بریده‌های کتاب MN

کسی که گریه می‌کند به آرامشی هر چند نامحسوس دست می‌یابد. اما کسی که بغض، گلویش را می‌فشرد و اشک در پشت پلک‌هایش لمبر می‌خورد و اجازه گریستن به خود نمی‌دهد، بیشتر در خودش می‌شکند و مچاله می‌شود. حال اگر همو بخواهد تسلی بخش دیگران هم باشد، دشواری‌اش صد چندان می‌شود. مثل عمود خمیده‌ای که بخواهد خیمه‌ای را سرپا نگه دارد. نگاه می دارد، اما به قیمت شکستن خود.

عطش، سخت‌ترین اراده‌ها را هم به سستی می‌کشد. نیاز، آهنین‌ترین ایمان‌ها را هم نرم می‌کند. اما یک چیز را فقط دشمن نفهمیده بود و آن اینکه جنس این ایمان‌ها، جنس این عزم‌ها و اراده ها با جنس همهٔ ایمان‌ها و عزم‌ها و اراده‌ها متفاوت بود.

وقتی که در اوج قلهٔ عطش ایستاده باشی، همه چیز را در مقابل آب، پست و کوچک و بی‌مقدار می‌بینی. جان چه قابل دارد در مقابل آب، ایمان چه محلی ... اما نه، این همان چیزی است که ارزش کربلایی‌ها را هزار چندان می‌کند.

عقاب که برای گرفتن بچه روباه بال بال نمی‌زند، آنی فرود می‌آید و کار را تمام می‌کند.

چه خوب شد که نبودی لیلا! تو کجا زَهرهٔ به میدان فرستادن پسر داشتی؟ پسر ... چه می‌گویم علی اکبر [علیه‌السلام]! انگار کن تمام جوان‌های عالم را در یک جوان متجلی کرده باشند. انگار کن زیبایی و عطر تمامی گل‌ها را به یک گل بخشیده باشند. انگار کن تمامی سروهای عالم را به تمامی لاله‌های جهان پیوند زده باشند. انگار کن خدا در یک قامت، قیامت کرده باشد. چه خوب شد که نبودی لیلا در این لحظات جانسوز وداع!

یکی از مهمترین یافته‌های روانشناسی در بیست و پنج سال گذشته آن است که افراد می‌توانند شیوهٔ تفکر خود را انتخاب کنند.

همین فکر که «هرکاری می‌کنم بی‌فایده است» ما را از اقدام کردن بازمی‌دارد.

ویژگی افراد بدبین این است که معتقدند رخداد های ناگوار مدت‌ها دوام می‌یابند، بر همهٔ کارهای آنها سایه می‌اندازند، و تقصیر خود آنها هستند. اما افراد خوش‌بین در برابر همان ناکامی‌ها و سختی‌ها، باورهای دیگری دارند؛ شکست و ناکامی را مانعی گذرا می‌بینند که دنباله‌ای ندارند؛ علل آن را تنها به همان مورد خاص محدود می‌دانند. آنها تقصیر شکست را بر گردن خود نمی‌اندازند بلکه معتقدند که شرایط، بداقبالی یا افراد دیگر مسبب آن هستند. چنین افرادی آرامش خود را بر اثر شکست خوردن از دست نمی‌دهند و هنگام مواجهه با موقعیتی نامطلوب، آن را چالش تلقی می‌کنند و تلاش بیشتری از خود نشان می‌دهند.

«همه حیوانات باهم برابرند؛ اما بعضی برابرترند!»

حیوانات دلیلی نمی دیدند که حرف او را باور نکنند، خصوصا که حالا خیلی دقیق به خاطر نمی آوردند اوضاع قبل از شورش چگونه بود.

«شجاعت کافی نیست، وفاداری و اطاعت مهم‌تره. ... اگه یه گام اشتباه برداریم، دشمنان بر ما غلبه خواهند کرد. ...»

پاسخ او به مشکلات و موانع این بود:«من بیشتر کار خواهم کرد!» او این حرف را شعار خود کرده بود.

چندان باهوش نبود؛ اما به دلیل سخت‌کوشی و قدرتش در کار برای همه محترم بود.

امام رو به من و قیس می کند: - مگر شکایت موسی نبود از همراهی خضر، چون کشتی سوراخ کرد و جوانی سر برید و دیوار شکسته ای مرمت نمود؟ بنیان اعتراض بر ندانستن حکمت کار خضر بود ... اکنون هم چنین است ... که اگر این صلح نبود، شیعه ای از ما نمی ماند مگر کشته و به خون غلطیده ...

- هلاک مردمان را سه چیز سبب است قیس. کبر که نابودی دین است و آنچه ابلیس بدان لعنت شد؛ و حرص که دشمن نفس است و آنچه آدم بدان از بهشت رانده شد؛ و حسد که راهبر نگون‌بختی است و آنچه قابیل بدان قاتل هابیل شد ... به خدا پناه می برم از کبر و حرص و حسد.

و آخرش فرمودند: شما درست زندگی کنید، گفتار و رفتارتونو درست کنید، نیازی نیست دنبال ما بگردید، ما خودمون سراغتون می آییم.

مشکل ما، مشکل مشترک همه ما که دیدی، اینه که: حضرت رو برای خودمون می خواهیم، نه خودمون رو برای حضرت. امام رو خرج خودمون می کنیم، نه خودمون رو خرج امام.

پرنده ای که بال پرواز ندارد یا به پای خودش یا همتش، بند و زنجیر دارد، از انهدام قفس، استقبال نمی کند. چرا که ناتوانی اش به چشم می آید و درماندگی اش آشکار می شود.

پیداست که در کنار اعتقاد، چیزهای دیگری هم هست که راه را به سوی فلاح و هدایت و ولایت هموار می کند. آزادگی، فتوت، اصالت، جوانمردی و نجابت، صفاتی از این دست اند. همان که امام [علیه السلام] نیز در میان جبهه دشمن به دنبالشان می گردد و نمی یابد: ... اگر دین ندارید و از قیامت نمی هراسید، در دنیایتان آزاده و جوانمرد باشید.

تا آدمی رموز مکتب عشق را نشناسد و در پیچ و تاب کرشمه های ولایت نیفتاده باشد و آئین دلدادگی را تجربه نکرده باشد، نمی تواند سر از کار کربلا و اسرار عاشورا دربیاورد.