یادداشت‌های محمد فائزی فرد (64)

          جهانا سراسر فسوسی و باد
به تو نیست مرد خردمند شاد

ویژگی مهم این کتاب، معنی ابیات، ریشه‌شناسی کلمات، ذکر حاشیه‌های تحقیقی -تاریخی و البته گزینش دقیق ابیات شاهنامه است.
        

          شروع خوبی داشت.
یه مقدار حتی این امید رو داد که شاید قراره بخشی از ماجرای آشیل رو توی این داستان ببینیم که خب باید دید در ادامه چه اتفاقی می‌افته.
بخش خوب ماجرا این بود که بالاخره تیم دوستان ایلیا قراره کاری بکنن و حضورشون صرفا تزئین غذای اصلی نیست.
حالا باید دید در ادامه چی می‌شه.
        

          مشکل اصلی طلسم سایه، شخصی منفی اونه.
شخصیت منفی با این هدف طراحی شده که بشه بهش حق داد. شرارتش قرار بوده دلیل داشته باشه؛ اما در نهایت چیزی که می‌بینیم اون‌قدر عمیق نیست که بتونه ریشه چنین نفرتی باشه و باعث چنین شرارتی بشه.
        

          این قسمت درواقع یه طنگ تفریح بود بین وقایع داستان اصلی.
توی انیمه بهش می‌گن «فیلر» اینجا چی بهش می‌گن رو نمی‌دونم.
سه ویژگی اساسی داشت این قسمت، اول که بانمک بود.
دوم که به‌نظرم خیلی مهمه، توسعه قدرت‌های قهرمان داستان بود. الان سوال اساسی برای من اینه که دقیقا قدرت‌های ایلیا چی هستن؟ هر قدرتی می‌تونه داشته باشه یا محدودیت‌هایی وجود داره؟ نظام جادویی معنی داره توی اثر؟
و سومین مورد، اگر درست خاطرم باشه از اینجا به بعد شخصیت ایلیا و اون یکی رفیقش، مرتضی، داره با هم قاطی می‌شه.
        

          تا اینجا یکی از بهترین قسمت‌هایی بوده که خوندم.
امیدوارم این روند ادامه پیدا کنه.
+ در گوشی: (بیست قسمتی که اومده رو تموم کردم و می‌دونم این روند ادامه پیدا می‌کنه یا نه!)
        

          این دو قسمت رو خیلی دوست نداشتم.
خیلی نمی‌خوام روی منطق و روند کار ریز بشم. اما در کل زیادی کلیشه و دم‌دستی بود. خود این روند آشوب در شهر و سر رسیدن قهرمان...
البته برای کسی که هنوز خیلی اثر با این تم ندیده و نخونده، طبیعتا جذاب‌تر خواهد بود.
یکی از مشکلات بالا رفتن سن همینه، کم‌تر چیزی برات اصیل و تازه است. : ))))
        

          این شماره تغییر جالبی داشت و خیلی ساده با اولین تصویر متوجه این تغییر می‌شیم.
طراح عوض شده بود. وقتی این تغییر رو دیدم سریع رفتم سراغ نام طراح و دیدم که دقیقا همینه.
البته از شماره بعد گویا جناب محمد باز طراح کار می‌شن.
این رو هم اضافه کنم که هر کدوم از این طراح‌ها ویژگی‌های خاص خودشون رو دارن. شاید بگیم سبک. جناب محمد تا اینجایی که دیدم طراحی تمیزی دارن و البته توی قاب‌بندی و انتقال حس با استفاده از امکاناتی که قاب در اختیارشون می‌ذاره، چیره‌دست هستن.
از اون طرف دو طراح بزرگوار این شماره، روی لحظات انسانی یا بگیم حس‌انگیز دقت ویژه‌ای دارن.
خلاصه که مقایسه طراحی‌ها در کنار هم برام واقعا جالب بود.

نظر شخصی: جلد شیش از پس اکشنی که انتظارش رو داشت، خیلی خوب برنیومده بود.
        

          این شماره بالاخره پاسخ بعضی از سوال‌های اساسی داستان رو داد.
و اینکه از ارتباط کار با بخشی از فرهنگ دینی‌-مذهبی هم لذت بردم. اون قدر گل‌درشت نیست که توی چشم بزنه و استفاده‌اش هم در خدمت داستانه.
        

          شروع خوبی داشت.
طراحی عالی بود و انتخاب قاب‌ها برای روایت به‌درستی کار می‌کردن. هیچ‌جا احساس بریده‌بریده بودن داستان رو نداشتم و لحظات بین قاب‌ها رو به‌راحتی می‌شد درک کرد.
جهانی که می‌سازه جهان جالبیه. البته امیدوارم که در نهایت مشخص کنه که آیا در تخیلات شخصیت اصلی داریم سیر می‌کنیم و نقطه‌نظر روایت از نقطه‌نگاه همین شخصیته یا اینکه واقعیت جهان موجود، واقعیت دنیاییه که موجودات عنصری و حیوانات سخنگو در اون حضور فعال دارن.
ماجرا و مشکل درون خانواده رو هم خوب به تصویر کشیده بود.
        

