من هزاران جلد از این کتاب رو خریدم. و هزاران بار هی به افراد مختلف دادمش یا قرض دادم دیگه پس ندادن بهم. حتا مورد داشتیم خودم داشتم می‌خوندمش یکی همون وسط ازم گرفت و دیگه پس نداد! نمی‌دونم شاید دلیلش اینه که خیلی با آب و تاب تعریفش می‌کنم مردم مشتاق می‌شن بگیرن ازم! 
کتاب کم حجمیه. اما مغز من رو می‌ترکونه. اینقدر که موجز و دقیق تحلیل کرده ماجرای فرار مغز‌ها رو. اگر هنوز نخوندینش بگید بهم من هنوز یکی دو جلد ازش دارم!
        

          نخبگی حق نیست وظیفه است
وقتی یک نخبه از فرر مغزها می نویسد روایتبسی نزدیک تر به واقعیت و به تبعش خوشایند خواهد بود...
رضاجان امیرخانی از دل ماجرا روایت می کند....
        

          نشت نشا، نوشته بلندی است که قبل از این در یک روزنامه و چند نشریه به صورت مقاله یک جا یا پاورقی به چاپ رسیده و به زعم نویسنده، ارزش این را داشته که در شکل و چهره یک کتاب لاغر به دست مخاطبانش برسد؛ نشت نشا به تجربه‌های تحصیل و مشاهدات پس از تحصیل رضا امیرخانی در مدارس سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان بی‌ربط نیست و اگر او، بعد از داستان‌ها و رمان‌های گوناگونش -که موجب شد نام امیرخانی بر سر زبان‌ها بیفتد- به این وادی رو کرده، برخاسته از لمس یک موضوع ملی-فرهنگی به نام فرار مغزهاست. امیرخانی، مایه‌هایی ظریف از طنز را برای تفهیم موضوع فرار مغزها به خدمت می‌گیرد و گاه جسورانه به افشاگری و کشف اسرار این حوزه می‌پردازد و بسا از افرادی نام می‌برد که شاید در این امر به نوعی دخالت دارند. نویسنده آن‌گاه سعی می‌کند حواشی، جنبه‌ها و نقاط تاثیرگذار ماجرای فرار مغزها را در دو سوی داخل و خارج کشور آشکار کند. او حتی از معرفی برجستگان ایرانی‌الاصل اروپا و آمریکا - که ابتکارات و آفرینش‌های حیرت‌انگیزی در جهان علم داشته‌اند- دریغ نمی‌کند.

هفته‌نامه‌ی همشهری جوان، شماره‌ی 15، 3 اردیبهشت 1383.
        

          خیلی سال قبل، وقتی دانشجوی مهندسی عمران بودم خوندمش، و اون موقع به هر حال متن آوانگاردی بود در نقد نظام علم کشور. اما به مرور به سطحی بودن دیدگاه‌ها و نقدهاش منتقل شدم. مثل خود امیرخانی.
        

          برفرض درست بودن پیش‌فرض، بسیار سطحی و ژورنالیستی بهش پرداخته
        

          برای من نشت نشا یکی از دردآورترین کتابهایی بود که خواندم و گویا دردی که در سطر به سطر کتاب نهفته است را قبلا در زندگی ام حس کرده ام. رضا امیرخانی در این کتاب با قلم جذاب و طنزآمیز خود، ریشه های مهاجرت نخبه‌ گان را بررسی می کند و نقدهایی اساسی را به نظام آموزش عالی مطرح می کند. خواندن نشت نشا را به تمام کسانی که دغدغه درس و دانشگاه و ادامه تحصیل دارند پیشنهاد می کنم. کاش این کتاب را همان بیست سال پیش که رضا امیرخانی نوشت می خواندم و با دید واقع بینانه تری به دانشگاه قدم می گذاشتم...


        

          حتما در آینده‌ای نزدیک دوباره با دقت و ظرافت بیشتری خواهم خواند.
کتاب بسیار نکات ریز و درشتی دارد که مخصوصا برای فعالین تعلیم و تربیت گره گشاست.
        

          تحلیل جالبی که امیرخانی در این کتاب ارائه می‌دهد، این است که «ما در زمین غرب بازی می‌کنیم!» این‌که در چه تیمی باشی و به چه کسی گل بزنی، اصلا مهم نیست. مخصوصا این تحلیل را در مورد سیستم آموزش عالی ما به کار می‌برد.
به نظرم تحلیل‌های جالبی در مورد اوضاع آموزشی کشور می‌کند. که البته اوضاع خیلی بدتر شده از وقتی که آن را نوشته.
        

          به نام خدا

۱. توی این سالها کتاب از امیرخانی زیاد خوندم. یادمه "رهش" که منتشر شد، جزو اولین نفراتی بودم که خریدمش. فکر کنم فقط دو، سه تا کتاب خونده نشده ازش دارم که یکیش نشت نشا بود! 
نمیدونم چرا باوجود اینکه کتاب رو توی خونه داشتم، هیچ وقت رغبتم نکشیده بود بخونمش. بالاخره دیدم یه نفر یادداشتی درباره این کتاب منتشر کرده و گفته برای هر دانشجویی خوندن این کتاب واجبه. این شد که تصمیم گرفتم بزارمش جزو کتابایی که قراره خونده بشن.

