یادداشت‌های فاطمه احمدوند (32)

          تماشای پرندگان؛ دریچه‌ای تازه برای تقویت هوش طبیعت‌گرا در کودکان و نوجوانان شاید شما هم تجربه کرده باشید که وقتی با کودکی به دل طبیعت می‌روید یا در یک سفر خانوادگی در جنگل و کوه و دشت همراهش هستید، با سیل پرسش‌های او روبه‌رو شوید. کودک می‌پرسد: «این پرنده چه می‌خورد؟»، «نام این گیاه چیست؟»، «چرا پرهای این پرنده رنگی است؟». این پرسش‌ها نشانه‌ی کنجکاوی طبیعی و میل ذاتی کودکان به شناخت دنیای اطرافشان است. اگر پاسخ درستی به این پرسش‌ها داده شود، می‌تواند ذهن کودک را به سمت یادگیری، پژوهش و حتی انتخاب مسیر آینده‌ی او هدایت کند.
یکی از بهترین منابعی که می‌تواند به بسیاری از این پرسش‌ها پاسخ دهد، مجموعه‌ی سه‌جلدی «تماشای پرندگان» است که توسط انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان منتشر شده است. این مجموعه ویژه‌ی گروه سنی بالای ۱۲ سال طراحی شده و با زبانی روان و همراه با تصاویر جذاب، کودکان و نوجوانان را به دنیای شگفت‌انگیز پرندگان وارد می‌کند.
در این کتاب‌ها اطلاعات گوناگونی درباره‌ی فعالیت پرنده‌نگری، معرفی گونه‌های مختلف پرندگان، محل زندگی، روش تغذیه و ویژگی‌های رفتاری آن‌ها ارائه شده است. وجود تصاویر رنگی و واقعی پرندگان باعث می‌شود خواننده راحت‌تر با موضوع ارتباط برقرار کند. از سوی دیگر، کتاب تنها به ارائه‌ی اطلاعات بسنده نمی‌کندپیشنهادهای عملی متعددی برای علاقه‌مندان ارائه می‌دهد تا خودشان تجربه‌ی پرنده‌نگری را آغاز کنند. این ویژگی باعث می‌شود نوجوانان نه‌تنها دانسته‌هایشان را افزایش دهند، بلکه به صورت فعال با طبیعت درگیر شوند و تجربه‌ای ملموس به دست آورند.
درباره نویسنده
نویسنده‌ی مجموعه، آقای پرویز بختیاری، متولد ۱۳۵۳ در تهران است. او از علاقه‌مندان جدی به طبیعت و پرندگان به شمار می‌رود و بیش از دو دهه است که در زمینه‌ی آموزش پرنده‌نگری و اکوتوریسم فعالیت می‌کند. بختیاری کارشناسی محیط زیست خود را از دانشگاه آزاد اسلامی تهران شمال گرفته و در مقطع کارشناسی ارشد رشته‌ی تنوع زیستی و زیستگاه‌ها در دانشگاه علوم و تحقیقات تهران، رتبه اول را کسب کرده است.
او افزون بر تدریس و آموزش، تألیف کتاب‌های تخصصی و مقالات علمی متعددی در حوزه‌ی پرندگان و حیات‌وحش دارد. تجربه‌ی سال‌ها پرنده‌نگری، همکاری با پروژه‌های ملی و بین‌المللی و برگزاری دوره‌های آموزشی باعث شده نام پرویز بختیاری در میان فعالان و علاقه‌مندان محیط زیست شناخته‌شده و معتبر باشد. مجموعه‌ی «تماشای پرندگان» از جمله آثار ارزشمند اوست که با هدف آموزش و پرورش نسل جوان نوشته شده است.
لزوم رجوع کودکان به کتاب‌های مرجع 
در عصر اینترنت و فضای مجازی، بسیاری تصور می‌کنند پاسخ همه‌ی پرسش‌ها را می‌توان با یک جست‌وجوی ساده به دست آورد. اما حقیقت این است که کتاب‌های مرجع همچنان نقشی اساسی در یادگیری عمیق و پایدار دارند. این کتاب‌ها به دلیل تدوین علمی، اعتبار نویسندگان و ساختار نظام‌مندشان، اطلاعات دقیق‌تر و قابل‌اعتمادتر در اختیار کودکان و نوجوانان قرار می‌دهند.
برای کودکی که می‌خواهد دنیای پرندگان را بشناسد، رجوع به کتاب مرجعی مانند تماشای پرندگان به او می‌آموزد که چگونه به منابع معتبر اعتماد کند، پرسش‌هایش را با مطالعه و تحقیق پاسخ دهد و به جای تکیه بر اطلاعات پراکنده، تصویری کامل و علمی از موضوع داشته باشد. چنین عادتی در بلندمدت مهارتی حیاتی در مسیر یادگیری و پژوهش خواهد بود.
پیوند با نظریه هوش‌های چندگانه گاردنر
از نگاه هاوارد گاردنر، روان‌شناس برجسته‌ی آمریکایی، هوش انسان تنها به توانایی ریاضی یا زبانی محدود نمی‌شود. او نظریه‌ی «هوش‌های چندگانه» را مطرح کرد و یکی از مهم‌ترین انواع آن را هوش طبیعت‌گرا دانست. این نوع هوش، توانایی شناخت و درک پدیده‌های طبیعی، حساسیت نسبت به محیط زیست و علاقه به گیاهان و حیوانات را دربرمی‌گیرد.

