#تو_در_قاهره_خواهی_مرد روایت زندگی #محمدرضا_پهلوی‌ه
این کتاب رو به خاطر اسم خوبش خریدم و زاویه دید خاصش.
کتاب با زاویه دید دوم‌شخص روایت شده.
راوی دوم‌شخص ماجرای زندگی #محمدرضا_شاه رو برای خودش روایت کرده.
چون #نشر_چشمه کتاب رو منتشر کرده حدس زدم که کتاب در راستای تطهیر پهلوی نوشته شده.
اما کاملاً برعکس فکر می‌کردم.
کتاب از ابتدا تا انتها به روزهای مهم سال ۱۳۴۴ پرداخته. سالی که محمدرضاپهلوی در #کاخ_مرمر ترور شد و این ترور بهانه‌ی روایت این کتابه.
ماجرای کتاب از فروردین شروع میشه و تا یکم فروردین سال بعد ادامه پیدا می‌کنه. نویسنده به بهانه‌ی اتفاقات مهم و دیدارهای خاص این یک سال با فلش‌بک و فلش‌فوروارد اتفاقات گذشته و آینده رو تعریف کرده و نحوه بیان اتفاقات طوریه که مستقیم به خاندان پهلوی نقد جدی وارد می‌کنه. از #رضاشاه گرفته تا #شاهدخت‌ها و #شاهپورها
در طی این روایت به مخالفان این رژیم هم اشاره کرده. افراد مهمی که طی جریانات اعتراضی دستگیر شدند و محکوم یا تبرئه شدند. تقریباً همه جریانات غیر از جریان مذهبیون. نویسنده کاملاً مبارزان جبهه‌ی مذهبی رو نادیده گرفته. با اینکه اسامی تک‌تک محکومین رو آورده(حتی اونهایی که یک سال محکوم شدن) ولی اسمِ حتی یک نفر روحانی بین این مبارزان و مخالفان نیست. به تبعید #امام_خمینی و پیروزی #انقلاب_اسلامی حتی در حد یک جمله هم اشاره نکرده.
سانسور یک جریان یعنی اینکه نویسنده با مخاطب صادق نیست.
نویسنده مهم‌ترین جریان مبارزه رو نادیده گرفته.
حتی وقتی به شدت داره دست‌نشانده بودن رضاشاه و عملکرد اون رو نقد می‌کنه به ماجرای کشف‌حجاب اشاره‌ای نمی‌کنه.
نثر کتاب نثر خوبیه و زاویه دید خیلی خاصه. راوی دوم‌شخص یک نقش دانای کلی هم داره و به ریز و درشت همه اتفاقات تسلط داره.
کتاب رو به #نوقلم‌ها چه #داستان‌نویس و چه #روایت‌نویس به شدت توصیه می‌کنم.
          

            .
"تو در قاهره خواهی مرد" نوشته‌ی حمیدرضا صدر، روایتی تحسین برانگیز، دستِ اول، بی غرض، وفادار به تاریخ و تا حدی روانشناسانه است از زندگی و زمانه‌ی 'محمدرضا پهلوی'. 
ای آنانی که چهارم آبان شادمانتان می‌کند؛ اگر رپرتاژهای خوش رنگ و لعاب `من و تو` درباره‌ی پهلوی‌ها فرصتی برایتان باقی گذاشت، تحمل نگاهی متفاوت را هم داشتید،حال رمان خواندن را هم، "تو در قاهره خواهی مرد" را از دست ندهید.
          

            اشتباه نکنم چشمه به عنوان رمان چاپش کرده اما هر کی چند صفحه بخونه میفهمه رمان نیست. اما خیلی خوندنی و روون هستش. به شیوه دوم شخص نوشته شده همون طور که از اسمش هم مشخصه و در تمام اثر داره شخصیت محمدرضا پهلوی را خطاب قرار میده.
اطلاعات تاریخی بسیار زیادی در کتاب وجود داره که بعضیشون خیلی موارد ریز و جزئی هستند که نشون از تلاش و دقت نویسنده است ام بعضی شون خیلی لزومی نیست وجود داشته باشند. من البته از این جزئی نگاری خوشم میاد. کلا باید گفت مخاطب اصلیش بیشتر اهالی تاریخ باید باشند تا علاقه مندان به ادبیات داستانی.
اصلا پیش داوری درباره شخصیت شاه توش نیست اما از فضای کلی اثر من این طور برداشت کردم که میخواد به وفور ترس در زندگی و شخصیت شاه اشاره کنه. مدام درگیر یه سری بدبختی و ترس هستش
          

