یادداشت‌های آرمان شهرکی (11)

          مرحوم دکتر فیرحی در این کتاب جامعه و ساختارآن روزگار را،یعنی از زمان شهادت امام علی تا بعد از دوره ای که به فترت یعنی انتقال قدرت از شاخه اموی به بنی مروان منتقل شد را از بعد سیاسی و تاریخی و اجتماعی بررسی و تحلیل میکند.ایشان در این کتاب بررسی میکند که چطور جامعه اسلامی بعد از فتوحاتش در امپراتوری ساسانی و روم شرقی ضمن شروع تبعیض های اجتماعی به دلیل تصمیم های خلیفه دوم وادامه و اوج این روند تا زمان عثمان و شروع جنگ های فرسایشی در دوره امام علی چگونه معاویه از این زمینه به نفع خودش بهره برداری میکند.یعنی نام گذاری ان سال به نام عام الجماعه.دکتر فیرحی در ادامه توضیح میدهند که چگونه در فضای فکری دوران پهلوی که افکار چپ حاکم بود چگونه این واقعه به نام انقلاب و تفسیر میشود.یعنی ایشان تحلیل میکند که عاشورا اصلاح بود.امام حتی ۳۰ ساعت قبل واقعه یعنی شب تاسوعا اماده جنگ نبودند.این را تفسیر و تحلیل میکنند دکتر فیرحی.ویژگی ها و تقابل برخورد مکتب شام و مکتب مدینه.پیرو صحابه و تفاسیر ایشان میشوند مکتب شام که معاویه اصحاب را در شام منتقل میکند.مکتب مدینه به مرکزیت امام حسین با برگشتن به سنت حضرت رسول.
        

          از حمایت تسلیحاتی مجاهدین افغان علیه شوروی با کمک پاکستان تا حمایت مادی و معنوی از جنبش زیرزمینی مقاومت لهستان وحمایت از عربستان سعودی بخاطر نفت با تقابل با ایران که بزرگترین دغدغه فکری خاندان سعودی شده بود ،راهبردهای دفاعی و پروژه جنگ‌ستارگان.همه این اقدامات دولت ریگان برای  ازبین بردن ساختار اقتصادی و سیاسی شوروی شرح میشود.کتاب به این نکته میپردازد که با حمله شوروی به افغانستان،دولت کارتر به هیچ وجه قصد حمایت همه جانبه از مجاهدین وتقابل جدی با شوروی در افغانستان را نداشت.حتی چشم اندازی هم از سقوط اقتصادی شوروی نبود.اما با روی کارآمدن ریگان سیاست جدی در تقابل با شوروی ایجاد میشود.درواقع روی کارآمدن ریگان یک چالش بسیار جدی برای شوروی ایجاد ‌کرد.ریگان یک مسابقه تسلیحاتی و فناوری را شروع کرد که شوروی اصلا آمادگی برای این رقابت نداشت.تحریم های اقتصادی و فناوری و کاهش فروش نفت توسط عربستان آسیب های بسیار جدی به شوروی وارد کرد که حتی اصلاحات اقتصادی سیاسی انجام شده توسط گورباچوف هم نتوانست کاری را از پیش ببرد.کتاب به شرح وبررسی تمامی این موارد میپردازد.
        

