یادداشت‌های زینب علی‌محمدی (9)

          روستای زمینج و اهالیِ آن، هیچ شبیه به آنچه در دیگر داستان‌ها از روستا و روستایی خوانده‌ایم نیستند. نه روستا یک جای سبز و خرم است، و نه اهالیِ آن آدم‌های پاک و بی‌غل و غش. زمینج، سرد است و تار. اهالیِ آن هم از دین و آداب و هنجار‌های ایرانی، در حدِ به زبان آوردنی ناقص بلدند. مرگان، زنی‌ست جاافتاده در زمینج. داستان با رفتنِ شوهرِ مرگان و چالش‌های او با سه فرزندش شروع می‌شود.  فقر زیرِ سقفشان نشسته، غرور نوجوانی در پسرانش و  ابهام در وجودِ دخترکش.
مرگان، آمیخته شده با فرهنگِ نصفه ‌و نیمه‌ی زمینج است. خوب نیست، اما چاره‌ای هم ندارد جز راه آمدن با این آمیختگی.
کتاب از درونیاتِ مرگان در فضایی مردانه می‌گوید. انصافا خوب هم می‌گوید. دولت‌آبادی انگار قبلا در پوستِ زنی چون مرگان زندگی کرده باشد، خوب توانسته حس و حالِ لحظه‌ای‌ش را در کلمات بگنجاند.
کتاب، گذری هم به چالش‌های بعد از "اصلاحات ارضی" دارد. خدازمین در دستِ رعیت، ناتوانیِ رعیت در بهره‌برداری از آن، بیکار ماندن جوانان روستایی و رفتن به شهر، نهایتا  چربیدنِ زورِ  کدخدا و بزرگانِ ده، برای درآوردنِ خدازمین از دستِ رعیت و مقاومتِ مرگانِ قصه در فروشِ تکه‌زمینش.

        

          فقط  یک پیشنهاد دارم: قبل از شروع، یک ورقه بگذارید کنار دستتون و تمام اسامی رو با توضیح مختصری جلوش بنویسید.
یک نفر دیگه همینجا این پیشنهاد رو مطرح کرده بود ولی من جدی نگرفتم. بعداز یک‌سومِ ابتدایی متوجه شدم چه خبطی کردم. شما تکرار نکنید.
        

          به قولِ گرِی جان: تولستوی، خیلی ماهرانه مفاهیم فلسفی رو جوری در کتاب جا داده که به هیچ وجه شباهتی به مقاله پیدا نکنه. شما صرفا با یه داستان مواجهید.
میشه گفت  شخصیتِ ایوان ایلیچ، در تمام طول داستان، جوری که نه خودش بفهمه و نه ما، معنا رو در زندگیش جستجو می‌کنه و دنبالِ هدفه.
        

          اصلا پیشنهاد نمی‌کنم. نه فرمش خوب بود، نه توی این تعداد صفحه تونسته بود محتوای چندان خوب و زیادی رو برسونه.
        

          اگرچه پرونده‌ی شخصیت به شدت ناقصه برای مخاطب، خیلی خوب میشه توی ناامیدی، بی‌خیالی و بی‌تفاوتیِ شخصیت غرق شد و باهاش همراهی کرد.کاملا اون بی‌تفاوتیِ شخصیت نسبت به مرگ حس میشه‌.
با این وجود تا اخرِ داستان منتظر یه اتفاق خاصی که هیچ وقت نمی‌افته. حتی پرونده‌های کاراگاه عملا ربطِ خاصی به هم ندارن و خب جدا جداشون هم چالش خاصی نداره که هیجانی به داستان بده.

البته خودِ شخصیت قبول داره دنیای احمقانه‌ای داره و کلا به دنیا اومده که همینقدر احمقانه پیش بره تا بمیره. شما داستان رو میخونید فقط برای اینکه با شخصیت همزاد پنداری کنید نه اینکه  با چالش‌هاش درگیر و هیجان‌زده بشید.
        

          اون جملاتِ شازده‌کوچولوییِ اینستا هستنا! همونا...
        

          در کل کتاب‌های تربیتی و اخلاقی نکات تکراری و غیر ضروری رو دارن خصوصا برای مخاطبی که قبلا از این دست کتاب‌ها خونده باشه.

آقای عباسی ولدی مسائل وراهکارها رو منظم و طبقه‌بندی‌شده بیان کردن و باعث میشه زود پیش برید و اعصابتون به هم نریزه.
متاسفانه کتاب زیاد مثال و داستان برای ارتباط گرفتن نداره:)
        

          از آگاتا کریستی توقع بالاتری داشتم. کششِ داستان فقط از این بابت بود که قاتل نامشخص موند و مخاطب دائم سعی میکرد حدس بزنه و تا آخر بره ببینه چی میشه!
 شخصیت پردازی قوی نبود و با هیچ کدوم از شخصیت‌ها نتونستم درست ارتباط بگیرم.
انگیزه‌ی قاتل مشخص نشد! صرفا به این نتیجه رسیدیم که دیوونه بوده. اما دیوونه ای که هیچ سرنخ خاصی از بیماری روانی در رفتار و گفتارش نیست. 
 قاتل یک سری کارهایی رو انجام میده مثل زمانی که خودش کنار دریاست، مقتول سنگ میخوره توی سرش و میمیره! اگه حدودی از ترفندهاش آخرِ داستان مشخص میشد داستان قوی تری از آب در میومد.
        

          این کتاب، سفرنامه‌ی رضا امیرخانی به استان سیستان و بلوچستان، به عنوان تیمِ همراهِ رَه‌بر است. نوشته‌ی امیرخانی، درواقع فقط سفرنامه‌ی خودش است نه یک گزارش از سفرِ بالاترین مقامِ این کشور! جاهایی که خوابیده، جاهایی که ماشین پیدا نکرده و معطل شده، جاهایی که رفتاری از مسئولین برایش مسئله شده و از حرف‌ها و سخنرانی‌های ره‌بر، فقط آن قسمت‌هایی که برای خودش تاثیر گذار بوده را ثبت کرده.
برای ما که ره‌بر را فقط در یک فضای گزارشیِ خشک با تمام سیاست‌های حاکم بر گزارشات خوانده و شنیده‌ایم، خواندنِ این  ماجرای پردردسرِ امیرخانی خالی از لطف نیست.