یادداشت سیده زینب موسوی

        دن کیشوت (یا در واقع دن کیهوته!) از اون کتاب‌هاییه که اگه صوتی نداشت تقریبا بعید بود هیچ‌وقت فرصت کنم برم سراغش. 
و گوش دادن به همین نسخهٔ صوتیش هم یک سال طول کشید.
نه چون دوستش نداشتم، بلکه چون مدل کتابش به نظرم همین‌طوری آهسته و پیوسته خوندنه و منم کم‌کم در کنار صوت‌های دیگه بهش گوش می‌دادم.

🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅

داستانش هم اینقدر معروف هست که فکر کنم نیاز به تکرار نداشته باشه، یه نجیب‌زادهٔ روستایی اسپانیایی بر اثر افراط تو خوندن کتاب‌های پهلوانی خل می‌شه و به سرش می‌زنه لباس رزم بپوشه و یه پهلوان سرگردان بشه!
و همه چیز این حرکتش مضحک و خنده‌داره، از خود لاغرمردنیش گرفته، که فکر می‌کنه همه رو حریفه، تا اسب پوست و استخونش، که به نظر این نجیب‌زاده رخشیه برای خودش 😄

این نجیب‌زادهٔ ما با حرف‌های عجیب و غریبش یکی از هم‌ولایتی‌های ساده‌ش رو هم از راه به در می‌کنه تا به عنوان مهتر باهاش همراه بشه، و این کسی نیست به جز جناب سانچو :)

این‌طوری می‌شه که یکی از بانمک‌ترین جفت‌های ادبیات سفرشون رو به سمت ماجراجویی‌ها آغاز می‌کنن!

🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅

داستان در واقع تو دو جلد و با فاصله زمانی حدود ده سال نوشته شده، که خودش ماجرای جالبی داره که بماند.
و به نظرم این دو جلد واقعا با هم متفاوت بودن.

جلد اول برای خود من خیلی خنده‌دارتر بود، طوری که بارها موقع گوش دادن بهش با صدای بلند قهقهه می‌زدم و حتی یه بار از شدت خنده پهلوم گرفت و بازم نمی‌تونستم‌ نخندم 😅 (برای همین بود که این جلد رو تا می‌تونستم تنهایی گوش می‌دادم تا ملت فکر نکنن خلم 😂).
ولی جلد دوم با وجود طنز کمتر انگار پخته‌تر بود 🤔

تو جلد اول کلی داستان فرعی داشتیم (یعنی مثلا می‌رسیدن یه جایی و یکی شروع می‌کرد به تعریف کردن)، که خب من چندان علاقه‌ای بهشون نداشتم و پایان‌بندی بعضی‌هاشون به نظرم به شدت ساده‌انگارانه بود.
ولی این داستان‌ها تو جلد دوم خیلی کمتر شده بودن و بیشتر کتاب به همون شخصیت‌های اصلی اختصاص داشت که از این جهت واقعا بهتر بود.
البته یه جاهایی این جلد دوم به نظرم انفکاک شخصیت‌پردازی داشت، مثلا سانچو یهو خیلی حکیم شد! 

وسط ماجراها هم سروانتس گاهی خودش و بیشتر از زبون شخصیت‌ها کلی مسائل اخلاقی و اجتماعی رو مطرح می‌کرد که بعضی‌هاش خوب بود و مخصوصا مربوط بودنش به همین زمانهٔ خودمون برام جالب توجه بود (با توجه به خیلی خیلی قدیمی بودن کتاب!).

