جنگ‌های سه‌ساله ۱۶۱۸ تا ۱۶۴۸ همیشه مرا خیلی غمگین می‌کند؛ هم به دلیل تلفات انسانی بسیار زیادی که داشته، هم به خاطر تأثیری که آن موقع بر امپراتوری مقدس روم (تا حدودی آلمان امروزی) گذاشت و خاستگاه اتفاقات وحشتناکی شد که در قرن بیستم رقم خوردند. انتظارش را داشتم که آقای برشت سراغ این جنگ‌های بسیار تأثیرگذار در تاریخ آلمان هم برود، اما راستش انتظارش را نداشتم که از این دریچه به ماجرا ورود کند. داستان در مورد پیرزنی است که در بحبوبه‌ی این جنگ خنزرپنزرهایی را به مردم می‌فروشد که به خاطر جنگ گیر آوردنشان دشوار شده و عملاً جنگ بساط کاسبی‌اش را رونق بخشیده و به همین دلیل گرچه بچه‌هایش را به خاطر جنگ یک به یک از دست می‌دهد، گویی چندان تمایلی به پایان یافتن جنگ ندارد. برشت در این روایت می‌خواهد به نسبت تنگاتنگی که تداوم جنگ با انباشت سرمایه دارد اشاره کند و این کار را با ظرافت بسیار زیبایی انجام می‌دهد. کیف کردم. اما شخصیت موردعلاقه‌ی من کاترین است؛ کاترین لالی که در نهایت برای نجات مردم خودش را قربانی می‌کند و با اینکه شاید موقعیت‌شان شباهت زیادی با هم نداشته باشد مرا یاد ژان دارک می‌انداخت. در صحنه‌ای که روی پشت بام می‌رود و طبل می‌زند تا مردم شهر را بیدار کند به پهنای صورتم اشک می‌ریختم.
        

          ننه دلاور شخصیت عجیب و جالبی بود. هم زمان میخواست هم فرزندانش رو از جنگ حفظ کنه و هر کاری می‌کرد که اونا درگیر نشند و هم اینکه زیر سایه جنگ میتونست کسب درآمد داشته باشه و روزگار بگذرونه. حفظ تعادل بین این سخت بود و ما در طول نمایش نامه این قضیه رو می‌خونیم. زندگی در جنگ اینو خوب به ننه دلاور فهمونده بود که جنگ یک نکبت بزرگه و هر کاری باید بکنه تا بچه هاش رو مصون نگه داره ازش ولی از طرفی می‌دونست این نکبت بزرگ، از نظر مالی می‌تونه بهش کمک کنه و کاسبی کنه. زیستن زیر سایه جنگ(داستان مربوط به جنگ‌های سی ساله اروپا در قرن هفدهم میلادی است) این فرمول رو به ننه دلاور یاد داده بود و او این روش رو به عنوان بقا پیدا کرده بود پس مثل یک بند باز حرفه ای که تعادلش رو حین راه رفتن حفظ می‌کنه، سعی در ایجاد تعادل می‌کرد. هدف ننه دلاور بقا بود. سپر محافظتی که داشت به این شیوه بود.اما...اما... اما جنگ خیلی قدرتمندتر و سهمگین‌تر و بی‌رحم‌تر از این حرفهاست و هر چه قدر زبر و زرنگ باشی و در یک بازه زمانی کوتاه مدت به اهدافت برسی، میتونه همه چی رو ازت بگیره. میتونه « زندگی » رو ازت بگیره.میتونه همه اونایی که حفظشون میکردی رو ازت بگیره. مردمان عادی تو جنگ بازنده اند و این از واقعیت های انکار نشدنی است. نمایشنامه ننه دلاور و فرزندان او واسه ما مردمان عادی است.

پ.ن: داشتم فکر می‌کردم اگر تو ایران این نمایش اجرا بشه کی برای نقش ننه دلاور مناسبه، که ذهنم رسید به پانته‌آ پناهی‌ها
        

          فقط خواستم بگم منم خوندمش