مستند، روان و خواندنی
ارادتم به شیخ مفید بیشتر شد.
        

          الجمل تلاشی ستودنی از سوی آزاده جهان احمدی‌ست برای روایت داستان وار جنگ جمل با اقتباس از کتاب الجمل و النصره سید العتره فی حرب البصره اثر ماندگار شیخ مفید.
در واقع ایشون کوشیده تکه روایت‌های پراکنده شیخ مفید رو پشت سر هم به شکل یک داستان پیوسته روایت کنند که واقعا ایده خیلی خوب بوده، تا حدود زیادی هم از عهده این کار بر اومده.
اما اندک دخل و تصرفی که ایشون در برخی جاها داشتند به فهم مخاطب لطمه وارد می‌کنه، عدم وفاداری به متن اصلی مخاطب رو در مورد تاریخ به اشتباه میندازه! مثلا ماجرای گریختن زبیر، هیچ جای کتاب اصلی نیامده که وقتی زبیر لشگر جمل رو شکست خورده دید، فرار کرده. خود شیخ مفید در کتاب اصلی صحبت دقیقی از زمان گریختن زبیر نکرده، البته در قسمت کشته شدن طلحه از قول علی بن زید بن جذعان صحبتی از دور شدن زبیر از معرکه و احتمال بازگشت مجدد می‌کنه (در برخی کتب اومده که. زبیر بعد نصایح مکرر امیرالمومنین از جنگ کناره گرفته و در برخی هم اومده که با شدت گرفتن جنگ و مغلوبه دیدن لشگر جمل فرار کرده)

با اینکه نویسنده خیلی سعی کرده توصیفات ادبی از وقایع رو چاشنی روایت تاریخی کنه اما متن از لحاظ ادبی هم در حد متوسط هست، به علاوه که در خیلی از جاها متن دقیقا کپی ترجمه دکتر مهدوی دامغانی هست!
در کل کتاب متوسطی بود که برای یکبار تجربه کردن ارزش داره البته اگر قبلاً چیزی در مورد جمل نخوندین و برای اولین بار میخواهید کتاب رو بخونید زیاد توصیه نمیکنم.
        

          الحمدلله الذي جعلنا من المتمسكين بولاية أميرالمؤمنين علي ابن ابيطالب عليه السلام🤲🏻
این کتاب رو  از چند نظر میشه بررسی کرد:
۱- روان بودن و مجسم کردن: من ملاک رو این قرار میدم که ، تعداد صفحاتی که میخوانی دستت نباشه و راحت بتونی مجسمش کنی. خب از این نظر خیلی خوب بود. پس و پیش کردن یکسری از مطالب نسبت به نسخه اصلی الجمل، کتاب رو خواندنی تر کرده بود.

۲- منابع: کتاب ترجمه الجمل شیخ مفید هست و باید در آن کتاب بیشتر به دنبال منابع بود. اما آنچه که اینجا مشاهده میکنیم( با کمی اضافه کردن عنصر خیال و...) از الغارات و المنتظم ابن جوزی گرفته تا کامل التواریخ ابن اثیر؛ نشان دهنده منابع پر و پیمونه.

۳- توضیح شخصیت ها: به نظرم در خواندن تاریخ ، اگه نگم مهمترین ، جزو مهمترین عوامل اینه که شخصیت هارو خوب بشناسیم. راستیتش من حدود ده مورد یادداشت کردم که درموردشون تحقیق کنم(به جز آنهایی که قبلا کرده بودم، وگرنه آمار بسیار بالا بود) و به شخصیت هایی نظیر طلحه و پسر زبیر و عایشه خیلی خوب پرداخته شده.

