مرحوم دکتر فیرحی در این کتاب جامعه و ساختارآن روزگار را،یعنی از زمان شهادت امام علی تا بعد از دوره ای که به فترت یعنی انتقال قدرت از شاخه اموی به بنی مروان منتقل شد را از بعد سیاسی و تاریخی و اجتماعی بررسی و تحلیل میکند.ایشان در این کتاب بررسی میکند که چطور جامعه اسلامی بعد از فتوحاتش در امپراتوری ساسانی و روم شرقی ضمن شروع تبعیض های اجتماعی به دلیل تصمیم های خلیفه دوم وادامه و اوج این روند تا زمان عثمان و شروع جنگ های فرسایشی در دوره امام علی چگونه معاویه از این زمینه به نفع خودش بهره برداری میکند.یعنی نام گذاری ان سال به نام عام الجماعه.دکتر فیرحی در ادامه توضیح میدهند که چگونه در فضای فکری دوران پهلوی که افکار چپ حاکم بود چگونه این واقعه به نام انقلاب و تفسیر میشود.یعنی ایشان تحلیل میکند که عاشورا اصلاح بود.امام حتی ۳۰ ساعت قبل واقعه یعنی شب تاسوعا اماده جنگ نبودند.این را تفسیر و تحلیل میکنند دکتر فیرحی.ویژگی ها و تقابل برخورد مکتب شام و مکتب مدینه.پیرو صحابه و تفاسیر ایشان میشوند مکتب شام که معاویه اصحاب را در شام منتقل میکند.مکتب مدینه به مرکزیت امام حسین با برگشتن به سنت حضرت رسول.
        

          کتاب «عاشورا؛ فساد و صلاح‏» مجموعه نه سخنرانی دکتر فیرحی در سال‌های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۹ است. ایشان با عینک جامعه‌شناسی سیاسی - تاریخی به بررسی حادثه عاشورا و حوادث منتهی به آن می‌پردازند.
ایده کلی ایشان این است که حضرت سیدالشهداء به دنبال قیام نبودند و حرکت ایشان صرفا ممانعت از بیعت با یزید بود. ایشان به تحلیل چند مفهوم و مسئله می‌پردازند: مفهوم بیعت، مفهوم خلافت، مفهوم سلطنت، حکومت شورایی، حکومت الیگارشی و...
به عقیده ایشان روند حکمرانی اسلامی پس از پیامبر با بحران‌های جدی مواجه شده که در زمان معاویه و یزید به اوج خود رسیده است؛ بحران هایی مثل: انتقال اصحاب پیامبر به شام، ایجاد سلسله مراتب در مرجعیت دینی و همچنین ایجاد بی عدالتی اقتصادی در جامعه.
مجموعا نگاه نو و بسیار خوبی به مجموع حوادث عاشورا داشتند و بر اساس تخصّص علمی خود، عوامل جامعه شناختی این حادثه را واکاوی کردند. به گمانم یکی از تحلیل‌های بسیار خوب از حادثه عاشوراست. با این حال، این کتاب دو نقد جدی دارد:
۱- به دلیل اینکه این کتاب متن چند سخنرانی از دکتر فیرحی است، مطالب تکراری آن زیاد است. به گمانم می‌شد نصف مطالب کتاب را حذف کرد.
۲- نگاه ایشان تکیه کمی به ادله دینی داشت و لذا به برخی از جوانب دیگر حادثه پرداخته نشده بود که انتظار می‌رفت به دلیل ارتباط با موضوع، به آن اشاره شود.
مجموعا کتابی بسیار خواندنی است. اگر هم همه کتاب را نمی‌خوانید، پیشنهاد می‌کنم سخنرانی «جامعه شناسی سیاسی حادثه عاشورا»، «عاشورا و بحران خلافت» و همچنین «عاشورا و مفهوم اصلاح؛ بازگشت به بنیان گذار» را مطالعه کنید. اساس ایده‌ی ایشان در این سه سخنرانی قابل دریافت است.
بخشی از ایده ایشان را ضمن پست «هدف قیام عاشورا» در کانال تارِک مطرح کرده‌ام؛ می‌توانید از پیوند زیر آنرا بخوانید:
https://t.me/notghiat/561
        

          کتاب مجموعه‌ی نه سخنرانی مرحوم فیرحی در سال‌های 86 تا 99 است.مباحث و موضوعات گوناگونی مورد بررسی قرار می‌گیره و در موردشون مطالب مهم و خوبی گفته میشه ولی به خاطر اینکه کتاب سخنرانی‌های ایشون هست ، کمی در پیوستگی مطالب با هم ضعف وجود داره.طبعا و حتما اگر مرحوم فیرحی در زمان حیاتشون این کتاب رو مینوشتند نتیجه‌ی کار خیلی منسجم‌تر و بهتر از آب در میومد.به هر حال این مساله ایست که معمولا در مورد کتابهایی که از روی سخنرانی ها گردآوری میشند  وجود داره.

جامعه شناسی سیاسی عاشورا، اخلاق مقاومت مبحث بیعت، بحران خلافت،عاشورا و مفهوم فساد و اصلاح، عاشورا و بحران سنت، هدف اصلاح در نهضت عاشورا و عاشورا و اصلاح دین سر فصل مطالبی است که مرحوم فیرحی در طی این سالها در موردشون به سخنرانی پرداخته.