مطالعه‌ی مجموعه‌ی «تماشای پرندگان» می‌تواند نقشی کلیدی در تقویت این هوش در کودکان و نوجوانان داشته باشد. وقتی نوجوان با گونه‌های مختلف پرندگان آشنا می‌شود، زیستگاه آن‌ها را می‌شناسد و رفتارشان را بررسی می‌کند، در واقع در حال پرورش هوش طبیعت‌گرای خود است. این تجربه، علاوه بر پاسخ به کنجکاوی‌های طبیعی، باعث افزایش دقت، صبر و مسئولیت‌پذیری او در برابر محیط زیست نیز خواهد شد.  

        

1

فاطمه احمدوند

فاطمه احمدوند

1404/5/19 - 17:20

          مناسب برای: گروه سنی ۷ تا ۱۲ سال
کتاب تصویری «ما اینطوری زندگی میکنیم» نوشتهی مت لاموت، تجربهای
بینظیر و آموزنده از آشنایی با فرهنگها و سبکهای زندگی گوناگون در
سراسر جهان را برای کودکان فراهم میکند. این کتاب با زبانی ساده و
تصاویری زیبا، زندگی روزمرهی هفت کودک از هفت کشور مختلف را به تصویر
میکشد و کودکان را با تفاوتهای فرهنگی، آداب و رسوم و شباهتهای انسانی
آشنا میکند.در این کتاب، کودکان با جنبههای مختلف زندگی همسالان خود
در نقاط مختلف جهان آشنا میشوند؛ از صبحانهای که میخورند، روپوش
مدرسهشان، بازیهایی که انجام میدهند تا اعضای خانواده و خانهای که در
آن زندگی میکنند.
نویسنده کتاب مت لاموت، نویسنده و تصویرگر آمریکایی است. وی سهامدار
یکی از شرکتهای موفق طراحی (ALSO (و خالق آثار تصویری برندهی جوایز
بینالمللی است. از دیگر آثار مطرح او میتوان به کتابهای تصویری « This
It Do We How Is» ،«کجا، چرا و چگونه؟» و «چه کسی، چه و چه زمانی؟» اشاره
کرد. او ساکن شیکاگوست و در آثارش تلاش دارد تا نگاه کودکان را به
جهان اطرافشان گستردهتر کند.
نویسنده با هفت کودک واقعی از کشورهای مختلف مکاتبه کرده و از آنها
خواسته تا یک روز از زندگی خود را روایت کرده و عکسهایی از محیط
زندگیشان ارسال کنند. نتیجهی این ارتباط، کتابی آموزنده و الهامبخش
شده که فراتر از یک داستان صرف، تجربهای عمیق و واقعی از زندگی در
دنیای امروز را ارائه میدهد.
با گسترش اینترنت و رسانههای جهانی، کودکان امروزی بیشتر در معرض سبک
زندگی غربی، بهویژه آمریکایی، قرار دارند. در چنین فضایی، آشنایی با
زندگی کودکان در آسیا، آفریقا و آمریکای جنوبی نهتنها چشمانداز
وسیعتری به آنها میدهد، بلکه باعث تقویت حس همدلی، احترام به تفاوتها
و درک چندفرهنگی میشود.
این کتاب میتواند کودکان را به تفکر دربارهی شیوهی زندگی خودشان و
دیگران وادار کند و آنها را نسبت به فرهنگها و سبکهای زیستن مختلف
کنجکاوتر کند.
        

