بریده‌های کتاب جنگ و صلح (جلد اول و دوم)

{نیکلای آندره‌یویچ بالکونسکی} معتقد بود که سرچشمهٔ همهٔ عیبهای آدمی دو چیز است: یکی بیکاری و دیگری اعتقاد به خرافات، و دو فضیلت نیز بیشتر وجود ندارد: یکی کار و دیگری خرد.

در شهر بریون درباریان و تمام کسانی که با دربار ارتباط داشتند بار و بُنه خود را می‌بستند. قشون روس با شتاب و بسیار و بی نظمی فوق‌العاده از جاده می‌گذشتند. ارابه ها چنان جاده ها را مسدود ساخته بودند که حرکت با کالسکه امکان پذیر نبود.

اگرچه دستور داده شده بود که مجروحین را رها کنند مع‌ذلک بسیاری از آنان خود را به دنبال قشون می‌کشیدند و تقاضا می‌کردند که روی توپ ها بنشینند. در پای تپه پرچم‌دار هوسار رنگ پریده‌ای که یک دستش را با دست دیگر نگه داشته بود به سوی توشین آمد و تقاضا نمود که او را روی یکی از عراده های توپ سوار کنند. پرچم‌دار محجوبانه می‌گفت: سروان، برای رضای خدا دست من ضرب خورده است. برای رضای خدا مرا سوار کنید. من نمی‌توانم پیاده بروم.

ناپلئون جسد نارنجک‌انداز روسی را که صورتش در خاک فرورفته و با قفای سیاه شده به رو افتاده و یک دست سرد و منجمدش را باز کرده بود نشان داده گفت: چه مردان رشیدی!

چه خوب بود که انسان می‌دانست که در این جهان برای جستن یاری و دلداری به کجا پناه ببرد و پس از مرگ در خاک در انتظار چه باشد.

شین‌شین گفت: اصولا چرا باید ما را شیطان وسوسه کند و به جنگ بناپارت بکشاند؟ و چرا ما باید با او جنگ کنیم؟ او شاخ اتریش را دیگر شکسته است، میترسم حال نوبت ما رسیده باشد.

راستی که همه ی مردان خودخواه‌اند! همه، همه خودخواه‌اند. او خود به دنبال هوا و هوسش می‌رود و خدا می‌داند که چرا می‌رود، مرا رها می‌کند و تنها در دهی محبوس می‌سازد.

پی یر عزیز، اگر هرکس فقط برای اعتقاد خود بجنگد، اصلا دیگر جنگی درکار نخواهد بود.

اگر از تسکین و تسلای دین محروم بودیم زندگی چه غم‌انگیز می‌بود!

به نظر می‌رسد که گویا بشریت قوانین نجات دهنده ی مقدس خود را، که عشق به هم نوع و عفو خطاکاران را توصیه می‌کند، فراموش کرده است و برخلاف این اصل لیاقت و شایستگی اصلی خود را در هنر جنگ و کشتار یکدیگر می‌پندارد.

به قول استرن: ما مردم را نه چندان به سبب محبت هایی که آن ها به ما کرده اند، بلکه بیشتر برای خوبی هایی که خودمان در حق آنها کرده ایم دوست میداریم.

شاهزاده خانم آهی عمیق کشیده گفت:" نه، پسرعموی عزیز! به خاطر خود خواهم سپرد که هرگز در این دنیا دیگر نباید انتظار پاداشی داشت، در این دنیا نه شرافت وجود دارد و نه عدالت. در این دنیا باید شریر و حیله گر بود."

بیماری ، برادر، فقط مال سبکمغزان و شکمبارگان و هرزگان است. حال آن که تو مرا خوب می شناسی ، از بام تا شام مشغولم و در خورد و نوش اهل امساک. پس حالم خوب است.

تنها چیزی که میتونیم بدونیم اینه که هیچ چیز نمیدونیم و این اوج خرد انسانیه

نمی‌فهمم، اصولا نمی‌فهمم که چرا مردان بدون جنگ نمی‌توانند زندگانی کنند؟ چرا ما زن‌ها این چیزها را نمی‌خواهیم، به این چیز ها احتیاج نداریم؟

وقتی انسان جانوری در حال مرگ را می‌بیند وحشت می‌کند، زیرا زوال موجودی زنده را- وجود خودش را- در نظر می‌آورد؛ می‌بیند که موجودی زنده از حیطه هستی بیرون می‌رود. اما هنگامی که محتضر انسانی باشد، آن هم انسانی مورد علاقه، احساس گسیختگی نیز بر وحشت نیستی افزوده می‌شود. زخمی روحی که مانند زخم جسمانی گاه کشنده است و گاه التیام می‌یابد، اما جای آن همیشه دردناک می‌ماند و از تماس جسمی خارجی که اسباب تحریک آن شود می‌گریزد.

و چنان شد که پنداشتی بعد از آن چاره ای نبود جز آنکه تفنگها را خالی و مهمات را منفجر کنند و هر کس هر چه زودتر سر کار و خانه و زندگی خود بازگردد . اما تفنگها پر ماندند و ...

چون میدانی، من همیشه از آدم ها گریزان بوده امو حالا بیش از پیش اینطور هستم.

همان‌گونه که نتیجه حرکات پیچیده چرخ‌ها و قرقره‌های گوناگون و متعدد در ساختار ساعت جز حرکت آهسته و موزون عقربه نشان‌دهنده وقت نیست، حاصل اعمال پیچیده این یک‌صدوشصت‌هزار نفوس فرانسوی و روس نتیجه این همه سوداها، خواهش‌ها، پشیمانی‌ها و رنج‌ها و خواری‌ها، حاصل این تیزگامی‌های غرور و آوارهای وحشت و تندجوشی‌های وجدِ این مردم جز شکست در جنگ استرلیتس که به جنگ سه جهان‌جو معروف شده است نبود: جابه‌جایی عقربه تاریخ جهان بر ساعت صفحه تاریخ انسان.