دریچه ای نو نسبت به جهان و موجودات و انسان رو باز میکنه و
 روی کلمه به کلمش باید عمیق شد
        

          🔸 حدود 700سال قبل از میلاد فردی در چین زندگی میکرده به نام «لائوتزو» به معنی "پیرِ کهن". در طی حیاتش به نقاط مختلف چین سفر می‌کنه و کتابی به اسم «تائو ته چینگ» به معنی "طریق و فضائل آن" تالیف می‌کنه که امروزه محققین اون رو یک کتاب آسمانی می‌دونن. بعد از اون دینِ "تائوئیسم" در چین شکل میگیره که تا به امروز به حیات خودش ادامه داده. این کتاب شامل دو دفتر و 81 بابه. کتاب از ساختاری ادبی و جملات قصار تشکیل شده که شباهت زیادی به بعضی کتب آسمانی دیگه میده.

🔹 در این کتاب چند مفهوم مهم وجود داره که بهشون می‌پردازیم. اولین و اصلی‌ترین کلمه‌ "تائو" هست. تائو هم طریقی برای رسیدن به حقیقت و هم خود حقیقته. جاودانست، همه رو می‌آفرینه ولی هیچوقت ادعای مالکیت نمی‌کنه. اگر بخوام تناظری برقرار کنم که فهم بهتری ایجاد شه میتونیم همون کلمه‌ی خدا رو براش بگیم که در عین تشابه فرق داره. دومین کلمه مفهوم "وو-وی" (wu-wei) به معنای "عدم فعله". یعنی انجام عملی بدون فعل. این مفهوم تاحدی متناقض‌نماست ولی از نظر لائوتزو این بهترین عمل برای کل جهانیانه. فقط حکیمه که میتونه به درجه‌ی عدم فعل برسه، تائو همیشه در حالت عدم فعله ولی هیچ کاری رو انجام نیافته باقی نمیذاره. آب بودن و چوب نتراشیده بودن شبیه‌ترین مثال‌هاییه که اون برای عدم فعل میزنه. این شیوه‌ی رفتار موجب میشه تا حکیم رقابت‌جو نباشه، حمله کننده، طمع‌کار و چیره‌گر نباشه و بلاعکس لطیف و ضعیف باشه. اونوقته که می‌تونه بر همه چیز چیرگی پیدا می‌کنه.

🔸 ساختار محتوایی این کتاب 3 محور اصلی داره که یک مثلث واحد رو تشکیل میدن. اضلاع اون عبارتند از تائو، انسان/جامعه و جهان. این 3 محور به طور تکرار شونده در باب‌های کتاب ذکر میشن و هیچ روند خطی‌ای وجود نداره. اولین باب کتاب به توصیف ذات تائو می‌پردازه و در سرتاسر کتاب از صفات اون سخن میگه و رابطه‌ی اون رو با جهان و انسان توضیح میده.

🔹 محور دوم شامل دو بخش انسان و جامعه‌ی انسانیه. در بخش اول به رابطه‌ی انسان با خود و دیگر انسان‌ها می‌پردازه. چگونگی رفتار و کردار حکیم رو به عنوان بهترین فرد ممکن بیان میکنه. به طور مثال در جایی میگه: «حکیم پس از به پایان رساندن کار خود، خودستائی نمی‌کند، مغرور نمی‌شود، متکبر و بی‌رحم نمی‌شود.» در واقع حکیم در بالاترین مرتبه‌ی خودآگاهی قرار داره. همچنین لائوتزو سعی میکنه انسان رو به خودش بشناسونه و ذوابعاد وجودیش رو براش نمایان کنه. بخش دوم شامل جامعه میشه که در اون به رابطه‌ حکومت با مردم میپردازه. رفتار حاکمان درستکار و حکومت‌داریشون رو بیان میکنه. درباره‌ی جنگ و آداب اون سخن میگه، رفتار جنگاور براش مهمه و جایی میگه که سلحشور واقعی خشونت به کار نمی‌بره.

🔸 محور سوم جهانه. در این بخش‌ها لائوتزو به سازوکار جهان می‌پردازه و از نظرش جهان یک دوگانه‌ی وحدت‌یافت‌ست. "نیستی و هستی زاده یکدیگرند، مشکل و آسان مکمل یکدیگرند، بلندی و پستی به سوی یکدیگر تمایل دارند." هدف اصلی اینه که انسان در هارمونی با جهان هستی قرار داده شه و اونموقع‌ست که مدینه‌ی فاضله محقق میشه. همچنین لائوتزو 3 گنجینه‌ی مهمش رو بیان ‌می‌کنه: "اول رحمت است، دوم صرفه‌جویی است، سوم جرأت نکردن در رأس دنیا قرار گرفتن است."
در آخر مطالعه‌ی این کتاب رو برای چگونگی زیستن، آموختن و حتی لذت بردن پیشنهاد می‌کنم.

