گرایش‌ها و استعداداتی که از طریق توارث منتقل میشوند، مرتبا کلی‌تر و نامعین‌تر شده‌اند و از اینکه به شکل غرائز درآیند سربازمی‌زنند. [...] در میان حیوانات، ارگانیسم است که امور واقع اجتماعی را با خود همرنگ میسازد و طبع مخصوص این امور را منتفی مینماید و آنها را به امور بیولوژیک بدل میکند، و بدینسان حیات اجتماعی مادی میشود. اما در جامعه بشری و خصوصا در در جامعه‌های برتر، علل اجتماعی به جای علل ارگانیک می‌نشینند و ارگانیسم به معنویت می‌گراید.

بیش از پیش احساس عمومی از متفنن و حتی آدمیزادگانی دور میشود که شیفته یک فرهنگ عمومی‌اند و از درگیر شدن کامل در حلقه‌های زنجیر سازمان شغلی سربازمیزنند. [...] اینان به اندازه کافی در بند جامعه نیستند و هم [...] جامعه به اندازه کافی در بند آنها نیست و آنها را به چنگ نمی‌آورد، چون اینان با حرارت و شور و با تداومی بایسته وجود جامعه را احساس نمی‌کنند. در نتیجه اینان به همه تعهداتی که شرط و وضع اجتماعی بودن ایشان بر آنان تحمیل میکند، آگاهی ندارند و چون ایده‌آل کلی و عامی که اینان بدان پیوسته‌اند، جنبه قشری و مواج دارد نمیتواند آنان را از خود خویششان به اندازه کفایت بیرون بیاورد. وقتی شخص هدف کاملا معینی نداشت، در بند مطلب مهمی نیست و در نتیجه بهیچوجه نمیتواند از سطح یک خودخواهی نسبةً ظریفانه بالاتر رود. بعکس کسیکه درگیر وظیفه‌ای معین است، در هر یک از لحظات از طریق هزاران تکلیف اخلاق شغلی به یاد احساسات همبستگی مشترک می‌افتد.

راه رسیدن به این هدف [سلامتی جامعه] را ممکن است کوتاه نمود، یعنی به جای آنکه علل به حال واگذار شوند، تا اتفاقا بر اساس نیروهائی که سائق آنهایند موجد معلولهای خود گردند، اگر تدبر مداخله کند و هادی این جریان باشد، امکان دارد که آدمیزادگان از دست زدن به کوشش‌های دردانگیز بسیار معاف گردند. در بسط و توسعه‌ی فرد، خلاصه و زبده بسط و توسعه نوع حصول می‌یابد و این بسط و توسعه کلیه مراحلی را که نوع طی کرده است، درنمی‌نوردد، بلکه برخی از آنها را جا می‌اندازد و برخی دیگر را به سرعت طی می‌کند، زیرا تجربیات نژاد وسیله تسریع تجربیات وی را فراهم می‌آورد. تدبر نیز می‌تواند موجد نتایج مشابهی باشد، زیرا تدبر نیز عبارت از بکار بردن تجربیات قبلی به منظور تسهیل تجربیات آینده است. [...] شیوه کورمال کورمال و روش سعی و خطا کافی است تا آدمیزادگان دریابند فاقد چیزهائی هستند و آرزوها و امیال در آنان بیدار شود و نیز احساس کنند که کوشش‌های خود را باید به چه جهتی متوجه سازند.

برخی از ارگانها با وجود فاصله بسیار، مستقیما بیکدیگر وابسته‌اند، و برخی دیگر که کاملا باهم مجاورند، مناسبات دوری باهم دارند. در نتیجه شیوه‌ی گروه‌بندی افراد انسانی که ناشی از تقسیم کار است، کاملا متفاوت از شیوه گروه‌بندی‌ای است که در نتیجه تکرار جمعیت در مکان حاصل میشود، و دیگر با محیط شغلی و سرزمینی و خانوادگی تلاقی نمیکند. [...] قالب تازه‌ای جانشین قالبهای قدیم میشود و البته این جانشینی به میزان محو قالبهای دیگر میسر است.