جلد دوم یه بدی داشت، اونم سوءاستفادهٔ بسیار رومخ امثال دوک و دوشس از دن کیشوت بود. نمی‌دونم سروانتس اینجا منظور خاصی داشته یا نه، شاید می‌خواسته کلا به خوش‌گذارانی‌های بی‌مورد نجیب‌زاده‌ها اشاره کنه و اینکه مردم عادی بازیچهٔ دست این قشر هستن، ولی طوری شده بود که انگار دیگه یه ماجرای «واقعی» مثل چیزایی که تو جلد اول داشتیم وجود نداشت و همه چیز نمایش مضحک این دو تا آدم مزخرف برای سر کار گذاشتن دن کیشوت و تفریح کردن خودشون بود.
مخصوصا من به خاطر بلاهایی که سر سانچوی بنده خدا آوردن از دست این دو آدم سه نقطه خیلی حرص خوردم 🤬
چون دن کیشوت و سانچو با وجود همهٔ دیوونگی‌هاشون واقعا آدم‌هایی خوبی بودن و برای همین این‌طوری سر کار رفتنشون واقعا ناراحتم می‌کرد.


یه نکتهٔ دیگه هم که مربوط به هر دو جلده نوع توصیف نویسنده از مسلمون‌ها و اعرابه 😐
یعنی بلااستثناء هر بار اسمی ازشون می‌اومد من اینطوری بودم: 🙄😐😒
می‌دونم سروانتس در جنگ با مسلمون‌ها شرکت داشته و حتی مدتی اونجا اسیر بوده و سختی‌های زیادی کشیده ولی این حد از خودبرترپنداری دیگه واقعا رومخه! البته که چیز عجیبی نیست و دنیای ما از این خودحق‌‌پنداری اروپایی‌ها کم نکشیده (آخه لامصبا یه نگاه به تاریخ درخشان خودتون بندازید بعد همهٔ بقیه رو وحشی و بربر بدونید!).

توصیفات اغراق‌آمیز از زیبایی بانوان و عشق‌های جگرسوز هم تو این دو جلد کم نیست که خب با یه 🙄 ردش می‌کردم و می‌ذاشتمش به حساب خیلی قدیمی بودنش :)

🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅

حالا آیا خوندن این کتاب رو توصیه می‌کنم؟
راستش به نظرم اصلا طوری نیست که بگم اگه نخونیدش حتما چیزی رو از دست دادید (نظر شخصی اینجانب 😅).
بحث‌های جالبی داشت ولی مثلش تو کتاب‌های دیگه هم پیدا می‌شه و اصلا یکتا نبود به نظرم.
ولی اگه اهل کتاب صوتی هستید می‌تونید بهش به عنوان یه گزینهٔ فرح‌انگیز کنار بقیهٔ کتاب‌ها نگاه کنید. چون اجرای آقای رضا عمرانی از این کتاب عاااااالیه (هر چی بگم کم گفتم!). اصلا فکر می‌کنم یه بخشی از جذابیت و طنز کتاب برای خود من مدیون همین اجرا بود. لحن‌ها به شدت جذاب انتخاب شده بودن و طوری بود که بعضی وقت‌ها همین که دن کیشوت با اون لحن خاص می‌گفت سانچو! من خنده‌م می‌گرفت 😄 (اول از مدل صحبت خود سانچو خوشم نیومد ولی یه کم که پیش رفت دیدم نه خیلی بهش میاد).

خلاصه که من خیلی با اجرای صوتیش حال کردم، فقط حیف که دیباچه‌ها رو نداشت و اون‌ها رو‌ خودم از روی کتاب خوندم. پاورقی‌ها رو هم قاعدتا نداشت ولی خب به نظرم اینجا آدم اونقدر چیز خاصی رو از دست نمی‌ده. 

نظرم در مورد ترجمه هم بسیار به نظرم در مورد اجرای صوتی وابسته‌ست (چون اینجا دیگه لازم نبود خودم برای خوندن بعضی جملات سنگین انرژی صرف کنم)، ولی در کل خیلی خوب بود (قطعا از ترجمهٔ قبلی که از آقای قاضی خوندم‌، یعنی قلعهٔ مالویل، بهتر بود! طوری که تو اون کتاب ترجیح دادم به ترجمهٔ انگلیسی پناه ببرم!).