زیر گوشم میگفت: دل به دل دخترها نده تا از زندگی شون گله کنند، هنوز به اخلاق هم عادت نکردند. 
        

          ﷽
با قلم خانم بهبودی از کتاب پوتین قرمزها که سوره مهر چاپ کرده آشنا شدم،قلمی روان که می‌توانید روایت های راوی را برای مخاطب جان‌دار کند و مخاطب را پای صفحات کتاب نگه دارد تا نقطه پایان!

نویسنده در این ۱۶۵ صفحه کتاب پاییز پنجاه سالگی رفته از سراغ یکی از اهالی کرمان، مردی که روزگار دفاع مقدس،میدان داری می‌کرد تا رسید به ایام بازنشستگی و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و بعد هم سر سوریه در می‌آورد.

با اینکه اطلاعات نویسنده آنچنان که باید از زندگی شهید کامل نشده ولی همین مصاحبه ها و روایت‌هایی که جمع آوری کرده و سیر روان داستان، کتاب خوبی ساخته وبا مردی آشنا می‌شوید که شهید فرودگاه بغداد، پیکرش را به آغوش خاک سپرد...
        

          کتاب خاطرات شهید محمد جمالی توسط خانومشونه.
جزئیات داستان میتونست بیشتر باشه. حتی جزئیات داستانی. نه صرفا اطلاعات نظامی که نویسنده اول کتاب توضیح نوشته که بهشون اطلاعات کافی ندادند.
ولی خب درمورد همون ابعاد خانوادگی هم میتونست اطلاعات منظم تر باشه. مثلا میگفت باهم صحبت کردیم بهتره باز هم بچه دار بشیم تا تفاوت سنی شون کم باشه، خط بعد نوشته دیگه وسطای بارداری دومم بود :))) خب تازه تصمیم رو نوشته بودید که.
یا مثلا سرعت بززگ شدن بچه ها خیلی خیلی زیاد بود. بینش فاصله بود.
شیب روایت ملایم نبود.
ولی خب داستان دلچسب بود و قشنگ. 
        

          
کتاب پاییز پنجاه سالگی زندگی شهید محمد جمالیست از زبان مریم جمالی همسر شهید که در کمال صداقت و صمیمیت از تلاش ها، دل نگرانی ها و ترس های خود در دوران زندگی پر پیچ و خمش با شهید می گوید.
فداکاری های شهید و همسرش برای حفظ دین و کشور که شروع آن از جنگ هشت ساله شروع می شود با مبارزه با اشرار تداوم می یابد در نهایت به دفاع از حرم حضرت زینب(س) ختم پیدا می کند بسیار زیبا و قابل تقدیر است.
نقطه عطف کتاب رابطه شهید با دوست و همسنگرش سردار سلیمانی است، رفاقتی که به شهادت می رسد و چه رفاقت زیبایی..ای کاش پایان تمامی دوستی ها همین قدر زیبا بود و ختم به عاقبت بخیری می شد.
        

          در مسلخ عشق جز نکو را نکشند....
خوندن درباره شهیدانی مثل شهید مکیانِ کم سن و سال یک مزه ای داره و خوندن درباره شهیدان سن و سال دار استخوان ترکانده ای مثل شهید جمالی یک مزه دیگه ای.
عاشق خوندن اینطور روایت هام. مادربزرگ درونم از روایت یک عمر زندگی فداکارانه و به پای هم پیر شدن بیشتر خوشش میاد تا عشق آتشین و زندگی های مشترک کوتاه دهه هفتادی ها.
شهید جمالی هم از اون دسته آدم هایی بوده که دائم در نمازند. حبیب های حضرت زینب، که عمری زندگی های سخت ولی قشنگی رو انتخاب کردن. انتخاب کردن که بعد از جنگ همون آدم ها باقی بمونن و از دنیا بهره ببرن اما مثل یک غریبه بهش نگاه کنن. خود این زندگی بهشته.
بی اندازه شیرین و حال خوب کن و روان و صمیمی. 
        

          سادگی جملات، روان بودن کلمات و بی‌تکلف بیان شدن خاطرات ، سه ویژگی شاخص "پاییز پنجاه سالگی " هستند که باعث می‌شود خواننده به‌راحتی و با حس صمیمیت کتاب را دنبال کند.
مریم جمالی، همسر و دختردایی شهید محمدجمالی ( که کتاب به‌نام ایشان است ) دور از شعارزدگی از بی‌قراری‌ها و دلشوره‌هایش هنگام جبهه رفتن همسرش، سال‌های حضور در سیرجان برای مقابله با اشرار و حضورش در سوریه می‌نویسد‌‌. دقیقا همان‌چیزی که در زندگی واقعی و از زن‌های واقعی می‌بینیم، خاصه آنها که محبت پررنگی در خانه‌شان جاریست.
یکی دو باری هم خانواده به‌ دلیل همراهی با شهید خانه و کاشانه‌شان را جابجا کرده‌اند و این مساله برای زنان جوان خواننده کتاب نکته تامل‌برانگیزی به‌حساب می‌آید. گذر از صرفا همسر بودن به هم‌راه و هم‌قدم بودن در لحظه‌لحظه مسیر زندگی و بردن بیشترین بهره‌ از ساعات و روزهای حضور در کنار هم. 
تلفیق روایات و خاطراتی که همسر شهید از سه برهه دفاع مقدس، مبارزه با اشرار و دفاع از حرم به آنها اشاره می‌کند باعث می‌شود خواننده یک شمای کلی از مسیر چالش‌های پیش روی ایران عزیز از بعد انقلاب اسلامی هم به‌دست بیاورد و کتاب از این منظر هم قابل توجه است.
اما شاید آنچه در ابتدا مخاطب را به سمت این کتاب می‌کشد، گره‌خوردگی این شهید بزرگوار با سردار سلیمانی عزیز است. شهید جمالی و حاج قاسم از زمان دفاع مقدس دوست و هم‌رزم بودند و دست آخر هم به اذن و پیشنهاد خود حاج قاسم، راهی سوریه شدند. در نهایت هم بعد از شهادت و موقع خاکسپاری، حاج قاسم خودش وارد آرام‌گاه این شهید شدند و پیکر مطهر شهید را روی خاک گذاشتند.
پاییز پنجاه سالگی کتابی‌ست کم‌حجم و خوش‌خوان و پرمحتوا، که در کنار روایات گوشه کنار زندگی شخصی و جهادی شهید جمالی ، افق دید تاریخی و احساسی ما را نسبت به لزوم همواره در وضعیت آماده‌باش دفاعی بودن وسیع می‌کند و خواننده را با این حس تنها می‌گذارد که عرق به وطن تنها در حضور در میدان نبرد هشت‌ساله جنگ تحمیلی خلاصه نمی‌شود.