یادداشت‌های کتاب خوب (435)

          «سیاگالش» طلبه‌‎ای را به تصویر می‌کشد که برای تبلیغ در دهه محرم وارد روستای آبا و اجدادی خود در تالش شده است. یوسف رستمی در این روستا با اتفاقات و ماجراهای عجیبی روبه‌رو می‌شود؛ ماجراهایی چون مفقود شدن روحانی پیشین روستا، اختلافات روستاییان، خرافات، بدگویی‌ها و دسیسه‌های پشت افراد و دختران که نظر و طمع دارند. یوسف رستمی حافظ قرآن است و به عرفان نیز گرایش دارد او با سؤالات خداجویانۀ افراد این روستا مواجه است که به هر کدام از این پرسش‌ها، پاسخ‌های عرفانی و قرآنی لازم و عمدتاً مشابه می‌دهد. او در ضمن تبلیغ، دربارۀ سیاگالش که افسانۀ عرفانی مردمان این روستاست و دربارۀ روزبهان بقلی که به عرفانیات او گرایش دارد، تحقیقاتی انجام می‌دهد. در انتها پس از دسیسه‌های روستاییان، مجبور به فرار از روستا می‌شود‌. خوانندگان در این داستان با فرازونشیب‌های امر تبلیغ آشنا می‌شوند.
        

          اغلب مردم زمانی که اصطلاح سیر و سلوک را می‌شنوند، دوری از دیگران، رنج و سختی و تعابیری این‌چنین در ذهنشان نقش می‌بندد؛ اما این درک و دریافت عامۀ مردم است که روایت‌های مقابل آن بسیار وجود دارد. مظفر سالاری در «گوهر شب‌چراغ» زندگی مردی را روایت کرده است که در نقطۀ مقابل باور عامیانه در مورد سیر سلوک قرار دارد. حاج شیخ غلامرضا یزدی، از مراجع خوش‌نام در ابتدای قرن چهاردهم هجری شمسی است که زندگی او موضوع کتاب حاضر قرارگرفته است. زندگی ایشان در دورۀ پهلوی اول و دوم آکنده از سیر و سلوک عملی و علمی است که تلاش دارد یاد خداوند متعال را در دل‌ها زنده‌ نگه دارد. کتاب مجموعه‌ای مستند از زندگی شیخ غلامرضا یزدی است که با عنصر خیال در داستان‌های کوتاه روایت شده است.
        

          علی آرمین نویسندۀ جوان است که داستان‌های متنوع از او به چاپ رسیده است، این نویسندۀ کوشا در «چپ‌دست‌ها عاشق می‌شوند» روایتی بدیع را ارائه داده است. این رمان شرح تلاش و کوشش همراه با عبور از سختی و مشکلات برای دست‌یابی به موفقیت است. طلبه‌ای که مادر خود را از دست داده است و پدرش فردی بداخلاق و دنیاپرست است. پدر او با زنی دیگر ازدواج کرده است؛ و آن زن نیز پدر شهاب، طلبۀ قصۀ آرمین را ترک کرده است و این بهانه‌ای است تا پدر شهاب او را اذیت کند. تمام این سختی‌ها در کنار ناتوانی شهاب از سخنرانی به علت داشتن لکنت زبان مانع نمی‌شود او از تلاش دست بکشد و پیگیر تبلیغ دین نباشد، او راهی دیگر برای تبلیغ یافته است و می‌خواهد از طریق هنر به تبلیغ بپردازد.
        

          «پیامبر بی‌معجزه» داستان سیدحمید، طلبه‌ای است که برای تبلیغ به‌همراه همسر خود لعیا به روستاهای مرزی ایران سفر کرده، او در آنجا توسط عده‌‎ای از اشرار و قاچاقچیان به گروگان گرفته می‌شود. سیدحمید توسط قادر دستگیر شده و به دست آسا، برادر بزرگ‌تر قادر و سردستۀ اشرار سپرده می‌شود. سیدحمید در اسارت از همسر خود لعیا خبری ندارد. او خود را در موقعیتی می‌یابد که تمام دروس حوزوی و آموزه‌های عرفانی‌اش در مرحله عمل است. سیدحمید در امتحان بزرگی قرار گرفته است و لحظه‌به‌لحظه مورد آزمایش جدیدی واقع می‌شود. آسا سید را آزاد می‌کند، اما او از چاه آسا به چاله قادر گرفتار می‌آید. قادر اکنون سید را برای برآورده شدن حاجت خود گرو گرفته است؛ حاجتی که معجزه‌ای بزرگ می‌طلبد. او خواهان شفای دختر افلیج خود است. سیدحمید دست خود را برای این معجزه خالی می‌بیند.
        