۴- سوالی که هنوز برام مطرحه اینه که چرا از نقش امام حسن (ع) در کشتن شتر عایشه صحبتی نشد( اشتباه نشه: در جای جای کتاب از امام حسن (ع) صحبت هست، در این مورد نیست) باز باید بگردم در منابع که ببینم چرا نیومده ؟ اگه کسی هم میدونست لطفاً راهنمایی‌ام کنه🙏

📌حس میکنم کتاب ،تکمله بسیار خوبی برای کسیکه الغارات خونده باشه. به همه شیعیان مولا پیشنهادش میکنم 👌🏻

        

          کتابی خواندنی که به گزارش اتفاقات نیمه دوم دوره حاکمیت امیر المؤمنین علی علیه السلام میپردازد. البته فقط گزارش است و تحلیلی نیست. مرور این اتفاقات برای علاقه مندان به حضرت ایشان بسیار دردناک و تأسف بار است. شاید اطلاع از این رویدادها ، جامعه را در جلوگیری از تکرار آن در عصر ولایت نایب امام و حکومت اسلام ، آگاه تر و انگیزه مند تر کند. مطلع بودن از این رخدادها برای ایرانیان نسبت به دیگر ملل، واجب تر است. توصیه اکید به مطالعه آن میکنم.
        

          
زوایای جدیدی از جنگ جمل رو خوندم. تا قبلش زیاد اطلاعاتی از جنگ جمل نداشتم و دنبال جزئیاتش هم نبودم، ولی با خوندن این کتاب اطلاعات زیادی از زوایا و پشت پرده های جنگ جمل دستگیرم شد و بیش از پیش به مظلومیت حضرت علی علیه السلام پی بردم.
جسته و گریخته یک سری اطلاعات جزئی از افراد دخیل در جنگ جمل شنیده بودم ولی مطالعه این کتاب خیلی کمکم کرد.
در چند جمله بخوام بگم:
 تاریخ گواه است چه بسیار افرادی به اعتبار گذشته دیگران،آینده خود را تباه کردند و آتش دوزخ را به ارزانی خریدار شدند، و چه اندک کسانی، وصایای پیامبرشان را پیشه کردند و در مسیر ثابت قدم ماندند.
تاریخ بیانگر داستان افرادی است که سادگی و حب و بغض آنها موجب ریخته شدن خون خود و اطرافیانشان شد، طمع مال و ثروت و جاه و مقام و لذات دنیا آدمی را از عرش به فرش می‌کشاند.
خدا رحمت کند شیخ مفید را که تاریخ را ثبت کرد تا بدانیم طلحه به دست مروان بن حکم که در سپاه خودش فرماندهی می‌کرد، با فلاکت به هلاکت رسید.
برایم جالب بود که پس از جنگ، حضرت علی علیه السلام، همسر پیامبر را به همراه ۴۰ زن که سر و روی خود را پوشانده بودند به مدینه بازگرداند.
رحمت خدا بر امیرمؤمنان و شیخ مفید.
توصیه می‌شود ابتدا این کتاب، سپس ترجمه الغارات مطالعه شود.
        

          از نظر تاریخی عالی هست و اینکه امروزی نوشته شده باعث شده خسته کننده و کسل کننده نباشه مثل خیلی از کتاب های تاریخی، این کتاب یجور بازنویسی از کتاب الجمل شیخ مفید هست.
جزئیات اتفاقات خیلی درگیر کننده ست که این برمیگرده به کتاب الجمل اثر شیخ مفید که اینجا خیلی خوب بیان شده. شاید یک چهارم کتاب پی نوشت اشخاص و مکان ها ست که خیلی به فهم واقعه کمک میکنه اما روند داستانی که نویسنده قصد داشته ارائه بده رو، کند میکنه. به هرحال خیلی خوب و عالی هست برای علاقه مندان به تاریخ، حتما بخونید.
        