📌«گفتار حاکی از حقیقت مزّین به زیبایی نیست/ گفتارِ مزّین، حقیقت نیست/ آنکه واقعاً خوب است، زیاده سخن نمی‌گوید/آنکه زیاده سخن می‌گوید، واقعاً خوب نیست/ آنکه واقعاً می‌داند، تظاهر به دانش وسیع نمی‌کند/آنکه تظاهر به دانش وسیع می‌کند، واقعاً نمی‌داند.» تائو ته چینگ-باب هشتاد و یکم.
        

          "تائو ت چینگ" اثر "لائوتزه"
البته تلفظ صحیح تر نام کتاب "دائو د جینگ Dàodéjīng  道德经
نویسنده هم لائوتزه 老子 Lǎozǐ
معنای کتاب یه جورایی میشه "دفتر طریقت و فضیلت" و خود معنای لائوتزه هم تو مایه های "پیر و مرشد". مکتب "تائوئیسم یا دائوئیسم" هم از همینجا نشئت میگیره.
"دائو" در چینی معادل طریق و راه سلوک عرفانی ما میشه. در خود کتاب این گونه توضیح داده انگار که مفهوم خداست و برای من گیج کنندس: 
دائو بی نهایت و جاوید است.
چرا بی نهایت است؟
هرگز به دنیا نیامده؛ پس هرگز نمی میرد.
چرا جاوید است؟
آرزویی برای خود ندارد؛ پس در دسترس تمام موجودات است.

پیش از تولد جهان
چیزی بی شکل و کامل وجود داشت
آرام،خالی،تنها،تغییر ناپذیر، بی نهایت،حاضر جاودان؛
مادر جهان است. چون نام بهتری برایش نمی یابم،
آن را دائو می نامم.
درهر چیزی جاری است؛ بیرون و درون و به منبع اصلی باز می گردد.

درابتدا فقط دائو بود. تمامی چیزهای دیگر از آن پدید آمدند و دوباره به آن باز میگردند. 

در مقدمه کتاب "فرشید قهرمانی" مترجم این کتاب از انگلیسی به فارسی توضیح میده: این اثر قدمتی بیش از ۲۰۰۰ سال دارد و منتسب به لائوتزه که در حدود ۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح و هم زمان با کنفسیوس می زیسته. ظاهرا او تاریخ نگار و کتاب دار دربار امپراتوری "جو" بوده و فقط همین یک اثر از او باقیمانده. میگن بدلیل روش زندگیش که هماهنگ با طبیعت بوده حدود ۱۶۰ تا ۲۰۰ سال عمر کرده. لازم به ذکر است که متن کهن کتاب راز و رمز های بسیاری دارد و در ترجمه های مختلف، تفسیرها و برداشت های متفاوتی از آن بدست آمده است. نسخه انگلیسی ترجمه "استیون میچل"  برداشتی ساده فهم و امروزی از متن اصلی دارد و این ویژگی به برگردان فارسی هم راه یافته است.
این کتاب شامل ۸۱ درس زندگیه که اگر نویسنده رو نشناسی فکر میکنی از لقمان حکیم نقل شده.
من چند نمونه رو اینجا ذکر میکنم:

-اگر مردان بزرگ را بیش از اندازه ارزشمند شمارید، مردم عادی کوچک شمرده می شوند. اگر دارایی خود را بیش از اندازه عزیز بدارید، دزدی میان مردم رواج پیدا میکند.
-وقتی از اینکه خودتان هستید خوشنودید و از رقابت و مقایسه دست کشیده اید، همگان به شما احترام می گذارند. 
-کاسه ی خود را بیش از اندازه پرکنید؛ لبریز می شود. چاقوی خود را بیش از حد تیز کنید؛ کند می شود. در پی پول و راحتی باشید؛ دلتان هرگز آرام نمیگیرد. دنبال تایید دیگران باشید؛ برده ی آنها خواهید بود. کار خود را انجام دهید، سپس رها کنید. این تنها راه آرامش یافتن است. 

