یادداشت‌های زهرا نقوی (5)

          سال هشتاد و پنج برای اولین بار کلمه "پرنده نگری" (birdwatching) به گوشم خورد. دانشجوی سال آخر ریاضی محض دانشگاه الزهرا بودم که پوستر برگزاری کارگاه پرنده‌نگری را دیدم و فوری ثبت نام کردم. استاد محترم کارگاه پرویز بختیاری بودند (نویسنده همین مجموعه که یک تنه پرنده‌نگری را در ایران به وجود آورده‌اند.)  چه لذتی از کلاس‌ها بردم خدا می‌داند. بعد از کارگاه یک تور دو روزه به میانکاله هم بود؛ برای دیدن فلامینگوهای مهاجر. وسط‌های آذر بود. تور پنجشنبه و جمعه بود و من شنبه امتحان میان‌ترم جبر۳ داشتم . کل مسیر رفت در اتوبوس جزوه جبر می‌خواندم. وای از آن روزها. از آن زمان تا همین حالا همیشه راه که می‌روم سرم به آسمان است که پرنده ببینم و در همین تهران چقدر پرنده دیده‌ام.  مثلا دارکوب و طوطی. 

این سری کتاب‌ها برای من به همین دلایل بسیار عزیزند. این روزها با پسر سه ساله‌ام چندباره می‌خوانیم و هر دو لذت می‌بریم. پیشنهاد می‌کنم حتما کتاب‌ها را ببینید و شما هم تبدیل به پرنده‌نگر‌های آماتور شوید. 

پی‌نوشت: دوستی به حق تذکر دادند که چیزی درباره خود کتاب ننوشتم. بهتر دیدم چند نکته اضافه کنم. کتاب در اصل شامل عکس‌های پرندگان  است که بیشتر هم توسط خود آقای بختیاری گرفته شده. برای خود من جالب بود که کیفیت برخی از عکس‌ها خوب نیست احتمالا به این دلیل که عکس‌ها در طی سال‌ها گرفته شده و گاهی دوربین حرفه‌ای در دسترس نبوده است. علاوه بر عکس‌ها که قریب به اتفاق مربوط به پرندگان ایران است، اطلاعات بسیار جالب دیگری در کتاب قابل استفاده است. از جمله اسم و عکس مهمترین پرنده‌نگر‌های دنیا  که هر کدام بیشتر از نه هزار پرنده دیده‌اند. سیر تکاملی پرندگان و صد البته اطلاعات بسیار زیادی برای آموزش پرنده‌نگری و پراکندگی پرندگان ایران، بیشتر مختص نوجوانان...
        

          خیلی بهتر از انتظارم بود. اول کتاب به نظر می‌آمد که از این کتاب‌هاست که اصلا نمی‌توان ادامه داد. مثل این سریال‌های آبکی که مادر و پدر‌ها یک جور عجیبی با بچه‌ها حرف می‌زنند و مدام هم را بغل می‌کنند. ولی به مرور معلوم شد نویسنده‌ها ناآشنا با فنون نوشتن نیستند. سخت‌خوان نبود و راحت دنبال کردم. 
در این جور کتاب‌ها به نظر من دو نکته اهمیت دارد. اول گروه هدف. یعنی چه کسانی قرار است کتاب را بخوانند. به نظرم در جذب گروهی که چنین کتاب‌هایی می‌خوانند بسیار موفق عمل کرده است. اینکه آیا می‌تواند کسی خارج از این گروه را جذب کند خیلی نمی‌توانم نظر بدهم. نه به خاطر سطح نوشته، که به نظرم بد نبود. چون خود من هم خارج از گروه خواننده چنین کتاب‌هایی هستم و  با علاقه خواندم. بیشتر از نظر موضوع در حالت کلی. 
نکته دوم مستند بودن چنین کارهایی‌ست. مخصوصا بعد از گذشت زمان. در این زمینه هم کتاب  موفق عمل کرده است که البته این نکته را مدیون پست‌های اینستاگرام شخصیت اصلی هستیم. 
یکی از نقاط مثبت  کتاب اسم کتاب است. 
        

          پر کشش بود ولی انتظارم را برآورده نکرد. به نظرم تکلیف خیلی چیزها را مشخص نکرد و جاهایی هم توضیحات اضافه داشت که در جهت داستان نبود. 
 یاد کتاب شب ظلمانی یلدا نوشته رضا جولایی افتادم. کتاب جولایی به نظرم قوی‌تر است.
        

          بسیار پر کشش بود. مثل یک رمان معمایی خوندم. از داستایفسکی انتظار نداشتم متنی به این تمیزی بنویسه. انگار به تک تک جملات فکر کرده بود.  خیلی من رو یاد نمایشنامه هدا گابلر انداخت. تقریبا تو یه دوره زمانی نوشته شدن. نازنین ۱۸۷۶، هدا گابلر ۱۸۹۰.  البته هدا گابلر پیچیده‌تره. 
        

          تصویرگری  و انتخاب شعر عالی‌ ست. بچه‌های زیر دو سال هم به راحتی ارتباط می‌گیرند.