          کتاب بازنویسی الجمل شیخ مفید است. کتاب الجمل، از قدیمی ترین کتابهای تاریخ تشیع است که شیخ مفید در آن به بررسی و تحلیل اتفاقات و ادله جنگ جمل، ماجراهای قبل، حین و بعد از جنگ پرداخته است.
خانم جهان احمدی، این اثر مهم را بازنویسی کردند تا برای مخاطب امروزی قابل فهم باشد و به نوعی این کتاب تاریخی را به امروز آورده اند
        

          استادی داریم که معمولاً تو بحثای مربوط به حکومت حضرت امیر(ع) این نکته رو  بهمون می‌گفت که اون چیزی که کمر حکومت امیرالمومنین(ع)  رو شکست بر خلاف تصورات،  جنگ جمل  بود و نه صفین. که توضیح دلایلش هم در این متن نمیگنجه...😇
البته کتاب در فصل آخر به صورت  روایت خیلی کوتاه به اون اشاره می‌کنه که همون بحث مربوط به تقسیم غنایم و... هست که جای بحث داره.
در کل کتاب خوبی بود و به جزییات مطلب پرداخته بود ولی بهتر بود در طول داستان خیلی دقیق‌تر به مراجع اسناد می‌کرد تا اینکه همه رو یک جا در کتابنامه بیاره.
و چه خوب می‌شد که نویسنده‌ای پیدا بشه که با نگاه تحلیلی به صورت دقیق به واقعه‌ی جمل  بپردازه  و بسیاری از حقایق  برای عموم روشن بشه.

        

          کتاب جمل شیخ مفید یکی از منابع مهم و متقدم گزارش جنگ جمل است. از گزارشهای این کتاب بارها در تحقیقاتم استفاده کرده ام اما هرگز آن را به طور کامل نخوانده بودم. 
در یکی از جلسات اندیشکده هیات صحبت از نویسنده و یکی از کارهایش درباره منبع شناسی عاشورا شد. شماره نویسنده را گرفتم برای پیگیری آن نشریه.
در ایام بستری مادرم در بیمارستان اتفاقی در میان یادداشتهایم چشمم به شماره نویسنده خورد و با ایشان که ساکن اصفهان است تماس گرفتم. نشریه آیینه گی را موجود نداشت، اما این کتاب و زندگینامه حاج آقا مصطفی را برایم فرستادند. کتاب دوم را در طول ساعات انجام کارهای ترخیص و گرفتن گواهی فوت و مجوز دفن و گرفتن قبر و هماهنگی های آن مطالعه کردم،  این یکی را در بیمارستان و کنار تخت مادرم.
کتاب خیلی خوب، روان و خواندنی نوشته شده است. از جمله کتابهایی بود که به راحتی نمی توانم کنار بگذارم و مشتاقانه دوست داشتم زودتر به پایان برسانم. 
کمی اضافات دارد که خیلی کم است و به نظرم بازنویس بزرگوار می توانست خیلی بیشتر به آن اضافه کند. شاید اگر بخش جمل کتاب #لوح_بینایی نوشته دکتر مصطفی دلشاد تهرانی را ایشان مطالعه کند دستش بیاید چه مقدار و کدام موارد جای اضافه کردن دارد. #لوح_بینایی را شاید بتوانم بهترین و جامعترین کتابی بدانم که درباره امیرالمومنین علیه السلام خوانده ام.
یکی از ایرادهای وارد به بازنویسی خانم جهان احمدی این است که هم ارجاعات را بدون ذکر منبع آورده هم کل کتاب فهرست منابع مورد استفاده ایشان را ندارد. 
عنوان پی نوشتها را هم به غلط پانوشت گذاشته اند. اولی برای مواردی از ارجاعات به کار می رود که در انتهای متن چه فصل و بخش چه کل کتاب آورده می شود دومی اما در مواردی استفاده می شود که پایین صفحه ارجاعات را می آورند.
قلم خوب این کتاب را تجربه کنید تا بدانید چقدر علی بودن سخت است و جانکاه.

