یا نور
یادداشتی بر رمان یلدا کنار تو نوشته فاطمه نفری

"یلدایی که یلدا را به آرزویش می‌رساند"



رمان نوجوان "یلدا کنار تو" نوشته فاطمه نفری است که انتشارات مهرستان آن را به چاپ رسانده.
این کتاب ۱۷۰ صفحه‌ای گوشه‌هایی از زندگی دختری ۱۴ ساله به نام یلدا را به ما نشان می‌دهد.
یلدا دختری صبور و مستقل است. او کتاب خواندن را خیلی دوست دارد و یکی از اهدافش این است که نویسنده بشود، اما مشکلات زندگی گاهی او را از پا می‌اندازد.
یلدا خواهر هفت ساله‌ای به نام روشنا دارد. این دو خواهر دوست‌داشتنی، از غم بزرگ اختلافات و جر وبحث پدر و مادر در زندگی‌شان رنج می‌برند.
شروع داستان با نبودن مادر به مخاطب، نشان داده می‌شود. مادری که قهر کرده و نیست و بچه‌هایی که در نبودِ مادر باید زندگی را راه ببرند. 
اما علت اختلافات برمی‌گردد به موقعیت و جایگاه پدر و مادر.
پدر مهندس فروشگاهی بزرگ در مشهد است و مادر پزشک است. پزشکی که به او پیشنهاد مدیریت در بیمارستانی دور از شهر محل زندگی‌شان شده...
مادر دنبال به دست آوردن موقعیت کاری بهتر است و قصد دارد محل زندگی‌اش را تغییر بدهد، پدر اما مخالف این تغییر است.
مابین این اختلافات یلدا مثل شمعی است که هر روز قدش کوتاه‌تر از روز قبل می‌شود.
غصه هر روز آوار قلبِ یلدا می‌شود و تنها اتفاق خوشایندِ یلدا، آمدن خانم فروغی معلم جدید انشا است که مثل اسمش فروغ و روشنیِ راه یلدا می‌شود تا او را از تاریکی به سمت روشنایی و نور هدایت کند. اما درواقع خانم فروغی تنها شعله‌ای از نور هدایت است. منبع و معدن نور اصلی جایی دیگر است.
یلدا در شهر مشهد زندگی می‌کند، در مجاورت معدن نور. در مجاورت شمس الشموس. یلدا همسایه امام رضاست و در شهری نفس می‌کشد که سایه امام رئوف بر سر اوست.
رد پای مهربانی‌های امام رضا از همان صفحات آغازین داستان لابه‌لای واژه‌ها نمایان است.  
در جای‌جای داستان، عزیز (مادربزرگ یلدا) پناه می‌برد به امام رضا و به یلدا هم توصیه می‌کند که حرف‌ها و خواسته‌هایش را تنها به امام بگوید و حاجتش را تنها از او بخواهد. پایان داستان هم ختم می‌‌شود به مهربانی امام رضا.
در داستان رنگ و بوی اصالت خانواده‌های ایرانی را می‌بینیم. رفت و آمد دوستانه و صمیمانه فریده و فریبا (مادر و خاله یلدا)
دوستی‌های عمیق و زیبا در داستان به خوبی مشهود است تا جایی که اوج داستان را می‌توان در دوستی یلدا و مینا خلاصه کرد.
در کش و قوس ماجرا، یلدا که به خاطر اختلافات مادر و پدر حال و روز خوبی ندارد، در مورد دوستش مینا دچار قضاوت عجولانه می‌شود و همین مسئله باعث کدورت و ناراحتی بین آنها می‌شود، اما کمی بعد متوجه می‌شویم که مینا رفاقت را در حق دوستش تمام می‌کند و دلسوزانه و از ته دل به دوستش کمک می‌کند تا به موفقیت برسد.
داستان به صورت من راوی و از زبان یلدا شخصیت اصلی داستان روایت می‌شود. نویسنده علاوه بر مشکلاتی که ممکن است کودکان و نوجوانان به خاطر مسئله طلاق والدین با آنها رو‌به‌رو شوند به طور ظریف و هنرمندانه مفاهیم ارزشمندی مثل اعتماد نکردن به غریبه‌ها و کودک‌آزاری را هم در خلال داستان آورده.
مخاطب در پایان داستان با شب یلدا روبه‌رو می‌شود، شبی که یلدا قهرمان قصه با همت و صبوری‌اش و با وصل شدن به دریای نور (امام رضا علیه السلام) به آرزویش می‌رسد.

