بریده‌های کتاب رعنا حشمتی

فکر می‌کنم نوشتن عشق اول و آخر زندگی من است چون به من کمک می‌کند آدم‌ها را بهتر درک کنم. همه‌ی ما دنبال حقیقت‌ایم و من حقیقت را در کلمه‌ها پیدا می‌کنم. ث

من چه هستم؟ ديوانه‌اى كه خودش را تبرئه مى‌كند يا عاقلى كه مى‌كوشد ديوانه بنمايد؟

من هم به خودم باور ندارم. آخر به كدام خود بايد باور داشته باشم؟ به ذهن خدعه‌گر و پستم، به اين عروس هزار داماد كه به هر كسى خدمت مى‌كند؟

وقتى مى‌خواهم ديوانگى‌ام را ثابت كنم، انگار عاقل مى‌شوم و از اين عقل براى اثبات آن ديوانگى كمک مى‌گيرم و، برعكس، وقتى تلاش مى‌كنم كه اثبات كنم عاقلم، درست شكل ديوانه‌ها مى‌شوم. اين طور نيست؟

از نگاه كردن به كتاب‌هايم لذت مى‌بردم و فكر اين كه بعدها آن‌ها را مى‌خوانم برايم خوشايند بود.

اگر تمام موهبات شگفت‌انگيز و خارق‌العاده‌اى را هم كه در زندگی وجود دارد در نظر آوريم، باز چيزى با ذهن انسان برابرى نمى‌كند.

آيا هر كس كه جرئت به زبان آوردن حقيقت را دارد ديوانه است؟

دراتاق پذيرايى بوديم كه غم بر من چيره شد وهر لحظه بيشتر مرا در خود مى‌فشرد. اين حال البته به ندرت به من دست مى داد، اما باتمام وجود و به‌روشنى حس كردم كه غريبه‌اى درميان جمعم و تنها در سراسر جهان. ديدم كه تا ابد گير افتاده‌ام در تنگناى ذهن خويش و زندانى‌ام در پیاله سر.

اگر تقدير بشر تكيه زدن بر جايگاه خداوندى باشد، اريكه پادشاهى‌اش كتاب بايد مى‌بود.

او از ارتکاب خطاهای بزرگ، مثل هر کار بزرگ دیگری، قاصر بود.

وقتی مردم نه از روی میل و نثار از صمیم قلب، بلکه از روی ترس، گناه و شرم، هماهنگ با ارزش‌ها و نیازهای ما رفتار کنند، بهای گزافش را خواهیم پرداخت و دیر یا زود با پیامدهای آن، یعنی کاهش حسن نیت آنها که به اجبار درونی یا بیرونی از ارزش‌های ما اطاعت کرده‌اند، روبه‌رو خواهیم شد. از طرف دیگر، آنها نیز بهای عاطفی آن را خواند پرداخت زیر خشم فروخورده‌ی آنها از ترس، گناه و شرم سبب کاهش عزت نفس‌شان می‌شود.

من به این سادگی‌ها نمی‌ترسم. نه به خاطر آنکه شجاع هستم بلکه به این دلیل که می‌دانم با انسان طرفم.

پس بهتر است هرگاه شادی دق‌الباب می‌کند، به جای اینکه مکرر شک کنیم، که آیا ورودش جایز است یا نه، همهٔ درها را به سویش بگشاییم، زیرا شادی هیچگاه بی‌موقع نمی‌آید.

در بیشتر موارد مردم، حتی مردم شریر، ساده‌دل‌تر و ساده‌لوح‌تر از آنند که معمولا گمان برده می‌شود. و ما نیز چنینیم.

از نظر رمانتیک‌ها ازدواج منطقی به هیچ‌وجه منطقی نبود، به همین دلیل جایگزینش - ازدواج احساسی - کاملا موجه بود. به نظر آن‌ها مهم این بود که دو نفر از صمیم قلب بخواهند با هم ازدواج کنند، با کششی مقاومت‌ناپذیر جذب یکدیگر شوند و ته دلشان بدانند کار درستی می‌کنند. می‌گفتند عصر جدید به حد کافی با «منطق»، یعنی با عامل بدبختی،‌ سروکار داشته. درواقع اعتبار پیدا کردن غریزه حاصل خاطرهٔ جمعیِ آسیب‌دیدهٔ آدم‌ها از قرن‌ها وجود «منطق» بی‌منطق در ازدواج بود.

به گفته‌ی جروم برونر روان‌شناسی، حافظه می‌تواند «به‌جز حقیقت به اربابان دیگری هم خدمت کند.»

اغلب ما فکر می‌کنیم خاطراتمان آکنده از اطلاعات موثقی هستند که هر وقت بخواهیم می‌توانیم به ‌آنها دسترسی پیدا کنیم. اما ماجرا به این سادگی نیست. مثل شخصیت اصلی مبتلا به فراموشی فیلم ممنتو (2000)، زندگی همه‌ی ما آکنده از خاطراتی ناخواناست که آن طور که ما به یادشان می‌آوریم اتفاق نیفتاده‌اند.

وقتی یک مطلب غیرداستانی می‌خوانیم، این کار را با گارد بسته انجام می‌دهیم؛ در واقع دیدگاهی انتقادی و شکاک داریم. اما هنگامی که مجذوب یک داستان می‌شویم، این کار را با گارد باز انجام می‌دهیم. در این مورد با عاطفه‌ی خود حرکت می‌کنیم،‌ و انگار بی‌دفاع می‌مانیم.

داستان، خواه از طریق کتاب در معرض آن قرار بگیریم، یا فیلم، یا بازی‌های ویدئویی، حقایقی را درباره‌ی جهان به ما یاد می‌دهد؛ بر منطق اخلاقی ما تأثیر می‌گذارد؛ و در ما ترس‌ها، امیدها،‌ و اضطراب‌هایی پدید می‌آورد که رفتار و حتی شاید شخصیت ما را تغییر می‌دهد.