اگرچه در وقتِ بدی این کتاب را خواندم و یا اصلا نباید الان شروعش می‌کردم ولی ازین که به پایان بردمش خوشحالم.  
داستانی از سر ذوق دربارهٔ زندگی مولانا.
روح زرین‌کوبِ عزیز شاد.
همین!
          

            #پله_پله_تا ملاقات_خدا اثر #عبدالحسین_زرین_کوب شیوه ی بیان کتاب همانطور که نویسنده هم در مقدمه گفته به درخواست دوستدارانش برخلاف دیگر کتاب هاش متفاوت و به قولی غیر عادیه و خواندن کتاب رو حتی برای #مخاطب_عادی هم آسون کرده و از رجوع به منابع متفاوت بی نیاز میکنه. کتاب در عین رمان بودنش مستند هم هست و این ویژگی خاص این کتابه.
نکاتی که در این کتاب نظر من رو جلب کرد این بود که
#یک شمس رو نکشتند و شمس گم میشه دو قضیه مرگ علاالدین پسر مولانا که گفته شده بخاطر کشتن شمس میمیره كذبه اون حداقل 15 سال بعد مرده
#سه اخلاقیات خاصی که از شمس که حتما در کتاب بخونیدش چهار قضیه خواب مولانا که میبینه جسد شمس در چاه هست
كذبه
ولی و البته سوالات زیادی دیگه هم در ذهنم ایجاد شد که متاسفانه نتونستم از این کتاب جوابی بگیریم.
داستان 10 سر فصل داره که از کودکی مولانا شروع تا با شمس آشنا میشه و سپس به غیبت شمس میپردازه.
و در انتها در سر فصل دهم به کیفیت مرگ مولانا میپردازه
خوندن این کتاب برای کسانی که به شناخت مولانا علاقه دارند مفیده. هرچند تناقضاتی رو بشه پیدا کرد ولی به مراتب کتاب خوبیه
          

            "روان، جذاب، خواندنی
بعد از خواندن ملت عشق احساس کردم باید شخصیت مولانا را بیشتر بشناسم و کتاب را از یک دوست امانت گرفتم."
"شیخ نشابور کودک نورسیده بهاولد را انسانی برتر از انسانهای عادی دید و لاجرم بی هیچ تردید و مجامله به بهاولد نوید داد که به زودی این کودک آتش در سوختگان عالم خواهدزد و شور و غوغایی در بین رهروان طریقت به وجود خواهد آورد."
"یک روایت معتبر درباره ازدواج شمس با کیمیا خاتون این است که مولانا ازدواج با این دختر را به شمس پیشنهاد داد تا او را در قونیه پابند کند اما دکتر زرین کوب معتقد است که شمس خود عاشق کیمیاخاتون شد. من با نظر اول موافق ترم. حتی در لابلای سطور کتاب ناهمخوانی این ماجرا با شخصیت شمس مشهود است"
"مولانا با سادگی هر چه در باب وجود شمس در اطراف میشنید باور میکرد و با چه آسانی از هرچه در باب مرگ او میشنید به خشم می آمد. یکی به او خبر داد که شمس را در دمشق دیده بود، مولانا که نقدینه ای در دسترس نداشت جامه خود را و تمام آنچه را به تن داشت از دستارو فرجی و کفش و موزه مژدگانی بداد. چون او برفت یکی از حاضران گفت که او خبر دروغ داد
مولانا گفت برای خبر دروغش دستار و فرجی بدادم اگرخبرش راست بودی جان خویش فدای او کردمی"
"خیلی دوست دارم شخصیت مولانا از نظر روانشناسی امروز بررسی شود و ببینیم این چه نوع شخصیتی است که در هر مرحله زندگی اش باید یک رفیق صمیمی، یک همراه، یکنفر که مایه الهام باشد، یک همدم داشته باشد و انگار به تنهایی نمی تواند سیر انفسی کند"
"به باور مولانا در جهانی که عرصه تنازع اضداد است و تنازع آن هم هرگز به شر مطلق منتهی نمیشود محرک واقعی تحول و تبدل اجزای هستی عشق است، که دانش را به بینش و علم را به ذوق تبدیل میکند."
"انس او با الله و با نام و ذکر او چنان بود که وقتی نیز بتقریبی با کراخاتون گفته بود الله را محکم زیر دندان خویش دارد."
"اینکه فقها گرد او نمی آمدند از خواست یا منع خود او ناشی میشد، اما گه گاه از این بی اعتنایی آنها در حیرت بود. به نظر می آمد که گویی به آنها از جانب مدعیان تلقین میشد که تردد به مجلس مولانا برای حیثیت علمی آنها مایه نقص خواهدبود."


