دون کیشوت

عاقلان نقطه پرگار وجودند ولی
عشق داند که در این دایره سرگردانند

۱- همیشه وقتی سخن از شاهنامه و قهرمانان آن به میان می آمد و یا کتاب داستانی از ماجراهای رستم و سهراب یا اسفندیار می خواندم نوعی کسالت و رخوت وجود مرا در بر می گرفت،
همین که بزرگترها از آن تعریف می کردند و با غیرت و افتخار از پهلوانان ایرانی آن سخن می راندند کافی بود تا من از آن خوشم نیاید. لطفا تعجب نکنید! زود هم‌ قضاوت نکنید! آخر بزرگترها از آمپول،شلغم،ریاضی و سیدمحمد طباطبایی نابغه هم تعریف و تمجید می کردند و خب اینها در نظام رتبه بندی و ارزش گذاری ذهنی من امتیاز بالایی نمی آوردند. آن وقت ها زورو، سوباسا،علی دایی، آرنولد و جمشید هاشم پور رتبه های بالایی را در دسته یلان و نام آوران جهان کوچک من کسب کرده بودند.

۲- از آن زمان بیش از دو دهه می گذرد. حالا دوباره چند سالی است که قهرمانان در پلتفرم های مختلف، ژانرهای گوناگون، جنسیت های متعدد و رویم به دیوار تمایلات جنسی متنوع عرضه می شوند! حوصله طرح پرسش سروانتس نویسنده دن کیشوت که «اصلا چرا داستان قهرمانان را می خوانیم و ماجراهای پیروزی و شکست های آنها را دنبال می کنیم؟» را ندارم. راجع به اینکه «دن کیشوت» یک هجو ادبی حماسی و رمانتیک است یا خیر نیز نمی خواهم سخن بگویم. اینکه ما در هر دوره یک بهلول، دن کیشوت و شاید جوکر نیاز داریم تا به نوعی وقتی دیگر گونه های واکنش در مقابل حوادث دوران از اثر افتاد، نوبت به عرض اندام آنها شود نیز به بنده ارتباطی نخواهد داشت.
 ۳-آنچه می ماند این است که اگر شوخی های طنازانه مهتر باوفا،شکمو،حریص، پرحرف و دوست داشتنی را با هفت،هشت مورد از اظهار نظرهای موشکافانه دن کیشوت از این کتاب بگیریم شاید چیز دندان گیر خاصی برای طالبانش نداشته باشد. می دانم ادعای بزرگی است اما خب باید به نسبت برای زمان و همتی که در مطالعه این صفحه خرج می کنید نیز ما به ازای معتنابهی ۱۴۰۰وجود داشته باشد.از حق نمی گذرم و از این هفتاد دو اندی ماجرا که این پهلوان افسرده سیما و یار غارش سانکو(سانچو) از سر گذرانده اند می توان پنج، شش مورد را بیابم که از نظر درام قصه تاثیر گذار و جالب بودند. باقی می ماند حکایت هایی که شاید نباید توقع استخراج مطالب نغز و عالی از آنها داشت و سزاوار است به سر خوشی و دیده اغماز از آنها لذت برد
 ۴- خلاصه داستان: آلونسو کیخانو عاشق داستان های کهن پهلوانانه از و همین عشق او را تا مرز جنون پیش می برد؛ او نامی جدید برخورد می گذارد، دلبری خیالی بر می گزیند و با مهتری ساده پا در مسیر ماجراجویی ها می گذارد. دن کیشوت واقعیت موجود را نمی پذیرد و با تفسیری دلخواه سعی می‌کند تا به هر رخداد ساده‌ای که در مسیر به آنها بر می خورند رنگ و لعابی حماسی بدهد و خود را قهرمان یک تاز آن عرصه بنماید. ایده ای ظاهراً احمقانه است اما هر اتفاق بهانه است تا از دل آن تفسیری قابل‌تأمل بیان شود و هر از چند گاه سروانتس تیر انتقادات خود را به طبقه و گروهی در اسپانیا روانه سازد.
۵- دن کیشوت صرفا وقتی پای حوادث قهرمانانه به داستان باز می شود به ظاهر مجنون است و در باقی شرایط مانند فردی حکیم سخن می گوید. شاید سروانتس دن کیشوت را بهانه کرده تا به زیرکی به همه نشان دهد ایده بازگشت به عصر قهرمانان و یلان شاید خیلی هم احمقانه نباشد. وقتی فساد در لایه‌های مختلف دربار، طبقه روحانیون و ثروت اندوزان رخنه کرده و ارزش های انسانی همچون دفاع از مظلوم، (احسان به بانوان هر چند در داستان سروانتس روسپیانی باشند رو سیاه)، مبارزه با پلیدی و کژی افسانه‌ای به نظر می رسد، حضور دن کیشوت در این جامعه نمادین و آرمان گرایانه خواهد بود. بنابراین بیشتر نقدهایی که من مطالعه کردم نیز سعی کردند به تفسیر نمادهای موجود در داستان بپردازند.
۶- مهمترین سوالی که ذهن من را در این هجونامه بلند درگیر کرد و خود سروانتس هم در چند جای کتاب به صورت مستقیم و غیرمستقیم اشاراتی بدان کرده این است که آخر هدف از نگارش چنین داستانی چه بود؟ آیا صرف همین که ملتی را با کارهای جسورانه و احمقانه دن‌کیشوت و سانکو بخندانیم کافی نیست؟ آیا در پس تمام این خنده ها دردی بر پیکره سروانتس نشسته که تنها راه 'برای بیان حرف هایش درباره جامعه اسپانیا و اتفاقاتی که از سر گذرانده را در این ژانر یافته است؟ شاید مطالعه زندگینامه نویسنده ما را یک قدم به حقیقت نزدیکتر کند.

