در نقطه‌ای بسیار دورافتاده در انبار حافظه‌ام، این تصویر و این عنوان را لمس می‌کردم؛ "جکیل".."آقای هاید.."!
و فکر می‌کنم اولین مواجه‌ی من با این کتاب  چقدر عجیب بود.
نمی‌دانم دقیقا چطور؛ شاید به واسطه‌ی فیلمی، شاید ویدیویی از آن؛ اما موضوع اصلی را(به رغم لو دادن‌های حرص‌دهنده‌ی مقدمه این کتاب و برخی دیگر کتاب‌ها) خوب به‌یاد داشتم.
و این مسئله بار دیگر به من ثابت‌ کرد که دانستن ماجرای یک کتاب یا فیلم، ابدا دلیل خوبی برای نخواندن یا ندیدن آن نیست_چرا که همواره اگر اثری واقعا ارزشمند باشد، صرف لو رفتن داستان، چیزی از آن ارزش نمی‌کاهد.(به همین دلیل هم لجبازی خواهم‌کرد و دکمه "یادداشت من داستان را فاش می‌کند" را نخواهم‌فشرد🌼)

اول اشاره کنم که داستان بسیار مرا به یاد شخصیت نینا در فیلم black swan انداخت؛ آن دوگانگی شخصیتیِ غالب و مغلوبی.
سپس با خواندن آن بخش از کتاب که به "دو نفر بودن" یک انسان اشاره می‌کرد(و حتی بیش از دو نفر)، باری دیگر به دیدار هاری هالر عزیزم در تماشاخانه جادو رفتم و به شدت با رمان گرگ بیابان خاطره‌بازی کردم.
و خالی از لطف نیست که اشاره‌کنم، مطرح‌کردن بحث خیر و شر و مکمل بودن این‌دو به روشنی آبراکساس را از میان صفحات دمیان، در مقابل دو چشمانم ظاهر‌ساخت.

سپس باید گفت فضاسازی و شخصیت‌سازی در این کتاب بسیار گیرا‌ست؛ حداقل برای من تصور تک به تک لحظاتی که آترسون و پول، در آن ساعت از شب و با آن شواهد و مدارکی که داشتند، نمی‌دانستند چه باید بکنند؛ و یک‌دم تصمیم به شکستنِ درِ مخفیگاه دکتر جکیلی که حالا ناگزیر، همان آقای هاید اهریمنی است گرفتند، باعث می‌شد لرزه‌‌ای خوشایند به جانم بیفتد!

مورد بعد اینکه احساس می‌کردم واقعا می‌توانم خودم را جای آترسون بگذارم با آن شخصیت جالب و دوستداشتنی‌اش که در عین قانون‌مداری‌اش، گویی می‌داند رفاقت به چه معناست؛ و ناگاه وکیلی بشوم و در چنین موقعیتی قرار بگیرم.
اگر بتوانم چنین چیزی را در آینده تجربه‌کنم حتما شادمان خواهم‌مرد🤲🚶

همچنین در جایی از قلبم خوشحال بودم از آن تیکه‌ی نسبتا سنگینی که به فیزیکالیست‌ها و تجربه‌گرایان عزیز انداخته‌شد.

درنهایت هم حس می‌کنم گاهی‌اوقات آقای هاید کوچک من‌ هم بازویم‌را نیشگون می‌گیرد یا گونه‌هایم را می‌جود(احتمالا وقتی که گل‌بیندازند رد دندان‌هایش‌را آنجا ببینید)؛ و احتمالا باید من نیز به دنبال معجون ناخالصی(درست از جنس بشریت) برای خود باشم؛ قبل از آن که خیلی دیر شود.

کتابی فوق‌العاده میخکوب کننده‌؛ با مسائل اخلاقی، فلسفی و روانشناختی؛ در قالب یک داستان که انسان‌را در همان وهم و واقعیت مورمور کننده‌اش معلق نگه‌می‌دارد.
انگار امشبم را ساخته‌بودند تا فقط همین رمان را بخوانم.