          کتاب با بررسی دوطبقه حامی مشروطه و سلطنت مشروعه شروع میشود.به این صورت که پژوهشگران مشروطه،سلطنت طلبان را مرتجع،مستبد و...میخواندند و پژوهشگران دیگر،مشروطه خواهان را طغیان گر،اشوب طلب،ضددین،غرب زده و...میخواندند.آبراهامیان میخواهد در این کتاب اول افکار و آمال و منافع هردوطیف را در جایگاه اجتماعی،اقتصادی و طبقه آنان بررسی کند.سپس با نگاه به اعتصاب و اعتراض خیابانی مردم چگونگی این روند به شکل نافرمانی و اعتراض مدنی را از مشروطه تا انقلاب اسلامی ۵۷ را نشان دهد.کتاب به دور از تخطئه کردن و ناسزا گفتن،بررسی و تحلیل میکند.درکتاب میگوید مردم ایران بدون اطلاع از چارچوب و اصول نافرمانی و اعتراض مدنی هربار که با این روش جلو رفتند به مقصود خود رسیدند.از زمان مظفرالدین شاه و بست نشینی و مهاجرت صغری تا سال ۱۳۵۷.در دومقاله اخر ،نویسنده که خود متاثر از افکار چپ است به بررسی جایگاه حزب توده و قدرت چانه زنی اتحادیه کارگری و همچنین غائله آذربایجان میپردازد.خلاصه که کتاب به نظر من میخواهد بگوید ونشان دهد که فلانی را انگلیس نیاورد و آن یکی را آمریکا.البته نه اینکه خارج تاثیرگذار نیست.اما داخل هم چندان اشوب طلب و ناآگاه نیست و تاثیر گذاری خود را بسیار دارد.کتاب ارزشمندی بود.به نظرم کتاب اتحادیه کارگری و خودکامگی در ایران نوشته آقای لاجوردی به تکمیل مطالب این کتاب کمک میکند.
        

          به علاقه مندان تاریخ ایران معاصر خصوصا دوران اضمحلال قاجار و انتقال سلطنت به پهلوی و سپس انقلاب اسلامی ۵۷ بعد از کتاب های ایران بین دوانقلاب و تاریخ ایران مدرن این کتاب را پیشنهاد میکنم.حتما منابعی ارزشمندددیگر نیز هست که من هنوز با آنها اشنا نشدم و نخوانده ام.اما این کتاب ها به شما اشنایی خوبی با این دوران میدهد.جدای از نوشتار منصفانه این کتاب،به منابع بسیار به شما رفرنس میدهد.وچه خوب میشود که علاقه مندان و دغدغه مندان ،تاریخ شفاهی ایران که زحمت وابتکار عظیم اقای لاجوری نیز هست را گوش بدهند.
        

          توسعه اقتصادی مقدم بر توسعه سیاسی است.مطالب کتاب برمحور این موضوع است.جامعه مدنی در سایه اقتصادی بدون دخالت دولت واقتصاد دستوری شکل میگیرد وقدرتمند میشود.نویسنده ابتدا به شرح دیدگاه های فیلسوفان لیبرال میپردازند.ساده وقابل فهم نوشته اند.سپس درباره جامعه اقتصادی وسیاسی ایران توضیح میدهند.همچنین به آرای فکری عبدالکریم سروش،همایون کاتوزیان و اباذری نقد وارد میکنند.این کتاب زمینه اشنایی من با آقای غنی نژاد و میل به خواندن دیگر کتاب های ایشان شد.
        

          به جز مقدمه از متن چیزی متوجه نشدم.جدا از ترجمه کاش همچین کتابی راهنمای خواندن داشت.
        