          ذات اینکه بر اساس شاهنامه کمیک یا پی‌نما بسازیم، حرکت خوب و قابل‌ستایشی است.
اما... اصولا وقتی شما یک اثر رو از قالب هنری اولیه به قالب هنری دیگری می‌آورید، طبیعتا با امکانات، محدودیت‌ها و... تازه‌ای روبه‌رو می شید که بر اساس اون باید با داستان و شکل روایت برخورد کنید. حاصل این برخورد و انتخاب در شیوه روایتِ متناسب با قالب هنری تازه، ارزش افزوده‌ای متناسب با همین قالب جدید خلق می‌کنه؛ که سرتاسر این اثر به دنبالش بودم و چیزی نیافتم.

در کل، در این قحطی آثار درخور، اثر خوبیه. طراحی قابل‌قبولی داره. هرچند لحن اثر به‌نظر می‌تونست روان‌تر باشه.
        

          برای آشنایی با کمیک، امکاناتش و البته شیوه‌هایی که داره استفاده می‌شه به‌شدت مفیده.
درک خوبی از بخش های مختلف کمیک می‌ده. اما اگر دنبال آموزش نوشتن یا طراحی کمیک هستید، بعیده جواب خیلی خوبی براتون داشته باشه.
همچنان تا جایی که می‌دونم در این حوزه از هنر به‌شدت از نظر کتاب‌های آموزشی ضعیف هستیم.
        

          خیلی خب. کار رو دوست نداشتم. به دو دلیل اصلی که البته دلیل دوم خودش سه مورده. دی:

اولیش اینه که سلیقه‌ام نبود. که بقیه دلایل برای توجیه همینن. : ))))

اما دوم:  سه تا مشکل داشتم باهاش.
اولیش این بود که حداقل نتونست موضوع کار رو به من بفروشه. حالا مشکل از منه که با وجود تلاشش خریدار موضوع نشدم یا مشکل از اثره که نتونست موضوعی که درباره‌اش بحث می‌کنه رو اون‌قدر به مرکز توجه بیاره که بگم: «آها. شاید اصلی‌ترین مشکل دنیا این نباشه، ولی بذار ببینم چی می‌شه.»؟

مورد دوم بازی‌ای بود که توی دیالوگ‌ها رخ می‌داد و تنش می‌ساخت. منتها اول اینکه یکی دو بار یک ترفند کار می‌کنه. کل اثر رو روی یه ترفند بالا آوردن طبیعتا اون ترفند رو لوس می‌کنه. و اینکه از یه جایی به بعد دست نویسنده، رو می‌شه که اوکی حالا قراره از اینکه رنگ آبی رنگ مورد علاقه شخصیته هم یه بامبولی دربیاره. و کاملا قابل پیش‌بینیه که چه بامبولی قراره دربیاره. چون هزار بار این کار رو کرده تا اینجا.

مورد آخر هم اینکه هیچ‌جا با شخصیت‌ها همدلی نداشتم. یعنی یک بار هم نشد که بگم، عه راست می‌گه چرا بقیه به این بنده‌خدا حمله می‌کنن؟ در صورتی که حداقل از نظر من، نکته این نوع نوشتن اینه که هر بار با چرخش ماجرا و تغییر قربانی و... من خواننده باید برگردم به حرف قبلیم و بگم: «نه، انگار حق با اینم هست.»

خلاصه این اثر کلا چیز جدیدی برای ارائه نداشت. چیزهای قدیمی‌ای هم که استفاده کرده بود، شکل کاملی نداشتن.

برای همین 2.5 دادم. یعنی دقیقا روی خط. می‌شه خوندش، ولی احتمالا توی همون زمان کارهای بهتری هست که جای این کار سراغش برم.
        

          حاصل خواندن کتاب روایت، رسیدن به دو اصل مهم و بنیادین است.
1. همه جا روایت هست.
2. هر روایت، معنایی دارد.

بخواهم واضح‌تر بگویم:
اصولا ذهن ما ذهن روایت‌جویی است. در این حد که یک عده به دنبال روایتِ خارج از قواعد فعلی و انسانی می‌گردند. مثلا آیا رقص مرغ‌کریچ‌ساز نر و آن تزئین لانه هم روایتی در خود دارد؟
و هر روایت، جدای از آنچه روایت می‌کند، خود حاصل/سازنده دیدگاه و نگاهی است. اینگونه است که روایت من از کودک کار می‌تواند فخرفروشانه و حاصل زندگی تجملاتی من باشد که کودک در آن سوژه دست‌چندمی روایت است و من و عمل من روایت دست بالا است. یا نگاه شما به همان کودک که از فرم روایت، کانونی‌سازی، زاویه نگاه و... حاصل می‌شود، معنایش این باشد که کودک کار محق و طلبکار باشد از من و شمایی که حق او را پایمال کرده‌ایم؛ یا در وجهی بالاتر، من/شما و کودک کار یکی باشیم و...
        

