لیست‌های کتاب

غایت لذت در گذر زمان

کتاب های این فهرست هر کدام در زمانی که خواندمشان لذتی نصیبم کردند که بعد از گذشت زمان طولانی(بعضاً چند سال) همچنان طعم خوش آنها در دهانم است؛ همچنان با شنیدن یا دیدن اسمشان تمام تصاویری که از آنها ساختم زنده‌تر از هر چیزی جلوی چشمانم رژه می‌روند. پ.ن: کتاب‌ها تا جایی که حافظه‌ام یاری می‌کند، به ترتیب زمانی که خواندمشان مرتب شده‌اند. نمیدانم که هر کدام از آنها امروز هم برایم همان‌قدر شیرین هستند یا نه اما هر کدام در زمان خودشان برایم جذاب و دلچسب بوده‌اند و مرا به کسی که هستم تبدیل کرده‌اند. این فهرست به شرط بقا پربارتر خواهد شد...

عاشقانه‌های کلاسیک

سال‌ها قبل از زمانی که نوجوان بودم به این ژانر ادبی علاقه پیدا کردم. برخی از کتاب‌های معرفی شده را همان سال‌ها خواندم و بعدتر زمینه مطالعاتی‌ام کمی تغییر کرد. چند هفته‌ای است دوباره سراغ عاشقانه‌های کلاسیک آمده‌ام و دوست دارم اینجا هم آن‌ها را معرفی کنم. سعی می‌کنم توضیح کوتاهی هم درباره هریک بنویسم. برای اینکه توضیحاتم دست اول باشد، فقط کتاب‌هایی را در لیست قرار می‌دهم که در بزرگسالی مطالعه کرده‌ام و به خاطرات نوجوانی رجوع نمی‌کنم. به همین دلیل این لیست مدام بروزرسانی خواهد شد و کتاب‌هایی که در دست مطالعه دارم به آن اضافه خواهد شد. ۱- جین ایر: با اختلاف زیاد بهترین رمان عاشقانه‌ای است که خوانده‌ام. در آن سبکسری وجود ندارد. نکات اخلاقی جالبی دارد که بیشتر شبیه آموزه‌های ماست تا غرب. قلم قوی، توصیفات جذاب، تصویرسازی‌های زنده و به زیبایی عشق را به تصویر کشیدن از نکات برجسته این کتاب است. کتابی که از نیمه آن به بعد دیگر نمی‌توانید زمین بگذارید تا وقتی تمامش کنید. از بین فیلم‌های ساخته شده از روی این کتاب، مینی سریال ۴ قسمتی تولید ۱۹۹۷ بسیار به متن کتاب نزدیک است. ۲- ربکا: کتابی جنایی معمایی که در آن ماجرای دو عشق روایت می‌شود. یکی در زمان حال و دیگری در گذشته که در یک نقطه به هم می‌رسند. کتاب تعلیق بالایی دارد و تا لحظه آخر مخاطب را با خودش همراه می‌کند. ۳- غرور و تعصب: ماجرای یک خانواده با پنج دختر که همه به فکر ازدواجند. داستان بار طنز خوبی دارد و هرچند قسمتهای عاشقانه آن بیشتر خام است تا پخته ولی مخاطب را با شخصیت‌ها همراه می‌کند و مثل یک اثر کلاسیک تیپیکال پایان خوشی دارد. داستان بسیار پاک و تمیز است و مناسب نوجوانان هم شمرده می‌شود. از بین نسخه‌های سینمایی این کتاب، مینی سریال ۶ قسمتی تقریبا به همه جزئیات کتاب وفادار بوده است. ۴- جنگ و صلح: در این کتاب برخی ماجراهای عاشقانه بیان می‌شود ولی در مجموع بیشتر یک رمان تاریخی به حساب می‌آید تا عاشقانه. ۵- آنا کارنینا: داستان دو عشق موازی در این کتاب بیان می‌شود، عشقی پاک در مقابل عشقی گناه‌آلود. این کتاب را خودم بار اول در نوجوانی خواندم اما چیز خاصی برای نوجوان ندارد و بزرگسالان بیشتر با آن ارتباط برقرار می‌کنند. ۶- بابا لنگ دراز: داستان