پ.ن: عکس فن‌آرتی از فیلم black swan
      

        نمی‌دونم شاید واقعا اینکه کارمون لنگ یه تیکه بینی باشه یا نه، بستگی به موقعیت اجتماعی‌مون داره.
اولا خوشحالم که آشناییم با گوگول و دو داستانی که ازش خوندم(این کتاب، به علاوه یادداشت‌های یک دیوانه) منجر به مواجهه‌م با مصادیقی برای  ژانر "گروتسک" شد؛ این ژانر ظاهرا به نحوی، چیزی بین ژانرهای کمدی و دارک کمدیه و واقعیت‌ها و خیالات، بهنجاری‌ها و نابهنجاری‌هارو در کنار هم قرار می‌ده.
(اخیرا خیلی به ژانرهای فرعی‌تر و زیرژانر‌ها علاقه‌مند شدم؛ دنیای جالبی دارن)
دوما؛ اینکه گوگول دغدغه‌ها و واقعیت‌های دوره‌ی خودش رو-که بیشتر حول اختلاف طبقاتی و موقعیت اجتماعی می‌چرخیده-با سبک عجیب‌ و جالبش درهم‌آمیخته، واقعا قابل تقدیره.
درکل داستان گیرا و بامزه‌ای داشت.
      

        عجیبه که بگم محتوای کتاب من رو یاد وقت‌هایی که مغزم مثل یه کوه آتشفشان فوران می‌کنه و اطلاعات توش مثل امواج دریا بالا و پایین می‌شن می‌اندازه..
درسته که افکارم انقدر سورئال و غیر واقعی نیستن اما خیلی دامنه گسترده اطلاعات موزون نوشته‌هاش رو درک کردم.
اینکه آدم‌ها نمی‌تونن درک کنن دردناکه
فرقی هم نمی‌کنه که افکار و زندگی واقعی شما براشون غیر قابل درک باشه یا دیوانگی‌های گاه به گاهتون
به هرحال پادشاه اسپانیا هم می‌تونه درحالی که زمین داره رو ماه فرود می‌آد دچار جنون بشه؛ برای بقیه هم مهم نیست که واقعا پادشاه اسپانیاست یا نه.
      

        تعریف این کتاب از هنر معاصر و عطش انسان امروزی و دغدغه‌هایش در قالب داستان، هرروز ذهن مرا درگیر نگه‌می‌داشت تا دوباره نخ قصه را در دست بگیرم و پیش‌بروم
      

        تا کجا من اومدم؟
چطوری برگردم؟
چه درازِ سایه‌م!
چه کبودِ پاهام!
من کجا خوابم برد؟
یه چیزی دستم بود، کجا از دستم رفت؟

دلم می‌خواد یه روزی وارد ذهن پناهی بشم و چندساعتی دراز بکشم روی چمن‌های آبی و آسمون سرخابی رو با ابر‌‌های گذرنده سرمه‌ای نگاه کنم؛ و به تمام "چرا"ها فکر کنم..
      

        اینکه خود کتاب و مضمون همیشگی افکار هسه_چیزی که انسان خود تجربه می‌کند را نمی‌توان شرح داد_باعث می‌شه زیر تک‌تک جملاتش خط کشید به کنار؛ تا اونجایی که یادمه با دیدن نامه هسه به خوانندگان فارسی‌زبان اشک شوق ریختم..
      

         اون موقع‌ها که خوندمش کوچیک‌تر بودم(برعکس محدودیت سنی +۱۲ کتاب)؛ و یادمه که چطور با فلش‌بک زدن‌های کتاب به زمان دوستی‌‌شون، و مقایسه‌ش با حالا، زمانی که این رابطه به معنای واقعی قابل بازیابی نیست، اشک ریختم..
این کتاب درباره ازدست‌رفته‌هایی حرف می‌زنه که یه جای دور، در قلب و وجود آدم‌ها زنده هستن و پایدار؛ اما واقعیتشون در جهان خارج، پتکیه بر سر تمام احساسات؛ دوگانگی  ناجوانمرد خاطرات گذشته و حقیقتِ اکنون.
و در آخر پیداکردن رویاگونه‌ترین و زیباترین دلیل(درست مثل یه عروس‌دریایی) برای پس‌زدن حقیقت مرگ فرنی(به هر دلیلی)، و پیگیری مشتاقانه‌ش، جوری که انگار داره اوقات از دست‌رفته رابطه‌شون رو اینطور جبران می‌کنه، یکی از خاص‌ترین و قشنگ‌ترین ویژگی‌های این رمان بود.
شاید حتی علاقه عجیبم به عروس‌های دریایی از همینجا بیشتر شد!

حتما پیشنهادش می‌کنم.

      

        من "بی نظیر" رو با این کتاب درک کردم!
احساسات هسه، موقع خوندن این کتاب توی اتاقم مثل نُت های موسیقی بالا پایین می رفتن و هربار که سینکلر بزرگ تر می شد و چیز جدیدی یاد می گرفت من هم با دمیانِ درونم احساس بلوغ رو تجربه میکردم.