4

          کتاب تو بی‌نظیری نوشته‌ی مکس لویدر و ترجمه‌ی انتشارات مهرسا اثری تاثیر گذار وآموزنده برای کودکان وحتی بزرگسالان است.  مکس لو کیدو کشیشی آمریکایی است که سعی دارد با نگارش داستان هایی نمادین و با زبان ساده  مفاهیم یکتاپرستی و عزت نفس را به کودکان آموزش دهد. 
"توبی‌نظیری" داستان زندگی آدم چوبی هاست. آدم چوبی هایی که در طول روز با دو جعبه ی ستاره های طلایی و دایره های خاکستری 
به یکدیگر برچسب می‌زنند. پانچلو یکی از شهروندان شهر آدم چوبی هاست، او که معمولا تعدادزیادی  دایره خاکستری دریافت می‌کند بخاطر برچسب هایش ناراحت  وخجالت زده است. اما آشنایی پانچلو بالوسیا (دختری که جاذب هیچ برچسبی نه از نوع دایره ونه از نوع ستاره نیست) ودیدار او باایلای نجار داستان زندگی پانچلو راتغییر می‌دهد.. 
براساس نظریه برچسب‌زنی  انحراف یک پدیدۀ اجتماعی است و   کجروی‌های اجتماعی ناشی از عوامل روان‌شناختی یا زیست‌شناختی نیست، بلکه این جامعه است که هویت انحرافی را در افراد پدید می‌آورد.
آقای لوکید در قالب این داستان به کودک نشان می‌دهد که هرفرد زمانی که بخواهد خودش را از منظردیگران ببیند و قضاوت های افراد رامبنای  خودشناسی خود قراردهد احتمالا همیشه از خودش ناراضی خواهدبود. کودک باخواندن این کتاب درک خواهدکرد که هرانسان در نهایت یک رفیق واقعی و پناه دارد وآن خداوندی هست که اورا بیشتر وبهتر از هرفردی میشناسد وتحت هرشرایطی دوستش خواهدداشت. 
دردنیای امروزی که رسانه و انیمیشن ها  میزان محبوبیت افراد را به زیبایی یاداشتن توانایی و هوش بالا نسبت می‌دهند آموزش مهارت عزت نفس و خداباوری در کودکان سبب خواهدشد آن ها خودشان راهمانطور که هستند دوست بدارند. 
        

24

فاطمه احمدوند

فاطمه احمدوند

1404/4/20 - 08:43

          "دارلا باید چکار کند" داستان زندگی روزمره دختری به نام دارلاباهشت پایان متفاوت است. دارلا از زمانی که از خواب بیدارمی‌شود در موقعیت های متفاوتی قرار می‌گیرد که باید دست به انتخاب بزند. دعوا کند یاگذشت؟ پنهان کاری یاصداقت؟ قضاوت یابررسی؟! دارلا انتخاب می‌کند وهرانتخابش سیر داستان راتحت تاثیر قرار می‌دهد ودارلا هربار احساسات متفاوتی را تجربه می‌کند. 
«طبق نظریه حق انتخاب  گلاسر (Choice Theory)  منشاء رفتارها، احساسات و انگیزه‌های انسا‌ن‌ها، انتخاب‌ها و رفتارهای هر فرد و تحلیل‌های درونی او در نظر گرفته می‌شود.  » 
دارلا هم به تمامی مسئولیت  تصمیم های خود و نتایجشان رابعهده می‌گیردو به هیچ عنوان والدین دوستان یاخواهرخودش رامقصر نمی‌داند. اومی‌داند که اگر اشتباه کرده حتمااز حق انتخاب خود به درستی استفاده نکرده است. 

