معرفی کتاب خانواده تت اثر ایشتوان اورکینی مترجم کمال ظاهری

خانواده تت

خانواده تت

ایشتوان اورکینی و 1 نفر دیگر
4.2
9 نفر |
5 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

1

خوانده‌ام

13

خواهم خواند

0

شابک
9789643625580
تعداد صفحات
128
تاریخ انتشار
1389/3/5

نسخه‌های دیگر

توضیحات

        لایوش تت، آتش نشان عجیب و ساده لوح یک روستای کوهستانی است. پست چی خل وضع دهکده اغلب نامه ها را به جای آن که به صاحبانشان برساند، پاره می کند. اما نامة ژولا تت پسر لایوش تت که در جنگ جهانی دوم درگیر است، به دست والدین می رسد. او در نامة خود اعلام کرده است که سرگرد فرمانده شان برای مرخصی و تمدد اعصاب به خانة آنها می رود و گذراندن مرخصی سرگرد در منزل شان، امتیاز ویژه ای برای او به ارمغان خواهد آورد. زمانی که خانوادة لایوش تت برای میزبانی فرمانده آماده می شوند تلگرافی از صلیب سرخ مجارستان دریافت می کنند که در آن شهید شدن ژولا تت اعلام شده است. دریافت این اعلامیه ماجرا را به گونه ای دیگر پیش می برد که در این نمایش نامه به تصویر کشیده شده است.
      

دوره‌های مطالعاتی مرتبط

تعداد صفحه

15 صفحه در روز

لیست‌های مرتبط به خانواده تت

عروسک خانهپدر عروسی خون

رپرتوار شماره ۱ هامارتیا ( آشنایی با زبان درام )

