بریده‌های کتاب آتش، بدون دود: گالان و سولماز، درخت مقدس، اتحاد بزرگ (کتابهای اول، دوم و سوم)

تنها عشق است که می‌تواند شقاوت را تکیه‌گاه خویش کند. تنها عشق می‌تواند بی رحمانه نگاه کند و فروتنی را به مسخره بگیرد. عشق، مثل انقلاب است. خنجرش را که زمین بگذارد، دیگر چیزی نیست.

گریستن به خاطر شفای انسان نیست، به خاطر وفای انسان است.

قلب خاک خوبی دارد. هر دانه که در آن بکاری، از هر جنس، از همان جنس، صدها دانه برمی‌داری.

و تا آن هنگام که رهبران و پیش‌گامان، مظهر اراده‌ی آگاه توده‌ها نباشند، و تا توده‌ها، سوای شعور تاریخی‌شان، خود به مرحله‌ی تحلیل عینی لحظه به لحظه‌ی حوادث نرسند، فریب خوردن، و به بیراهه کشانده شدن، و تن به تقدیرِ آوارگی و درماندگی سپردن، برای توده‌ها امری‌ست نه‌چندان غریب و بعید. آن‌ها که نمی‌جویند و نمی‌پرسند و نمی‌شناسند، خیل کوران را مانند، دلبسته‌ی بُنِ عصای بینایی؛ و وای اگر آن بینا به راه خویشتن برود نه راهی که کوران را آرزوست؛ و وای اگر آن به‌ظاهر بینا، خود در معنا کوری باشد که بُن عصای بیگانه‌یی را گرفته باشد...

میوه ی بسیار، شاخه درخت را می‌شکند، شادی بسیار، قلب را. ترکمن می‌گوید با نصف خنده‌ات بخند تا مجبور نشوی گریه کنی. با جامه‌ی نو جاروق نو نپوش. کمال، غصه می‌آورد!

- پدرم همیشه می‌گوید: «بمیر؟ اما قشنگ بمیر! مرگ زشت، صحرا را زشت می‌کند.» آن‌طور مردن، کنار چاه آب، قشنگ نبود؟ - بویان‌میش پیر می‌گوید: «بمیر؛ امّا با دلیل بمیر! دلیلی که عقل سالم آن را قبول داشته باشد.» _ هیچ مرگ قشنگی، بی‌دلیل نیست.

هان! بشتاب! که مسافر جامانده سرانجام به مقصد می‌رسد؛ اما با مشقتی بیشتر.

پسر! ادمیزاد تا وقتی کاری نکرده، #اشتباه هم نمی کند. #عقیم، بچه ی معیوب به دنیا نمی اورد، #مرده سنگ نمی پراند تا سری را بی جهت بشکند، و کسی که ساز زدن بلد نیست، خارج نمیزند. یک گله چران بدبخت، چه کاره است که بخواهد اشتباهی بکند؟ بز را جای میش بگیرد؟ هاه؟ ج1 ص107

اشتباه کردن گناه نیست، بر سر اشتباه پای فشردن، جرم است.

نصیحتم کن، دلالتم کن، ارشادم کن، و بگو که مرگ، حق است و مرگ مادر، بخش کوچکی از حق؛ اما هرگز مخواه که بر مزار تازه‌آب‌خورده‌ی مادرم، زار نزنم و مویه نکنم. همدردی کن، دلداری بده، نوازش کن اما هرگز مگو که گریستن، دردی را درمان نخواهد کرد. گریستن، به خاطر شفای انسان نیست، به خاطر وفای انسان است.

اندوهی که از اعماق تفکر سرچشمه نگیرد، اندوه نیست، عزای باطل و بی اعتباری به خاطر سرکوب شدن امیال فردی‌ست؛ و انسان متفکری که گهگاه گرفتار اندوه نشود، علیل و ناقص است؛ دور از دریا، دور از توفان، دور از پرواز، دور از شکفتن روح است... اما تفکر، همان‌گونه که اندوه می‌آفریند، در دوام مثبت خویش، پلی خواهد ساخت میان جزیره و جماعت، میان فرد و خلق، میان امروز و فردا؛ پلی به سوی شادمانی روح...

#گریستن به خاطر #شفا ی انسان نیست به خاطر #وفا ی انسان است

هیچ مرگ قشنگی، بی‌دلیل نیست.

دروغ خیلی بزرگ را نمی‌شود اثبات کرد که دروغ است.

در بداهه‌نوازیِ دوست داشتن، امکان تکرار نیست.