البته اندکی ارفاغ کردم در دادن پنج ستاره چون به نظرم جا داشت ما اندکی بیشتر به دنیای آثار قلمی مولانا وارد بشویم. یعنی حتما لازم بود شواهدی که از زندگی مولانا بیان میشد با آوردن مصادیقی از اشعارش تایید بشوند
در جریان مطالعه کتاب یکی دو تا از دوستانم که دانشجوی ارشد و دکترای ادبیات هستند بهم گفتند که آثار استاد زرین کوب کاملا خالی از داستان پردازی نیست. به نظر خودم هم میرسید که گاهی جاهای خالی شواهد تاریخی را ایشان با گمانه زنی های خودش پر کرده بود. البته در مقدمه ایشان توضیح مفصلی داده است مبنی بر این که چرا در این کتاب هیچ ارجاع دهی وجود ندارد. دو نامه از مخاطبان پر و پا قرصش آورده که هر دو میگویند این قدر ارجاعات کتاب های تو زیاد است که ما را خسته میکند. بنابراین استاد زرین کوب تصمیم گرفته این کتاب هیچ گونه ارجاع بیرون متن نداشته باشد و همین است که شکل رمان گونه ای به آن میدهد و خواندنش را روان و شیرین میکند.
برای من فصلی که مربوط به رابطه مولانا با صلاح الدین زرکوب است فوق العاده زیبا بود و حتی بیشتر از فصل "طلوع شمس" دوستش داشتم. ماجرای رقص مولانا در بازار زرگرها واقعا فوق العاده بود.
          

            کتاب عالی بود .روزگاری که مولانا زندگی کرده است با روزگار امروز جهان غریبه نیست تشریح سختی های زندگی ،دشمنی ها ،جنگ و کشتارها در جهان ،وضعیت اقتصادی و اجتماعی و سیاسی و...همه این مشکلات و نیرویی که برای مقاومت لازم است را به زیبایی نیروی قدرتمندمعنویت می داند .نیرویی که برای حفظ زندگی و عبور از زندگی متلاطم امروز انسان ها به آن نیاز دارند .
          

            نادر بودند کسانی که در قونیۀ آن ایّام توانستند واقع حال مولانا را درک کنند. حال نادره مرد بی مانندی را که در این دنیا حتی در میان دوستان و خویشان خود نیز غریب ماند و با آنکه در دنیای خویش با اهل عصر خوش آمیخت و به عزلت و انزوای سرد زاهدانه هم پناه نجست در غریبستان عالم غریب آمد، غریب ماند، و غریب رفت! اما در یک عصر پرآشوب تاریخ، تا برایش ممکن بود، بی وحشت، بی آلایش و بی اظهار شکایت زیست. مرید دیرینه روزی که چهل سال در خدمت و صحبت این غریبۀ دنیای ما به سر برده بود بعدها بی هیچ تزلزل و قطعاً بی هیچ نکلّف گواهی داد که در تمام این مدّت هرگز حکایت غم و شادی دنیا از وی نشنیده بود. حکایت غم و شادی که او داشت قصۀ اندوه جداییها بود و شادی امید وصال - چیزی که سیر روحانی مستمر او از مقامات تبتّل تا فنا آن را الزام می کرد.
(از صفحه 334 کتاب)