45 کتاب

💫 بارها و بارها با این سوال رو به رو می شدم که نمایشنامه خوانی رو از کجا باید شروع کرد یا این که چطوری نمایشنامه بخونیم؟ یا حتی سوالی اساسی تر : ❓ چرا باید نمایشنامه خوند؟ 💥هر بار به دنبال این بودم که برای کسانی که خیلی با این سبک ادبی آشنا نیستند یک لیست درست کنم که وقتی کسی گفت میخوام نمایشنامه بخونم ، این لیست رو بهش بدم و بگم اینا رو بخون. اما این لیست باید یک سری ویژگی ها هم میداشت. ⚠️ اول اینکه لیست سختی نباید می بود . مثلا نباید ادیپ یا هملت رو بهش معرفی می کردم. چون وقتی کسی هنوز با نمایشنامه آشنا نیست ، ممکنه خوندن این آثار علیرغم شاهکار بودنشون باعث بشه که شخص درک درستی از این اثار نداشته باشه در نتیجه عطای نمایشنامه خوانی رو به لقاش ببخشه. 📍 دوم اینکه این لیست باید علیرغم ساده بودن یک نمای کلی از ژانرهای مختلف نمایشی رو هم در بر میگرفت که شخص علاوه بر خوندن نمایشنامه و علاقه مند شدن بهش ، بتونه یک دید کلی به ژانرهای نمایشی داشته باشه. 🙄 اما درست کردن این لیست هی عقب میفتاد و هربار که شخصی ازم میخواست که بهش نمایشنامه برای شروع معرفی کنم ، دوباره با خودم میگفتم که ای کاش درست کردن لیست رو پشت گوش نمینداختم. 🌸 پارسال بود که با افتتاح باشگاه 🎭 هامارتیا 🎭 ، این لیست هدفمند ساخته شد. در باشگاه نمایشنامه خوانی هامارتیا قرار بر این شد که کنار هم نمایشنامه بخونیم و درباره این آثار به گپ و گفت بشینیم. 🤔 اما همخوانی تنها کافی نبود و نیست. در هامارتیا ابتدا به این پرداختیم که چرا باید نمایشنامه خوند؟ فرق نمایشنامه با رمان و داستان کوتاه چیه. 💡 به این پاسخ رسیدیم که نمایشنامه یک گونه ادبی کاملا مستقله که سوای تئاتری که بعدا میشه از روش ساخت ، درباره ش قضاوت میشه. خیلی ها فکر می کنند که نمایشنامه رو باید فقط در اجرا دید و نباید خوند که این یک دیدگاه کاملا اشتباهه. نمایشنامه رو میشه مثل یک داستان خوند . تئاتری که از روی این نمایشنامه ساخته میشه یک اثر مستقل و جداست و سوای نمایشنامه باید درباره ش قضاوت کرد. 🎭 نمایشنامه یک اثر دراماتیک و عمل محوره. در نمایشنامه شما با گزارش اعمال کاراکترها طرفید. نمایشنامه نویس برعکس رمان و داستان نویس از توصیف بی بهره ست. در رمان شما به راحتی به افکار کاراکترها پی میبرید چون نویسنده میتونه راحت تمام درونیات و ذهنیات کاراکترها رو برای شما تشریح کنه اما در نمایشنامه این درونیات و ذهنیات باید از طریق گزارش اعمال کاراکترها به مخاطب رسونده بشه. در نتیجه نمایشنامه خواننده فعال تری نیاز داره. 🎧 ما در هامارتیا ابتدا در یک جلسه آنلاین به بررسی فرم و محتوا پرداختیم و نمای کلی ای درباره فرم در آثار هنری ارائه دادیم. سپس با خوندن هر نمایشنامه به گپ و گفت نشستیم. درباره درام و آنتاگونیست و پروتاگونیست و نقاط عطف و اوج و... صحبت کردیم. در باشگاه در کنار آثاری که خوندیم سعی کردیم با فیلم ها و نقاشی هایی که در تاریخ هنر ماندگار بودن به پرورش حس اعضای باشگاه بپردازیم. کسانی که در باشگاه هامارتیا عضو شدند امروز قطعا آشنایی ای حتی کوتاه درباره فرم ، اثر هنری ، حس ، ناخوداگاه هنری و... رو پیدا کردند و امروز در مواجهه با یک اثر هنری منفعل نخواهند بود. 💫 هدف ما در رپرتوار اول ( کلمه فرانسوی که معنای اون برنامه یا لیسته ، تماشاخانه های بزرگ در سراسر جهان ، ابتدای هر سال یک لیستی از آثار نمایشی ای که اون سال قراره در اون تماشاخانه به اجرا بره ، منتشر می کنند که به این برنامه رپرتوار گفته میشه ) این بود که اعضا نمایشنامه خوانی رو شروع کنند و با زبان درام و نمایشنامه آشنا بشند و از رپرتوار دوم بریم سراغ تراژدی های یونان و مرحله به مرحله با تاریخ نمایش جلو بیایم و در کنار خوندن نمایشنامه ها و تحلیل سیر درام در تاریخ از فلسفه و جامعه شناسی و تاریخ تئاتر هم حرف بزنیم. 💠💠 در باشگاه هامارتیا قراره بیش از 1500 اثر نمایشی در قالب 20 و اندی رپرتوار همخوانی بشه. نمیدونم چقدر طول بکشه اما تا جایی که بتونیم پیش خواهیم رفت. تمام اثار نمایشی ایرانی و خارجی در باشگاه هامارتیا برنامه ریزی شده. 🧑‍🏫 در رپرتوار اول برای آشنایی با زبان درام 40 اثر نمایشی رو خوندیم ( در هنگام نوشتن این لیست اثر 38 رو در حال همخوانی هستیم ) و یک دید کلی درباره نمایشنامه ها به دست آوردیم ، در این همخوانی آثار ۲ درام نویس رو به صورت کامل همخوانی کردیم . 🤩 مارتین مک دونا و آنتون چخوف ( سیر هامارتیا باعث شد که نظرها درباره چخوف عوض بشه ، کسانی که ابتدا با چخوف ارتباط نمی گرفتند ، وقتی با هامارتیا همراه شدند، چخوف تبدیل به یکی از نویسندگان مورد علاقه شون شد ) بلاخره ابتدا باید بدونیم نمایشنامه چیه و زبان درام چه زبانیه و بعد که شناختیمش بریم به دنبال این که چطوری به وجود اومد و چه سیری رو طی کرد. این رپرتوار برای شروع نمایشنامه خوانی در باشگاه هامارتیا خونده شده. در انتهای هر رپرتوار لیست همخوانی اون رپرتوار منتشر خواهد شد. 💥 لازم به ذکره که ما در هامارتیا علاوه بر نمایشنامه هایی که میخونیم، بعضی از آثار نمایشی رو برای مطالعه بیشتر با هشتگ #متمم قرار می دیم ، این آثار یا اقتباسی از آثاری هستند که در حال خوندن اونها هستیم یا آثار کم اهمیت تری هستند که گذاشته میشن تا هرکسی اگر دوست داشت اونها رو بخونه ، خوندن این آثار در دوره همخوانی گروه نیست و فقط و صرفا برای مطالعه بیشتره . در این لیست شما بعد از اثر شماره ۴۰ می تونید متمم ها رو هم ببینید و اگر دوست داشتید اونها رو هم مطالعه کنید. اگر شما هم به ادبیات دراماتیک علاقه دارید ، خانواده بزرگ 305 نفره 🎭 هامارتیا 🎭 ( در روز ایجاد لیست ) با آغوش باز پذیرای شماست تا با ما در این مسیر جذاب همراه باشید :