درباره دختری است که انتخاب می‌شود تا از یتیم خانه بیرون بیاید و برای تحصیل به دبیرستان برود. کل کتاب به شکل نامه روایت شده و ماجرای عشق پاکی را روایت می‌کند. شیوه ارائه داستان (نامه) آن را کتاب پاک و تمیزی برای نوجوانان ساخته است. ۷- دشمن عزيز: جلد دوم و ادامه داستان بابا لنگ دراز است. این کتاب هم به شکل نامه روایت می‌شود. قهرمان این کتاب سالی، دوست جودی است که حالا قرار است همان یتیم خانه که جودی در آن بزرگ شده بود را بگرداند و درگیر ماجرای عاشقانه‌ای با پزشک یتیم خانه می‌شود. این کتاب هم قطعا مناسب نوجوان ها است. ۸- زنان کوچک: داستان درباره زندگی روزمره خانواده‌ای با ۴ دختر است که درگیر ماجراهای عاشقانه‌ای هم می‌شوند. داستان کشش خوبی دارد و پایان آن خلاف انتظار پیش می‌رود. کتابی مناسب نوجوانان. ۹- همسران خوب: جلد دوم کتاب زنان کوچک است و به ماجراهای عاشقانه خواهران مجرد مانده از جلد قبل می‌پردازد. این دو کتاب ترکیبی از کتاب جین ایر و غرور و تعصب اند یعنی با وجود مهم بودن بحث ازدواج ولی همه ماجراها حول این موضوع نمی‌چرخد و درباره رشد شخصیت‌ها هم پرداخت‌های خوبی دارد. ۱۰- آن شرلی: کتاب اول آن شرلی به دنیای کودکی شخصیت می‌پردازد و در جلدهای بعدی ماجراهای بزرگسالی او روایت می‌شود. جلد اول بسیار مناسب نوجوان است و جلدهای بعدی ماجراهای عاشقانه او روایت می‌شود. در نهایت جلد هشتم به ماجراهای فرزندان او می‌پردازد. ۱۱- قصر آبی: داستان دختری که بخاطر شرایط خاصش تصمیم می‌گیرد با رسومات غلط جامعه مبارزه کند و درگیر ماجرایی عاشقانه می‌شود. داستان تعلیق خوبی دارد اما سکون توصیفات کلاسیک هم در آن زیاد خودنمایی می‌کند. کتاب مناسب نوجوان هم هست. ۱۲- شرلی: اثر شارلوت برونته، درباره دو دختر به نام کارولین و شرلی و داستان زندگی عاشقانه آن‌ها در انگلستان در بستر جنگ‌های دوران ناپلئون در سالهای اولیه قرن نوزدهم. ۱۳- ویلت: آخرین اثر شارلوت برونته. این کتاب شرح زندگی دختری به نام لوسی است و تلاش او برای ایستادن روی پای خودش با وجود تمام ناملایمات روزگار. ۱۴- پروفسور: این کتاب اولین اثر شارلوت برونته است. البته سالها بعد از دیگر آثارش چاپ شده است. داستان درباره مردی است که سعی می کند با شغل معلمی گلیم خودش را از آب بیرون بکشد، به دور از روال عادی داستانهای انگلیسی که همه ثروتمندند و از ارث و میراث خود بهره می برند. ۱۵- اگنس گری: اولین اثر آن برونته. کتاب زیاد قوی نیست. ۱۶- مستاجر وایلدفل هال: دومین و آخرین اثر آن برونته، کتابی بسیار قوی و جذاب که با سایر عاشقانه‌ها متفاوت است زیرا به زندگی بعد از وصال می‌پردازد. ۱۷- دزیره: سرگذشت نامزد سابق ناپلئون که بعدها خودش ملکه سوئد شد. کتاب فوق‌العاده‌ایه. ۱۸- بربادرفته: یک عاشقانه کلاسیک از قرن ۱۹ که در قرن ۲۰ نوشته شده است. سرگذشت دختری در زمان جنگ داخلی آمریکا. ۱۹- اسکارلت: کتابی که بعدها به عنوان دنباله کتاب بربادرفته توسط نویسنده دیگری نگاشته شد.