✍️فاطمه تخمه‌چی
      

        *یادداشتی بر رمان این وبلاگ واگذار می‌شود نوشته فرهاد حسن‌زاده*

دسته‌کلید عاشق و رازی که سر به مُهر نخواهد ماند!

یادآوری گذشته، آن هم گذشته‌های دور، قلب را به تپش می‌اندازد و دست آدم را می‌گیرد و هُل می‌دهد به آن زمان... . 
نمی‌شود آنجا ماند و زندگی کرد، زمان حال را اما می‌توان به زمان گذشته پیوند زد و ثمره این پیوند را به تماشا نشست.
رمان *این وبلاگ واگذار می‌شود* ماجرای نوجوانی است که پیوند گذشته و حال را به تماشا نشسته است.
ماجرای دختری ۱۶ ساله که وبلاگ نویس است و داستان می‌نویسد و شاید سودای شهرت در سرش جوانه زده.
درنا در پی آن است که ماجرای عشقی قدیمی را برای مخاطب روایت کند.
نویسنده ماجرای این عشق را ذره‌ذره و مطابق اصول داستان‌نویسی از زبان دختر نوجوان برای مخاطب تعریف می‌کند.
از دیگر شخصیت‌های تاثیر گذار این رمان می‌توان به آقای زال، قادر قناری، توران خانم، فریبا، فرشته، لطیف، لطیفه، آقا رضا اشاره کرد.
در این رمان نکات ظریف داستان‌نویسی هم لابه‌لای ماجرای اصلی آموزش داده می‌شود. نکاتی مثل *فلاش بک یا برگشت به گذشته*  *رمزگذاری در داستان* و...
ماجرا در سال‌هایی روایت شده که بازار وبلاگ و وبلاگ‌نویسی داغ بوده و نویسنده به صورت هوشمندانه داستان را در قالب وبلاگ بیان کرده و بازخوردهای مخاطبین را هم در کنار ماجرا آورده که این به جذابیت داستان اضافه می‌کند.
این داستان در کنار روایت عشق زال به فریبا به موضوعاتی مثل امانتداری، انسان‌دوستی، وطن‌دوستی، شجاعت، روبه‌رو شدن با سختی‌ها و مشکلات می‌پردازد.
پیرنگ داستان چیزی نیست جز روایت عشق یک‌طرفه پسری نوجوان به نام زال به دختر همسایه که موظف می‌شود در سال‌های جنگ و در نبود آنها دسته کلید خانه‌شان را حفظ کند و به خانه آنها رسیدگی کند...
سال‌ها از جنگ می‌گذرد و زال همچنان کلید خانه را بر دیوار مغازه و در قلبش حفظ کرده تا اینکه در نهایت ماجرای این عشق ختم می‌شود به....

و کم نیستند عشق‌هایی که گذر زمان نه تنها رنگشان را خاک‌آلود و محو نکرده، که شاید حتی جان‌دار‌تر هم کرده باشد... آن‌قدر که تنها کافی است نامی از معشوق برده شود تا رنگ به رخسار عاشق بازگزدد و قلب از تپش افتاده‌اش، بیشتر و بهتر از همیشه بتپد!
درست مثل حکایت زال و عشقش به فریبا!

عشقی ظریف سرتاسر داستان در جریان است و همین است که کلمات داستان نبض دارند و از تپش نمی‌افتند. عشق ظریف لطیفه... عشق لطیف... و عشق زال...

اینکه داستان در قالب وبلاگ بیان شده هم می‌تواند نقطه قوت داستان باشد و هم نقطه ضعف. در دوره‌ای که وبلاگ‌نویسی کمرنگ‌تر از گذشته شده، شاید بتوان گفت کاش داستان به گونه‌ای دیگر روایت می‌شد. درواقع مخاطب باید کمی صبوری کند و دو سه صفحه آغازین داستان را با صبوری بخواند تا ذره‌ذره داستان در قلبش بنشیند. آن‌وقت دیگر بی‌محابا داستان را تا انتها می‌خواند.
از توصیفات فوق‌العاده و ظریف و خوشخوان نویسنده نباید غافل شد که هم نمکین است و هم جذاب... فضای تلخ و گس جنگ را طوری به نمایش کشیده که تلخی‌هایش در دل‌ ته‌نشین می‌شود و شیرینی‌اش نمایان می‌شود. خانه توران خانم... مغازه قادر قناری و وانت سیمرغ و صحنه پرواز پرنده‌هایی که بی‌شناسنامه به دل آسمان می‌زنند، صحنه‌هایی است که تا همیشه در ذهن مخاطب خواهد ماند.
این رمان نوجوان ۱۴۳ صفحه‌‌ای که به قلم فرهاد حسن‌زاده و توسط انتشارات افق به چاپ رسیده
هم خوشایند مخاطب نوجوان است و هم خوشایند مخاطب بزرگسال.
      

