بریده‌های کتاب رشد

باید در این وقت کم به تجارتی دست زد که بی نهایت سود بیاورد و باید به دنبال خریداری رفت که پولش نقد باشد و بازگردان داشته باشد و باید در جستجوی بازاری بود که رونق داشته باشد. یک بازار، بازار پایین است با خریدارهایی به نام دل و هوس‎ هایش و به نام مردم و حرف‎هایش و به نام دنیا و جلوه‎ هایش؛ و یک بازار هم بازار دیگری است با خریداری به نام الله، مالک، رحیم و مهربان. آن بازار پایین نمی‎تواند این همه سرمایه انسان را جذب کند، سرمایه ‎ها گزاف هستند و متورم می‎شوند و عصیان می ‎آورند و بحران می‎ آفرینند ... من از خانه وسیع وجودم با قسمت‎های گوناگون و اتاق‎های متعدد، فقط به مستراحش چسبیده ‎ام و به آن مشغول شده‎ ام، درحالی‎که باید تمام این اتاق‎ها منظم می‎شد. همانطور که دست و پا و موی و اندامم را منظم می‎کنم و پرورش می‎دهم، باید دل و مغز و فکر و عقل و اراده ‎ام و روحم را پرورش می‎دادم و در جای خود می‎نهادم و در جای خود به جریان می ‎انداختم.

آنچه از خسارت كلى انسان جلوگيرى مى كند و آنچه كه تمام رشد را بدست مى دهد، دو عامل است؛ يكى ايمان كه زيربناى كار و همكار و استقامت در كار است و آفريدگار اين هر سه و ديگرى مؤمن است كه با تذكرها و تواصى ها، غفلت ها را مى سوزاند و استعدادها را به جريان مى اندازد و اين تذكر و سفارش تنها پس از اين زمينه ى ايمان و عشق مفيد است، كه: فَذَكِّر فَاِنَّ الذِّكْرى تَنْفَعُ الْمُؤمِنين

ما پیش از آنکه تشنه شده باشیم، نوشیده‌ایم و پیش از آنکه به اشتها آمده باشیم و با سوال‌ها گلاویز شده باشیم، خود را تلنبار کرده‌ایم و پیش از آنکه به معناها دست یافته باشیم، به کلمه ها رسیده ایم... و این است که باد کرده ایم و با آنکه زیاد داریم، مریض و بی رمق هستیم و به امتلای ذهن و پرخوری فکری دچار شده‌ایم...

آن‌ها که با معیار اهمیت و ضرورت، به نظم رسیده‌اند و سازمان گرفته‌اند، این‌ها در نمی‌مانند و در درگیری‌ها نمی‌شکنند و بازیچهٔ عجله‌ها و شتاب‌ها نمی‌شوند و در بحرانی‌ترین لحظه‌های تاریخ و همراه درگیری‌های مستمر، قدرها و حدها را در نظر دارند و هر کلمه و هر کار و هر فکری را در جایگاه خویش می‌گذارند.

انسان بی‌نهایت سرمایه دارد و بی‌نهایت راه دارد و فقط ۷۰ سال وقت برای تجارت؛ آن هم نصفش خوراک و پوشاک و مسکن و نصفش مقدمات این‌ها. وای به روزی که بقیه‌اش هم بشود صرف نمایش دادن این‌ها که دیگر سرمایه‌ها از دست رفته‌اند یا راکد مانده‌اند و احتکار شده‌اند و یا از دست رفته‌اند و زیان شده‌اند.

هنگامی که زندگی سازنده تر است، زندگی و آن لحظه که مرگ بارورتر است، مرگ انتخاب می شود و این است که مرگ اینها، خود زندگی است و ادامه عالی تری از حیات.

«مومن نمی‌تواند بی‌تفاوت و یا سازش‌گر بماند. سازشگری و بی‌تفاوتی با ایمان و بالتر، با توحید نمی‌سازد.»

انسان مادامی که هدفی ندارد آهسته آهسته راه می‌رود و می لنگد و حتی می‌نشیند و می‌پوسد، اما هنگامی که کاری پیدا کرد حتی تا حد توالت رفتن و به مستراح رسیدن، آن وقت سرعت میگیرد و می‌شتابد و از تمام امکانات بهره می‌گیرد.

و عامل این خسارت،عصر ها و دوره ها و محیط ها نیستند،عامل خسارت خود انسان،خود اوست.عصرها مقدس هستند به دلیل سوگندی که خدا یاد می‌کند.این سوگند به ما درس می‌دهد که عصرها و زمانه ها مقصر نیستند.این انسان است که خسارت را می‌پذیرد.

انسان هنگامی آدم می‌شود که به استعدادهای شکل گرفته‌اش جهت بدهد و برای این انسان، مکتبی مکتب می‌شود، که جهت حرکت و صراط و روش حرکت را به او یاد بدهد و بیاموزد، بدون آنکه او را مسخ کند یا او را در راه بغلتاند و یا بغل بگیرد.

کسی که عاشق حق شد، عاشق خلق می شود، که: عاشقم بر همه عالم که همه عالم از اوست. و این عشق می شود زیربنای مبارزه و امر به معروف و نهی از منکر.