کدام ترجمه؟ | پیشنهادهایی برای نمایشگاه

در اهمیت ترجمهٔ خوب و پاکیزه همین بس که باری دو نفر از یک کتاب واحد صحبت می‌کردند و یکی از آشفتگی و چندپارگی متن می‌نالید و آن یکی قربان‌صدقهٔ پیوستگی و پیراستگی‌اش می‌رفت! و ما شنوندگان هم متحیر بودیم که قصه چیست! وقتی فهمیدیم دو تا ترجمهٔ مختلف را خوانده‌اند و آن دوتا ترجمه را کنار هم گذاشتیم و با هم قیاس کردیم، هم به این حق دادیم و هم به آن! ترجمهٔ بد می‌تواند یک اثر را از دایرهٔ خواندنی‌ها خارج کند و ترجمهٔ خوب می‌تواند بر ارزش آن بیافزاید. برای کتابخوانان بسیار پیش می‌آید که ندانند ترجمهٔ خوب یا بهتر هر کتاب مال کیست و کدام ناشر منتشرش کرده؟ در گروه‌های کتابخوانی روزی نیست که سؤال‌هایی مثل «دنیای سوفی کدوم ترجمه‌اش خوبه» یا «کدوم ترجمهٔ قمارباز رو‌ بخرم؟» پرسیده نشود. این شد که به فکر افتادیم ترجمه‌ یا ترجمه‌های بهتر کتاب‌های مشهور را فهرست کنیم. با این امید که به کار جویندگان و پرسندگان آید! قابل‌قبول و خوب بودن این ترجمه‌ها یا به عیار تجربه به دست آمده (یعنی برای خونهٔ خودمون هم از همین بردیم و راضی بودن!) یا از افواه اهل کتاب. ممکن است نظر شما متفاوت باشد که هم طبیعی است و هم گاه محصول تفاوت طبایع و سلایق. یکی زبان ادبی‌تر می‌پسندد و دیگری زبان خودمانی‌تر. یکی دوست دارد مترجم پانوشت‌های طولانی بزند و دلالت‌های فرامتنی و فرهنگی متن را شرح دهد و دیگری دلش نمی‌خواهد هیچ پانوشت و توضیحی -هرچند مفید- در خواندنش وقفه و سکته افکند. نکتهٔ بسیار مهم: مهم است که ترجمهٔ توصیه‌شده را از ناشر توصیه‌شده و معتبر بخریم. ناشران بازاری چون خاطرجمعند که دزیره و قلعهٔ حیوانات و صدسال تنهایی «حتماً» و «همیشه» می‌فروشد، با خیال راحت از روی ترجمهٔ معتبر رونویسی و جای چهارتا فعل و فاعل را عوض و کتاب را چاپ می‌کنند و بی آن که هزینه‌ای برای حق‌التألیف، حق‌الترجمه، صفحه‌آرایی و طراحی جلد پرداخته باشند، سود تضمین‌شده‌ای می‌برند که ناشر معتبر باید سال‌ها زحمت بکشد تا کسری از آن نصیبش شود. آیا بشود و آیا نشود؟ نکات قابل‌عرض: از بعضی کتاب‌ها چند ترجمه پیشنهاد شده که همگی نمرهٔ قبولی می‌گیرند و قابل‌توصیه‌اند. در انتهای فهرست، نسخه‌های مقبول چندتا از مهم‌ترین آثار کلاسیک فارسی هم آمده است. کتاب‌هایی که همه می‌شناسند اما کمتر کسی می‌داند نسخهٔ کدام ناشر را بخرد و به کتابخانه‌اش اضافه کند.

۱۰۰ کتاب برتر جهان؟!.(بعضی هاش هم در ایران نیست)

