باغ تلو

باغ تلو

باغ تلو

مجید قیصری و 1 نفر دیگر
2.7
8 نفر |
4 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

0

خوانده‌ام

11

خواهم خواند

4

مرضیه که با شروع جنگ به عنوان امدادگر داوطلب راهی جنوب می شود، در همان ماه های نخستین جنگ اسیر می شود. روزی که به عنوان قهرمان جنگی به ایران باز می گردد و از او استقبال می کنند، ابداً منتظر تغییر نگاه ها به خود نیست. پرسشی بی پاسخ درباره این که آیا یک دختر جوان در دوران اسارت مورد تجاوز قرار گرفته یا نه در نگاه همه خواندنی ست. چرخش های عجیب در رفتار و واکنش خانواده و جامعه با این زن جوان سرنوشت عجیب و تامل برانگیزی برای او رقم می زند. این رمان به طور قطع نمونه منحصر بفردی ست از بار ظلمی که در جنگ بر دوش زنان این خاک نهاده شد...

لیست‌های مرتبط به باغ تلو

ضیافت به  صرف گلولهباغ تلوگوساله ی سرگردان

مجید قیصری

16 کتاب

مجید قیصری از بهترین نویسندگان کشور ما است. معمولا برای خواندن کتاب‌های یک نویسنده وسواس دارم که به ترتیب بخوانم. این لیست را برای کسانی که چنین وسواسی دارند و علاقه‌مند به خواندن آثار مجید قیصری هستند منتشر می‌کنم ترتیب کتاب‌ها بر اساس سال انتشار: صلح: سال ۷۴ جنگی بود، جنگی نبود: ۷۵ طعم باروت: ۷۷ نفر سوم از سمت چپ: ۷۹ ضیافت به صرف گلوله: ۸۰ باغ تلو: ۸۵ گوساله سرگردان: ۸۶ مردی فرشته‌پیکر: ۸۶ سه دختر گل‌فروش: ۸۶ ماه‌زده: ۸۷ سه‌کاهن: ۸۸ دیگر اسمت را عوض نکن: ۸۹ زیرخاکی: ۹۰ شماس شامی: ۹۱ طناب‌کشی: ۹۱ نگهبان تاریکی: ۹۳ جشن همگانی: ۹۵ گور سفید: ۹۷ ساحل تهران: ۱۴۰۰ شیر نشو: ۱۴۰۰ سنگ اقبال: ۱۴۰۲ چند نکته: ۱_قیصری پیش از کتاب ضیافت به صرف گلوله سه مجموعه داستان و یک داستان بلند منتشر کرده بود که بعدها دوازده داستان‌شان در مجموعه‌ی سه دختر گل فروش منتشر شدند. اطلاعی ندارم که بیشتر بودند یا تعداد داستان‌ها همینقدر بوده. ۲_کتاب ضیافت به صرف گلوله در سال ۷۸ نوشته و در سال ۸۰ منتشر شده ۳_داستان نور کافی ابتدا در مجموعه داستان قصه ۸۵، که مجموعه‌ای از نویسندگان آن را نوشته‌اند، منتشر شد و سپس در کتاب گوساله‌ی سرگردان منتشر شد. ۴_ترتیب کتاب‌ها تا گور سفید را بر اساس کتاب‌شناسی مجید قیصری که سایت شهرستان ادب منتشر کرده درآوردم

16

یادداشت‌های مرتبط به باغ تلو

          به نام خدا
«باغ تِلو» در سال ۱۳۹۹ پس از گذشت چهارده سال از توقیفش، برای بار دوم منتشر شد.

مرضیه دختری انقلابی در خانواده‌ای به شدت معمولی است. دختر بودن به تنهایی، مخصوصاً در خانواده‌‌ای مردسالار_مانند بیشتر خانواده‌ها_ چالش ایجاد می‌کند، حالا انقلابی و بسیجی بودن را هم به آن اضافه کنید. اما این آخر کار نیست.
او سال‌های اول جنگ به خوزستان می‌رود و اسیر می‌شود و بعد از دو سال برمی‌گردد. قضیه از این قرار است: آیا جامعه، او را _با تمام ویژگی‌هایی که گفتیم_ می‌پذیرد؟

مجید قیصری ایده‌های بکر و دست‌نخورده‌ای را می‌نویسد. حتی اگر فضای کلی اثرش با دیگران و یا دیگر آثار خودش مشترک باشد: جنگ و پس‌لرزه‌هایش.
قیصری با بررسی نگاه مردم به دختر جوانِ از اسارت برگشته‌ای همزمان دو موضوع زن و جنگ و نسبتشان با یکدیگر را تحلیل می‌کند. او هم دغدغه جنگ دارد و هم دغدغه حقوق زن.