-از گل کوزه ای میسازیم؛ اما این خالی درون کوزه است که آب را در جای خود می دهد. از چوب خانه ای بنا میکنیم؛ اما این فضای خالی درون خانه است که برای زندگی سودمند است. مشغول هستی ایم؛ در حالی که این نیستی است که به کار می آید.
-انسان خوب کسی نیست جز آموزگاری برای انسان بد. انسان بد کسی نیست جز چالش برای انسان خوب. اگر این را درک نکنید، یقینا راه را گم میکنید؛ اگرچه بسیار باهوش باشید. این راز بزرگ است.
-ابزار نظامی، ابزار خشونت است. فرزانه از خشونت پرهیز میکند. ابزار نظامی، ابزار ترس است. فرزانه هرگز آن را به کار نمیبرد مگر در زمان نیازهای اضطراری و درصورت اجبار، با کمال بی میلی آن را به کار می گیرد. او در آرزوی نابودی دشمنانش نیست و در هنگام پیروزی جشن نمیگیرد. چگونه می تواند هنگام پیروزی و کشتن انسان ها به جشن و شادی بپردازد؟ او با شجاعت به میدان نبرد وارد می شود؛ شجاعتی همراه با غم و شفقت؛ گویی در مراسم خاک سپاری شرکت می کند.
-حرکت دائو به سوی بازگشت است. راه دائو تسلیم است. همه چیز از هستی زاده می شود و هستی از نیستی.

۸۱ صفحه
#تائو_ت_چینگ #لائوتزه #دائو_د_چنگ #نشر_مثلث

-


        

          ببینید کار من تبلیغ کتاب یا تولید محتوا برای بهخوان نیست.
ولی این کتاب ، کتابی ورای یک کتاب معمولیه .
این کتاب که کلش روی یک مفهوم متمرکز هست ، در حین مثال هایی که شاید فکر کنید تکراری یا خسته کننده هستند،
علم شما رو در زمینه مورد نظر کامل میکنه .
جدای این کتاب ، علم تائو علمی قدرتمند و ارامش بخش هست که هر انسانی برای درک زندگی ، ارامش و لذت باید 
این علم رو در حداقل ترین حالت ممکن بدست بیاره
تائو بیشتر از اینکه به علم نسبت داده بشه ، به احساسات نسبت داده میشه ولی از نظر من با این که با کلمات نمیشه بصورت کلی تائو رو توضیح داد ولی تائو علم شناخت ماهیت زندگی و طبیعت هست که یا هنوز کامل نشده 
، یا  کاملش از ما پنهانه .«»....

        

          یک جور جادو یا تردستی در این کتاب پنهان است. صفحه که میزدم حس می‌کردم گرد اکلیل بر پلک هایم می‌ نشیند. پشت جملات کوتاه و هایکو مانند لائوتسه، هزاران درگاه به عالم معنا پنهان شده که درک هر کدام از آن ها به ساعت ها تامل نیازمند است. دوستش داشتم.
        

          احساس می کنم نمی تونم چیزی درباره این کتاب بنویسم.. روحش بزرگتر از اونی بود که تواناییش رو داشته باشم...
اما همین رو بگم، که ترجمه اش فوق العاده بود.
--
دائو اما، چنین ها نیست. اگر در درون نیابیش، پذیرایش نتوانی بود. اگرش نیافته باشی، بیهوده به آب و آتش می زنی. آنچه از در درون یافت نشود، از برون بدست نیاید و فرزانه در رواج آن نکوشد. آنچه از برون حاصل آید در درون نپاید و فرزانه به نگهداریش نکوشد....
        

          محتوای‌ کتاب عالی است، لکن ترجمه آقای پاشایی رسا و خوب نیست. دوستان دیگر ترجمه عباسلو را پسندیدند.
        

          اولین بار سال ۹۶ خوندمش...الان دوباره...خیلی اثر بزرگیه...هر چند وقت یکبار باید مطالعه بشه بنظرم😍....
        

          گاهی اوقات لازمه که کمی از زندگی هامون فاصله بگیریم و اندکی  دورتر بایستیم تا دید بهتر و بازتری نسبت به شرایط و مسائلی که در  اطرافمون می گذره داشته باشیم

 بعضی وقت ها بهترین کار اینه که از دور و در سکوت شاهد و نظاره گر جریان  زندگی مون باشیم. اینکه هر از گاهی مثل یه تماشاچی سینما، به صندلی مون تکیه بزنیم و زندگیمون رو درست مثل یک بیننده و از روی پرده ی سینما تماشا کنیم. وقتی یاد می گیریم که چطور سکوت کنیم و یک نظاره گر خاموش باشیم، وقتی یاد می گیریم که چطور احساسات و قضاوت هامون رو کنترل کنیم و دست از گله و شکایت کردن هامون برمیداریم، اون لحظه ست که می فهمیم زندگی همین تحمل دشواری ها و در عین حال لذت بردن از لحظه های کوچک و ناپایداری از "آرامشه". اون لحظه ست که یاد می گیریم وجود یک انسان وقتی بزرگ تر و عمیق تر می شه که تجربه ها و اتفاقات سخت تر و بیشتری را پشت سر گذاشته باشه، وگرنه که همیشه زندگی کردن در "نقطه ی امن" مون چیزی کمتر از مرده بودن نیست