بین‌النهرین ۱۸۰۰ ق. م حماسه گیلگمش. یونان ۷۰۰ ق. م ایلیاد و ادیسه . هومر هند ۵۰۰ ق. م مهاباراتا یونان ۴۳۱ ق. م مده آ. ائوریپیدس یونان ۴۲۸ ق. م ادیپ شهریار . سوفکلس فلسطین ۴۰۰ ق. م کتاب ایوب ایران ۴۰۰ ق. م هزار و یکشب هند ۳۰۰ ق. رامایانا . والمیکی ایتالیا ۲۹–۱۹ ق. انئید . ویرژیل ایتالیا ۱۰ ق. م-۱۹ دگردیسی‌ها . اوید هند ۲۰۰ شکونتلا . کالیداس ژاپن ۱۰۰۰ افسانه گنجی موراساکی شیکیبو ایران ۱۲۰۰ بوستان سعدی ایران ۱۲۶۰ مثنوی معنوی مولوی ایسلند ۱۳۰۰ سرگذشت نیال ایتالیا ۱۳۰۸–۱۳۲۱ کمدی الهی . دانته آلیگیری ایتالیا ۱۳۴۸ دکامرون . جووانی بوکاچو انگلیس ۱۳۷۲ حکایت‌های کنتربری جفری چاسر فرانسه ۱۵۳۲ گارگانتوا و پانتاگروئل فرانسوا رابله فرانسه ۱۵۹۲ مقالات میشل دو مونتنی انگلیس ۱۵۹۹–۱۶۰۳ هملت ویلیام شکسپیر انگلیس ۱۶۰۳ اتلو ویلیام شکسپیر انگلیس ۱۶۰۵ لیرشاه ویلیام شکسپیر اسپانیا ۱۶۰۵ دن کیشوت میگوئل سروانتس ایرلند ۱۷۲۶ سفرهای گالیور جوناتان سویفت ایرلند ۱۷۶۰–۱۷۶۷ زندگانی و عقاید آقای تریسترام شندی لارنس استرن فرانسه ۱۷۷۱–۱۷۷۸ ژاک قضا و قدری و اربابش دنیس دیدرو انگلیس ۱۸۱۳ غرور و تعصب جین اوستین آلمان ۱۸۲۸ فاوست یوهان ولفگانگ فون گوته ایتالیا ۱۷۹۸–۱۸۳۷ مجموعهٔ اشعار گیاکومو لئوپاردی فرانسه ۱۸۳۰ سرخ و سیاه استاندال فرانسه ۱۸۳۵ بابا گوریو انوره دو بالزاک دانمارک ۱۸۰۵–۱۸۷۵ داستان‌ها و قصه‌ها هانس کریستیان آندرسن روسیه ۱۸۴۲ نفوس مرده نیکلای گوگول آمریکا ۱۸۰۹–۱۸۴۹ مجموعه داستانها ادگار آلن پو انگلیس ۱۸۴۷ بلندی‌های بادگیر‌ امیلی برونته آمریکا ۱۸۵۱ موبی‌دیک هرمان ملویل آمریکا ۱۸۵۵ برگ‌های علف والت ویتمن فرانسه ۱۸۵۷ مادام بواری گوستاو فلوبر انگلیس ۱۸۶۰ آرزوهای بزرگ چارلز دیکنز انگلیس ۱۸۷۱–۱۸۷۷ میدل مارچ جورج الیوت فرانسه ۱۸۲۱–۸۰ تربیت احساسات گوستاو فلوبر روسیه ۱۸۶۶ جنایت و مکافات فئودور داستایوسکی روسیه ۱۸۶۹ ابله فئودور داستایوسکی روسیه ۱۸۷۲ شیاطین (جن زدگان) فئودور داستایوسکی روسیه ۱۸۸۰ برادران کارامازوف فئودور داستایوسکی روسیه ۱۸۶۹ جنگ و صلح لی یف نیکالاوریج تولستوی روسیه ۱۸۷۷ آنا کارنینا لی یف نیکالاوریج تولستوی روسیه ۱۸۸۶ مرگ ایوان ایلیچ لی یف نیکالاوریج تولستوی نروژ ۱۸۷۹ خانه عروسک هنریک ایبسن آمریکا ۱۸۸۴ ماجراهای هاکلبری