پله پله تا ملاقات خدا یکی از آثار تحقیقی مرحوم زرین کوب در مورد زندگی و احوال مولانا جلال الدین بلخی ست. این کتاب اگرچه مملو از اطلاعات تاریخی در مورد شیوه زندگی و زمانۀ مولاناست ولی به شیوه ای صمیمی نگاشته شده تا خواننده را با "خداوندگار روم" در سفری به فرن هفتم هجری همراه سازد و گوشه ای از افکار و عقاید او را دریابد. نثر استوار و غنی کتاب از دیگر ویژگی های برجسته آن و گواهی بر ادیب بودن نویسنده است. شاید تنها حسرتی که میتوان در باب این اثر ارزشمند داشت کم بودن اشارات به ابیات روح انگیز مثنوی و دیوان شمس باشد. با این حال همچنان که دکتر عبدالکریم سروش در پاسخ به سائلی جهت معرفی منابعی برای شناخت مولانا ارجاع داده بودند، خواندن "پله پله تا ملاقات خدا" برای علاقه مندان سلوک مولانا بی اندازه مفید و لازم است.
          

            به راستی او که بود ؟زمینی بود یا آسمانی!؟سوالی که بعد از اتمام پله پله تا ملاقات خدا از خودم می پرسم.... .مولانا جلال الدین رومی .از بلخ تا قونیه از قطع پیوند با آنچه تعلقات خودیست تا قطع پیوند با خود خط سیریست شگرف 
ملاقات با عطار ،سهروردی،علاقه به اشعار سنایی و هم نشینی با صلاح الدین زرکوب،حسام الدین چلبی و شگرف تر از همه شمس تبریزی ...سفر های مختلف آن هم در عصری که سفر به راحتی و برای همه امکان پذیر نبود شاید او را به این جهان‌بینی  رسانده بود.
اینکه خدا را نه در مکتب و منبر و مدرسه نه در خطابه....بلکه در کوچه و بازار و درمیان مردمان عادی حتی در رقص و سماع و موسیقی می توان یافت جاذبه ای است که من را وارد به تسلیم و خضوع برابر خداوندگار روم  می کند. 
اگر او در عصر ما می زیست شاید در کسوت یک‌ مهماتا گاندی مسلمان منادی یک حیات تازه برای عالم می شد. 
در گذر از گویی، یک روز دو تن را درحال نزاع دید؟یکی به دیگری پرخاش کرد که اگر یکی به من گویی هزار بشنوی  مولانا روی به آن دیگر کرد و گفت :هر چه خواهی به من‌گوی کا اگر هزار هم گویی یکی هم نشنوی. شاید راز آرامش همین باشد.... .
          

            
در اکثر کتاب ها و منابع با نثری ثقیل به مولانا و سلوک او پرداخته شده است. اما عبدالحسین زرین کوب در پله پله تا ملاقات خدا، فارغ از هرگونه حاشیه و ارجاع با نثری ساده و روان تصویری منسجم از زندگی، سلوک و اندیشه ی مولانا را برای خواننده ی "عادی" به تصویر می کشد. پله پله تا ملاقات خدا زندگی نامه یی داستان گونه ست که با نقل سوانح حیات مولانا بیشتر سر و کار دارد تا با نقد اندیشه و تعلیم او. زیرا، به گفته ی زرین کوب، زندگی او در یک سلوک روحانی مستمر از کودکی آغاز شد. شعری که مولانا آن را نسرود، آن را ورزید، تحقق داد و به پایان برد.

در کنار روایت زندگی مولانا، زرین کوب به نقد داستان ها و افسانه های اشتباه در مورد مولانا هم می پردازد و در کنار تمام آن ها  تو را به سوی شگفتی وصف ناپذیری سوق می دهد.