کتاب "تائو ت چینگ" یکی از اون کتاب های دوست داشتنی و دلچسبی  بود که شیوه ی "درست زندگی کردن رو " به ساده ترین و زیباترین شکل ممکن توضیح داده بود. اون حس سکون و آرامشی که در تمام طول کتاب حضور داشت رو واقعا دوست داشتم. و چقدر آموزنده و ارزشمند بود نوشته های این  فرزانه ی چینی 
زندگي را همان گونه كه هست جشن بگيريد
وقتي درك كنيد که هيچ كاستي و نقصي وجود ندارد
كل دنيا متعلق به شما خواهد بود
        

          چقدر این کتاب قشنگ بود ...
مطالبش با وجود متن کمی که داره پر از مفهوم و درس زندگیه و مطمئنا اگه بخواهید بخشی از توصیه هاش رو درک کنید و بهش فکر کنید کتابی نیست که بتونید تو یک هفته یا حتی یک ماه تمومش کنید . حتی با وجود اینکه سعی شد خیلی خلاصه و مختصر گرد آوری بشه اما خواندن  هر صفحه شما رو به فکر فرو میبره  . 
        

          بارها و بارها خوندمش.خیلی دید جالبی داره و به شدت با زندگیِ زیسته‌ی ما ایرانی‌ها متفاوته. بنظرم یکبار که نه، بارها و بارها بخونیدش.
من تا الان چندین بار خوندمش و باز هم نکات کشف نشده داره برام. هربار یک برداشت متفاوت دارم و این خیلییی باحاله‌.
متن کم حجی داره. 
در کل که محشره
        

