یادداشت‌های homayounkhodaeian (7)

          خوش‌خوان و جذاب 
        

          ساخت جهان یوتوپیایی در ادبیات کاری بس دشوار و کشنده به نظر می‌رسد، اینکه یک نویسنده تمام عناصر مادی و معنوی خود را به کار گیرد تا جهانی بسازد هشدارآمیز و پر از تلخ‌کامی به اندازه‌ی کافی در خور ستایش است، در این اثر که مارک پئیر با وسواس خاص نویسندگان فرانسوی نگاشته است به دنیایی سفر می‌کنیم (که البته بسیار آشنا) که تاریکی سراسر آن را در خود بلعیده است اما کورسوهای روشنایی گاه و بی‌گاه چشم تماشاگران سعادتمند را نوازش می‌دهند و در کیسه‌شان امید می‌ریزند. شهری با میله‌های آهنی اگرچه روایت‌گر جهانی‌ست که شاید به دنیای ذهنی اروپاییان بسیار نزدیک‌تر است تا اینکه زبانی جهانی داشته باشد، تلاشی درخور توجه و احترام است برای سوق دادن خوانندگان‌ش به سمت فهم ارزش خویش و نیز قدرشناسی از آزادی. 

        

          رمانی کوتاه از نویسنده‌ای شگفت‌انگیز، روت در این اثر بیش از پیش به خودش نگریسته و جهانی خلق کرده از آنچه تجربه‌ی خودش محسوب می‌شود 
        

          این یعنی ادبیات. اگر بخواهیم وجه تمایزی قائل بشویم به این‌چنین اثری اصالت وجودی ادبیات مدرن می‌گویند هرچند که ترجمه‌ای ناپخته باعث کاهش فهم ارزش این اثر خواهد شد اما هرچه پیشتر بروی به ظرافت و هوشمندی و صدالبته هنر نویسنده بیش از پیش پی خواهی برد، این‌چنین اثری با این حد از پختگی در تفکر و کلام از ضروریات ادبیات ماست که به شدت از آن فاصله داریم. برای خواندن هر اثر که در چنین دنیایی به سر می‌برند به تجربه‌ در خواندن و پختگی در شیوه‌ی نگرش به ادبیات نیاز است چرا که نویسنده در این‌چنین آثاری تمام تلاشش را صرف ایجاد شوق اندیشیدن در خواننده کرده چرا که معتقد است که ادبیات، راهی‌ست برای ساخت واقعیت اجتماعی شرافتمند و انسانی، اگر از چنین آثاری چیزی دریافت نشد خواننده باید بیش از پیش سعی در فهم و درک خویش و دنیای اطراف‌ش کند 
        

          گازدانف در این اثر با روایتی دوستانه مردی معمولی را با زندگی پر از فراز و نشیب معرفی می‌کند که البته به مرحله‌ی پذیرش سرنوشت مجنون خویش رسیده است، مردی که که گویی در جمعی دوستانه نشسته و سرگذشت خویش را بازگو می‌کند، با کمی اغماض به امتیاز ۳/۵ بسنده کردم چرا که نه با اثری از جنس شاهکارها روبروییم نه از طرفی دیگر با اثری خالی از لطف خواندن مواجهیم. 
        

          انسجام و استحکام دو گمشده‌ی این داستان بودند، داستانی از نویسنده‌ای معروف در سودان که از قضا خواهرزاده‌ی طیب صالح دیگر نویسنده‌ی معروف اهل سودان است، روایت بین خوب و بد گیر افتاده  و نویسنده بدون اینکه راه نجاتی پیدا کند با تلاشی مذبوحانه پایان‌ش بخشیده گرچه لازم است اشاره کنم ترجمه چنگی به دل نمی‌زد و مبرهن بود که ملاحظات ویرایشی خاصی نیز بر این کار لحاظ نشده است، نه پیشنهادش می‌کنم نه برعکس حالتی خنثی نسبت به این اثر دارم، ایده‌اش خوب و پرداختش بد
        

          خواندن ادبیات «لودمیلا اولیتسکایا» جذاب است، نه سعی دارد راز مگوی جهان را رسوا کند نه ادعایی اضافه نسبت به آنچه نوشته است. اولیتسکایا در تدفین پارتی غمی خفته در امیدی نالان را روایت می‌کند از سرگشتگان و دور افتادگان از میهن، میهنی که فرزندان خود را می‌خورد و روی خوشی به آسایش نشان نمی‌دهد و فرزندانی که در آرزوی آسایش به جستجوی جهانی کیلومترها دورتر از روح و خاک‌شان در وادی انزوا گرفتار افتاده‌اند. 
«آلیکِ» داستان نمادی از وطن خود است، نمادی از روسیه‌ی محتضر آن روزها و اولیتسکایا آدم‌هایی خلق کرده که شاید روزی آنها را زیسته باشد