بریده‌های کتاب سیری در سیره نبوی

پس قرآن، هم كلمه بلاغ را به كار برده است و هم گفته است بلاغ مبين،آشکار و آشکار کننده آن دعوت کننده‌ای، آن داعي و آن مبلغي در هدف خودش به نتیجه می‌رسد که بلاغش مبین باشد، بيانش در عين اينكه در اوج حقایق است ساده باشد، روشن باشد، عمومي فهم باشد، مردم حرفش را بفهمند و درك بكنند آن آدمي كه قلمبه سلمبه حرف مي زند و مردم هم در آخر به به می‌گویند بلاغش بلاغ مبين نيست

بشریت، امروز به سه چیز نیازمند است: تعبیری روحانی از جهان، آزادی روحانی فرد و اصولی اساسی دارای تأثیر جهانی که تکامل اجتماع بشری را بر مبنای روحانی توجیه کند. «اقبال لاهوری»

عده‌ای معتقدند که به طور کلی اخلاق نسبی است؛ یعنی معیارهای خوب و بد اخلاقی نسبی است و به عبارت دیگر انسان بودن امری است نسبی. معنای نسبیت یک چیز این است که آن چیز در زمانها و مکانهای مختلف تغییر می‌کند: یک چیز در یک زمان، در یک شرایط، از نظر اخلاقی خوب است، همان چیز در زمان و شرایط دیگر ضد اخلاق است؛ یک چیز در یک اوضاع و احوال انسانی است، همان چیز در اوضاع و احوال دیگر ضد انسانی است. این، معنی نسبیت اخلاق است که بسیار به سر زبانها افتاده است. مطلبی است که من اکنون اصل مدّعا را عرض می‌کنم، بعد در اطرافش توضیح می‌دهم و آن این است که اصول اوّلیه اخلاق، معیارهای اوّلیه انسانیت به هیچ وجه نسبی نیست، مطلق است، ولی معیارهای ثانوی نسبی است، و در اسلام هم ما با این مسئله‌ مواجه هستیم، که این بحثی که راجع به سیره نبوی می‌کنم این مطلب را تدریجاً توضیح خواهد داد. استاد مطهری، سیری در سیره نبوی، ص80

اساس مطلب این است که مستمع وقتی که بلند می‌شود چیزی فهمیده باشد. بزرگترین یا یکی از شرایط داعی و مبلغ این است که مستمع وقتی که برمی‌خیزد با دامنی پر برخیزد، واقعا مطلبی را فهمیده باشد، و این از توانایی داعی و مبلغ است.

به قول شیخ محمد عبده:« اروپا آن روزی که مذهب خویش را رها کرد جلو رفت و ما آن روزی که مذهب خویش را رها کردیم عقب رفتیم.»

آنچه که علی علیه السلام را از سیاستمداران دیگر جهان- البته به استثنای امثال پیغمبر اکرم- متمایز می‌کند این است که او از اصل غدر و خیانت در روش پیروی نمی‌کند ولو به قیمت اینکه آنچه دارد و حتی خلافت از دستش برود، چرا؟ چون می‌گوید اساساً من پاسدار این اصولم، فلسفه خلافت من پاسداری این اصول انسانی است، پاسداری صداقت است، پاسداری امانت است، پاسداری وفاست، پاسداری درستی است، و من خلیفه‌ام برای اینها، آن وقت چطور ممکن است که من اینها را فدای خلافت کنم؟

وَ لکنْ کلُّ غَدْرَةٍ فَجْرَةٌ وَ کلُّ فَجْرَةٍ کفْرَةٌ وَ لِکلِّ غادِرٍ لِواءٌ یعْرَفُ بِهِ یوْمَ الْقِیامَةِ [1]. من چگونه در سیاست نیرنگ به کار ببرم در صورتی که می‌دانم غدر و نیرنگ و فریب، فسق و فجور است، و این فسق و فجورها در حد کفر است و در قیامت هر غدّاری با پرچمی محشور می‌گردد! ابداً من غدر به کار نمی‌برم. ۱. نهج البلاغه صبحی صالح، ص 318، خطبه 200.

تا دل درست نشود، ایمان درست نخواهد شد و تا زبان درست نشود، دل درست نخواهد بود.

آفت دین سه چیز است: فقیه بدکار، پیشوای ظالم، مقدس نادان.