        شاهزاده خانمی در مترو نوشته محدثه گودرزنیا از انتشارات کانون پرورش فکری و در ۱۴۸ صفحه است.
این رمان ماجرای دختری است که با قصه‌های مادربزرگش زندگی می‌کند و آنقدر قدرت تخیلش بالاست که شخصیت‌های قصه را واقعی می‌پندارد و حتی آنها را می‌بیند.
او کمبود پدرش را حس می‌کند چون پدرش سالها پیش او و مادرش را ترک کرده (به خاطر اعتیاد) که البته در آخر داستان برمی‌گردد.
هانیه شخصیت قهرمان داستان به مادربزرگش علاقه زیادی دارد. این رمان توصیفات زیبایی دارد. داستان کشش دارد اما هرچه به انتهای داستان نزدیک می‌شویم با شتاب زدگی رو‌به‌رو می‌شویم. پایان داستان کمی شتابزدگی دارد.
اما در نهایت داستان قابل تقدیری بود و روزهای کودکی را برایمان زنده کرد
      

        شاخ دماغی‌ها نوشته سیده عذرا موسوی در بیست و سه فصل نوشته شده. این رمان دو راوی نوجوان به نام‌های سهیل و نیلوفر داریم که هربار داستان از زاویه دید یکی از آنها روایت می‌شود.
دغدغه نیلوفر این است که پدر و مادرش به خارج از کشور رفته‌اند تا درمان مادر را دنبال کنند و دغدغه سهیل از دست دادن اتاقش است که با آمدن نیلوفر مجبور شده اتاقش را در اختیار دخترخاله‌اش بگذارد...
      

        رمان پنجشنبه فیروزه‌ای  به نویسندگی سارا عرفانی در ۲۹۱ صفحه توسط انتشارات نیستان هنر  به چاپ رسیده.
داستان، ماجرای چند دانشجوی شاگرد اول است که از طریق دانشگاه به اردوی مشهد رفته‌اند.
ماجرای عشقی سه، چهار ساله که هنوز در جریان است اما در لفافه...
سلمان عاشق غزاله است و غزاله هم متقابلا عاشق او، اما این وسط مهریه بالایی که توسط خانواده دختر پیشنهاد شده، به مسئله پیچیده‌ای تبدیل شده و  بین این دو جوان فاصله انداخته. فاصله‌ای به اندازه سه سال!
شخصیت غزاله از ابتدا تا انتها سیر تحول را پشت سر می‌گذرد. او که در آغاز سفر موقع زیارت از امام رضا می‌خواهد تا مسئله ازدواجش با سلمان حل بشود در پایان سفر و پس از پشت سر گذاشتن اتفاقاتی که در طی سفر رقم می‌خورد، متحول می‌شود تا جایی که به مقام رضا می‌رسد.
داستان دو راوی دارد. گاهی از دید غزاله روایت می‌شود و گاهی از دید سلمان.
این داستان دو شخصیت اصلی دارد و چند شخصیت که در کنار دو شخصیت اصلی داستان تاثیرگذار هستند.
نقطه قوت داستان ارتباط و حس زیبایی است که غزاله در حرم امام رضا و در لحظات زیارات تجربه می‌کند. لحظاتی که جامعه کبیره می‌خواند و با امام رضا خلوت می‌کند.
داستان توصیفات زیبایی دارد. توصیفاتی که تداعی کننده لحظات ناب زیارت امام رضا علیه السلام است.
      