            به پشتوانه تحلیل‌های جامعه‌شناسانه صدر سراغ کتاب آمدم اما با یک تقلیل روانشناسانه و بعد حتی روانکاوانه و تعبیرخواب فرویدی مواجه شدم.
در روانشناسی شخصیت شاه به عنوان فردی سست‌عنصر و سرشار از عقده و تحقیر هم بنظرم زیاده‌روی شده بود و روایت تنه می‌زد به روایت‌های زرد از دربار پس از انقلاب.
در روایت تاریخی، صدر به شکل داستانی بخشیدن به عناصر و رویدادها و داده‌های تاریخی اکتفا کرده و هیچگونه ارتباط موثری بین آنها برقرار نساخته. به لحاظ تاریخی اثر تلاش نکرده کمی عمیق شود. از بسیاری از مولفه‌ها عبور کرده‌. مثلا مواجهه مردم با شاه و برعکس.
به لحاظ تکنیکی، اثر توسعه‌نیافتگی زبان خود را پشت تکرارهای خسته‌کننده پنهان کرده.
          

            متن کتاب شبیه یک واگویه یا زمزمه بود که با صدایی آرام در گوش مخاطب امتداد می یابد و با تمام تکرار هایش ارزشمند است! انتخاب این نوع روایت و استفاده از نثر ادبی در عین تکرار هوشمندانه جملات کلیدی و واژه های نشانه گذاری شده برای یک روایت تاریخی، نوعی خلاقیت و ساختار شکنی محسوب می شود . صداقت در روایت و حفظ جذابیت متن در طی فراز و فرود های موزون ماجرا از ابتدا تا انتهای کتاب، باعث شده تا اثری خواندنی خلق شود . متنی که هم روان است هم ملموس ، متنی که عواطف و منطق خواننده را با خود و باهم _!_درگیر می کند . حس می کنم اگر نمی خواندمش چیزی را از دست می دادم یا تجربه ی نگاهی نو از ذهنم دور می ماند.
          

            بسم الله 
وَكَمْ أَهْلَكْنَا قَبْلَهُمْ مِنْ قَرْنٍ هُمْ أَحْسَنُ أَثَاثًا وَرِئْيًا
چه بسیار اقوامی را پیش از آنان نابود كردیم كه هم مال و ثروتشان از آنها بهتر بود، و هم ظاهرشان آراسته‌تر!(مریم، ۷۴)
.
تو در قاهره خواهی مرد ...
قضاوت در مورد کتابی که مستند است و از دل چندین کتب و اسناد بیرون آمده و در قالب رمان درآمده با خودتان.
می‌خواهم از نویسنده بگویم. از آقای صدر که هر وقت کتاب را باز کردم چهره‌‌اش مقابل چشمانم ظاهر شد. بیشتر با تحلیل‌های بی‌نقص و حافظه تاریخی بی‌نظیرش می‌شناختمش. با آن زبان بدنش. دستان بالابرده در راستای صورتش که دوران می‌چرخند و تند و تند سخن می‌راند. واژه‌هایی که از زبان تندش عقب می‌ماندند. می‌گوید و می‌گوید و جلو می‌رود بدون آنکه تپق بزند و حیران می‌مانی که این مرد کی فرصت کرده این همه اطلاعات را جمع کند و به این خوبی به حافظه‌اش بسپارد.
کتاب خوب و بی‌طرفانه‌ای، از سوی کسی که سعی کرده منصفانه روایت کند.
انگار که محمدرضا شاه مقابلش نشسته و او برایش تمام کارهایش را یاد آوری می‌کند. بایدها و نبایدهایی که دیگر گذشته.
پ ن:
محمد مصدق اعتقاد داشت تو باید سلطنت کنی، نه حکومت، و تو می‌خواستی هم سلطنت کنی، هم حکومت، حکومت به علاوه سلطنت. سلطنت به علاوه حکومت
          

            اگر قرار باشه به هر کسی یه کتاب بدم تا درباره دوره پهلوی بخونه همین کتابه، کتاب با یه نثر جذاب و زاویه دید دوم شخص که به دوره ای از حکومت محمدرضا شاه میپزدازه. این کتاب نشون میده که شاید در حقیقت شاه  تعمدی در تصمیم اشتباهش نبوده اما از سر مسائل مختلفی دست به تصمیم های اشتباه زده. مهمترین ویژگی این کتاب نشون داده شاه  به عنوان یه آدم عادیه و تصمیمات و احساست شاه رو نه از دیدگاه یه پادشاه خائن یا یه پادشاه صالح که به عنوان به آدم ساده و عادی نگاه می‌کنه.

با خوندن این کتاب حس می‌کنید که چند سالی رو از زبون خود شاه توی این خلوتش خوندید