بریده‌های کتاب علیرضا شایق

در آن زمان که شریعتی از ابوذر اسطوره مبارزه مسلحانه می‌ساخت و از قول او می‌نوشت:"در شگفتم از کسی که در خانه‌اش نانی نمی‌یابد و با شمشیر آخته‌اش بر مردم‌نمی‌شورد" ... مطهری از اعتدال می‌گوید:"این روشنفکران می‌پندارند یگانه راه انقلابی‌بودن یک فرهنگ این است که تنها به طبقه محروم غارت‌شده تعلق داشته باشد... لهذا از ابوذر بزرگ، ابوذر حکیم امت، ابوذر خداپرست، ابوذر آمر به معروف و ناهی از منکر، ابوذر مجاهد فی سبیل‌الله یک ابوذرِ شکم و ابوذری عقده‌ای ساخته‌اند که گرسنگی را خوب احساس می‌کرده و به خاطر گرسنگی خودش، شمشیرکشیدن و افتادن به جان همه مردم را روا و بلکه لازم و واجب می‌شمرده است"

یکی از علل سقوط سلطنت پهلوب نفوذ توابین حزب توده و مارکسیست های توبه کرده در حکومت پهلوی و گرایش‌های چپ‌گرایانه در دربار بود... [که] می‌کوشیدند از محمدرضاپهلوی یک پادشاه سوسیالیست بسازند. ترکیب روشنفکران توده‌ای و بهایی در حاکمیت پهلوی ... سبب شد نهاد سلطنت که متحد تاریخی نهاد روحلنیت بود از دیانت فاصله بگیرد و نه تنها شرعیت که مشروعیت خود را از دست بدهد.

... هم به روان‌شناسی ایمان دارم و هم به دین، و اعتقاد دارم که هماهنگ کردن این دو ممکن است. ولی نمی‌توان از طریق روان‌شناسی، دین را تبیین و به این هماهنگی دست پیداکرد. من این مساله را هنوز حل نکرده‌ام.... به نظرم روان‌شناسان فقط با اتکا بر دانش روان‌شناسی نمی‌توانند به حقیقت دسترسی داشته باشند. بخش دیگری از حقیقت مربوط به طریق دیگری است. دین عنصر بسیار مهمی در حیات و تجربه انسانی است و روان‌شناسان باید چیزهای بسیاری درباره دین بیاموزند.

نباید پنداشت که اسم اعظم از سنخ لفظ یا مفهوم است تا با لفظ و مفهوم بتوان در تکوین اثر کرد و مثلا مرده‌ای را زنده‌کرد یا از آتش شعله‌ور بوستانی سرسبز آفرید؛ زیرا آفرینش تکوینی با مقام انسانی تامین می‌شود نه با لفظ و مفهوم. بنابراین جستجوی اسم اعظم در میان الفاظ یا مفاهیم برای تاثیر بر جهان عینی کاری افسانه‌ای است و قرین کامیابی نیست؛ چون جهان هستی با حقیقت اداره می‌شود، نه با افسانه.