        *وقتی عشق لا‌به‌لای غرغرهای پدرانه قایم می‌شود*

رمان هستی نوشتة فرهاد حسن زاده از مجموعه رمان‌های نوجوان است که اولین چاپ آن توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سال 1389 انتشار یافت. این رمان در 224 صفحه نوشته شده و تا کنون به چاپ هفتم رسیده. هستی رمانی است با محوریت جنگ و موضوع آن راجع به دختری نوجوان با همین اسم است. هستی دختری است که خلق و خوی پسرانه دارد و مثل پسرها لباس می‌پوشد. او فوتبال بازی می‌کند و برخلاف سایر دخترها به عروسک و بازی‌های دخترانه علاقه ندارد. پدر هستی در ظاهر رابطة خوبی با دخترش ندارد و همین موضوع باعث می‌شود هستی گمان کند او پدر واقعی‌اش نیست اما حقیقت چیز دیگری است چنانکه ما در پایان داستان شاهد رابطة صمیمانه پدر و دختر هستیم. به نوعی می‌توان گفت این هستی است که به خانواده‌اش هستی بخشیده.
زاویه دید هستی، اول شخص یا همان من راوی است. هستی، راوی داستان، شخصیت اصلی و قهرمان داستان است. داستان در بازه زمانی چند ماهه و به شکل خطی پیش می‌رود. زبان داستان به شکل ساده و صمیمانه است و با وجود اینکه راوی داستان به شکل محلی و با گویش مردم خطة جنوب صحبت می‌کند، اما با هوشمندی نویسنده کلمات آنقدر ساده و بی‌آلایش انتخاب شده‌اند که مخاطب با ابهام رو‌به‌رو نمی‌شود. یکی دیگر از ویژگی‌های برجستة این رمان، طنزی است که سرتاسر داستان را زینت داده. طنز کلامی که بین صحبت‌های شخصیت‌ها دیده می‌شود و طنز موقعیت که گاهی در رفتار شخصیت‌ها به وجود می‌آید. وجود طنز در این رمان، مخاطب را تا انتهای داستان می‌کشاند و می‌توان گفت تا حدودی از شدت تلخی جنگ می‌کاهد.
 فرهاد حسن‌زاده به خوبی از عهدة خلق شخصیت‌های داستان برآمده، به نحوی که هیچ‌کدام از شخصیت‌ها شبیه هم نیستند. او پدری آفریده که خلق و خویی تند دارد و دائما غر می‌زند. پدری که سوادش پایین است و نتوانسته کمبودهای شخصیتی خودش را رفع کند. در کنار این پدر، مادری را می‌بینیم که روشنفکر و مهربان است. مادربزرگی که مثل تمام مادربزرگ‌های دنیا گوشش سنگین شده و حرف‌ها را یکی در میان می‌شنود. شخصیت دایی جمشید که قهرمان زندگی هستی است و خاله نسرینی که از شهر آرمانی هپروت برای هستی صحبت می‌کند. حسن‌زاده حتی از کنار شخصیت‌های فرعی داستان مثل مهناز، راننده تاکسی و خواستگار خاله نسرین هم ساده عبور نکرده و آنها را هم با رفتارهای منحصر به فرد خودشان ساخته و پرداخته.
یکی دیگر از ویژگی‌های مثبت رمان هستی، توصیفات تر و تازة آن است که سرتاسر رمان را دربرگرفته. دریای پرتقال یکی از هزاران توصیف این داستان است.
در این داستان شاهد عشقی کمرنگ اما عمیق هستیم. عشقی کوتاه که بین هستی و شاپور و شاید ولی همان پسرکی که جاشکول صدایش می‌زدند شکل می‌گیرد. عشقی سرسری و گاهی عمیق از جنس همان عشق‌هایی که بین نوجوان‌ها شکل می‌گیرد.
      

        ماجرای دختری است که با موجودی خیالی ساخته ذهن خودش در ارتباط است. داستان برای نوجوان است در حالی که معمولا در سنین کودکی بچه‌ها چنین موجودات خیالی در ذهنشان می‌سازند... و شخصیت پیدا کردن و صحبت کردن ماهی، گربه و حتی عکس‌های داخل مجله برای نوجوانان خیلی جذاب نیست.
      

        کتاب بسیار خوبی بود. پسر نوجوانی که برای رفع مشکلات  زندگی به مادرش کمک می‌کنه. ایده خیلی خلاقانه بود. شخصیت بنیامین دوست داشتنی بود. تلاشش قابل ستایش بود. شخصیت پدربزرگ رو خیلی خیلی دوست داشتم. گره داستان خیلی خوب باز شد و پایان داستان عالی بود.
      

        در پایان این کتاب هم مثل تمام آثار فرهاد حسن‌زاده، غافلگیر شدم.
ماشویی که شروعِ کارش با راز است و پایان کارش هم با یک راز به پایان می‌رسد.
چمدانی که گنجی واقعی در آن است.
گرچه اوایل داستان کمی خسته کننده است. تلاش سه پسر نوجوان برای پیدا کردن چمدانی که پر از گنج است اما در میانه راه با تغییر هویت گنج و با تغییر ماشو و با آمدن برادر ماشو داستان به نهایت زیبایی می‌رسد