94

یادداشت‌ها

          من نسخه‌ای از کتاب را خواندم که نشر چشمه در مجموعه‌ی «برج بابل» و با عنوان «تُت‌ها» در تابستان ۱۴۰۲ به چاپ رسانده است.

کتاب روایت‌گر خانواده‌ای روستایی ۴ نفره در مجارستانِ درگیر جنگ با روس‌هاست. پسر خانواده «ژولا تُت» با خوشحالی به خانواده‌اش خبر می‌دهد که توانسته است نظر فرماندهش را برای اقامت در خانه‌ی تُت‌ها در مدت مرخصی جلب کند و همین بارقه‌ی امیدی می‌شود برای تُت‌ها که بتوانند با مهمان‌نوازی و چاپلوسی، جان فرزند درگیر در جنگ‌شان را نجات بدهند و اندکی آسودگی و راحتی برای وی به ارمغان آورند؛ غافل از این‌که این میهمان بالامرتبه، دیوانه‌ای است که جنونش حد و مرز ندارد...

در تمام مدت داستان، تُت‌ها و میهمان‌شان از واقعیت و آنچه در میدان جنگ رخ می‌دهد، بی‌خبرند؛ اما خواننده در مسیر داستان به واسطه‌ی چند نامه و تلگرام (که هیچ‌گاه به دست تُت‌ها نمی‌رسد.) از اتفاقات جبهه‌ی جنگ مطلع می‌شوند.

کتاب فضایی کاملا ابزورد-گروتسک دارد و با طنزی آرام و ملایم همراه است که خواننده را به وجد نخواهد آورد، اما حکما او را به فکر فرو خواهد برد.

همان‌طور که در مقدمه‌ی کتاب آمده است: «تُت‌ها اعتراضی است علیه بیدادگری، تحقیر، و پوک‌مغزی.»

به ظن من مترجم در ترجمه‌ی اثر کوشیده است تا شوخی‌ها را به زبان فارسی برگرداند تا برای خواننده‌ی فارسی‌زبان قابل درک‌تر باشد.
        

7

        نثر کتاب خوب و خواندنی ویراستاری هم خوب است. ماجرای این نمایش‌نامه با نامۀ پسر جوان خانواده، به خانواده‌اش آغاز می‌شود که پدر، مادر و خواهر کوچکش را با خبری مهم غافل‌گیر می‌کند.

خبر این است؛ سرگرد فرمانده پذیرفته که دو هفته در منزل آنها در روستایی در مجارستان، میهمان باشد و در برگشت، پسر خانواده را به دفتر خودش ببرد تا راحت‌تر خدمت کند و در جنگ آسیب نبیند.

این خبر آنها را خوشحال می‌کند و در تدارک وسایل راحتی سرگرد، با تمام همسایه‌ها و اهل‌محل هماهنگ می‌شوند تا سر و صدای مزاحمی نباشد و سرگرد بتواند استراحت کند و بعد خوش و خرّم به جبهه برگردد...

داستان بسیار جالب و خواندنی بود و من هم اعصابم از درخواست‌ها و امر و نهی‌های بیجای سرگرد به هم ریخت. البته نه تا آن حد که او را با گیوتین کاغذبُر به چهار قسمت مساوی تقسیم کنم. 

البته من تنها این ماجراها را خواندم و از نزدیک آن بلاها بر سرم نیامد، وگرنه ممکن بود من هم به پدر و خانواده‌اش حق بدهم و همان بلا یا چیزی شبیه همان را بر سر سرگرد بیاورم.

گفتار و رفتارهای اعضای خانواده با هم و با دیگران بسیار عادی و معمولی بود و هیچ مورد نامناسب و مشکوکی در اعمال آنان مشاهده نمی‌شد.

