پسر موهای گره زده را بین انگشتانش مالاند. « تو خیلی به قسم هات اهمیت می دی.» « بله برای یه شینتی هیچی مهم تر از قسمی که میخوره نیست. برای تکمیل تعلیماتمون باید سه تا قسم یاد کنیم از افراد بیگناه محافظت کنیم؛ حرمتمون رو حتی در برابر بی حرمتی هم حفظ کنیم و به قسم هامون عمل کنیم. ژیهانو پوزخند زد.« قسم میخورین که به قسم هاتون عمل کنین؟ » «بله. ما به راحتی قسم نمی خوریم؛ ولی وقتی قسم می خوریم باید حتماً بهش عمل کنیم.» پسر ظاهراً چند لحظه به این حرفها فکر کرد، سپس دسته موهای گره زده را دوباره درون بقچه اش گذاشت. اگه یکی از قسم هات با یه قسم دیگه در تضاد باشه چی ؟ شمشیر نجواگر جوابی برای این سؤال نداشت.

دوست داشتم بانوی خانه ی خودم باشم و از شر تمام گزینه های ملال آور دیگری که پیش رو داشتم خلاص شوم؛ اما نمیخواستم با این عجله و فقط به خاطر راحتی پدرم ازدواج کنم مردی که با این شرایط با من ازدواج می کرد اصلاً به فکر ازدواج با من نبود؛ فقط بر سر تکه کلی به شکل پیکر دختر معامله میکرد که قرار بود از آن برای آسایش خودش سوء استفاده کند. وقتی مشخصاً پدرم برایم ارزشی قائل نبود، شوهرم هم به من ارزش و بهایی نمیداد.

جاده اولش شلوغ بود. راه را بلد نبودم اما میدانستم این جاده جاده ی آبادان است و من نباید از فرعی‌ها بروم باید کناره ی راه را بگیرم و همین طور بروم و تابلوها را خوب نگاه کنم. میدانستم نباید هول شوم و باید خونسرد باشم و به خودم مطمئن ‌.میدانستم نباید تند بروم باید طوری بروم که اگر اتفاقی افتاد بتوانم موتور را نگه دارم این چیزها را به خودم یادآوری میکردم، اما باز... می ترسیدم. نه ترسی که مثلا از چیزی یا کسی باشد. ترسی شبیه دلشوره. همیشه فکر می کردم اگر یک روز تنهایی بروم کره ی ماه چه کار میکنم آن وقت از فکر تنها بودن در فضای بی نهایت تاریک و بزرگ دلم میلرزید تنهای تنها به قول خاله تهنای تهنا جایی که هیچ کس در هیچ کس ضرب نمیشود و به آن می گویند کهکشان شاید اسمش را بشود گذاشت دلشوره نمیدانم فرق ترس و دلشوره را نمی دانستم و فکر میکردم تنهای تنها داشتم میرفتم کره ی ماه.

صدای نفس‌های خودم را هم میشنیدم توی مدرسه بهترین دونده بودم توی فوتبال بهترین حمله کننده توی ژیمناستیک بهترین پشتکها و بالانس ها را می زدم .حالا وقتش بود چهار تا پسر دنبالم بودند و باید نشانشان میدادم با کی طرف هستند. آنها چهارتا بودند و ما دوتا من و حضرت علی .

دون ژوان با اندوهش زندگی میکرد مثل یک منبع نیرو اندوهش بزرگتر و فراتر از او بود به تعبیری و نه فقط به تعبیری مسلح به آن اگرچه خودش را به هیچ وجه نامیرا نمی دانست ولی میدانست که آسیب ناپذیر است. اندوه چیزی بود که سرکشش میکرد و در عوض یا به عبارت دقیق تر مرحله به مرحله او را در برابر هر چیزی که پیش میآمد کاملا نفوذ ناپذیر میکرد پذیرنده می‌کرد و در صورت لزوم نامرئی اندوه توشه راهش بود. از هر نظر تغذیه اش میکرد با وجود آن دیگر هیچ نیاز عمده ای نداشت اصلادیگر این نیازها به چشم نمی آمدند اما در عین حال باید مدام این فکر را از خود دور میکرد که امکان پذیر شدن زندگی مطلوب دنیوی با این اندوه در مورد دیگران هم صدق میکرد رجوع شود به «پراکندن اندوه در دنیا»). سوگواری اش مشغله ای تمام وقت بود نه مشغله ای موقتی

_شما خشن هستید چنان با خشونت قلب انسان را جریحه دار میکنید و چنان خودخواهانه انتظار دارید مورد توجه واقع شوید که آدم میخواهد از دستتان فرار کند آن سر دنیا! [۳] دایی یک بار دیگر آه کشید. نسبت به دیگران مهربانتر باشید بیشتر توجه کنید و عشق بورزید. به خاطر دیگران از خودتان بگذرید در آن صورت است که در خاطر همه میمانید. قانون من این است که زندگی کن و بگذار دیگران هم زندگی کنند تحمل کن زحمت بکش دعا کن و امیدوار باش؛ اینها حقایقی است که آرزو داشتم بتوانم به یکباره به کل بشریت القا کنم از اینها پیروی کنید تا من هم دریچه قلبم را روی شما باز کنم و سر بر سینه شما اشک بریزم .... البته اگر لازم شود ... نه این که همه اش بگویید، من ،من الطاف من واقعاً که این الطاف شما ذله مان کرد. البته ببخشیدها!