فین مارک توین نروژ ۱۸۹۰ گرسنه کنوت هامسون آلمان ۱۹۰۱ بودنبروک‌ها توماس مان انگلیس ۱۹۰۴ نوسترومو جوزف کنراد روسیه ۱۸۶۰–۱۹۰۴ مجموعه داستان‌ها آنتون پاولوویچ چخوف ایتالیا ۱۹۲۳ وجدان زنو ایتالو اسوو فرانسه ۱۹۱۳–۱۹۲۷ در جستجوی زمان از دست رفته مارسل پروست آلمان ۱۹۲۴ کوه جادو توماس مان آلمان ۱۹۲۹ برلین، میدان الکساندر آلفرد دوبلین اتریش ۱۹۳۰–۴۳ مرد بدون خاصیت روبرت موزیل چین ۱۹۱۸ دفتر خاطرات مرد دیوانه لو خوان ایرلند ۱۹۲۲ اولیس جیمز جویس انگلیس ۱۹۲۷ به سوی فانوس دریایی ویرجینیا وولف انگلیس ۱۹۲۵ خانم دالوی ویرجینیا وولف آلمان ۱۹۲۳ محاکمه (رمان) فرانتس کافکا آلمان ۱۹۲۴ قصر فرانتس کافکا آلمان ۱۹۲۴ مجموعه داستانهای کافکا فرانتس کافکا یونان ۱۹۴۶ زوربای یونانی نیکوس کازانتزاکیس انگلیس ۱۸۸۵–۱۹۳۰ پسران و عشاق دی. اچ. لارنس پرتغال ۱۹۱۳–۳۴ کتاب دلواپسی فرناندو پسوآ فرانسه ۱۹۳۲ سفر به انتهای شب لویی فردینان سلین آمریکا ۱۹۲۹ خشم و هیاهو ویلیام فاکنر آمریکا ۱۹۳۶ ابشالوم، ابشالوم ویلیام فاکنر آمریکا ۱۹۲۹ وداع با اسلحه ارنست همینگوی اسپانیا ۱۹۲۸ قصیده‌های کولی‌ها فدریکو گارسیا لورکا آمریکا ۱۹۵۲ پیرمرد و دریا ارنست همینگوی ژاپن ۱۹۴۸ صدایی از کوهستان یاسوناری کاواباتا روسیه ۱۹۵۵ لولیتا ولادیمیر ناباکوف آرژانتین ۱۹۵۱ هزارتوهای بورخس خورخه لوئیس بورخس ایسلند ۱۹۰۲–۱۹۹۸ مردم مستقل هالدور لاکسنس فرانسه ۱۹۰۳–۱۹۸۷ خاطرات آدرین مارگریت یورسنار ایرلند ۱۹۵۱–۵۵ مولی، مالون می‌میرد، بی‌نام ساموئل بکت سوئد ۱۹۰۷–۲۰۰۲ پی‌پی جوراب‌بلنده آسترید لیندگرن برزیل ۱۹۵۶ شیطان در راه گویمارس روزا الجزایر ۱۹۴۲ بیگانه آلبر کامو آمریکا ۱۹۰۸ مرد نامریی رالف الیسون مکزیک ۱۹۱۸–۱۹۸۶ پدرو پارامو خوان رولفو رومانی ۱۹۲۰ - ? اشعار پل سلان نیجریه ۱۹۵۸ همه چیز فرو می‌پاشد چینوآ آچه‌به مصر ۱۹۸۰ بچه‌های محله ما نجیب محفوظ آلمان ۱۹۵۹ طبل حلبی گونتر گراس انگلیس ۱۹۶۲ دفترچه طلایی دوریس لسینگ سودان ۱۹۶۶ موسم هجرت به شمال طیب صالح کلمبیا ۱۹۶۷ صد سال تنهایی گابریل گارسیا مارکز ایتالیا ۱۹۷۹ تاریخ(مورانته) الزا مورانته هند ۱۹۸۰ بچه‌های نیمه‌شب سلمان رشدی کلمبیا ۱۹۸۵ عشق در زمان وبا گابریل گارسیا مارکز آمریکا ۱۹۸۷ دلبند تونی موریسون پرتغال ۱۹۹۵ کوری (رمان) ژوزه ساراماگو

