بریده‌های کتاب رها و ناهشیار می نویسم: هنر جستارنویسی

ادراک، اگر کنشی به دنبال نداشته باشد، ادراک حقیقی نیست.

وظیفه نویسنده فهم پذیر کردن جهان و انسان‌های دیگر است و نشان دادن این که تجربه‌های دیگران چگونه ما را درباره رفتار خودمان به بصیرت می‌رساند.

نوشتن درباره‌ی زندگی خودتان گاهی شبیه باز کردن راه‌آبِ گرفته است. آن‌قدر زور می‌زنید و تقلا می‌کنید تا آب راه باریکی باز کند و جاری شود. لحظه‌ای مهم و معنادار پیدا کنید و بعد، راهی برای قاب کردن آن لحظه بیابید.

نقد خوب یعنی نقدی که بعد از خواندنش بذر کوچک و کم جانِ شور و شوق در دل‌تان جوانه بزند، نه اینکه خشک شود

وقت‌هایی که از حرف زدن دربارهٔ خودم خجالت می‌کشیدم، دست به دامنِ این ایدهٔ یونگ می‌شدم که برخلاف انتظارمان، فکرهای آدم هر چه شخصی‌تر و هر چه منحصر‌به‌فردتر باشند، برای دیگران معنادار خواهند بود. به تعبیر یونگ «شخصی‌ترین چیزها عمومی‌ترین چیزها هستند.»

در یکی از همین کافه‌نشینی‌ها به سرمان زد باشگاه نویسندگی خودمان را راه بیندازیم. نقشه‌مان ساده بود. هر روزِ هفته باید پانصد کلمه می‌نوشتیم و نوشته‌هایمان را به یکدیگر می‌دادیم. هر جای نوشته‌های طرف مقابل را که دوست داشتیم با ماژیک شبرنگ زرد مشخص می‌کردیم و بعد، نوشته‌ها را به یکدیگر برمی‌گرداندیم. ایده‌اش را از استادی گرفته بودم که سال‌ها پیش در دانشگاه ایالتیِ پرطمطراق سان‌فرانسیسکو درس می‌داد. تکالیف را جمع می‌کرد و روی جمله‌هایی که چشمش را می‌گرفتند با ماژیک شبرنگ زرد خط می‌کشید. وقتی کاغذها را به دانشجوها برمی‌گرداند، همه‌شان چیزی ــــــ دست‌کم یکی‌دو پاراگراف‌ــــ داشتند که به آن افتخار کنند.

نوشتن شکلی نو به گذشته می‌دهد. مگر ماجراهایی که حالا روی کاغذ می‌آورید، بامزه‌تر و هیجان انگیزتر از آنچه واقعا برایتان رخ داده نیستند؟ مگر این نسخه‌های جدید و جاندار خاطره در ذهن‌تان جای آن خاطره‌های حزن‌انگیز و بی سامان قدیمی را نگرفته‌اند؟ نوشتن به شما قدرت می‌دهد خاطره‌هایتان را دگرگون کنید. شاید این خاطره‌ها یکراست در قعر ذهنتان جا گرفته باشند و جزئی از شما شده باشند، اما حالا می‌توانید با حرکتی مهار شده و تدریجی آن‌ها را از ذهنتان برانید.

خاطره‌پردازی خوب درباره‌ی بلای دردناکی که روزگارِ بدکردار بر سرتان آورده نیست؛ درباره‌ی اتفاق‌های بعد از آن است. خاطره‌پردازی خوب درباره‌ی این است که آدم‌ها تحت فشار چقدر تغییر می‌کنند، نه درباره‌ی اتفاق‌های بدی که ممکن است سر هر کسی بیایند. اتفاق‌های بد را که در اخبار شبانگاهی هم می‌شنویم.

با اقرار به انزوا، با اقرار به زندگی‌‌ای تکه‌پاره و نامنسجم، با آدم‌های دیگری ارتباط برقرار می‌کنید که شاید به همین اندازه احساس انزوا کنند.

بعضی جستارها مثل کارت تبریک‌اند و از شادی و شعفِ آشکار می‌گویند. اما به نظرم سراغ تاریکی رفتن هم کار مثبتی است. چنین کاری ثابت می‌کند که می‌توانی دربارهٔ هر چیز منفور، ناخوشایند و تاریک حرف بزنی و اگر آن چیز را درست بفهمی و خوب مجسمش کنی، دست کم دشواری زیستن را ثابت کرده‌ای. همین اثبات، برای من تسلا‌بخش است.