نویسنده کلیشه‌ی مردِ قهرمان، زنِ ضعیف را می‌شکند و از زنی می‌نویسد که مرد تر از هر دو مرد خانه‌اش از اول انقلاب مبارزه کرد و از همان آغاز به عنوان امدادگر به جنگ رفت و اسیر شد. اما تلخی ماجرا این‌جاست که جامعه همین زن را هرچند در ابتدای بازگشت به وطن قهرمان می‌نامد و تاج‌گل گردنش می‌اندازد اما بعدتر با دخالت در زندگی شخصی‌اش و با نفهمیدنش می‌آزارد و طرد می‌کند. همان‌گونه که قبل از اعزامش به جنوب، خانواده(نماینده جامعه مردسالار) کمک‌هایش به محرومان را درک نمی‌کرد و به خاطر  زیاد از خانه بیرون ماندن به او گمان بد می‌بُرد.

راوی برادر کوچک مرضیه است که از شواهد و قرائن برمی‌آید بین پانزده تا هفده سال داشته باشد. زبان راوی، لحن گستاخانه و روراستش و کلماتی که به کار می‌برد با سن او تناسب دارد. همچنین شخصیت‌پردازی او نیز از رهگذر روایت انجام می‌شود. انتخاب برادر مرضیه به عنوان راوی به درستی سبب می‌شود ما مرضیه را از دید مرد‌سالارانه‌ای ببینیم و مدام شاهد انتقاد خانواده از او باشیم. 

شخصیت‌پردازی‌ها خوب، دقیق و آشنا است.
گفت‌وگوهای داستان هم کیفیت بالایی دارند و با گوینده بسیار تناسب دارند. فضاسازی به اندازه و کارآمد است و اوج زیبایی آن در توصیف باغ تِلو که موقعیت اصلی داستان است دیده می‌شود.
روند داستان هم پیش‌بینی‌ناپذیر و به همین دلیل واقعی‌‌ است. اما این واقعی بودن از درام کار کم نکرده و ما هرقدر جلوتر می‌رویم شاهد درگیری‌های احساسی و موقعیت‌های داستانی بیشتری ‌هستیم.
تعداد صفحات کم کتاب، کوتاه بودن فصل‌ها و راوی نوجوانش رمان باغ تلو را به اثری خوش‌خوان تبدیل کرده.
قیصری در این کتاب هم مانند دیگر آثارش توضیح زیادی نمی‌دهد به طوری که من معتقدم غیر از این صد و پنجاه صفحه نوشته‌شده‌ی کتاب صد و پنجاه صفحه دیگر هم هست که خود مخاطب باید کشف کند. در واقع اگر بدون دقت چنین داستان‌هایی را بخوانید احساس می‌کنید بعضی رفتار‌های شخصیت‌ها ناگهانی و بی‌منطق است و علت بعضی رویداد‌ها مشخص نیست. در حالی‌که اگر به سرنخ‌های نویسنده(گفت‌گوها، شخصیت‌پردازی‌ها و...)دقت شود به ظرافت کار پی‌می‌برید.

پایان‌بندی اثر در رساندن معنای کلی رمان بسیار موفق است و همچنین وزن دراماتیک بالایی دارد و در ذهن ماندگار می‌شود.

در پایان اگر ادبیات ضدجنگ_به معنای روشنفکری‌اش_ و ادبیات پایداری را دو سر یک طیف بدانیم مجید قیصری جایی در آن میانه ایستاده است. چرا که او آسیب‌های جنگ را کتمان نمی‌کند_کاری که ادبیات پایداری انجام می‌دهد_ و از آن طرف سپاسگزار قهرمانان جنگ است_حال آنکه ادبیات ضد جنگ نیست_ برای او دفاع همان اندازه محبوب است که جنگ منفور.
        

15

          نمی‌خواستم برای این کتاب یادداشت بنویسم، چرا که یادداشت آقای بهروزنژاد را کافی می‌دانم. اما سه نکته که در یادداشت ایشان نبوده یا قبول ندارم را اشاره می‌کنم:
۱_پیشرفت مجید قیصری نسبت به کتاب سابق خود_ضیافت به صرف گلوله_ 
می‌توانید یادداشت بنده بر آن کتاب را با یادداشت آقای بهرونژاد بر باغ تلو را مقایسه کنید.
۲_مردسالارانه نبودن نگاه راوی داستان: نگاه او بیشتر نوجوانانه است. در صحبتی که با آقای بهروزنژاد داشتم ایشون گفتند حس مردسالارانه بودن رو از راوی گرفتند. شاهدشون هم افکار و رفتارهای راوی نسبت به مرضیه و مادرش است. اما من اعتقاد دارم این رفتارها بیشتر از اینکه تحت تاثیر پدر و به خاطر دید مردسالارانه باشند، نوجوانانه است. وقتی شرایط شخصیتی مانند راوی را ملاحظه می‌کنیم منطق رفتار او را درک می‌کنیم و نسبت دادن رفتارهایش به تاثیرپذیری از پدرش، با وجود نفرتی که نسبت به او دارد، بعید است صحیح باشد.
۳_سرعت زیاد پایان داستان: نقطه اوج که در پایان داستان است آنقدر سریع اتفاق می‌افتد که مخاطب فرصت پیدا نمی‌کند واقعه را درک کند. 
این مسئله اشکال عمیقی نیست و دلیل اینکه فقط نیم ستاره کم کردم همین است. 
        

9