مناهل؛ محمود مطهری نیا
https://ble.ir/manaahel
https://eitaa.com/manaahel
        

          اینم کتاب مسافرتی اربعین ما.
این اولین کتابی بود که من به‌طور جدی درباره‌ی جنگ جمل خوندم و برای همین ترجیح می‌دم فعلاً به محتوا گیر ندم. فقط یه نکته ازش نقل کنم که برای خودم جالب بود: اول کتاب یه شرح حال شیش هفت صفحه‌ای از شیخ مفید داشت. یه جایی توی اون اشاره شده بود جنگ جمل اولین درگیری و کشتار بین دو گروه مسلمان بوده که هر دو طرف جنگ هم شخصیت‌های مهم و قابل توجهی داشتن که نه لغزش عایشه و طلحه و زبیر به‌عنوان همسر و اصحاب و نزدیکان پیامبر (ص) به‌راحتی قابل پذیرشه و نه خروج بر حضرت امیر (ع) و شکستن بیعت قابل توجیه. برای همین و به اضافه‌ی دلایلی دیگر، شیخ مفید لازم دیده که در مورد این جنگ تألیفی انجام بده، در صورتی که این وظیفه رو در مورد جنگ صفین احساس نمی‌کرده. چون معاویه بعد از شهادت حضرت علی (ع) با یه حکومت بیست ساله تقریباً پرده از چهره‌ی خودش کنار زده، اما در مورد جنگ جمل به‌خاطر کشته شدن طلحه و زبیر و بعد از اون، روایت‌های عایشه و عبدالله بن زبیر از جنگ، دفاع از حضرت علی (ع) لازم‌تر به نظر می‌رسه. این برای من جالب و قابل توجه بود. 
و اما فرم کتاب. این‌طور که من از مقدمه متوجه شدم، قصد نویسنده تبدیل روایت کتاب الجمل شیخ مفید به یه داستان روون با سیر زمانی خطی و منطقی بود. اما فکر می‌کنم این هدف به‌طور کامل به وقوع نپیوسته. در واقع با نقطه‌ی ایدئالی که تو ذهن منه فاصله‌ی زیادی داره. چرا؟ به نظر من موضوع مرکزی که بقیه‌ی روایت حولش شکل می‌گیره، باید چیز جزئی‌تری از «جنگ جمل» باشه تا مخاطب به‌عنوان یه داستان/رمان به کتاب نگاه کنه و نه یه گزارش تاریخی صرف. (مثالی که الان به ذهنم می‌رسه، کتاب «پس از بیست سال» سلمان کدیوره که یه شخصیت نسبتاً فرعی رو مرکز قرار داده و حول زندگی اون فرد، داستان صفین رو نقل کرده.) به‌علاوه انتهای هر فصل یه سری پانوشت داشت که اکثراً معرفی مختصر اسامی یا مکان‌ها بود. این یعنی قاعدتاً حین داستان شخصیت‌پردازی خوبی انجام نشده و همین‌طور هم بود. در واقع این پانوشت‌ها مطالب مفیدی دارن و خارج از بافت، یه معرفی‌نامه‌ی مختصر و مفید از افراد اون زمان ارائه می‌دن که در جای خودش خیلی هم خوب می‌تونه مورد استفاده قرار بگیره، اما خب وقتی وسط خوندن بخواد مدام بهش ارجاع بده، دیگه کتاب به‌عنوان یه داستان جذابیتشو از دست می‌ده. البته حجم اطلاعاتی که نویسنده مجبور بود ارائه بده، تا حدی این اتفاق رو توجیه می‌کنه. نثرش هم روونه و به سرعت پیش می‌ره. نکته‌ی آخر هم اینکه دخل و تصرف نویسنده، به‌خصوص در مورد احادیث و روایاتی که توی متن استفاده شده بود، می‌تونست بیشتر باشه تا زبان متن بهتر مورد پذیرش مخاطب قرار بگیره.
در مجموع من این نوع کتاب‌ها رو خیلی می‌پسندم (عاشق تاریخم🙏🏻) و امیدوارم که بیشتر و تکنیکی‌تر بشن تا آدم‌های تاریخ‌گریز هم علاقه‌مند بشن و دنبال کنن. (چون می‌دونین که ملتی که تاریخ خود را نداند محکوم به تکرار آن است.😔) دسترسی به یه کتاب که هم جذابیت فرمی کافی داشته باشه و هم تاریخی باشه و هم مستند و معتبر، خیلی ارزشمند و لازمه. پس اوصیکم. بخونید و بنویسید.