          کتاب جالبی بود
        

          📎 من با کتاب تائو تِ چِنگ (Tao Te Ching) نوشته‌ لائو تسه، فیلسوف و حکیم چینی که پایه‌گذار مکتب تائوئیسم، در برنامه «اکنون» آقای سروش صحت آشنا شدم. مهمان برنامه، خانم نهال تجدد، سخنی گفت که او به یاد این کتاب افتاد. به گمان من می‌توان این کتاب را یکی از عمیق‌ترین و تاثیرگذارترین متون فلسفی جهان برشمرد. 
نظر شخصی من اینه که «تائو ت چنگ» بیشتر شبیه یک راهنما برای زندگی متعادل، بی‌ادعا و هماهنگ با طبیعته. کتاب پر از جملات کوتاه و در عین حال بسیار عمیقه که کن چند تا تز اونا رو به صورت بریده بارگذاری کردم؛ انگار هر جمله‌اش یه پنجره به یک چشم‌انداز جدید باز می‌کنه. متنش بسیار شاعرانه و گاهی رازآلود نوشته شده و همین باعث میشه هر کسی با توجه به حس و حال خودش و درکش، برداشت متفاوتی ازش داشته باشه. 
موضوع‌های اصلیش مثل «بی‌عملی» یا همان wu wei، فروتنی، ساده‌زیستی، پذیرش و همراهی با جریان طبیعی زندگی، خیلی با زندگی مدرن امروز هم همخونی داره، حتی با اینکه بیش از ۲۵۰۰ سال پیش نوشته شده. ۸۱ بخش کوتاه داره. این بخش‌ها به دو قسمت اصلی تقسیم میشن:
١- تائو: بیشتر درباره‌ی «راه» یا اصول بنیادین هستی صحبت می‌کنه؛ یعنی اون نیروی بی‌شکل و پنهانی که همه چیز ازش سرچشمه می‌گیره.
٢- تِ: درباره‌ی «فضیلت»، یا چطور زندگی کردن بر اساس تائو، بدون زور و اجبار
به چند مفهوم در کتاب اشاره شده:
👈 وو وِی (Wu Wei): یعنی “بی‌عملی”، ولی نه به معنای تنبلی؛ بیشتر شبیه عمل کردن بدون تلاش اجباری یا دخالت زیاد. مثلاً مثل آبی که بدون زور حرکت می‌کنه و با همه چیز هماهنگه.
👈 سادگی و فروتنی: لائو تسه مدام به اهمیت بی‌ادعایی، ساده بودن و خالی شدن از خواسته‌های زیاد تأکید می‌کنه.
👈 دوگانگی (Yin & Yang): تائو همواره حرکت بین دو قطب متضاد رو قبول داره، مثل روشنایی/تاریکی، سختی/نرمی. هر چیزی با ضد خودش معنا پیدا می‌کنه.
👈 رهبری بی‌ادعا: در بخش‌هایی درباره‌ی رهبران یا حاکمانی صحبت میشه که بهترین کارشون اینه که کمتر دخالت کنن و بذارن مردم به طور طبیعی رشد کنن.
مفهوم بی‌عملی (Wu Wei) قلب تپنده‌ تائو ت چنگ به حساب میاد.
وقتی لائو تسه از «بی‌عملی» حرف می‌زنه، منظورش این نیست که هیچ کاری نکنیم یا بی‌تفاوت باشیم. منظورش اینه که بدون زور زدن و دخالت مصنوعی عمل کنیم، یعنی اجازه بدیم کارها در هماهنگی با طبیعت خودشون پیش برن.
((((یه جور عمل بدون اجباره)))).
تو عمل می‌کنی، ولی مثل آب؛ نرم، بی‌صدا و بدون مقاومت. یعنی بر خلاف جریان طبیعت حرکت نمی‌کنی، بلکه همراهش می‌شی مثلاً
👈 کشاورزی: یه کشاورز دونه رو می‌کاره، ولی نمیاد هر روز خاک رو بکنه ببینه رشد کرده یا نه. به طبیعت اجازه میده روند خودش رو طی کنه.
👈 رهبری: یک رهبر خوب زیاد دخالت نمی‌کنه، بلکه محیط رو طوری آماده می‌کنه که مردم خودشون درست زندگی کنن.
👈 زندگی شخصی: به جای اینکه خودتو بکشی برای رسیدن به چیزی، طبیعی و بی‌دردسر جلو میری، با اعتماد به اینکه زمان مناسبش خواهد رسید.
👈 بی‌عملی درونی‌تر یعنی، تسلیم بودن با خرد: بدون اینکه بخوای همه چیز رو کنترل کنی، به حکمتِ درون زندگی اعتماد کنی.
👈 رها کردن خواسته‌های افراطی: چون زور زدن زیاد برای چیزی اغلب باعث گره خوردن بیشتر میشه. (مثل وقتی که توی آب دست و پا می‌زنی و بیشتر فرو میری.
یه جمله معروف در  کتاب درباره بی‌عملی:
✅ تائو هرگز عمل نمی‌کند، با این حال هیچ چیزی را ناتمام نمی‌گذارد؛ یعنی تائو با اینکه کاری نمی‌کند، همه چیز رو کامل می‌کنه چون قدرتش در هماهنگیه، نه در زور.
من که از خواندنش لذت بردم. پیشنهاد می‌کنم دوستان هم بخونن.
        

          حقیقتا چیز خاصی نداشت...
کم‌کم دارم به این نتیجه می‌رسم که عرفان و روانشناسی شرقِ دور، جز ادعا چیز خاصی در چنته ندارد...
        

          «انسان فرهمند، ساکن است در شغل بی‌فعلی
و به تعلیم بی‌سخن عمل می‌کند.
ده هزار موجود برخیزند
و از آن جدا نگردند.
زندگی بخشد و هست نشود؛
چون فعلی کند، دلبسته آن نباشد؛
و چون کارها تمام شود، در آن وانماند»

«سخنان سرراست به نظر باژگونه می‌آید!»


نخستین باری که نام دائو د جینگ را شنیدم حدود ۵ سال پیش در دانشگاه تهران، سر کلاس دکتر ریخته‌گران بود.
با آن آرامش و طمأنینه‌ای که داشتند، کلام‌شان در عمق جان نفوذ می‌کرد. طمأنینه ‌و سکونی که برآمده از سال‌ها سلوک و سکونت سه‌ساله‌شان در هند است.

کتاب‌های عرفانی را باید بار‌ها خواند و به دقت و آهسته خواند. رمان نیستند که در عرض چند ساعت یا چند روز نجویده بلعیده شوند. حتی حالت نفسانی‌ انسان در فهم متون عرفانی بسیار موثر است. از همه مهم‌تر داشتن استاد است، بدون استاد هیچ چیز فهم نمی‌شود.

باری، این ترجمه بهترین ترجمه‌ی فارسی از دائو د جینگ است. مترجم فاضل، دکتر رادپور، تنها متخصص دائوییسم در ایران هستند. امیدوارم کتاب را بخوانید و لذت ببرید!