کتاب های تاریخی

کتاب های مشهور تاریخ ایران و جهان

خیلی دلم میخواد بخونم

تا قبل مرگ کاش بشه بخونم

Greatest Book Ever Written

ادبیات جهان

بهترین رمان‌های جنگ (خارجی)

بهترین رمان‌های جنگ (خارجی)

کتابهای کلاسیکی که مطمئنا باید به سراغشان بروید!

لیستی کوتاه از ۹ کتاب کلاسیک فوق العاده!

ادبیات روسیه

لیستی شامل هفتاد و دو کتاب مهم منتشر شده در بازار کتاب ایران از ادبیات فاخر روسیه .

کتاب‌هایی که دنیا را تغییر دادند

گاهی کتاب‌ها چنان تأثیرگذارند که شیوه‌ی تفکر جهانیان نسبت به مسائل را تغییر می‌دهند. این لیست، شامل کتاب‌هایی است که با ارائه آموزش‌هایی در زمینه سیاست و حکومت، ادبیات، جامعه، دروس دانشگاهی مانند علوم و ریاضیات و دین به خوانندگان دنیا را تغییر دادند. (به انتخاب Open Education Database)

کتاب‌هایی به انتخاب احمدرضا احمدی ؛ برای نویسندگی

احمدرضا احمدی، شاعر و نویسنده‌ای است که کتاب‌های شعر و داستان بسیاری هم در حوزه‌ی بزرگسال و هم در حوزه‌‌ی کودک از او دیده‌ایم. از این نویسندگان قدیمی، کم‌تر می‌توانید مثل جوان‌ترها لیست‌های کتاب آماده‌ای پیدا کنید برای خواندن. باید از میان گفت‌‌وگوها نام کتاب‌ها را بیرون بکشید و به سیاهه‌ای برآوردی از کتاب‌های سفارش‌شده از سوی آن نویسنده برسید. کتاب‌هایی که در سیاهه‌کتاب حاضر می‌بینید، از گفت‌وگوی احمدرضا احمدی با ایبنا با کد خبری 261693 استخراج شده است.

سیاهه‌ی صدتایی رمان

اولا صد تا بيش‌تر شد، گفتيم صد و ده تا بشود تيمنا و تبركا، آن هم نشد! مي‌توانيد خودتان تا صد و ده را پر كنيد. ثانيا براي بعضي از كتاب‌ها كه ترجمه‌هاي متعدد داشت، ترجمه‌ي به‌تر را -به انتخابِ خودم!- برگزيدم. ثالثا نه كسي با خواندنِ رمان بي‌دين مي‌شود، نه دين‌دار، اين هر دو، كارِ آخوند است! رابعا اين‌چنين سياهه‌اي را آن‌چنان كه پيش‌تر گفته‌ام، قديم‌ها ناصرزاده‌ي عزيز به ما -به دوستانم و نه به من!- پيش‌نهاد كرده بود، اما از آن‌جا كه سياهه‌ي وي را نيافتم، سياهه‌ي خود را نوشتم، كه يحتمل حذف و اضافاتي دارد. خامسا شايد بعضي از رمان‌هاي تازه منتشر شده مثلِ "سورِ بز" از دستم در رفته باشند، اما از آن‌طرفِ قضيه شايد بعضي از رمان‌هاي قديمي را نيز فراموش كرده باشم، مثلِ "هكلبري فين" يا "تام ساير". اين به آن در. سادسا در اين سياهه‌ي رمان، كتاب‌هايي وجود دارند كه اصالتا رمان نيستند، مثلِ "هفت روزِ آخر" رضا بايرامي. سابعا اگر پنج دقيقه‌ي ديگر به من وقت مي‌دادند، نامِ بيست رمانِ ديگر را اضافه مي‌كردم، و يحتمل نامِ ده كتاب را نيز حذف. اما به هر رو شما مي‌توانيد مطمئن باشيد كه از اين صد و اندي، دستِ كم پنجاه تا را بايد (حتا در دورانِ سپري‌شده‌ي بايدها و نبايدها!) بايد خواند... ثامناً -كه خيلي سخت است- همان هشتماً! بعضي از جاهاي خالي را كه بدجوري توي ذوق مي‌زد با توضيحاتي بي‌ربط پر كرده‌ام. ترتيب هم كاملا تصادفي است. تاسعاً اين قلم آن‌قدر از استعداد و فروتنيِ توامان برخوردار مي‌باشد كه كارهاي خودش را در اين سياهه نياورده باشد. منتقدانِ گرامي بي‌جهت دنبال‌شان نگردند!!! رضا امیرخانی، اردیبهشت 1397 *هشت‌تایش اینجا جا نشد: سنگ صبور (صادق چوبک)، بارون درخت نشین (ایتالو کالوینو)، سنگ‌اندازان غارِ کبود (داوود غفارزادگان)، روی ماه خداوند را ببوس (مصطفا مستور)، مرغان شاخسار طرب (کالین مک کالوی)، صد سال تنهایی (گابریل گارسیا مارکز)، مجمع الجزایر گولاک (الکساندر سولژنیتسین)، مسخ و درباره‌ی سمخ (کافکا و ناباکوف).