          تبلیغ وظیفه‌ای است که تمام پیامبران در رسالت خود به آن اهتمام داشته‌اند. اهتمام به تبلیغ همواره مشکلات و پیچیدگی‌هایی به همراه دارد، این اتفاقات روایت‌های نابی هستند که خواندن آن‌ها بسیار برای هرکس می‌تواند جذاب باشد. «فانوس گردان» مجموعه‌ای از خاطرات و تجربه‌های تلخ و شیرینی است که در مسیر تبلیغ اندوخته و نوشته شده‌اند. هرکدام از خاطره‌های کتاب شامل حوادث و ماجراهایی هستند که در ارتباط و مواجهۀ با مردم رخ داده است و از این رویارویی نکات ارزشمندی با خود به همراه دارند. طلابی که مشغول به تبلیغ هستند می‌توانند با آشنایی با این کتاب بخش عمدۀ تجربۀ زیستۀ نویسندۀ کتاب را در تبلیغ با خود به همراه داشته باشند.
        

          «به نام یونس» داستان روحانی به نام یونس است که دخترش، نجمه در تصادف آسیب شدیدی دیده است. به پیشنهاد پزشک معالج برای مداوا باید به خارج از کشور (انگلیس) برود. یونس دخترش را به همراه همسرش (محبوبه) به لندن می‌فرستد و خود برای شفای نجمه نذر می‌کند که ماه رمضان را به‌عنوان مبلغ به یکی از روستاهای دورافتاده به نام بگل برود. روستای بگل که تاکنون برای مبلغان مشکلات زیادی ایجاد کرده به‌طوری‌که طی سه سال گذشته هیچ مبلغی به آنجا نرفته است یونس با ورودش به این روستا با حوادث و ماجراهای مختلفی درگیر می‌شود. این داستان اقتباسی از داستان یونس پیامبر است و داستان در داستان بیان شده است؛ روایتگر حوادث و ماجراهایی است که یونس روحانی با آن روبرو می‌شود.
        

          «مِلداش» به زبان مازنی مخفف ملا و داداش. این کتاب داستانی بلند درباره طلبه‌ای است به نام ایلچی که برای تبلیغ در ماه مبارک رمضان به روستایی از توابع مازندران می‌رود و زن بیمارش را هم در این سفر به همراه دارد. در ادامه زن ایلچی، مبتلا به صرع و افسردگی است و بنا به توصیه پزشک باید در محیطی آرام و به‌دور از تنش باشد تا حال عمومی‌اش بهبود یابد. داستان فرازوفرودهای بسیاری دارد که مخاطب را با خود همراه می‌کند. فیروزجایی در این کتاب سعی دارد دشواری زندگی یک طلبه در تبلیغ و پیچیدگی امور مختلف در تبلیغ مانند ارائۀ احکام را به خوانندگان خود نشان دهد.
        

          «وقتی می‌خواستم به قم برگردم، به جوانی که روزهای اول در منزلشان به سر می‌بردم، پیشنهاد دادم که بعداً به قم بیاید گفت: پول ندارم. اگر کرایه راه را به من بدهید، می‌آیم. از آنجا تا قم با اتوبوس حدوداً دوازده ساعت راه بود. کرایۀ رفت‌وبرگشت را به او دادم. شب آخر یکی از جوانان روستای مجاور از من خواست به منزل آن‌ها بروم. صبح زود حدود ده کیلو میوه از باغشان چید و به من هدیه داد! سپس هر دو برای خداحافظی و برداشتن وسایل به مسجد آمدیم...» آنچه با هم خواندیم بخشی از کتاب «لس‌آنجلس تا پنجره فولاد» است. کتاب مجموعه‌ای از خاطرات روحانیون مبلغ در نقاط مختلف است. خوانندگان در این کتاب با نکات و خاطرات بدیعی از تبلیغ آشنا می‌شوند که در راستای وظیفۀ تبلیغ می‌تواند یاری‌رسان باشد.
        

