که نویسنده قصد داشته و به خوبی تمام آن را می‌رسانند. مثلا جلد کتاب اجزای کلمه اعتماد را تکه تکه نوشته(ا ع ت م ا د) و نشان می‌دهد حتی به عنوانش هم نمی‌شود اعتماد کرد. در یکی از بخش‌های کتاب که راوی ناشناس داستان شک را در دل ما می‌اندازد فونت کتاب عوض می‌شود. و از این دست جزئیات زیاد است.
هر چند محتوای کتاب را قبول نداشته باشم و با بخش‌هایی که ظاهرا اروتیک است(نمی‌دانم تعریف دقیقش چیست و به تبع نمی‌دانم اینجا صدق پیدا می‌کند یا نه) مشکل داشته باشم ولی نمی‌توانستم توانایی دورفمن را ندیده بگیرم و به خاطر اشکالات ساختاری که در نظر او اشکال نیست از نمره کتاب کم کنم.
        

          موقع خوندنش اینقد هیجان و اضطراب داشتم که پا می‌شدم راه می‌رفتم تو خونه و صداهای عجیب‌غریب از خودم درمیوردم و باز می‌نشستم پاش تا ببینم چی می‌شه. :))
چقدر خاص بود. خدایا.
        

          همچنان بسیار دوستش داشتم. و دوباره خوندنش هم تجربه فوق‌العاده‌ای بود برام. به طور کلی دارم به دوباره‌خوانی خیلی چیزها فکر می‌کنم.
بحث خیلی جالب و پرشوری هم درباره کتاب داشتیم که شنیدنش برام لذت‌بخش بود. 🥹💚

یه عالمه برای بچه‌های بیچاره رفتم رو منبر ولی الان هیچی نمی‌تونم بنویسم! 😅😂
پ.ن: این بار بیش از محتوای کتاب، فرمش بود که مجذوبم کرده بود. چون دیگه باورش داشتم. برام جادویی و عجیب نبود.
        

          ترکیبی اید‌ه‌آل بود از تعلیق، شخصیت‌پردازی و دیالوگ‌های قوی. یک چیزی که انگار خیلی بهش نیاز داشتم. 
بازی‌ای که با مضامین می‌کرد رو خیلی دوست داشتم. کاش پایانش یه کم بهتر و شکوهمندتر بود. شاید هم دورفمن همین رو می‌خواست که به روند داستان هم اعتماد نکنیم 😈
 چاپ جدید کتاب رو خوندم و صحافی، صفحه‌آرایی و ترجمه‌‌اش خیلی خفن بود. خوش‌دست و خوش‌فرم.