اما وقتی با بحران روبرو شده و گرفتارش شدند؛ به خاطر راحتی و سلامت فرزندشان کوشیدند که تحمل کنند؛ هر چند از تاب و توان‌شان واقعا بیشتر بود، اما به خاطر یک عضو خانواده که زیر دست همین جناب سرگرد بود، کوتاه آمدند.

وقتی سرگرد رفت و باز هم برگشت؛ دیگر توانی برای آنها نمانده بود و اعضای خانواده به ویژه پدر؛ اختیار و صبر و تحملش را از دست داد و آنچه نباید می‌شد، شد و سرگرد فدای رفتارهای بی‌منطق و اشتباه خود شد.

آدمیزاد وقتی در برابر خویش مقاومتی نبیند، ناخودآگاه آن قدر تند می‌رود که به سبب همین رفتارِ خودخواهانه‌اش، گرفتار دردسر و بلا می‌شود و نمونۀ این قبیل افراد را کم ندیده‌ایم.

در دو قسمت از رمان این داستان که در بخش پایانی کتاب آمده است؛ «تُت» راهکار دکتر را برای کوتاه‌تر شدن قدش می‌پذیرد و همه به این تغییر روشن و آشکار، بی‌توجهند.

گویا از ابتدا او را همین طور دیده‌اند، جز پستچی دیوانه که او را مسخره می‌کند و دکتر به «تُت» می‌گوید که او را رها کن! سه بار او را آورده‌اند و من نتوانسته‌ام برای درمان او کاری بکنم!

ظاهرا در آن صحنه و در آن شهرک با آن شرایط ویژه، تنها پستچی عاقل بوده و همه یک جورهایی مثل هم عجیب و غریب و دیوانه بوده‌اند!

«گر حُکم شود که مَست گیرند ||| در شهر هر آنکه هست گیرند!»

داستان خوب بود، اما پایانش کمی تلخ بود و روشن است که همیشه نمی‌توان همه چیز را ختم به خیر کرد. واقعیت همواره با آنچه که ما مایلیم شاهد روی‌دادنش باشیم، کمی زاویه دارد یا حتی در تقابل با آن قرار می‌گیرد و ما سازنده یا تقدیرکنندۀ واقعیات زندگی نیستیم.

ما تنها می‌توانیم در برابر این کُنِش‌ها؛ واکنش از خود نشان بدهیم و چقدر عالی است، اگر بتوانیم واکنش‌های منطقی و خوب از خود نشان دهیم.
      

با نمایش یادداشت داستان این کتاب فاش می‌شود.

7

وز وز یک م
          وز وز یک مگس 

نمایشنامه خانواده تت نوشته اشتفان ارکنی ، یکی از نویسندگان مجارستانی ، اثری بود که به لطف باشگاه هامارتیا برای بار دوم خوندم. 
اثری که از همون ابتدای خوندنش ، مطمئن شدم که یک روزی با دید خودم اونو روی صحنه خواهم برد. 

سالها قبل وقتی شنیدم که یک اجرا در سالن قشقایی تحت عنوان " مگس " از این اثر با بازی ایوب آقاخانی به روی صحنه رفته ، به همراه یکی از دوستانم با علاقه و البته کمی تاسف ( که چرا خودم نتونستم اجرا ببرم این کار رو ) رفتم تا ببینم با متن ارکنی چه کردند . مخصوصا که ایوب آقاخانی ( که در دانشکده هنر استادم بود و درس نشانه شناسی تئاتر رو باهاش گذرونده بودم ) در این اثر بازی می کرد. 

اعتراف می کنم که بعد از دیدن اون اجرای بد و بازی بدتر ایوب آقاخانی ( با عرض پوزش از استاد عزیزم ) ، خوشحال شدم. از این بابت که مطمئن شدم که خودم باید این اثر رو کارگردانی کنم و دیر نیست تا بلاخره این نمایش رو به روی صحنه ببرم. 