۲. وقتی کتاب رو شروع کردم، بی نهایت لذت بردم. دلم برای قلم امیرخانی تنگ شده بود. نثر کتاب بعضی جاها  یه طنز لطيف و نهفته ای داره که دنبال کردن موضوع جدی و خشک کتاب رو برای آدم  لذت بخش میکنه.

۳. ایده کتاب به طور کلی این بود: علت تمایل جامعه نخبگانی به مهاجرت اینه که دروسی که توی دانشگاه های ما تدریس میشه، در راستای پاسخ به نیازهای جامعه ما تولید نشده و به درد حل معضلات کشور نمیخوره.
برای همین دانشجوی ما میبینه چیزهایی که توی دانشگاه یادگرفته، هیچ جای این مملکت کاربرد نداره و تصمیم میگیره بره به کشوری که بتونه اونجا ثمره این همه سال درس خوندنش رو عملی کنه

۴. راه حل این مشکل اینه که علم بومی رو جایگزین علم ترجمه ای کنیم تا آدم تحصیل کرده جامعه ما، بتونه مشکلات کشور خودش رو حل کنه نه مشکلات ممالک دیگه رو!
        

          برشی  از کتاب :

«از روزی که سهم امام را فقط مختص دانش‌جوی علوم دینی کردیم و به دانش‌جوی علوم تجربی، سهم امام ندادیم، علم را بی‌رنگ کردیم. اگر این چنین نبود، رنگ و بوی علم ما نیز متفاوت می‌شد. عالِم علوم تجربی می‌فهمید که در مقابل چه کسی مسؤول است...
نکردیم این کار را و حالا اصل باورمان نمی‌شود که علم بتواند رنگ دینی بگیرد. فی‌الفور فریاد می‌کشیم که دو دو تا چهارتا که دینی و غیر دینی ندارد. هندسه که اسلامی و غیراسلامی ندارد. اما نمی‌فهمیم که اگر زنده‌گی دانش‌مند، دینی باشد، نمی‌تواند برای پول بیش‌تر داروی بدتر بسازد، نمی‌تواند رضای خدا را نادیده بگیرد، نمی‌تواند...
نمی‌فهمیم که سلوک دینی، علمی می‌سازد مقدس. علمی که پیش‌رفتش معادل نیست با نابودی محیط زیست و شکاف طبقاتی. نمی‌فهمیم که علم مبتنی بر بازار مصرف، روندش، جهتش، سمت و سویش، پیش‌رفتش و همه‌چیزش متفاوت است با علم مبتنی بر قناعت...»
#همه_باید_بخونن
        

          .

در زمان انتشار از معدود کتب تألیفی درباره نظام آموزشی بود.
        

          سال ها پیش خوندمش و از کتابایی بود که خیلی مرا به فکر فرو برد
        

          "نشت نشا" اولین مقاله امیرخانی در خصوص فرار مغزها است که توسط نشر قدیانی روانه بازار چاپ شده است.  
" نشت نشا" عنوان پیش‌درآمد کتاب است که خواننده با مطالعه آن تقریبا با یک دوره دستور زبان فارسی آشنا می‌شود. چرا که نویسنده در این بخش به توصیف ریشه جغرافیایی این کلمه، معنای لغوی آن و در نهایت علت معادل گرفتن آن با پدیده مهاجرت نخبگان پرداخته است که در نوع خود قابل تامل است. 


متن کامل معرفی این اثر در مجله کتاب فردا ثبت شده است.
        

          چند یادداشت یا یک مقاله بلند
چه کسانی فرار مغزها می کنند؟
چستاری در تولید علم بومی
بد نیست!
        

          «در آلمان از هر ۳ نفر، شغل ۱ نفر به صنعت خودروسازی وابسته است و در ایران از هر ۱۲ نفر، ۱نفر به کنکور!»

حقیقتا فوق العاده بود... برترین ویژگی کتاب این است که علاوه بر مطرح کردن مشکلات، راه حل های عملی و مفیدی هم برای رفع آن‌ها ارائه کرده است... 
کاش مسئولین کتاب بخوانند!
        

          خیلی زیاد دوسش داشتم.
خب این کتاب نسبت به نفحات نفت کم حجم‌تر بود و خب قبل‌تر از نفحات نفت به چاپ رسیده بود.
اما برای من خیلی خیلی جالب بود که خیلی از عقاید امیرخانی که توی نفحات نفت دیده می‌شه، توی نشت نشا ریشه داره
یعنی انگار اون ریشه‌ها تو نفحات نفت ثمر دادن
من که خیلی با حرف‌های امیرخانی موافقم. دربارۀ مقولۀ کنکور
درباره محتوای آموزشی
دربارۀ ترجمه‌های غلط
دربارۀ مدارس استعداد درخشان که از زمان نگارش این کتاب وضعش سخت‌تر و بدتر شده
به نظرم هرکسی باید قبل دانشگاه این کتاب رو بخونه
و خب من دیر خوندم این کتاب رو
و چقدر باید به دانشگاه امیرکبیر آفرین گفت که به ورودی های سال 87 شون این کتاب رو هدیه دادن
        