دن کیشوت وقتی خود را در آن حال زار یافت به مهترش گفت: ج«سانکو، من همیشه این نکته را شنیده ام که نیکی در حق فرومایگان آب در هاون کوبیدن است من اگر حرف تو را باور کرده بودم به این مصیبت دچار نمی شدم؛ اما اکنون دیگر کار از کار گذشته است، پس باید در حال حاضر شکیبا بود و برای آینده درس عبرت گرفت.

انسان موجودی است ،مکلّف مختار و مواجه با هدایت الهی - «الم نَجْعَل لَهُ عَينَين. و لِسَانًا وَ شَفَتَين . وَ هَدَيناهُ النَّجدين» - میتواند هدایت را انتخاب کند میتواند ضلالت را انتخاب کند. انسان موجودی است متعهد برای خود برای ،جامعه برای اهل آن وقت با این نگاه مردم سالاری علاوه بر اینکه برای مردم یک حق است یک تکلیف هم میشود؛ یعنی همه ی مردم در امر حکومت جامعه مسئولند نمیشود گفت که آقا به من مربوط نیست؛ نه صلاح و فساد کشور حکومت اینها به یکایک انسانها مرتبط است؛ یعنی انسان در مقابل آن متعهد است. این هم یکی از آن عناصر اصلی است که بایستی در دیدگاه اسلام مورد ملاحظه قرار بگیرد و در این الگو رعایت شود.

.اعتقاد به امتداد نتایج عمل ایثار و جهاد را معنا میبخشد و منطقی میکند. یکی از ابزارهای مهم ادیان که در اسلام به طور واضحی وجود دارد. مسئله‌ی جهاد است. جهاد باید همراه با ایثار باشد؛ والا جهاد نخواهد شد. ایثار یعنی از خود گذشتگی در منطق عقل ابزاری، از خودگذشتگی یک امر بی منطقی است. خب چرا من از خودم بگذرم؟ این اعتقاد به معاد است که این را منطقی میکند عقلانی میکند. وقتی ما معتقدیم که هیچ عملی از بین نخواهد رفت و همه ی اعمال محفوظ است و ما در آن زندگی واقعی که حیوان واقعی و زندگی واقعی است؛ «اِنَّ الدّارَ الآخِرَةُ هي الحيوان» - اين اعمال را در مقابل چشممان خواهیم دید آن وقت اینجا اگر برای تکلیف برای وظیفه یک چیزی را از دست دادیم احساس خسارت نمیکنیم؛ ولو آن چیز جانمان باشد، ولو آن چیز عزیزان و فرزندانمان باشد. باید اینها جزو الگوی پیشرفت بیاید و در پیشرفت یک جامعه معنا پیدا کند. بنابراین مسئله ی اصلی مسئله ی توحید و مسئله ی معاد است.

پراف به طرف من برگشت خستگی عمیقی در چهره اش دیدم مانند شخصی که مدتهای مدیدی در حال جنگ و مبارزه بوده باشد. گفت: خوبه که به این موضوع هم فکر کنی، پسر. بیندیش و نگرانی و اضطراب رو حس کن. به خاطر عواقبی که ایدئولوژیت ممکنه پیش بیاره شبهایی رو وحشت زده و هراسان بیدار بمون، برای اینکه قیمت و هزینه مبارزه و جنگ رو بفهمی این کار خیلی بهت کمک میکنه در هر صورت لازمه به هشدارهایی بهت بدم جوابی وجود نداره که بتونی پیداش کنی انتخاب خوبی وجود نداره یا باید تسلیم یه ستمگر بشی یا توان تحمل فاجعه رو داشته باشی من که در نهایت راه دوم رو انتخاب میکنم هرچند به شدت روحم رو آزرده میکنه اگه ما مبارزه نکنیم نوع بشر از بین میره . به مرور به گوسفندهای اپیک تبدیل می‌شیم، برده و خدمتکارشون بدون هیچ حرکت و تغییری فقط بحث انتقام و بازپس گرفتن نیست موضوع نجات و بقای نوع و نسلمون درمیونه اینکه انسانها باید سرنوشتشون رو خودشون به دست بگیرن من ترجیح میدم رنج و عذاب رو انتخاب کنم تا اینکه یه سگ دست آموز بشم.»