پ: ترجمه آقای قاضی کاملاً مرا به وجد آورد.
پ۲: در جای جای کتاب توهین به اعراب، مسلمانان، بر خواندن آنها و تضادهای دینی به چشم می‌خورد و قلم سروانتس با افسارگسیختگی خاصی در این زمینه می تازد. با بیان اینکه نویسنده در کشوری خارجی زندانی مسلمان بوده اما این مسئله بررسی بیشتری می طلبد.
        

          بلاخره فرصت شد که با ماجرا های دن کیشوت و مهتر وفادارش یعنی سانچو پانزا همراه شوم. اکنون دریافتم که چرا این کتاب محبوب ملت ها است. به باور من این کتاب خودِ زندگی است.
سختی و مشقت در برابر آسودگی و آرامش، غم و اندوه در مقابل شادی و سرور، تقابل زندگی و مرگ در این کتاب فراوان است چیزی که در زندگی آن را هر روزه تجربه می‌کنیم‌. پر از سخنان آموزنده و غنی از احساسات گوناگون، گاهی با سختی ها همراه می‌شویم گاهی نیز به استراحت در زیر آسمان خداوند می‌پردازیم
گاهی شکوه و ناله می‌کنیم از فراق و مشقت زندگی و مرگ و گاهی نیز مسروریم و زندگی را با شعف و شادمانی سپری می‌کنیم.
گرچه نویسنده اشتباهاتی مرتکب می‌شد و بعضی از نکات داستان را فراموش می‌کرد ولی این امر باعث کم ارزش شدن این اثر نشد‌، مرزها شکافت و خود را در دل هر خواننده‌ای با هر ملیتی باز کرد. نویسنده به مبارزه با خرافات زمانه خویش یعنی داستان های کتب پهلوانی پرداخته و آن هارا به وسیله لودگی های دن کیشوت دلاور به نمایش گذاشته است. خرافات در هر زمانه‌ای وجود دارد، باید آنها را از بین برد و با واقعیت زندگی روبرو شد.
جلد اول داستان های فرعی زیادی داشت که لذت خواندن را کم می‌کرد ولی در جلد دوم این داستان های فرعی بسیار کم شده و فقط در صورت لزوم ذکر شده‌ است و تمرکز اصلی نویسنده بر روی شرح وقایع دن کیشوت و مهترش سانچو پانزا است.
        