          امروز به صورتِ اتفاقی این کتاب رو تو دستم دیدم. یادمه وقتی که کورش علیانی تو برنامه این شب‌ها از رضا امیرخانی درباره‌یِ نخبگی پرسید جوابِ امیرخانی برام جالب بود و امروز مشتاق بودم که کتاب رو زودتر بخونم. نثرِ امیرخانی نثرِ خودِ امیرخانی هست مسلماً؛ مانند سه کتابِ قبلی که از امیرخانی خوندم -ارمیا، بیوتن و نفحاتِ نفت- از جداکردنِ کلمات خوشم اومد. نمی‌دونم از کجا، اما مثل اینکه از خودِ رضا امیرخانی هست که این کار باعث می‌شه به معنایِ کلمات (معنایِ اصیل و اولیه‌یِ کلمات) توجه کنیم. مثلاً: ره‌بر، راه‌نما، خوش‌گل و از این قبیل. ش

رضا امیرخانی معتقده که ما دانشگاه نمی‌سازیم؛ بلکه دانشگاه را ترجمه می‌کنیم. همین باعث می‌شه که علاوه بر متُد (که ممکنه بدونِ توجه به شرایط و سوالاتِ ما ترجمه بشه) محتوا (به تعبیرِ من) هم ترجمه بشه؛ به این معتقده که سوالِ نیوتن، بسترِ نیوتن با سوال و بسترِ ما متفاوته؛ حتی ما تو آموزشِ علمِ غربی هم به سوالات و بسترِ علمِ غربی هم توجه نمی‌کنیم. پس فقط از نیوتن خوردنِ سیب تو فرقِ سرش رو بَلَدیم. ش

در علومِ انسانی؛ معتقده که اشتباهِ ما این هست که داریم علومِ انسانی رو عیناً ترجمه می‌کنیم و اصلاً دقت نداریم به اینکه سوالاتِ ما چیه؛ نکته‌یِ قابلِ توجه اینه که عقیده داره اگه سوال‌هامون رو بشناسیم با متُد علومِ انسانی غربی می‌تونیم رو پای خودمون بایستیم. این، امیرخانی رو از جریانی که امروز (البته از اولِ انقلاب بودند) عقیده دارند علوم انسانی باید متحول بشه به این معنا که متُد هم باید متحول بشه جدا می‌کنه (البته من اطلاعاتِ دقیقی ازعقایدِ این جماعت ندارم؛ اما مثلا یادمه یکی از این جماعت می‌گفت ما باید بیایم سوالایِ انسان‌شناسی‌مون رو از متفکران و حکمایِ دوره‌‌یِ اسلامی بپرسیم؛ بعد ما انسان‌شناسی اسلامی خواهیم داشت) امیرخانی مثالِ جالبی می‌زنه: یونگ هزاران خواب رو ثبت کرد؛ چرا ما که این همه دانشجویِ روان‌شناسی بیکار داریم بهشون پروژه ندیم که برن خوابِ مادربزرگ‌ها و عمه‌ها و عموها و دایی‌ها و خاله‌ها و اطراف و اکنافشون رو ثبت کنن؟

همین‌طور اینکه علم تو زندگی ما چقدر جریان داره و تو زندگیِ یک دانشجویِ غربی چقدر؟ یه نکته اساسی که یادم رفت اینه که معتقده برایِ بررسیِ پدیده‌یِ مهاجرت (یا همون فرارِ مغزها یا نشتِ نشا) باید «تماشاکنانِ بستان شویم» اما چرا به کتاب 3 دادم؟ بعضی از حرف‌هایِ امیرخانی بسیار جالب هست، شاید خیلی هم دقیق و علمی باشه؛ اما دقیقاً من می‌تونم بگم «شاید»؛ چون به من فکتِ علمی نمی‌ده؛ معتقدم می‌تونه فکتِ علمی بده و طوری توضیح بده که مخاطبش رو هم از دست نده. یه جایِ کتاب هم تو ذوقم زد. در مجموع 3 ستاره از نظرگاهِ من منصفانه هست. پ
        

          معرکه اس، قلمش شبیه نفحات نفته و خیلی جالب و روان موضوع فرار نخبگان رو بررسی کرده...
        

          طرح جالب یک دغدغه مهم!
خواندن این کتاب، کمی بعد از کتاب «توسعه و مبانی تمدن غرب» برای من مثل گذاشتن تکه‌های پازلی کنار هم است. که هنوز کامل نشده...
        

          طرح جالب یک دغدغه مهم!
خواندن این کتاب، کمی بعد از کتاب «توسعه و مبانی تمدن غرب» برای من مثل گذاشتن تکه‌های پازلی کنار هم است. که هنوز کامل نشده...

Merged review:

طرح جالب یک دغدغه مهم!
خواندن این کتاب، کمی بعد از کتاب «توسعه و مبانی تمدن غرب» برای من مثل گذاشتن تکه‌های پازلی کنار هم است. که هنوز کامل نشده...