بریده‌های کتاب مرد رویاها

چمران: تصور من اینه که آدم‌ها در کورهٔ مشکلات ساخته‌تر و آبدیده‌تر می‌شن.

سالگرد شهادت شهید چمران ۳۱خردادماه. این کتاب رو چندسال پیش خوندم اما هر چی از زندگی شهید چمران یادمه، از این کتاب ه.

آن کس که تو را شناخت،جان را چه کند؟ فرزند و عیال و خانمان را چه کند؟ دیوانه کنی هر دو جهانش بخشی دیوانهٔ تو هر دو جهان را چه کند؟

این بود که واله شدم و شیفته و حیران که تو چگونه چمران شدی؟ و سرگردان؛ که چگونه می‌توان چمران شد؟و... این درست آن زمان بود که تو بار سفر بسته بودی و دست از این جهان شسته بودی. و من سال‌هاست که همچنان در جستجوی تو راه می‌پویم و دیدارت را لحظه می‌شمرم و چشیدن جرعه ای از اقیانوس معرفتت را آرزو می‌کنم.

چمران: «رسیدن یا نرسیدن به هدف مهم نیست؛مهم حرکت کردن در مسیر صحیحه. چه اشکالی داره اگر ا به هدف نرسیم ولی نسل‌های بعدی ما برسن؟! برعکس؛ اگر مسیر حرکت غلط باشه،در اون صورت،رسیدن به مقصد و هدف هم ارزشی نداره.»

نفر آخر: (از شدت خشم و خستگی میلرزد )آخه تو آدمی؟ چمران: ( خونسرد بر سرش دست می کشد) نه ولی سعی می کنم بشم. نفر آخر: نه تو آدم نیستی سه شبانه روزه که داری ما رو می دوونی هر وقت هم که به ما استراحت دادی خودت یه کار دیگه کردی . آذوقه ات رو هم که تو این سه روز میون ما تقسیم میکردی. تو آخه با چی زنده ای؟ تو چه جوری راه میری؟ اگه بگی آدمم دروغ گفتی! تو گرسنگی نمیفهمی، تو تشنگی نمیفهمی، تو خستگی نمی فهمی، کدوم آدمه که اینطوری باشه؟( ناگهان بغضش میترکد، میزند زیر گریه و بر روی پاهای چمران می افتد) به خدا تو فرشته ای.

چمران:«این اون شیوه‌ایه که من دوست دارم باهاش یه عمر زندگی کنم. و این اون چیزیه که برای تو قابل پذیرش نیست.»

«درخت فاسد جز میوه فاسد،نمی‌تونه چیز دیگه‌ای بده.»

چمران:صعود به قله سخت‌تره یا نزول به دره؟ پروانه:خوب معلومه،صعود به قله! چمران:پس چرا کوهنوردها صعود را انتخاب می‌کنند با اینکه کار سخت‌تریه؟ پروانه:برای اینکه ارزشمندتره. نزول به دره که هنر نیست. چمران:پس هنر و ارزش، در کار سخت‌تره؛کاری که آسونه هنر نیست.

"پیش و بیش از آنکه نادان ملزم باشد به یاد گرفتن، دانا موظف است، به یاد دادن"

آمریکا روز - داخلی - دانشگاه کالیفرنیا ـ اطاق استاد استاد سر جایش نشسته و چمران توضیح میدهد: حالا به نظر شما اینکه من اینجا فقط به فکر خودم باشم و همه جوون های مثل خودم رو و معلمین و اساتیدم رو فراموش کنم نامردی نیست؟! استاد: لحظاتی در سکوت فکر می کند و سپس " چرا نامردیه ولی چرا فقط تو اینطوری فکر میکنی؟ اینهمه ایرونی که تو آمریکا هستن....." چمران: فقط من نيستم. خیلی از جوون های دیگه هم تفکرشون و آرمانشون همینه. اما بقیه... بقیه که اینطوری فکر نمیکنن دچار همین تحقیری شده ان که شما بهش اشاره کردین. دیالکتیک سوردل یادتونه؟ فرد تحقیر شده برای نجات از تحقیر باز به دامان تحقیر کننده پناه می برد. مثل بچه ای که از مادرش کتک میخوره و همون لحظه بر می گرده به دامان مادرش این شیوه ای است که نئوکلونیالیسم برای امثال کشور من پیش گرفته .

برای ما که توانمون بیش از اینهاست، اکتفا کردن به حداقل ها یعنی انجام ندادن وظیفه

" الساكت على الحق شیطان اخرس " سکوت کننده در مقابل حق مثل شیطان لال است.

چمران: اون واقعیت ممکنه یک کمی تلخ باشه ولی به هر حال واقعیته و برای تو که میخوای به یکی از انتخابهای بزرگ زندگیت دست بزنی دونستنش لازمه پروانه: تو که کشتی منو بگو! چمران: اون اینه که من مرد زندگی نیستم.» پروانه: جا میخورد یعنی چه؟ چمران: من یک تکلیفی تو این عالم دارم که فکر میکنم برای انجام اون تکلیف به دنیا اومدم. نگاه نکـن بــه دکترای فیزیک پلاسما نگاه نکن به حقوق ماهی چند هزار دلار نگاه نکن به پیشنهادهای وسوسه برانگیز شرکتهای بزرگ آمریکایی... من به زودی همه اینها رو باید بگذارم و برم پروانه: کجا بری؟ چمران: به دنبال انجام اون تکلیف. پروانه: یعنی انجام اون تکالیف با دوست داشتن با عشق ورزیدن و با زندگی کردن منافات داره؟ چمران: با دوست داشتن و عشق ورزیدن نه برای اینکه اینها مقولات آسمانی اند. ولی با زندگی کردن چرا با هر تعلقی که پای آدم رو به زمین بند کنه چرا. مرد رویاها

ابراهیم: این که تو میگی کمال مطلوبه ولی یه ایده آل نشدنیه و وقت گذاشتن و انرژی صرف کردن برای یک کار محال عبث و بیهوده است. چمران: اولاً که به نظر من نشدنی و محال نیست. اگر محال بود اینهمه نظامهای سفاک و ستمگر در طول تاریخ جاودانه میموندن و از بین نمی رفتن مضمحل شدن حکومت های ظالم، نشانگر مضمحل شدنی بودن آنهاست. ثانیاً: رسیدن یا نرسیدن به هدف مهم نیست؛ مهم حرکت کردن در مسیر صحیحه چه اشکالی داره اگر ما به هدف نرسیم ولی نسلهای بعدی ما برسن؟! برعکس؛ اگر مسیر حرکت غلط باشه در اون صورت رسیدن به مقصد و هدف هم ارزشی نداره..... به اعتقاد من غیر ممکن نیست. ضمناً اگر قراره آدم کشته بشه بهتره که در راه یک هدف متعالی کشته بشه تا به مقصود پیش پا افتاده...

چمران:با این وضع چه کار میشه کرد؟ امام موسی صدر:باید ریشه ظلم رو از بین برد. چمران:با دست خالی که نمیشه. امام صدر:دست رو باید پر کرد. چمران: با کدام نیرو؟ امام صدر: نیرو رو باید ساخت!

کسی که طعم پرواز رو چشیده باشه،هیچ جوری تن به این مناسبات خاکی و زمینی نمیده.