          یک مجموعه از تجربیات بلیک اسنایدر که البته فرمول‌بندی شده و به‌شکل شیوه‌های قابل‌اجرا به مخاطب ارائه می‌شه. البته همه این شیوه‌ها الزاما برای خودش و ساخته خودش نیست، اما ازشون استفاده کرده و تونسته حتی بهبودشون بده.
کتاب کاربردی و جالبیه. البته یک مقدار دانش اولیه داستان‌نویسی یا فیلم‌نامه‌نویسی لازم داره تا راحت‌تر بشه مفاهیم مطرح‌شده رو دریافت کرد و شیوه‌های عملیش رو به کار بست.

فقط به کسانی توصیه‌اش می‌کنم که مشغول نوشتن هستن. برای یادگیری نوشتن و برای کسانی که علاقه‌مند به نوشتن هستن، خیلی مفید نیست به‌نظرم.
        

          توی این کتاب، گلن کوک آزادتر و رهاتر می‌نویسه. دیگه خیالش راحته که هرکس تا اینجا اومده باشه دو سه جلد بعدی رو هم می خونه. برای همین روایتش رو دستکاری می‌کنه و فصل‌هایی رو می‌نویسه که فقط پنج کلمه طول دارن.
خلاصه که این بخشِ کارش رو دوست داشتم.
        

          از کلیت کار و حال وهوای راوی خوشم اومد. راوی تونسته بود روایت رو از آن خودش کنه و طوری در اون محو شه که ردپای مشخصی نداشته باشه.
منتها چیز جدید یا زیادی بهمون اضافه نکرد. اصولا وقتی می‌شنویم که قراره خاطرات یکی از فرماندهان سپاه قدس رو بخونیم که در سوریه بوده و کتاب یک بار جمع شده و... انتظار داریم یک سری از معماها برامون باز شه. که خب اتفاقا در اون بخش سوریه خیلی چیز جدیدی حداقل دستگیر بنده نشد.
اما در بخش آفریقا و بوسنی موارد جالبی وجود داشت.
در کل فکر نکنم دیگه سمت تاریخ شفاهی برم. یا دست کم اگر هم برم به حرفای بقیه خیلی اعتماد نمی‌کنم. حتما بخشی از کتاب رو از یه جایی پیدا می‌کنم و قبل از خرید می‌خونم. :))
        

          کاری که این کتاب کرده گردآوری اسطوره‌های هم‌موضوع از فرهنگ‌های مختلف در کنار همه.
تقریبا می‌شه گفت هشتاد درصد متن کتاب همینه. تازه این اسطوره‌ها رو گاهی با اشتباهات ریزی وارد کرده و می‌شه گفت خیلی چیزی فراتز از ویکی‌پدیا نداره. و شاید تمام کاری که در این هشتاد درصد انجام داده همینه. یک سری مطلب رو کنار هم آورده که شخصا از این هشتاد درصد کار اصلا خوشم نیومد.
اما...
اما درست در بیست درصد انتهایی کتاب، یک سری مقالات و نتیجه‌گیری‌ها داره که می‌خواد اسطوره و این توازی معانی یا شکلی رو در فرهنگ‌های مختلف از دیدگاه‌های مختلف بیان کنه. این بخش برای من خیلی ارزشمند بود و اگر این بخش نبود احتمالا کتابی بود که نگهش نمی‌داشتم.کاش همین صد صفحه رو چاپ می‌کردن.

در کل به‌نظرم اگر آشنایی محدودی با اساطیر ملل دارید، ده بیست صفحه اول کتاب رو بخونید و بعد مستقیم برید سراغ هشتاد صفحه آخر کتاب. اون وسط چیز خاصی براتون وجود نداره.
اما اگه کلا با اساطیر و... بیگانه‌اید که کلا کتاب برای شما نیست. اون بخش میانی که اساطیر رو شرح داده براتون سمه. برید و از همون ویکی‌پدیا اسطوره‌های ملل رو بخونید. :)
        

          این جلد سرآغاز یک سری ماجراجویی برای این گربه و پسریه که اون رو به دست آورده.
انتظار داشتم یه مقدار تراکم اتفاقات بالاتر باشه و سطح طنز کار هم قوی‌تر باشه. ولی در کل می‌شه تحملش کرد.
روند رشد شخصیت‌ها خوب بود و هدف هرکدوم از شخصیت‌ها هم کاملا واضح بود.
کلا کار متوسطی بود که می‌شد خوند و جلو رفت. شاید برای سنین پایین‌تر جذاب‌تر هم باشه. به‌هرحال یکی از شخصیت‌ها یه گربه سخنگوئه و همین موضوع حیوون خونگی معمولا برای بچه‌ها جالبه.