          از محمدعلی فروغی 
میرزا یوسف مستشارالدوله
ودکتر داوودفیرحی بیشتر میخوام بخونم 😊
        

          کتابی بی طرفانه و مستند باترجمه ای روان از آقای اشتری مثل دیگر کتاب های ایشان در ترجمه زندگینامه های سیاستمدران در نشر ثالث.چندنکته ای که جدا از اشنایی با شخصیت موسولینی و سیر وصعود و سقوط او بود سه موضوع تازگی داشت؛اول اینکه موسولینی بارها تلاش کرد که با انگلستان وفرانسه به یک نتیجه برسد راجب لغو پیمان ورسای که یکی از دلایل ظهورهیتلر و بروز جنگ جهانی دوم شد.دوم مخالفت اکید وی در حمله آلمان به روسیه و سوم قدرت تحلیل او راجب آینده چین و انگلستان.او معتقد بود اگر انگلستان و فرانسه با وی در لغو پیمان ورسای همراهی کرده بودند آتش جنگ روشن نمیشد واینکه اکنون شکست محور هویدا شده درواقع شوروی وارث بقایای متصرف شده آلمان است.که این اتفاق با غفلت غرب هم میتواند راجب چین اتفاق بیافتد.امپراتوری انگلستان بعد از این جنگ قدرت ونفوذ سابق خود را از دست میدهد وبرنده حقیقی این جنگ روسیه واستالین است.
برای  منابع بیشتر راجب فاشیسم؛ ریشه های تاریخی،اجتماعی و اقتصادی پیدایش فاشیسم از ناصرپویا،فاشیسم وکاپیتالیسم ترجمه مهدی تدینی وظهور وسقوط فاشیسم ترجمه علی اکبر عبدالرشیدی را معرفی کنم.خصوصا آثار مترجم خوب کشورمان آقای مهدی تدینی راجب فاشیسم.
        

          از بین کتاب هایی که تاکنون خوانده ام چه در زمینه تاریخی،سیاسی،اجتماعی این کتاب کتابی دیگر برای من 
است. یک شاهکار
فکر میکنم کتاب بین سال های ۱۳۳۰ تا ۱۳۴۰ نگاشته شده است ومتاسفانه اینکه آنطور باید وشاید به این کتاب توجه نشده است.آقای برنیتون به دور از هر زاویه گیری راجب انقلاب هایی که در کتاب تحلیل شده است(فرانسه،انگلیس،روسیه،آمریکا)انقلاب ها را با یک مقایسه تطبیقی شرح میدهند.اینکه در این انقلاب ها چندچیز مشترک است.انقلاب های بزرگی که نه تنها سرنوشت آن کشور را بلکه کشورهای دیگر را نیز تحت تاثیر قرار میدهند.
اگر طرفدار انقلاب هستید،اگر میخواهید بدانید انقلاب چیست و با انقلاب به کجا میرسیم وبا این چرخه انقلاب ها که تاحدودی مشترک است  برای این کشورها چه اتفاقی افتاده است و حتی انقلاب ۵۷ را نیز همینگونه نگاه ومقایسه کنید حتما این کتاب را مطالعه کنید.
        

          سفارش خرید کتاب توسط یک بلاگر که به تاریخ سیاسی واجتماعی وفرهنگی عراق علاقه مند هستند توصیه شد.ترجمه اقای اشتری نیز بسیار روان وجذاب است.وچه حیف که دیر با ایشان اشنا شدم وبرخی کتاب های ایشان از همین نشر مثل مائو،لنین،موسولینی دیگر تجدید چاپ نشده است.کتاب از دوران کودکی صدام حسین شروع میشود ونشان میدهد که از کودکی دارای چه آسیب ها وعقده هایی شده و در ادامه به شروع فعالیت سیاسی او،هوش وذکاوتش در پیشرفت در حزب بعث و درنهایت کنار زدن رقبا و رسیدن به قدرت را بیان میکند.همچنین زندگی شخصی او و روابطش با سران کشورهای دیگر برای تثبیت قدرتش تا سقوطش به دست آمریکا و متحدانش را به تفصیل بیان میکند. جذابیت این کتاب بیشتر برای من فصلی از کتاب بود که راجب جنگ ایران عراق  اطلاعات خوبی  شرح میدهد.از شروع جنگ و روند جنگ تا آتش بس.
        

          اورول این کتاب را به منظور دفاع از دموکراسی در برهه ای که ناکارآمدی آن موجب تقویت فاشیسم شده بود نوشت.او در این کتاب چند اصل بدیهی ازادی را نشان میدهد که چه در آن زمان و چه اکنون بسیار قابل تامل است.تبلیغات ازاد حزبی،و کثرت آرا که نظام فاشیستی چنین چیزی را بر نمی تابد.کتابی کم حجم ومفید در مقایسه دموکراسی و فاشیسم.