از این حاشیه بگذریم و درباره خود اثر صحبت کنیم. ما با یک نمایشنامه قرن بیستمی طرفیم. همونطوری که میدونیم قرن بیستم ، مخصوصا اوایلش شدیدا تحت تاثیر دیکتاتورها و جنگ های جهانیه. مردم جهان مخصوصا اروپا شدیدا درگیر مبارزه برای زنده موندن هستند. چه بسیار سربازانی که بی گناه راهی میدون های جنگ شدند و کشته و زخمی دیگه به زندگی برنگشتند.
جنگ فقط مخصوص سربازان نیست بلکه خونواده سربازان هم تحت تاثیر جنگ هستند . چه پدران و مادران و خواهرانی که پسر و برادرشون در جبهه های جنگ بودند و برنگشتند. 
چه چشم هایی که از انتظار به در خشک شد و جگر گوشه شون نیومد. 

این انتظار ، این تراژدی رو فقط هنر میتونه به تصویر بکشه و ملموسش کنه. چه هنری بهتر از تئاتر و چه ژانری بهتر از کمدی؟ 
اشتفان ارکنی ، موضوع خونواده های درگیر جنگ رو سوژه قراره میده و یک شاهکار در ژانر کمدی رو تحویل دنیای درام میده. 

خونواده تت ، پسرشون رو فرستادن جنگ . از فرزندشون خبری ندارن . فقط گهگاهی نامه هایی از طرف پسرشون بهشون میرسه که از وضعیت خودش بهشون خبر میده. مشکلی که در روستا وجود داره ، پستچی احمق دهکده توی نامه ها دست میبره و دایه مهربان تر از مادر میشه و خبرهای بد رو سانسور میکنه. 
روزی نامه ای به دست خونواده تت میرسه که پسرشون خبر میده سرگرد شون قراره به دهکده اونا بیاد و مهمون خونواده تت بشه و...

کاراکترها و فضاسازی به شکل خوبی انجام گرفته. داستان ملموس و شخصیت ها قابل فهم و زیبا خلق شدند. کاراکتر سرگرد به خوبی در اومده و تا آخر روی مخ خونواده تت و خواننده ست . 
فداکاری های خونواده برای اینکه شاید از طریق به دست آوردن دل سرگرد بتونن موقعیت بهتری در جبهه برای پسرشون بسازند واقعا در عین کمدی بودن ، غمناک و دردآوره. 

این اثر ابتدا به صورت رمان نوشته و بعد برای صحنه توسط خود ارکنی بازنویسی شده. 
ترجمه اثر هم یک ترجمه خوب و عالیه و مخصوصا جاهایی که بازی های زبانی داره ، مترجم به خوبی تونسته از عهده کار بربیاد ... 

در کل خانواده تت یک نمایشنامه کمدی و عالیه که میتونه شما رو کاملا بخندونه . اثر کوتاهه و در یک الی دو نشست خونده میشه. 

خوندن خونواده تت رو از دست ندید. در هامارتیا باز هم به سراغ ارکنی خواهیم رفت.
        

33

          خانواده تُت یک نمایشنامه کوتاه با طنزهای موقعیت فراوان است که در عین حال، هم به طنز سیاه گره می‌خورد و هم در گونه ابزورد جا می‌گیرد.
در این نمایشنامه‌ نویسنده توانسته بخشی از تأثیرات ناپیدای جنگ را بر افرادی که درگیری مستقیم یا غیرمستقیم‌ با جنگ دارند، بیان کند و البته نگاه انتقادآمیزی به فرماندهان جنگی دارد. این افراد را خودخواه، از خودراضی، قدرناشناس و بی‌درک نسبت به مردم عادی تصویر می‌کند که با رفتارهای خود دیگران را به ستوه می‌آورند.
معرفی و پردازش شخصیت‌ها، فضاسازی و قصه‌پردازی، عالی انجام شده و نویسنده به‌خوبی توانسته سردرگمی و تلاش شبانه‌روزی شخصیت‌های خانواده تت را همراه با رفتار تحمیلی فرمانده، به تصویر بکشد.
در این نمایشنامه قلم توانمند نویسنده، شما را به تحسین و شگفتی وامی‌دارد.
اگر مخاطب به تفاوت‌های پشت‌پرده و آشکار میان جنگ‌های جهانی با جنگ‌های مرتبط با ایران توجه کند، خوانش این اثر نه‌تنها می‌تواند بی‌اشکال باشد که حتی اثرات مثبتی هم بر درک و فهم و شناخت این دو نوع جنگ که در دو ساختار ایدئولوژیک متفاوت تعریف شده و شکل گرفته‌اند، خواهد گذاشت ان‌شاءالله.
        

7