یادداشت‌های مافی (72)

مافی

مافی

1403/8/9

          بامداد خمار در عین فروش بالا و داستان مخاطب عام ایرانی پسند ( هرچه بدبخت تر، بهتر!!) ، معمولا به بی کیفیتی قضاوت می شود. به همین دلیل، کسانیکه خوانده اند، افتخاری به خواندنش نمی کنند و فرهیختگانی هم که نخواندند، چندان پاپی خواندنش نیستند.‌
من هم سالها کتاب را در قفسه داشتم و به همین دلایل نمی خواندم تا الان...
اما متوجه نشدم که این چه عیبی است که بر این کتاب گذاشته شده! کتاب خوش خوان است و قوت قلم نویسنده، که در پنجاه سالگی آن را نوشته، زود نمودار می شود. پیرنگ داستان چندان قوی و گیرا نیست اما در عین حال توصیفات مناسب و گفتگوها، کامل و دقیق است.‌ 
کتاب خیلی زود مخاطب را با خودش همراه می کند. نویسنده زود سر اصل مطلب می رود و متن را نه می پیچاند و نه طول و تفصیل می دهد)جز سی چهل صفحه آخر). احتمالا بخش های دارای اطناب در ویراست قبل از چاپ حذف یا کم حجم شدند.‌
درست است که ضعف هایی در روایت و داستان پردازی وجود دارد اما اگر به این بهانه، آن را عامه پسند بدانیم به آن جفا کردیم. 
داستان در زمان پهلوی اول می گذرد. دختری از خانواده سرشناس که عاشق شده( هرچند عشقش خوب از کار درنیامده) و بر خانواده اش می شورد تا همسر او شود اما گرفتار دورویی و بدطینتی مرد و مادرش می شود و بلاهای زیادی-که بیشتر ناشی از اختلاف طبقاتی و فرهنگی دو خانواده است، را تحمل می کند تا اینکه...
هرچند در طول کتاب این حس به وجود می آید که نویسنده صرفا می خواسته بگوید که به بهانه یک عشق خیالی، مناسبات خانوادگی را نادیده نگیرید و عقل و هوش را کنار نگذارید اما باز در داستان-خصوصا با توجه به انتخاب زمان داستان و راوی اش، خوب گام برداشته...
نهایتا خواندن کتاب را پیشنهاد می کنم. توصیفات کتاب و ترسیم خوب فضای اجتماعی سالهای اول قرن قدیم، به همه نقدهای منفی کتاب می ارزد.
        

7

مافی

مافی

1403/8/5

          ۱- عنوان کتاب، غلط انداز و به نسبت متن،گنگ است
۲- تصویر روی جلد بد نیست اما با پایان کتاب معنی اش را می فهمید.
۳- قلم خوب و خط داستانی گیرا، غافلگیر کننده و متاسفانه با کمی کشسانی(بقول اهل فن: اطناب ممل) خصوصا در اواسط کتاب، همراه است. یک چهارم آخر کتاب جذاب تر است اما سریعتر بیان می شود. 
۴- نویسنده ظاهرا نذر کرده فرهنگ آمریکایی داغونش را با ربط و بی ربط در همه صفحات یادآوری کند.
۵- نویسنده سعی کرده که یک نوع تقوای بی مایه و بی ربط را در کتاب بگنجاند و آن را در ارتباط ایمی و ایان محور قرار دهد اما با اینحال به وضوح، شهوت تام در همه کتاب خصوصا نیمه دوم، پراکنده و ملموس است. نویسنده هم بعضا از بیانش نمی هراسد. 
۶- با اینکه شاید (دین) می توانست نقشی در کتاب داشته باشد، اما بی دینی، پیرنگ رمان شده است. نویسنده با تمام توان از دین- هر دینی- فرار می کند تا بی دینی یا دین بی خدا و بی کنش، را بازسازی کند.‌
۷. بعد روانشناختی داستان جذاب است اما باز هم دلیل فرار کردن از دست فیل به نظرم خوب از کار درنیامد. همچنین منبع پول ریزی های زیاد توماس.( اصولا یک چهارم پایانی در عین جذابیت، خیلی سریع پیش رفت و بخشی از معماها حل نشد و  به جای آن دو چهارم میانه کُند و خسته کننده شد)
۷. از نظر شخصیت پردازی فقط از لوکاس(جیمز) خوشم آمد و بس. 
۸. نهایتا اگر پیرنگ ترویج تقوای بی دینی نبود و با داستان روانشناختیک- جنایی صرف طرف بودیم، پیشنهادش می کردم.

        

10

مافی

مافی

1403/7/29

          این کتاب خودش نمونه یکی از مسائل جامعه مذهبی است: درد را می شناسند اما راه درمان را نه. محتوا را می دانند اما فرم را نه. انگیزه دارند اما هنر را نه . روش کار را می داند اما مخاطب را نه و در نهایت گمان می کند خودش تنهایی باید همه کار را بکنند و در همه خاکریز ها فعالیت کنند. این خودش یکی از ویژگی های ناشناخته شهر کرج- شهر نویسنده- هم هست.
کتاب، رمان نیست. بیانیه است در قالب رمان. آموزش و تعلیم است در قالب رمان.‌در حالیکه نویسنده مع الاسف، اصولا قالب رمان را نمی شناسد و بعد از چند کتاب تخصصی حجاب در قالب های مختلف، اینک به رمانی در موضوع حجاب روی آورده. از همان صفحات اول و انتخاب راوی ساده اول شخص و تاکید چند باره بر (من عاشق شدم) می شد فهمید که این کتاب نمی تواند ریزه کاری رمان نویسی و انتقال مفهوم داستانی را رعایت کند.‌
ده ها فیلم هم در سینمای ما ساخته شده که محتوا دارد اما فرم نه و مخاطب هم بالتبع نه. چاپ پانزده و شانزده و ویراست یک و دو دردی را دوا نمی کند وقتی مخاطب، قشر مذهبی دولوکس هست که عینا مثل خانواده فرشته می اندیشد و رفتار می کند.‌..
خانم اسلاملو مدتهاست روی بحث حجاب، تخصصی کار می کند اما این کتاب به من فهماند که ایشان مهمترین بخش در مسئله حجاب را نادیده گرفته است: شخصیت شناسی بدحجابان و علت یابی درست بی حجابی.
برای همین هم طرح مسئله و حل مسئله در کتاب ابتر است و فقط برای یک مخاطب خاص و محدود، جواب می دهد. و برای خیلی کثیری از مردم، نه تبیینی دارد و نه جذابیتی...
و نکته آخر: شاید عجیب باشد اما در شهر کرج بسیاری از کارهای فرهنگی همین طور هستند: محدود، روی انگیزه شخصی، فردمحور، کم بازده، عملگرا، جزیره جزیره، با جامعه هدف گنگ و در عین حال خاص و محدود و در نهایت بلا اثر.‌


        

5

مافی

مافی

1403/7/23

        داستان یک برادر و دو خواهر لهستانی که در جنگ جهانی دوم از پدر و مادرشان دور ماندند و حالا با کمک پسری به نام جان، برای پیداکردن والدینشان از لهستان به سوییس می روند. 
یک داستان در ژانر سفر و به سبک کتابهای نوجوانانه، هدفمند و طبیعتا پیروز. هر فصل یک ماجرا پدید می آید و همانگونه که انتظار می رود بچه ها با موفقیت آن ها را پشت سر می گذارند. 
برای بچه های نوجوان ده دوازده ساله بد نیست. 
      

با نمایش یادداشت داستان این کتاب فاش می‌شود.

3