خوب فکر‌کردن نیازمند دانستن فکت‌هاست،آن هم نه فقط به این دلیل که شما به چیزی نیاز دارید که درباره‌اش فکر کنید.

«به قسمتی نگاه کردم که پر از اشیای کشنده ی به ظاهر بی خطر بود در مورد آنها حس خوبی نداشتم. پیش از این آدم کشته بودم اما صادقانه بگویم با تفنگی در دست هایم آن هم به خاطر اینکه مجبور بودم. درباره فلسفه زندگی چیز زیادی نمیدانستم، اما یکی از آنهایی را که پدرم یادم داده بود همیشه در خاطر داشتم هرگز مشت اول رو تو نزن اگه مجبور شدی مشت دوم رو بزنی، طوری بزن که مطمئن باشی اون برای زدن مشت سوم نمیتونه از جاش بلند بشه.»

«بهترین کار اینه که هیچ وقت به یه فروشنده اسلحه اعتماد نکنی دوست من اونها با هر دو طرف معامله میکنن و اگه جنگ هیچ وقت تمومی نداشته باشه و همیشه در جریان باشه اونها تنها برندگان جنگ بی پایان هستن.»

من خود تصور میکنم که پهلوانان سرگردان همه دارای معشوقه نیستند تا خود را به او بسپارند چون بالاخره همه که عاشق نمیشوند. دن کیشوت:_ گفت چنین چیزی ناشدنی است ،بلی میگویم ناشدنی است و غیر ممکن است که پهلوان سرگردانی بی معشوق باشد. برای همه ایشان عاشق بودن به همان اندازه طبیعی و اساسی است که ستاره داشتن برای آسمان شما محققا هرگز داستانهایی نخوانده اید که در آنها پهلوانی بی عشق بوده باشد چون چنان کسی به همان دلیل بی عشقی پهلوانی حلال زاده شمرده نخواهد شد بلکه حرام زاده محسوب میگردد و در مورد چنین کسی میگویند به قلعه پهلوانی نه از راه دروازه بزرگ بلکه مانند دزد و راهزن از بالای پرچین دیوار وارد شده است.

عاملی که بیشترین تأثیر را در انسان سازی ،دارد ساختن جامعه شایسته است. اگر جامعه و محیط شایسته شکل بگیرد، بیش از نماز و روزه در رشد و پرورش و کمال انسان تأثیر می گذارد و ما این واقعیت را به روشنی می‌بینیم که انسان از محیط و جامعه ای که در آن زندگی می‌کند تأثیر می پذیرد. بنابراین ولایت یعنی اینکه ،امت به پیشوای خود قدرت دهد تا جامعه ای شایسته برپا کند و تأثیر جامعهٔ شایسته در بالا بردن سطح انسان و رشد و کمال او بیش از نماز و روزه و زکات و حج است.

فرصت طلبی،بازی‌های سیاسی،هم‌پیمانی با شیطان،تاکتیک‌های مرحله‌ای و همسو شدن با جریان باد،از نظر ما مردود است.

اما هیچ استعاره‌ای قابلیت بیان این درماندگی تحمیلی را ندارد،مردم فلسطین همیشه زندانی اند،همینجا در خانه‌ی خود.

مدیر برنامه ی جوانان اردوگاه آوارگان از نقش هنر در زندگی جوامع آوارگان فلسطینی برایت می‌گوید: کم کم متوجه شدیم بچه های ما در چنان شرایط بحرانی ای متولد میشن که آرزویی جز شهادت ندارن .هدف مون این بود که به بچه هامون یاد بدیم میتونن برای کشورشون زندگی کنند و لازم نیست برای کشورشون بمیرن.»

البته کلمه ها خیانتکارند به ما و به ذهن ما خیانت می‌کنند. سوگوارمان میکنند؛ سوگوار چیزهایی که از دست میروند. لکان کلمه را مرگ دوم می‌داند، مرگ چیزی که با نامگذاری از دست می‌رود. کلمه ها ،سوگوارند، سوگوار آن بخش از معنا که از دست رفته. حتی ما هم وقتی اسمی بر ما گذاشته میشود سوگواریم.

البته نمی‌شود به مهاجر زادگانی که از زبان مادری شان دست کشیده اند تا در فرهنگ جدید پذیرفته شوند خرده گرفت اما این که زبان خودت را با لهجه ی خارجی از ریخت بیندازی تا تحسین و تمجید ناچیزی نصیبت شود و کسی هم نفهمد زبانت را گم کرده ای به گمانم نه تنها بی خردی محض است بلکه مثل این است که روحت را به شیطان بفروشی.