بریده‌ کتاب‌های انسان 250 ساله- حلقه سوم

بسم الله در اسلام به نظر مردم اعتبار داده شده، رأی مردم در انتخاب حاکم و در کاری که حاکم انجام می دهد، مورد قبول و پذیرش قرار گرفته؛ لذا شما می بینید که امیرالمومنین (ع) با اینکه خود را در واقع منصوب پیغمبر و صاحب حق واقعی برای زمامداری می داند، آن وقتی که کار به رأی مردم و انتخاب مردم می کشد، روی نظر مردم و رأی مردم تکیه می کند؛ یعنی آن را معتبر می شمارد.

مسأله غدیر، مسأله ایجاد یک شاخص است، یک معیار و میزان است. تا آخر دنیا، مسلمانان می‌توانند این شاخص را، این معیار را جلوی خودشان قرار بدهند و تکلیف مسیر عمومی امت را معین کنند.

وقتی‌که مال دنیا، آسایش دنیا، فرش دنیا، زیور دنیا، جواهر دنیا، طلای دنیا، غذایی لذیذ دنیا به کام انسان مزه کرد و آدم خودش را اسیر این چیزها کرد، خب، این دیگر اشکال نیست، این یک سراشیبی لغزنده است؛ پایت را که گذاشتی، دیگر رفتی.

بسم الله اگر صلح امام حسن (ع) نبود، واقعه ی کربلا هم‌ نبود _ اگر واقعه ی کربلا نبود، تمام انقلاب هایی که ما امروز سراغ داریم، به حسب ظاهرِ موازین تاریخی، وقوع پیدا نمی کرد و خدا می داند دنیا به چه شکلی بود.

وقتی آگاهی مردم، رشد و شعور اجتماعی و اسلامی ملت مسلمان، به درجه مطلوب برسد، رهبرش را می‌شناسد. اگر با شخص نشناسد، با شخصیت می‌شناسد.

امیرالمؤمنین تشبیه می‌کند انسان صاحب تقوا،.... آن را تشبیه می‌کند به سوارکار ماهری که زمام امور در دستش است، هرجا بخواهد تند می‌تازد، هرجا بخواهد آرام، هرجا بخواهد کج و راست می‌کند، جاده را می‌پیماید تا به مقصد برسد.

اتفاقا آن کسانی که می‌خواسته ‌اند و می‌خواهند در طول تاریخ، ملت‌ها را ضعیف کنند، بی‌شخصیت کنند، استقلال روحی و فکری را از این‌ها بگیرند، روی همین نقطه_ مسئله شخصیت‌ها و رهبران و چهره‌های درخشنده_ انگشت گذاشته‌اند؛ رهبران را از این‌ها می‌گیرند، چهره‌های محبوب را از این‌ها می‌گیرند. وقتی که این احساس در یک ملت به وجود آمد که شخصیت برجسته‌ای در پیشینه زندگی تاریخی او وجود نداشته است، احساس حقارت می‌کند، کار برای آن متصرف مستبد، بسی آسان است.

امام سجاد (ع) را یک آدم ضعیف بی اراده‌ی بازیچه بیمار معرفی کردند... هیچ لقب افتخار آمیز دیگری غیر از (بیمار) برای یک امام پیدا نکردند! آن هم امامی که بنیان‌گذار نهضت مخفی شیعی بعد از واقعه کربلاست.

بسم الله دو آفت، هم دین داری را تهدید می کند، هم سیاست را. .. دو آفت دین داری یکی این است که دین داریِ یک جامعه یا یک شخص، همراه بشود با انحراف، با بی مبالاتی، با تحجّر و جمود، با فراموش کردن نقش عقل، با التقاط، و از این چیزها. .. یک آفت دیگر در دین داری این است که دین محدود بشود به زندگی شخصی؛ و عرصه ی وسیع زندگیِ جمعیِ انسان ها و جامعه را فراموش کند؛ درباره ی آن سکوت کند، و از آن کناره بگیرد. دو خطر هم سیاست را تهدید می کند. یکی این است که سیاست از اخلاق فاصله بگیرد، سیاست از معنویت خالی بشود، یعنی شیطنت ها بر سیاست غلبه پیدا کند، هواهای نفسانی اشخاص، سیاست را قبضه کند، منافعِ طبقات زورگو و زرسالاران جوامع، سیاست را به دست بگیرد و به این سمت و آن سمت بکشاند. این یک خطر بزرگ سیاست است. که اگر این آفت به سیاست خورد، آن وقت همه ی صحنه ی اجتماعی انسان ها دچار عیب و آفت می شود. یک آفت دیگر سیاست این است که انسان های کوته بین، انسان های کودک منش، انسان های ضعیف، سیاست را در دست بگیرند و زمام سیاست از دست های پرقدرت خارج بشود، دست انسان های بی کفایت بیفتد. راهِ کار چیست؟(راهکار را در کتاب بخوانید!)