          «آتش در آذرشهر» داستان بلندی به قلم محمدرضا اصلانی است که انتشارات سوره مهر آن را به چاپ رسانده است. آتش، در درون سیداسدالله مدنی است که هر فرش گسترده شده از جور را می‌سوزاند و لحظه‌ای آرام نمی‌نشیند. سیداسدالله متولد آذرشهر است و نخستین اعتراضات خود را در این شهر آغاز کرده و تحت تعقیب و تهدید ساواک قرار می‌گیرد. شرر عدالت‌طلبانۀ او با وجود تبعیدهای متعدد، لحظه‌ای خاموش نشده و همچنان سید را وادار به مبارزات و روشنگری‌ها می‌کند. مأمورین امنیتی شهرهای مختلف به دردسر اطفای حریق درون آیت‌الله مدنی می‌افتند، هرچند موفق نمی‌شوند و همواره سید را چند گام جلوتر از خود می‌یابند. سیداسدالله که میان مردم محبوبیت فراوانی دارد، همواره موردحمایت مردمی قرار می‌گیرد و با امداد الهی هرگز لحظه‌ای از فعالیت‌های خود نمی‌کاهد. سرانجام در روزی شوم، سایه‌هایی که تعقیب‌کننده سید در تمام این سال‌ها بودند، به فرمان سازمان مجاهدین خلق، زمین را از برکت او محروم می‌کنند.
        

          «خاتونی که می‌رود» نوشته سید محمد سادات اخوی، نویسنده داستان‌ها و رمان‌های مذهبی است. این کتاب را انتشارات کتابستان معرفت به چاپ رسانده است. نویسنده در این کتاب تلاش کرده است تا با تکیه بر احادیث، آیات، روایات و هر آنچه به‌طور تاریخی به‌جا مانده است، زندگی یادگار پاک حضرت رسول خدا (ص)، برای خواننده به شکل یک داستان دلنشین ارائه کند. این داستان با تولد حضرت فاطمه (س) آغاز و با فوت ایشان پایان می‌یابد. هدف نویسنده در این کتاب نشان دادن استقلال و غربت این بانوی بزرگ تاریخ است؛ دختری که «مادر پدرش بود»، همسری فداکار برای علی (ع) بود و در ادامه مادری فداکار برای دو امام بزرگوار شیعه. این کتاب تعادلی مطلوب میان شاعرانگی و واقعیت ایجاد کرده است و از همین رو، متنی خواندنی برای همه گروه‌های جامعه است.
        

          کتاب «شرح الف خمیده» توسط نویسندۀ خوش‌ذوق، خانم لیلا مهدوی نوشته شده است. در این کتاب، نویسنده تلاش کرده است تا با جمع‌آوری اطلاعات معتبر از متون شیعه و سنی، تاریخی مدون و قوی را برای خواننده ارائه کند. این کتاب از نگاه حضرت خدیجه، حضرت فاطمه زهرا و اسماء بنت عمیس روایت شده است و روایتی زنانه از تاریخ صدر اسلام را ارائه می‌کند. در این کتاب نویسنده به زیبایی نشان می‌دهد که فداکاری‌های حضرت فاطمه (س) برای همسرش هیچ حد یقفی نداشته است و ایشان حاضر بودند تا برای حمایت از همسر خود، از جان نیز مایه بگذارند. این کتاب را باید از جمله کتاب‌های معتبر و آموزنده برای مخاطب دانست که کمتر کتابی با آن شباهت را دارد.
        

          زندگی حضرت خدیجه (س) در کنار رسول خدا (ص) یکی از خواندنی‌ترین و آموزنده‌ترین داستان‌های تاریخ است. فداکاری‌های این زن بزرگ تاریخ، تکرار نشدنی و غیرقابل توصیف‌اند. با این حال، مریم راهی، نویسنده کتاب «یوما» که توسط انتشارات نیستان به چاپ رسیده است، تلاش کرده تا چنین توصیفی را برای خواننده‌اش ارائه کند. این کتاب با تأکید بر آثار خدیجه بر مسیر اسلام نوشته شده است و بر حمایت‌های این زن از پیامبر اسلام تأکید دارد. یکی از ویژگی‌های این کتاب، ارائه یک تصویر واقعی و ملموس از فضای عربستان جاهلی است که در آن به فرهنگ عرب جاهلی به زیبایی هرچه‌تمام‌تر اشاره شده است و خواننده، صرفاً با مطالعۀ این متن، درمی‌یابد که اسلام چگونه مایه سعادت در میان بشریت شده است. این کتاب، یک رمان عاشقانه، از عشق خدیجه به محمد است، عشقی بی‌پایان که با مرگ خدیجه، جاودانه می‌گردد.
        