"دارلاباید چکار کند"  برای کودکان گروه سنی ب وج مناسب خواهدبود وبه آن ها خواهد آموخت که آنچه زندگی وتجربیات آن هاراشکل می‌دهد انتخاب هایشان است. 
        

32

فاطمه احمدوند

فاطمه احمدوند

1404/4/19 - 14:51

          "ادواردو همه این چیز هاراداشت حسین. بزرگ‌ترین کارخانه های ماشین سازی ایتالیا، اروپاوشاید هم دنیا، برای خودش رسانه‌هایی داشت که اگرمی‌خواست می‌شد هروز عکسش را بزند روی جلد یانیم صحفه‌ی اول.." 

ادواردو برای من رمانی غیرمنتظره بود.رمانی که  قبل ازخواندن آن فکر می‌کردم قراراست باشخصیت ادواردو آنیلی آشناشوم. اما نویسنده بیشتر به مرگ ادواردو پرداخته بود .اینکه چطور ممکن است ادواردو خودکشی کرده باشد؟ چرا خانواده آنیلی باوجود سالم بون جسد که احتمال خودکشی را کمتر می‌کند، نخواستند بیشتر پیگیر ماجرای مرگ ادواردو شوند؟! 
همین باعث شد برای مظلومیت ادواردو دلم بیشتر بسوزد اینکه راجع به او انقدر اطلاعات کمی وجودداردو نگذاشتند شخصیتش بیشتر شناخته شود. 
در این میان ارتباط عاشقانه میان جوآنی و آنجلا«خبرنگاران پیگیر پرونده ادواردو» به جذابیت رمان افزوده بود وگرنه داستان کسل کننده‌ای می‌شد.  
در عین حال ارتباط حسین ونسرین را دوست نداشتم وبنظرم متحول شدن حسین در آخر کتاب ورهاکردن نسرین اغراق شده وشعاری بود. 
نثر کتاب وتوصیفات دقیق نویسنده از حالات وافکار شخصیت ها از نکات مثبت کتاب بود.
ادواردو را بخوانید اگر می‌خواهید مظلومیت این شاهزاده ایتالیایی شیعه رادرک کنیدو بدانید همه جای جهان  انسان آزاده وجود دارد.  

        

5

فاطمه احمدوند

فاطمه احمدوند

1404/4/15 - 18:34

          
این کتاب داستان زندگی دختری فلسطینی به نام رقیه است که بدون هیچ دغدغه و مشغولیت ذهنی ۱۴ سالی اش را سپری می‌کرد. 
رقیه و مادرش به دلیل اشغال روستا یشان توسط اسرائیل مجبورمی شوند از روستا خارج شوند. این دختر فلسطینی حالا باید شرایط سختی را تحمل کند که در عالم نوجوانی خودش
حتی فکرهم نمی کرده روزی مجبور باشد چنین سختی هایی را متحمل شود. او پدر و برادرانش را در یک گور دسته جمعی می بیند و   زندگی سخت وپر مشقت دختر ک از اینجا آغاز می‌شود. 

کتاب توصیفهای خوبی داشت وکامل خواننده را به  درک
درستی از شرایط پناهندگان فلسطینی می‌رساند و اصلا معلوم نبود آخرش چگونه تمام می شود و این عالی بود.  عقب و جلو شدن زمان کتاب گاهی باعث گیجی می شد اما کتاب را از یکنواختی در می آورد.
دراین کتاب  مخاطب با چندین نوع غذا شیرین فلسطینی ها آشنا می‌شود. شخصیت اصلی کتاب زنی شجاع و قوی و امیدوار بود و این که قهرمان کتاب زن بود من را خیلی خوشحال کرد واقعا دید من  نسبت به فلسطینی ها بازتر شد. به همه‌ی این دلایل کتاب بسیار خوبی بود. 



        

12