بسم الله ما برای این ذکر مصیبت میکنیم که باز از گوشه و کنارهای زندگی این بزرگواران، آگاهی بیشتری به دست بیاوریم. البته فاجعه آمیز است، دلسوز است، نشان دهنده ی جنایت ها و ددمنشی های بشری از سویی، و فضیلت ها و درخشش های انسانی از سوی دیگر است. بنابراین ای بسا که کسانی را منقلب کند، متأثر کند، اشک بر چهره ی آنها جاری بشود؛ اما من خیلی اصراری بر این معنا ندارم که شما حتماً با ذکر مصیبت گریه کنید. ما لازم است بدانیم که علی ها چگونه کشته می شوند و به دست که ها کشته می شوند. امروز زمانی است که ما این را باید بیشتر و بهتر از همیشه بدانیم.

بسم الله منافق می گوید من انقلابی ام درحالیکه ضد انقلاب است. منافق یعنی این دیگر! هرچه شما بگویید تو ضد انقلابی، او خواهد گفت تو ضد انقلابی، هرچه شما بگویید تو باطلی، او خواهد گفت تو باطلی، پس این طوری نمی شود بر او غلبه پیدا کرد. باید یک مقدار میدان به او داد تا بر اثر میدانی که پیدا کرده، چون ذاکر نیست، چون متوجه خدا نیست، خود را گم کند. وقتی خود را گم کرد، خود را افشا می کند، نشان می دهد که باطل است. .. امام حسن با رقیبانِ کاخ نشینِ شامی این کار را کرد، یک ذره دیرتر. دیدتان را بزرگ کنید، از یک سال و دو سال و پنج سال بیایید بیرون، که امام حسن آمد بیرون. بروید در تاریخ، دنیا را با عرض و طول واقعی اش نگاه کنید، خواهید دید که امام حسن حکیمانه ترین کار ممکن را انجام داد.

بسم الله هیئت یعنی اینکه شما گرد این محورِ شور و شعور جمع شده اید. پایه و اساس کار هیئت مذهبی این است که این محبت اهل بیت را ترویج کند. و ترویج این محبت باید با حفظ همان قواره ی اصلی باشد؛ یعنی عقل و عشق، استدلال و عواطف در کنار هم باشد.

امامت سه شأن دارد، اول اینکه امام با شیوه ی زندگی خود نشان دهد اسلام چگونه انسانی را می‌خواهد بسازد. خصوصیت دوم اینکه امام باید ایدئولوژی و تفکر اسلامی را در تداوم زمان حفظ کند. سومین فلسفه ی امامت تلاش برای ایجاد نظام اسلامی است.

بسم الله اگر اهمیت تبیین نبود، امام صادق(ع) شاعری مثل کمیت را آن گونه مورد عنایت قرار نمی داد؛ یا امام هشتم(ع)، دعبل را؛ یا امام چهارم(ع) فرزدق را. شعرای معروفی که شما اسم هایشان را شنیده اید – مثل فرزدق، کُمیت و دیگران – اینها سلمان زمان خودشان نبودند؛ اینها در مقایسه با اصحاب عالی مقام ائمه، خیلی متوسط بودند. نه معرفتشان به قدر معرفت زُراره و محمدبن مسلم و امثال اینها بود؛ نه فعالیتشان در محیط اهل بیت زیاد بود. اما شما می بینید امام از اینها تجلیلی می کند که از خیلی از اصحاب بزرگوار خودش نمی کند. چرا؟ به خاطر تبیین! چون اینها در یک جا حرفی زدند و نکته ای را روشن کردند، که مثل خورشیدی بر ذهن ها و دل ها تابیده، و حقیقتی را برای مردم روشن کرده است.

کتک خوردن یا مشکلات را تحمل کردن، یا در میدان‌های مجاهدت وارد شدن، بخش‌های مهم‌تر یک مجاهدت همه جانبه نیست؛ بخش‌های مهم‌تر محرومیت از محبت است، محروم شدن از تکریم در چشم مردم است، اهانت و تحقیر است. خیلی‌ها حاضرند در میدان‌های مجاهدت حاضر شوند، بزنند، و بخورند و احیاناً جانشان را هم در این راه بدهند؛ اما طاقت تحقیر شدن را ندارند، طاقت مورد اهانت قرار گرفتن را ندارند. این نقطه ضعف آنهاست.

بعد این نویسنده می‌گوید که ای علی! ای علیِ عزیز! ای علیِ مظلوم! مادر اسلام تو بودی. تو بودی که وقتی مدعیان مادری، مادرها و عزیزهای بی‌جهت، آمدند خلافت را و اسلام را و جامعه را به طرف خود بردند، تو از حق خود صرف‌نظر کردی، گفتی برای شما، اسلام بماند؛ ولو ریاستش دست من نماند.