بریده‌های کتاب گل‌سا

"سنگ‌تراش" را "زبان"، با لفظ می‌ستایید و او از این خشنود بود. ولی کم‌کم "زبان" این را هم فراموش کرده آن‌وقت سنگ‌تراش همان‌طور که مرا با احتیاط می‌پایید مضطرب و قاهر، مرگ را ضامن يادآوری خود قرار داد. چون بشر با تشنگی خو گرفته بود، دیگر پستی نمی‌توانست او را به خاطر‌ها بیاورد.

دیگر به راستی می‌دانستم که درد یعنی چه. درد به معنای کتک خوردن تا حد بیهوش شدن نبود. بریدن پا بر اثر یک تکه شیشه و بخیه زدن در داروخانه نبود. درد یعنی چیزی که دل آدم را در هم می‌شکند و انسان ناگزیر است با آن بمیرد بدون آن که بتواند رازش را با کسی در میان بگذارد، دردی که انسان را بدون نیروی دست و پاها و سر باقی می‌گذارد و انسان حتی قدرت آن را ندارد که سرش را از روی بالش حرکت دهد.

به همین جهت است که فکر می‌کنم مسیح کوچک خواسته است فقیر به دنیا بیاید تا تأثیر بگذارد. اما بعد دیده که فقط پولدار ها هستند که اهمیت دارند...

جنگ فقط جون چند هزار یا چند صد هزار سرباز جوون رو نمی‌گیره. جنگ چیزی رو توی آدم‌ها نابود می‌کنه که دیگه هیچ‌وقت برنمی‌گرده. از ملتی که زیاد جنگیده باشه بعد از مدتی فقط یک موجود درنده باقی می‌مونه، جونوری که ما_من و شما و بقیه آدم‌های شبیه ما_توی لجن پرورشش دادیم.