          یک رمان تاریخی که از چهار شخصیت مهم و تأثیرگذار در ابتدای دوران دین اسلام برایمان می‌‌گوید: حضرت عبدالمطلب پدربزرگ پیامبر، ابوطالب و حمزه دو عموی پیامبر و جعفربن‌‌أبی‌‌طالب پسرعموی ایشان؛ چهار شخصیتی که از حامیان اصلی حضرت محمد(ص) بودند؛ آغاز رمان با دیدن خوابی توسط عبدالمطلب شروع می‌‌شود؛ خوابی که در آن «هاجر» همسر حضرت ابراهیم پیامبر، از او درخواست می‌کند تا تشنگی فرزندش اسماعیل را رفع کند و همچنین او را به کندن دوبارۀ چاه زمزم که سالیان گذشته به‌وسیلۀ یکی از قبیله‌ها پر شده بود تشویق و راهنمایی می‌کند و این شروع روایتی ناب از زندگی پیامبر(ص) است. داستان این کتاب به حوادث شهر مکه قبل از تولد پیامبر و حتی قبل از تولد پدر ایشان پرداخته و تا زمان نوجوانی حضرت ادامه پیدا است. در واقع می‌توان گفت این رمان روایتی چند ده‌ساله از رخدادهای تاریخ صدر اسلام ارائه می‌دهد. در این اثر با تعدد شخصیت و ماجراهای فراوانی مواجه هستیم که کشش و جذابیت زیادی به همراه دارد.
        

          نویسنده این کتاب را به شکل یک داستان خواندنی از زندگی حضرت محمد درآورده است قرآن را به‌عنوان اصلی‌ترین شکل‌دهنده زندگی حضرت محمد به خواننده معرفی کرده است. در این کتاب، نویسنده به حالات پیامبر در طول سال‌هایی که بر ایشان وحی نمی‌شد اشاره کرده است و سپس ثبات شخصیت ایشان را به خواننده نشان داده است. بعثت ایشان برای پیامبری یکی از نقاط عطف در این کتاب است که توسط نویسنده به تصویر کشیده شده است. این کتاب با بهره‌گیری از آیات و روایت معتبر نوشته شده است و همین مسئله آن را به یک داستان خواندنی، با اطلاعات ارزشمند بدل کرده است. نویسنده کوشیده است ضمن استفاده از این منابع، تفسیر و توضیح خود را نیز به این کتاب اضافه نماید. همین مسئله سبب شده است تا مطالعه متن برای خواننده قابل‌فهم‌تر شود.
        

          این کتاب مشتمل بر سیزده داستان است که هر یک بخشی از زندگی رسول اکرم (ص) یا اتفاقی خاص که با ایشان به شکلی در ارتباط است، می‌پردازد. این داستان با بهره‌گیری از منابع معتبر نوشته شده و متنی روان و زیبا دارند. یکی از ویژگی‌های این داستان‌ها، همراهی آن‌ها با زندگی نسل امروز است و آموزه‌های پیامبر اسلام را در متن زندگی امروز بسیاری از افراد به تصویر می‌کشد. یکی دیگر از ویژگی‌هایی که متن کتاب را برای خواننده جذاب‌تر می‌کند، صمیمیت متن است که باعث از بین رفتن انسجام آن نیز نشده است.
        

          در این کتاب، زندگی یک روز از عمر رسول اکرم (ص) در سن چهل‌سالگی برای خواننده تصویر شده است. در این داستان که بر اساس واقعیت نوشته شده است ولی راوی آن شخصی واقعی نیست، بلکه روح دایۀ ایشان است. سه جادوگر از طرف دشمنان ایشان، مأمور به نابودی رسول اکرم (ص) می‌شوند. کسی که تلاش دارد تا جان رسول اکرم (ص) را از دست این کاهنان نجات دهد، کسی نیز جز دایۀ ایشان، حلیمه. این کتاب بر اساس منابع معتبر شیعی نوشته شده است و گفت‌وشنودهای میان حلیمه و سایر شخصیت‌های متن ناشی از تراوش‌های ادبی نویسنده است. یکی از ویژگی‌های متن را باید توصیف صرف رسول اکرم (ص) از زبان دیگران دانست، به‌طوری‌که در این داستان، چیزی از زبان حضرت محمد گفته نمی‌شود. این متن برای دوستداران آن حضرت بسیار خواندنی است.
        