          بعد از خوندن این کتاب باید بگم که از خوندنش بسیار لذت بردم و با لحظات بسیاری خندیدم. برای خوندن کتاب بهتره که با ادبیات کلاسیک آشنایی داشته باشید و اینکه کمی طول میکشه تا به لحن نوشتار ترجمه عادت کنید. قطعا ترجمه محمد قاضی بهترینه. من چاپی از دن کیشوت رو خوندم که صحافی سیاه رنگی داره و زیرنویس های کتاب باید بگم جزو کاملترین و بهترین زیرنویس هاییه که دیدم. حتی انتشارات بعد از فوت جناب آقای قاضی زیرنویس ها رو ویرایش کرده و نکاتی که باید اضافه کرده. از زیرنویس های کتاب مشخصه که به جز کتاب فرانسه زبانکه مرحوم قاضی از اون نسخه ترجمه کرده چندین نسخه ی انگلیسی زبان و نسخه ی اصلی اسپانیایی هم بررسی شده و حتی اصلاح شده ترجمه. واقعا یکی از بهترین مترجمانی هستن که من ازشون ترجمه ای خوندم. فقط نسخه ای که من داشتم کتاب صحافیش به شدت بد بود و زود جدا شد از کتاب. این یکی نسخه یه سبز رنگ با روکش کاغذی رو دیدم تو کتابفروشی ها و صحافی خیلی بهتر به نظر میومد. تنها چیزی که از جلد دوم کتاب دوست نداشتم درگیر شدن ذهن نویسنده به چاپ جلد دوم توسط نویسنده ی دیگر بود که باعث میشد اینطور به نظر بیاد که جلد دوم رو فقط برای رو کم کنی نوشته. البته که جلد دوم هم بسیار خوبه اما من جلد اول رو برای خاطر آزادی ذهن سروانتس بیشتر دوست داشتم. اینو نمی پسندیدم که بارها و بارها از نویسنده ی متقلب حرف میزنه و بد ازش میگه. قطعا کار بسیار زشتی کرده بوده اون نویسنده اما مدام بهش اشاره کردن تو متن اصلی کتاب به نظر من دلچسب نبود و از سرعت خوندن کتاب برای من کم کرد. در کل قطعا کتاب رو با همین ترجمه و نشر ثالث به خاطر زیرنویس های فوق العاده توصیه میکنم.
        

          جلد دوم به اندازه اولی خوب نبود 
        

          "زندگی نمی‌تواند خود را تسلیم عقل کند، زیرا غایت زندگی، زیستن است نه دانستن"
«میگل د اونامونو»
یا به قول سامسون کارسکو دانشجو(یکی از شخصیت های کتاب) که بر کتیبه مزار دن کیشوت چنین می نویسد:
"و آنچه او را سعادتمند نمود آن است که دیوانه وار زیست و عاقل مرد"
دن کیشوت اثری با محتوای ماجراجویانه و طنز است که خط داستانی ساده ای دارد و چنان شیرین و خوش خوان است که متوجه حجم بالای کتاب نخواهید شد . اگر چه سروانتس را نمی توان نویسنده ای قهار قلمداد کرد، به عنوان مثال در بخش هایی از کتاب دچار اشتباه شده و اطلاعاتی را به مخاطب می دهد که نادرست هستند و با سایر فصول در تعارض می باشند ، اما به حق توانسته شخصیتی را خلق کند که پس از ۴۰۰ سال همچنان نام وی زنده است و چه بسا جاودان باشد. سروانتس به دو شخصیت اصلی کتاب یعنی دن کیشوت و سانچو پانزا بسیار خوب پرداخته و توانسته به نحو احسن آن ها را تصویر پردازی کند و خواننده در سراسر کتاب شاهد گفت و گو های شیرین و ماجرا های جذاب ارباب و مهترش است .
        

          یادداشتی که برای جلد یک نوشتم شامل این جلد هم می‌شود.

https://behkhaan.ir/reviews/e4ac8076-65d5-4574-8d25-810d508305ce?inviteCode=PMx787pFY740
        

          داستان "دن كيشوت" به همراه مهتر و يار وفادارش "سانكو پانزا" كه به شهرها و مناطق مختلف اسپانيا سفر ميكنند تا دن كيشوت، پهلوان سرگردان ما دستگيري بينوايان و درماندگان را بكند.
فوق العاده بود.
اگر ميخواهيد مدتي طولاني بخنديد و شاد باشيد و لذت ببريد حتما اين كتاب رو بخونيدش!
باعث شد من تو اتوبوس كه داشتم ميخوندمش از شدت خنده به قهقهه بيفتم و كلي نگاه چپ چپ و چشم غره يهو اومد سمتم!!!!