بریده‌ کتاب‌های عطیه بروجردی

در جهانی که هر واقعه در محل خویش و به موقع خود واقع می‌شود، چه کسی حق آن دارد که شکوِه رانَد یا بترساند یا پریشان شود؟

از شما می‏پرسم اصلا من و شما می‏فهمیم كه امر به معروف و نهی از منكر چیست و چگونه باید انجام شود؟ تا حالا كه امر به معروف و نهی از منكرهای ما در اطراف دگمه لباس و بند كفش مردم بوده است، در حول و حوش موی سر و دوخت لباس مردم بوده‏ است! ما اصلا معروف چه می‏شناسیم كه چیست؟ منكر چه می‏شناسیم كه چیست‏؟ ما گاهی معروفها را به جای منكر می‏گیریم و منكرها را به جای معروف. بهتر اینكه ما جاهلها امر به معروف و نهی از منكر نكنیم. چه منكرها كه‏ به نام امر به معروف و نهی از منكر به وجود نیامد. آگاهی و بصیرت‏می‏خواهد، دانایی، روانشناسی و جامعه شناسی‏ می‏خواهد تا انسان بفهمد كه چگونه امر به معروف و نهی از منكر كند، یعنی راه معروف را تشخیص بدهد، ببیند معروف كجاست، منكر را تشخیص بدهد، ریشه منكر را به دست بیاورد، از كجا آن منكر سرچشمه می‏گیرد. و لهذا ائمه دین فرموده‏اند: جاهل بهتر است امر به‏ معروف و نهی از منكر نكند. چرا؟ « لانه ما یفسده اكثر مما یصلحه ». چون جاهل هنگامی كه امر به معروف و نهی از منكر می‏كند، می‏خواهد بهتر كند بدتر می‏كند. و چقدر در این زمینه مثالها زیاد است. شاید شما بگوئید ما جاهلیم، پس امر به معروف و نهی از منكر از ما ساقط شد! از یكی از معصومین می‏پرسند : بعضی از مردم جاهلند ، در روز قیامت با اینها چگونه عمل می‏شود؟ می‏فرماید: در آن روز عالمی را می‏آورند كه عمل نكرده است، می‏گویند چرا عمل نكردی؟ جواب ندارد، باید به سرنوشت ننگین و سهمگین خود دچار شود. شخصی را می‏آورند و می‏گویند: تو چرا عمل نكردی؟ می‏گوید نمی‏دانستم، نمی‏فهمیدم! می‏گویند: «هلا تعلمت»، نمی‏دانم، نمی‏فهمم هم عذر شد؟! خدا عقل را برای چه‏ آفریده است؟ برای اینكه بفهمی، موشكافی كنی، بروی كاوش كنی، تحقیق‏ كنی. تو باید از آن كسانی باشی كه نه تنها اوضاع زمان خودت را درك‏ بكنی، بلكه باید آینده را هم بفهمی و درك بكنی.

و بشر برای فلاح دارد مجاهدت می‌کند. فلاح یعنی چه؟ یعنی رستن از قید و بندهایی که مثل زنجیری به گردن آدم یا به پای آدم بسته می‌شوند و آدم را به جهنم می‌کشند. همه‌ی تلاش انسان برای این است: رستن از قید بدی‌ها، زشتی‌ها، رستن از شر شیطان، رستن از شر نفس امّاره، رستن از دست قدرت‌های ظالم، رستن از قید آداب و عادات غلط و شیطانی و جاهلی، رستن از زورگویی و گردن‌کلفتی ابرقدرت‌ها؛ فلاح کامل یک انسان. لذا در قرآن می‌فرماید: قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ؛ فقط مؤمن‌ها هستند که فلاح پیدا می‌کنند؛ بقیه‌ی انسان‌ها اسیرند.

در انسان کامل، علم هدف نیست؛ علم هم وسیله است برای خودسازی، برای عروج، برای تهذیب نفس، برای تکمیل نفس. علم برای بحث و جدل و به رخ کشیدن معلومات نیست، حتی برای اینکه انسان بداند هم نیست؛ برای این است که بتواند از این دانستن استفاده کند، عمل کند و آن عمل او را به مقامات عالیه برساند و دیگران را هم بهره‌مند کند، که خود این یک عمل است؛ بهره‌مند کردن دیگران، تعلیم دیگران، خود این یکی از اعمال صالحه است؛ علم مقدمه‌ی این جور عمل‌ها است.

آه، مرگ خونین من! عزیز من! زیبای من، کجایی؟ مشتاق دیدارت هستم...؛ وقتی بوسه‌ی انفجار تو، تمام وجود مرا در خود محو می‌کند، دود می‌کند و می‌سوزاند. چقدر این لحظه را دوست دارم! آه... چقدر این منظره زیباست! چقدر این لحظه را دوست دارم! در راه عشق جان دادن، خیلی زیباست! خدایا، ۳۰ سال برای این لحظه تلاش کردم. برای این لحظه، با تمام رقبای عشق در افتاده‌ام؛ زخم‌ها برداشته‌ام؛ واسطه‌ها فرستاده‌ام. چقدر این منظره زیباست! چقدر این لحظه را دوست دارم!