          آل رسول و صحابه ایشان یکی از نکات بسیار اثرگذار در ابتدای تاریخ بوده‌اند. این کتاب درباره یکی از صحابه رسول اکرم (ص) است. این صحابه، پیش از اسلام آوردن، زنی یهودی بوده است که اکنون قرار است پیام رسالت رسول اکرم (ص) را به پادشاه روم شرقی برساند. این بانو در جنگ‌های بدل و خندق و احد نیز حضور داشته است. در این کتاب، رضا وحید تلاش کرده است تا روایت این بانو در صدر اسلام را با لحنی داستانی برای مخاطب خود شرح دهد و نشان دهد که این زن، چگونه در راه پیامبر خدا حاضر بوده است فداکاری نماید. یکی از ویژگی‌های جالب‌توجه در متن این کتاب، توانایی نویسنده برای همراه کردن مخاطب با خود است، به‌طوری‌که خواننده در بسیاری از لحظات می‌تواند خود را در کنار دحیه کلبی قرار دهد. این متن برای علاقه‌مندان به داستان‌های مذهبی خواندنی است.
        

          پیامبر اسلام، پیامبر مهربانی و رحمت بود. نگاه به زندگی ایشان برای هر انسانی در هر لحظه از تاریخ آموزنده و جذاب خواهد بود. در کتاب پیش رو کوشیده شده است تا نگاهی متفاوت به زندگی حضرت رسول ارائه شود. هدف نویسنده در این کتاب اقتباس زندگی رسول اکرم(ص) از متون قدیمی و دسته اول بوده است تا زندگی پیامبر اسلام را از لحظه تولد تا لحظه وفات برای خواننده تصویر کند. این کتاب دارای یک ریتم داستانی جذاب است و خواننده را تا پایان مطالعۀ متن تشنه اطلاعات نگه می‌دارد. از دیگر ویژگی‌های جالب‌توجه در این کتاب، شرح جزئیات زیاد در زندگی حضرت رسول است. نویسنده در این کتاب دست به پژوهشی عمیق و بنیادین زده است تا خواننده را با شرایط روز شبه‌جزیره عربستان در زمان پیام اسلام آشنا کند. این کتاب یک منبع تاریخی قوی برای علاقه‌مندان است.
        

          داستان‌های کوتاه یکی از بهترین روش‌ها برای انتقال مفاهیم مورد تأکید رسول اکرم (ص) هستند. آن‌ها به دلیل کوتاهی و روانی مخاطبان فراوانی را می‌توانند جذب کنند و برای همه گروه‌ها مناسب هستند. هر یک از داستان‌های این مجموعه، به بخشی از سیره رسول اکرم (ص) پرداخته است و به‌خوبی بر این نکته تأکید کرده است که زندگی ایشان و درس‌هایی که از زندگی ایشان می‌توان گرفت، هیچ‌گاه قدیمی نمی‌شوند و برای همیشه قابل‌استفاده هستند. در این داستان‌ها مخاطب درمی‌یابد در زندگی امروز نیز می‌توان همچون پیامبر انتخاب و عمل کرد. این متن برای علاقه‌مندان به داستان‌های مذهبی مفید خواهد بود.
        

          کتاب «یک‌تکه ابر»، یک مجموعه داستانی درباره رسول اکرم(ص) است که تلاش دارد تا داستان مندرج در تاریخ که از اعتبار بالایی برخوردارند را برای خواننده بیان کند. تأکید بر وضعیت فرهنگی، سیاسی و دینی عربستان در زمان پیامبر(ص) یکی از ویژگی‌های مهم این داستان‌ها است. برخی از داستان‌های این مجموعه، در عربستان زمان پیامبر رخ نداده‌‌اند، بلکه حاصل اتفاقات و مراودات روزمره در ایران هستند. در این داستان‌ها، رسول اکرم(ص) به‌عنوان موضوع اصلی موردنظر هستند و آثار ایشان در زندگی شخصیت‌های داستانی به‌طور کامل برای خواننده محسوس است. این کتاب را جمعی از نویسندگان به رشتۀ تحریر درآورده‌اند و انتشارات شهرستان ادب، آن را به چاپ رسانده است. داستان‌های این مجموعه متشکل از داستان‌هایی است که برای جشنواره‌هایی با این موضوع نوشته شده‌اند. این مجموعه برای علاقه‌مندان به داستان‌های کوتاه و داستان‌های آموزنده مذهبی، جالب‌توجه خواهد بود.